مولانا عبدالڪريم چشتي رحه

عبدالحئي چاچڙ


مولانا عبدالڪريم چشتي رحه
سنڌ جو مشهور نامور صحافي،عالم،فاضل۽ جيد عالم مولانا عبدالڪريم چشتي ولد ميان عبدالله ولد صاحب ڏنو جي ولادت 1898ع مطابق 1216ھ ۾ شڪارپور ۾ جنم ورتو. مولانا صاحب شروعاتي تعليم سن 1904ع ۾ مولانا عبدالغفور وٽ فارسي ۽ قرآن شريف ان کانپوءِ غلام رسول چشتي ۽ مولانا عبدالرحمن ميمڻ وٽ پڙهي سن 1818 ع ۾ دستاربندي ڪيائين ۽علامه عبدالرحمان صاحب کان فقهه اصول،حديث تفسير ،ادب ۽ منطق پڙهيائين. سن 1917ع ۾ سندس والد صاحب وفات ڪئي جنهن جي صدمي سندس دل کي سالن تائين اثرائتو بڻائي ڇڏيو آخر ڪار شڪارپور ۾ رهندڙ ڪامل ولي ميان امين شاه چشتي رحه جو خليفو بڻيو ان ڪري مولانا پاڻ کي چشتي جي لقب سان سڏائيندو هو.
مولانا صاحب طب جو وڏو ماهر هو.مولانا صاحب 1918ع ۾ ڊاڪٽر ايني بيسنت جي صحبت ۾ اچي ”انڊين هوم رول ليگ“ ۾ شامل ٿيو ،مولانا صاحب آزادي جو ڪوڏيو هو سندس صحافتي زندگي عجيب هئي آخر ڪار مولانا صاحب آگسٽ 1927ع ۾ جيڪب آباد مان ”صداقت“ اخبار ڪڍيائين جا پنجن مهينن کانپوءِ مسٽر ٽانوري ايڊيٽر ”الحنيف“ جي حوالي ڪيائين ان کانپوءِ شڪارپور مان ”پيغام“ هفتيوار اخبار جاري ڪيائين جيڪا ڇهن مهينن تائين هلندي رهي،ڪجهه وقت لاءِ لاڙڪاڻي مان ”پاڪستان“ اخبار ڪڍيائين ،مولانا صاحب ”جمهور“هفتيوار اخبار شڪارپور ،روزانه ”الوحيد“ اخبار ڪراچي،روزانه ”آزاد“ اخبار ۽ روزانه ”مجاهد“ اخبار ڪراچي ۾ پڻ ايڊيٽر رهيو هو.
مولانا صاحب پهريون ڀيرو 1926ع ۾ حج تي ويو حج جي دوران مولانا صاحب کي ”خدام الحجاج“ جو صدر چونڊيو ويو۽ ٻيون ڀيرو 1932ع ۽ ٽيون ڀيرو 1933ع ۽ چوٿون ڀيرو 1944ع ۾ حج تي ويو.مولانا صاحب سن 1921ع ۾ مدرسه محموديه جو بنياد وڌو ۽ 1924ع ۾ ”انجمن اشاعت اسلام“ جو شڪارپور ۾ بنياد وڌو.
مولانا صاحب پنهنجي پراثر تقريرون سبب قطع تعلقات هلچل ۾ ٽي ڀيرا جيل پڻ ويو پهريون ڀيرو 144 مهينا ۽ ٻيون ڀيرو 108 مهينا ۽ ٽيون ڀيرو 17مهينا جيل ڪاٽيو.
مولانا صاحب کي ”جميعت الشعراءِ“ طرفان منعقد ڪيل سنڌ ادبي ڪانفرنس (9 نومبر 1950ع) جي موقعي تي ”سبحان سنڌ“ جو لقب سان نوازيو ويو.
پاڻ تحريڪ ۾ سرگرميءِ سان حصو وٺندي ڪيتري وقت تائين ”سنڌ خلاف ڪاميٽي “ جو نائب صدر به هيو ۽هن تحريڪ کانسواءِ مولانا صاحب ”جميعت العلماءِ هند“ جو ميمبر به رهيو ۽ آزاد قومي پارٽي “ جو نائب ناظم پڻ رهيو آهي.
مولانا چشتي ،مولانا تاج محمود امروٽي سان هر تحريڪ ۾ شامل ٿيو امروٽي صاحٻ سنڌ جي علمائن جو صدر رهيو ۽ مولانا چشتي ان جو ميمبر رهيو جڏهن خلافت تحريڪ ،هجرت تحريڪ ۽ عدم تعاون ۾ مولانا امروٽي سنڌ ۾ اڳواڻي ڪئي ڌڏهن مولانا عبدالڪريم چشتي ،امروٽي صاحب سان هميشه گڏ ۽ انهن تحريڪن جو سرگرم رڪن ٿي رهيو ۽ ان سلسلي ۾ مولانا چشتي صاحب ٽي ڀيرا جيل پڻ ڪاٽيو.
مولانا عبدالڪريم چشتي هڪ اديب ۽ محقق پڻ هيو مولانا صاحب ڪيترائي ڪتاب لکيا انهن جو نچوڙ هيٺ ڏجي ٿو.
سنڌي ڪتاب:
(1) هدايات محمدي (2) انوار محمدي (3) حالات محمدي (4) ڪمالات محمدي (5) احسانات محمدي (6) وصال محمدي (7) حبيب خدا (8) آئينه حق (9)تلوار حق (10) آفتاب حق (11) صراة المستقيم (12)برهان رباني (13) حجت حقاني (14) اهليت المومنين (15) شهيد ڪربلا (16) قضيه ڪربلا (17) امام اعظم
(18) امام شافعي (19) محبوب سبحاني (20) امام رباني (21) سلطان الهند (22) بيان المعراج (23) نور خدا (24) جواهرات (25) تعليم الاسلام (26) مجاهد اسلام (27) اولياءِ السلام (28) رهبر حج (29) علامات قيامت (30) امير معاويه (31) تقديس الرسول (32) پيغام محبت (33) جواب لا جواب (34) عملن جو انجام (35) مجموعه وظائف (36) ڪتاب النڪاح (37) هدايت المسلمين (38) ميلاد نبي (39) باطل نبوت (40) طاهرات (41) قرآني دعائون (42) پيغمبري دعائون (43) مجربات چشتيه (44) پنج سورة مترجم
(45) شعاءِ الاسقام (46) عبدالڪريم (47) معجزات محمدي
فارسي ڪتاب :
(1) قرب قيامت (2) معامله باغ فدڪ (3) القول مقبول (4) القول الاطهر (5) التلقين و هدايت (6) ڪشف الفطاءِ (7) رافع الحب التلقين و هدايت (6) ڪشف
الفطاءِ (7) رافع الحب
وفات:
هي علم جو روشن ڏيئو 19 صفر المظفر 1384ع مطابق 31 مارچ 1964 ع ۾ وفات ڪري ويو ۽ کيس شڪارپور جي قديم قبرستان ۾ ابدي ننڊ ۾ ستل آهي.