ماڳ جو نالو: آڍي خان ٻڍي خان جو مقبرو. ماڳ جو قسم: مقبرو ماڳ جو دور: ڪلهوڙن جي صاحبي ماڳ جو هنڌ: ميان نور محمد ڪلهوڙي جو قبرستان _ ڳوٺ ۽ ديهه ميان نور محمد تعلقو دولتپور، ضلعو نوابشاهه. هن جي ڌکڻ ۾ اٽڪل هڪ ڪلو ميٽر پنڌ تي نم جو ڳوٺ آهي، هن جي اوڀر ۾ اٽڪل هڪ ڪلو ميٽر جي پنڌ تي لنڊ ڪي ڪئنال وهي ٿو، اولهه ۾ ٻن ڪلو ميٽرن جي پنڌ تي ڳوٺ مقيم ڏاهري ۽ موري جو شهر ، اٽڪل 16ڪلو ميٽر نور محمد جي قبرستان کان پري آهي. هي مقبرو ڊيگھه ۽ ويڪر ۾ هڪ جيترو5.65x5.65 ميٽر آهي، جڏهن ته وڌ ۾ وڌ اوچائي 10ميٽر ماپي وئي، اڏاوت ۾ پڪيون سرون، گل گارو، ڪاشيءَ جون سرون۽ چُن استعمال آهي.مقبرو رٿ ۾ چوڪنڊو آهي. چار ڪنڊي ونگائين لنگھه مٿان گھڻ _ راسيون ونگون پانيلن تي ٺهيل آهن. مهاڙي گھڻ _ ونگن ۽ مستطيل پانيلن سان ٺهيل آهي، هر پاسو مستطيل گھڻ _ راسين ونگاون پانيلن سان آهي.چار عدد برجيون مهاڙي واري ڀت تي رنگين ڪاشيءَ جي سرن سان ۽ ٻيڙ ٻنو ڪنگرن سان سجايل آهي، اٺ ڪنڊي ڳِچ (Drum) جي پلويڙن تي ڪاشيءَ جو گول گنبذ رکيل آهي، جنهن جي مٿان ڪوڻيءَ جو ابتو ٿيل گل ۽ گل جي مٿان ڪلس ٺهيل آهي، جنهن تي به ڪاشيءَ جو ڪم ٿيل آهي، اندر سڄي سجاوٽ پانيلن ۽ گھڻ راسين جي آهي.محراب جهڙا طاق اندر تي اوبر کان سواءِ هر طرف ڏنل آهي، مقبري جي گنبذي ڇت جو(Drum) ڳچ اٺڪنڊوآهي ، جنهن جي هر ڪند تي برجي آهي، مقبرو اندران روغن ٿيل آهي، گنبذ هن وقت سٺي حالت ۾ آهي. لنگھه وارو دروازو ۽ ڪنگرا ڪٿان ڪٿان ڊهي پيا آهن، هي مقبرو محڪمه آثارِ قديم وارن محفوظ ڪيو آهي. (سنڌ جي قديم آثارن جي ڊائريڪٽري مان ورتل)
