سنڌ ۾ جديد ناٽڪ نويسي(ڊرامي جو اسڪرپٽ) لکڻ جي شروعات 1879ع ۾ ٿي (هير رانجهو)

سنڌي ميڊيا (ساليوُوڊ ) جي (اسٽيج، ريڊيو، ٽي. وي، پرائيويٽ پروڊڪشنس) جي پروگرام مئنيجرن، اسڪرپٽ رائيٽرس، اسڪرپٽ ايڊيٽرس ، ڊائريڪٽرس، ايڪٽرس ، ايڪٽريسز وغيره جي اڀياس لاءِ هڪ سوکڙي ته پنهنج ڪارگردگي پرکين ۽ ڀيٽ ڪن ۽ گريبانن ۾ پاڻ کي ڏسن ته اڳ ۽ اڄ جي (ناٽڪ نويسي) يعني (ڊرامان اسڪرپٽ) لکت جو سبب ڇا هو ۽ هاڻ ڇا ڪيو ويٺا آهيون محض پنهنجي ذهني ٺرڪ ۽ چسڪي لاءِ قومي مجرم بڻجي. ته سنڌي ادب جي هن اهم صنف (ناٽڪ نويسيءَ) کي اسان ڪيئن پيا لتاڙيون ۽ سنڌي سماج ۽ سوسائٽيءَ کي پنهنجي اجاين ۽ فضول بي مقصد لکت سان ڪيئن تباه و برباد پيا ڪريون ۽ فروغ پيا ڏيون. سنڌي ادب جي هيءَ اهم صنف (ناٽڪ نويسي) محض بي مقصد کلڻ کلائڻ جا پوگرام ڪري، پنهنجي جهرڻ، ٺرڪ ۽ چسقي ۽ ذهني خواهشن جي تڪميل لاءِ نه پر سماج ۾ موجود (مسئلن کي آشڪار ڪري) قوم کي دڳ ڏيئڻ لاءِ آهي ته اهڙا درٻاري ليکڪ پڙهو ۽ شرمسار ٿيو (گهٽ ۾ گهٽ پنهنجي مُنهن) ! جي توهانجي رائيٽ اپ سان سنڌي قوم، ڌاڙيل ۽ موالي ڪلچر، جهالت، وڏيراشاهيءَ جي غلاميءَ مان نڪري نه سگهي آهي ۽ لاچاري، بيوسي، بيماري ۽ غربت ۾ گهرجي وئي آهي ته پنهنجون لکتون بدلايو ! (درباري ليکڪ) نه ٿي لکو ! پر سوسائٽي سُڌار لاءِ لکو ته سڙي راک ٿيل (سنڌ سماج ) بچائي سگهجي جنهن ۾ هاڻ مس ڪي چڻگون ئي بچيل آهن جن جي توهان رستا روڪ ڪري ويٺا آهيو. پاڻ نٿا وڌو ته ٻين کي وڌڻ ڏيو ! سنڌ امڙ بچاءَ خاطر. (سنڌ ۾ تعليمي رُجهان پئدا ڪرڻ خاطر)، سنڌ مان نادر شاه جي عطا ڪيل (پيري، مُريدي ۽ غلاميءَ ) ۾ وجهندڙ (موالي ڪلچر) جي ٽوڙ خاطر. متان پوءِ پڇتايو. سنڌ ۽ سنڌي قوم تي خدارا هاڻ ته رحم ڪريو! چند بچيل چڻگن کي راک ٿيڻ کان بچايو ! سنڌ امڙ بچايو ! موالي ڪلچر ۽ ان جي پرچار ڪرڻ وارن کان پاسيرا ٿيو ! متان پوءِ اهي موالي نشن جي لت پوري ڪرڻ لاءِ سنڌ نه وڪڻي ڇڏين! اڳ ئي انهن نشن جي مدهوشيءَ ۾ سنڌي الفابيٽ ترتيب (بيشڪ 52 اکر اُچارين ٿا) اڳئي اڳيان پويان ڪري ڇڏي آهي، سنڌي محاورن ۽ پرولين (ڳجهارتن) ۾ ٻين ٻولين جا محاورا، پروليون (ڳجهارتون) ڳنڍيون پيو وڃن.ڊرامن ۾ اداڪاري ڪندي سنڌي ٻولي غلط ۽ بلڪل غلط گرامر سان ڳالهائي پئي وڃي. سنڌي ٿي ڪري سنڌي لفظ (ڳ، ڱ، ڃ، ڻ) وغيره سندن وات تي نٿا چڙهن. اسڪرپٽ ايڊٽر جنهنجي اهائي جوابداري آهي ڪنهن مصلحتي پاليسي يا گهوسڙو هُئڻ ڪري اڪيلو نوٽ ميڙڻ ۾ ۽ تحت خاموش آهي. سنڌ بچايو، سنڌي ادب بچايو، سنڌي الفابيٽ جي ترتيب بچايو، سنڌي ٻولي بچايو، ڪلچر بچايو، تهذيب بچايو !