وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

[غلام مصطفي ميمڻ]

محترم ۽ مانوارا ميمبرس

​

توهان جهڙن بهترين ليکڪ جيڪي معلومات جي دنيا ۾ تمام گهرا غوط لڳائي تمام ناياب گوهر ميڙي آچي هن محبتي ايوان جي آڳڻ تي آجاگر ڪندا آهيو انهن کي پڙهي ۽ ان مان رهنمائي حاصل ڪري ڪجه ٽٽل ڦٽل الفاظن ۾ ڪو مضمون ۽ دل جي ڪفيت بيان ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آهيون۔نه اسان اديب آهيون نه شاعر پر هن دنيا جي ٻين عام ماڻهون وانگر پنهنجي خول ۾ زندگي گذارڻ وارا انسان آهيون۔توهان جهڙي پارس ( پٿر جيڪو لوه کي ٽچ ٿيڻ سان سون ۾ بدلي ڇڏيندو آهي)۽ ٻين قابل عزت ميمبرن جون تحريريون ۽ ڪمنٽس پڙهي ڪجهه لکڻ جي قابل ٿيا آهيون۔ادا سائين نون ميمبرن جي سٺن ڪمنٽس سان رهنمائي ڪرڻ تي اهي نوان ميمبر وڌيڪ بهتر لکڻ لاء جاکوڙ ڪندا پر جيڪڏهن توهان انهن جي تحريرن ۾ ،يا شاعري مان پيا هرڀرو غلطيون ڪڍندو "جيڪي اڄڪله ڪجه معزز ميمبر ڪري رهيا آهن جيڪڏهن تو هان انهن جا ڪمنٽس غور سان پڙهندا۔ ته اهو محسوس ڪندا ته جيڪڏهن ڪنهن ميمبر اردو شاعري سنڌي ۾ ترجمو ڪندي بهر۔ڪافيا۔وزن،رديف جو خيال نه رکيو ته ان تي سڌي تنقيد پئي ڪئي ويندي آهي جنهن سان هن نوان ليکڪ جا حوصلا پست ٿي ويندا آهن ۽ هو وري لکڻ جو سوچيندو ئي نه. سڌي تنقيد ڪرڻ جي بجاء ڇا آهو بهتر نه آهي ته اهي سموريون غلطيون صحيحي ڪري هن ميمبر جي رهنمائي ڪري هن جي همٿ آفزائي ڪئي وڃي۔تنقيد ڪرڻ ڏاڍو سولو آهي جڏهن ته تخليق ڪرڻ ڏاڍو ڏکيو آهي۔هن فورم تي سڀ ميمبر پنهنجي ڏيئن جو تيل ساڙي آڌي رات تائين ڪاوشون ڪري مضمون لکن ٿا‌(سائين اهو انگريزي جو مثال آهي متان وري ڪو مهربان آهو فرمائي ته هن زماني ۾ ڏيئي جي روشني ۾ ڪير پڙهندو آهي ڇاڪاڻ ته لائيٽ جو زمانو آهي۔)فن خطابت جي شوق ۾ جڏهن نوان مولوي صاحب پنهنجون حدون اورنگهيندو آهي ته ماڻهو دين جي طرف رجوع ٿيڻ جي بدران دين کان پر تي ٿيندا ويندا آهن۔

--------------------------------------------------------------------------------يا

 

[مست]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

ادا ٿي سگهي ٿو ايئن هجي۔۔ پر مست کي توهان ڪڏهن به ايئن نه ڏسندو۔۔ ڇو ته مست پاڻ سيکڙاٽ آهي۔۔

 

[ڦلپوٽو فقير]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

سائين توهان بلڪل سهي آهي پنهنجي ڪوشش اها هوندي آهي ته انهن نئون دوستن جي ٿريڊس ۾ ريپلائي به ڪريان ۽ سندن غلطيون به درست ڪريان ۽ کين اهڙي سٺي نموني سان سمجهايان ته جيئن کين ڳالهه به سمجهه
۾ اچي ۽ دل ۾ به نه ڪن .

سائين اهڙي اهم ڳالهه طرف ڌيان ڇڪرائڻ تي توهان جي مهرباني آئنده لا۽ وري به احتياط ڪبو

جيڪي دوست اهڙو احتياط نه ڪندا آهن اهي اوهان جي هي موضوع پڙهي ڪري پاڻ ئي احتياط ڪندا

مهرباني


سائين

لک لائق ​

 

[زاهد سومرو]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

ادا اوهان جي ڳالهه کي تمام غور سان پڙهيوسين ۔۔۔۔۔ پر جاني جيڪڏهن ڪنهن دوست اگر ڪنهن کي ذاتي تنقيد جو نشانو بڻايو هوندو ته انهي جي لا مان به اوهان سان سهمت آهيان۔۔۔ پر جيڪڏهن ڪنهن دوست نئين دوست جي اصلاح ڪندين ڪا تنقيد ڪئي هوندي ته اها انهي جي لا اصلاح سمجهو نه ڪو انهي کي تنقيد سمجهندا۔۔۔۔

هميشه اهي ماڻهو اڳتي وڌنڌا آهن جيڪي پنهنجين غلطين مان سکندا آهن۔۔۔۔ بلڪل مان به ائين نئون نڪور ڄٽ هوندو هئس سنڌي لکڻ کان بلڪل ڪترائيندو هئس۔۔۔۔۔ پر هن محبتي اڱڻ تي انهن سنيئر ميمبرن جي حوصلا افزائي انهي لائق بڻايو آهي۔۔۔

بس ادا جستجو کي قائم رکندا ته اڳتي به وڌندا۔۔۔۔۔

 

[ممتاز علي وگهيو]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

ادا اوهان جي ڳالهه کي تمام غور سان پڙهيوسين ۔۔۔۔۔ پر جاني جيڪڏهن ڪنهن دوست اگر ڪنهن کي ذاتي تنقيد جو نشانو بڻايو هوندو ته انهي جي لا مان به اوهان سان سهمت آهيان۔۔۔ پر جيڪڏهن ڪنهن دوست نئين دوست جي اصلاح ڪندين ڪا تنقيد ڪئي هوندي ته اها انهي جي لا اصلاح سمجهو نه ڪو انهي کي تنقيد سمجهندا۔۔۔۔ هميشه اهي زماڻهو اڳتي وڌنڌا آهن جيڪي پنهنجين غلطين مان سکندا آهن۔۔۔۔ بلڪل مان به ائين نئون نڪور ڄٽ هوندو هئس سنڌي لکڻ کان بلڪل ڪترائيندو هئس۔۔۔۔۔ پر هن محبتي اڱڻ تي انهن سنيئر ميمبرن جي حوصلا افزائي انهي لائق بڻايو آهي۔۔۔بس ادا جستجو کي قائم رکندا ته اڳتي به وڌندا۔۔۔۔۔

ادا غلام مصطفه ميمڻ صاحب توهان جون شڪايتون پنهنجي ڳجهه تي صحيح آهن ۽ اهي مون کي اکين تي۔۔۔۔۔۔ پر ادا مان وري مائٽ زاهد سومرو صاحب جي ڳالهين سان سو سيڪڙو اتفاق ٿو ڪريان ته ادا نيت ۾ اهيو نه هجي ته هن فلاڻي نئين يا پراڻي دوست سان ذاتي تنقيد ڪري ۽ علمي ادبي جٺون ڪري کيس هن سنڌ سلامت جي فورم تان ئي ڀڄائي ڪڍجي۔ مگر ادا اگر نيت ۾ سچائي آهي ته پوء ته غلطيون ٻڌائڻ ۾ منهنجي خيال ۾ ڪو عيب نه آهي،۔۔۔ ادا مان جڏهن هت ڪراچي ۾ نوڪري ۾ نئون آيو هئس ته منهنجي ڪم ۾ ڪيتريون ئي غلطيون منهنجا سينئر ڪڍندا هئا، ڇو جو اڪائونٽ جو اهڙو ڊپارٽمنٽ آهي جنهن ۾ غلطي جي ڪا گنجائش ناهي هوندي، ۽ اد شروع ۾ ته مون کي به توهان وانگر اهي خيال آيا ته شايد هي مون کي برداشت نه پيا ڪن ۽ شايد انهن مان هڪ ٻه اهڙو به هجي به ، مگر ادا جڏهن مون کي انهيء ڪمپنيء ۾ ڏهه سال گذريا آهن ۽ مون انهن غلطين کي صحيح ڪندي گهڻو ڪجهه سکيو آهي، ۽ اڄ اهي دوست ( ڪمپني ۾ گڏ ڪم ڪندڙ ) جيڪي ڪنهن وقت ۾ مون کي ان ڳالهه جي ڪري برا لڳندا هئا جو اهي منهنجون غلطيون ٻڌائيندا هئا، مگر اڄ مان انهن جو شڪرگذار آهيان ۽ اگر اهي غلطيون نه ڪڍن هان ته مان شايد اڄ ڪجهه سکي به نه سگهان هان۔ باقي ادا تنقيد ۾ لحجو بهتر هجڻ گهرجي ان لاء مان به توهان سان اتفاق ڪريان ٿو، ۽ ان سان گڏ سنڌ سلامت جي دوستن کي به اهيو عرض ڪريان ٿو ته ان ڳالهه جو ڌيان رکيو وڃي ته بهتر آهي۔ مهرباني۔

 

[سليمان وساڻ]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

سائين ميمڻ صاحب مهرباني

اوهان جو ڳالهيون تمام سهڻيون ۽ ڪارائتيون آهن۔ دوست هڪڙي هوندي آهي تنقيد ٻي هوندي آهي اصلاح۔ هاڻي جيڪڏهن ڪو صرف تنقيد ئي تنقيد ٿو ڪري ته اهو واقعي زيادتي ٿو ڪري ۽ کيس اهو نه ڪرڻ گهرجي۔ پر جيڪڏهن ڪو دوست سٺي نيت سان بهتر ڪم ڪرڻ لاء ڪا اصلاح ڪري ۽ چوي ته نه هيئن ڪرڻ سان اڃان بهتري ايندي ته اهو ماڻهو سڄڻ هوندو آهي ۽ منهنجي نظر ۾ اهو ٿيڻ کپي۔

ٻي ڳالھ ته ڪجھ دوست هڪٻئي سان گهڻا حجائتا هوندا آهن ۽ هڪ ٻئي سان حجت ۾ ڳالهائيندا آهن ته انهن جي ذاتي ڳالهين ۽ ذاتي جملن جي ڏي وٺ تي به اسان کي ڪو اعتراض نه هئڻ گهرجي۔ جڏهن مان شروع ۾ فورم تي آيو هوس ته دوستن جو پاڻ ۾ مذاقون ڏسي پريشان ٿي ويس پر ڪنهن به دوست مونسان ان قسم جي ڪا مذاق يا جملو ڪونه لکيو ۔۔۔۔پر وقت گذرڻ سان گڏ جڏهن ملاقاتون ٿيون۔ هڪٻئي کي سمجهيوسين ته هاڻي دوستن سان صرف مزاح خاطر گهڻي جملن جي ڏي وٺ ٿيندي آهي۔

پر اڃان تائين ڪنهن دوست تي بي جا تنقيد ڪونه ڪئي آهي بلڪه هميشه حوصله افزائي جي ڪوشش ڪئي آهي۔ اوهان دوستن جا ٿورا آهن جن ڪري ئي سنڌ سلامت آباد آهي۔ دوست وقت ڪڍي سنڌ سلامت لاء لکڻ ٿا ۽ هيڏي ساري مهنت ڪن ٿا سندن ٿورا۔ سنڌ سلامت جا سڀ ميمبر اسان لاء هڪجهڙا ۽ معتبر آهن۔

اوهان هڪ اهم ڳالھ طرف ڌيان ڇڪايو آهي ، ٿي سگهي ٿو اڻ ڄاڻائي ۾ ڪنهن دوست جي دل آزاري ٿي هجي ، ان لاء ان دوست کان هٿ ٻڌي معافي جا طلبگار آهيون۔ انشاء الله مستقبل ۾ڪوشش ڪبي ته دوستن کي سٺي ۽ معياري موٽ ڏجي۔

تمام سهڻي صلاح ڏيڻ لاء اوهان جا لک لائق​

 

[ممتاز علي وگهيو]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

اوهان جو ڳالهيون تمام سهڻيون ۽ ڪارائتيون آهن۔ دوست هڪڙي هوندي آهي تنقيد ٻي هوندي آهي اصلاح۔ هاڻي جيڪڏهن ڪو صرف تنقيد ئي تنقيد ٿو ڪري ته اهو واقعي زيادتي ٿو ڪريٻي ڳالھ ته ڪجھ دوست هڪٻئي سان گهڻا حجائتا هوندا آهن ۽ هڪ ٻئي سان حجت ۾ ڳالهائيندا آهن ته انهن جي ذاتي ڳالهين ۽ ذاتي جملن جي ڏي وٺ تي به اسان کي ڪو اعتراض نه هئڻ گهرجي۔ جڏهن مان شروع ۾ فورم تي آيو هوس ته دوستن جو پاڻ ۾ مذاقون ڏسي پريشان ٿي ويس پر ڪنهن به دوست مونسان ان قسم جي ڪا مذاق يا جملو ڪونه لکيو ۔۔۔۔پر وقت گذرڻ سان گڏ جڏهن ملاقاتون ٿيون۔ هڪٻئي کي سمجهيوسين ته هاڻي دوستن سان صرف مزاح خاطر گهڻي جملن جي ڏي وٺ ٿيندي آهي۔​

ادا سليمان وساڻ صاحب مان توهان جي ڳالهين سان به اتفاق ٿو ڪريان۔۔۔ادا هي فورم هڪ اوطاق آهي ۽ اوطاق ۾ هر ڪو پنهنجي حجت واري دوست سان مذاق به ڪري سگهي ٿو، مگر حد اندر جنهن ۾ ڪو اهڙو الفاظ استعمال ٿيل نه هجي جيڪو هن فورم لاء شرمندگي جو سبب بڻجي، باقي مذاق به ضروري آهي، اوطاق ۾ ته هر قسم جون ڳالهيون ٿينديون آهن، ۔۔۔ منهنجا ڪجهه اهڙا دوست به آهن جيڪي مذاق ۾ به چڙي وڃن ٿا، جڏهن ته ائين ٿيڻ نه گهرجي، ادا هي فورم اسان سنڌي جي ناراض ٿيڻ لاء نه پر هڪ ٻئي سان ڳنڍجڻ لاء ههڏي ساري محنت ۽ جدو جهد ڪري ٺاهيو ويو آهي، ۽ ان جو مين مقصد ئي اهيو آهي ته دنيا ۾ هر ڪنڊ ۾ ويٺل سنڌي هن سنڌ سلامت فورم جي رستي هڪٻئي سان ڳنڍجي سنڍجي هڪٻئي سان حال احوال ڪري سگهي، ۽ پنهنجا ڏک سک ، هڪٻئي سان ونڊي۔ادا مان ته اهيو چوندس ته اسان سڀني سنڌين کي شاهه جي هن بيت تي غور ڪري ۽ انهن ٻوڙن کان به سبق پرائجي ۽ پنهنجي محبت ۽ وفا جو مضبوط مثال قائم ڪجي۔ ادا شاهه صاحب هن بيت ۾ فرمائن ٿا ته ۔۔۔ سبق ۔۔۔ جڏهن انسان درياء ۾ ٻڏندو آهي ته ٻڏڻ مهل ڪناري تي جيڪي ٻوڙا هوندا آهن ته انهن ۾ بچڻ لاء هٿ وجهندو آهي ۽ انهيء ڏکي مهل انهن ٻوڙن جو به ڪيڏو نه ڪمال آهي جو يا ته ان مصيبت جي ماريل ٻڏڻ واري کي ( سگهه ۽ طاقت هجڻ جي صورت ۾ ) انهيء کي سهارو ڏئي ٻاهر ڪنڌي تي پهچائڻ ۾ مدد ڪندا آهن اگر انهن ۾ سگهه ۽ طاقت ناهي هوندي ته اهي انهيء مصيبت ماريل ماڻهون سان ڪناري تان پٽجي انهيء سان گڏ درياء ۾ ساڻ هليا ويندا آهن ۽ پنهنجي وفا ناهن ڇڏيندا ۔۔۔ سو ادا اسان کي به پاڻ ۾ اهڙو ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي۔ باقي سڀ سنڌي منهنجي من جا راڻا آهيو، ۽ سر جا سائين آهيو۔ مهرباني۔۔
http://www.youtube.com/watch?v=xrrdadxyA4Q
ادا اهڙو به پنهنجو ڪردار نه بڻائجي جو پوء مجبورن استاد بخاري جي هنن الفاظن مطابق شڪايت ڪرڻي پوي۔۔۔ دوست ڪيا سين دلداري لاء پر ڪن ٿا دل آزاري۔۔۔ ۔
http://www.youtube.com/watch?v=N6Kvg6h9FEs

 

[عبدالڪريم چانڊيو]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

ادا ميمن صاهب!
اوھان پاران لکيل، ليک ،،،،،،،،وڏي معذرت سان۔۔۔۔۔۔۔۔۔نظر مان گذريو ان کي سامھون رکندي جڏھن مون پنھنجا ابتا سبتا ليک يان رايا ورائي وڙھيا ته مون کي ائين ئي محسوس ٿيوته اھي سڀ غلطيون مون کان ٿيون آھن ،پر سچ پڇو ته اھي سڀ غلطيون مون کان مزاق واري انداز ۾ ٿيون آھن ۽ ان لکڻين ۾ ڪنھن کي گھٽ سمجھڻ واري،يا تڪليف پھچائڻ واري نيت شامل نه آھي۔ يا وري ڪو مان پنھنجو پاڻ کي وڏو معتبر ڪون ٿوسمجھان جو ٻين مان ويھي عيب تلاش ڪريان۔مون ڏاڍو ڏکايل انسان آھيان تنھن ڪري مون کي سڄي دنيا ڏکايل محسوس ٿئي ٿي، اااااااااااااااااااااااااااااااااا تنھن ڪري مون اااااااااااااااااا اھڙا ننڍڙا تنقيدي جملا لکي پنھجو پاڻ ۽ ٻين ڏکايل دوستن کي کلائڻ ٿي چاھيو ۔جيڪڏھن منھنجي زات مان ان اڻڄاڻائي ۾ ڪا تڪليف پھتي آھي ته ان لاءِ مان سڀني دوستن کان معافي ٿو وٺان۔
اسان روئي روئي کلايو ٿي جن کي ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ اڪيلا جي ھوندا ته روئندا ته ھوندا ۔

۔

 

[افتخار علي چوهاڻ]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

ادا غلام مصطفى صاحب اوهان جي ڳالھ سان سهمت آهيان جئين ته آئون شاعري سيڪشن ۾ نه هجڻ برابر وزٽ ڪندڙ آهيان پر جيڪر ائين آهي ته اها ڏاڍي دک دائڪ ڳالھ آهي ، ميمبرن کي هن ڳالھ جو ڌيان رکڻ گهرجي ۔


ادا غلام مصطفى صاحب مون جيڪو هن اڱڻ جي سينيرن دوستن جي ڪامينٽس پڙهيا آهن هن مان مونکي ڪابه اهڙي ڳالھ نظر نه آئي آهي ٿي سگهي ڪنهنن نون ميمبرن کان اهڙي غلطي سرزد ٿي هجي ، سو انشاء الله اوهان جي هن ليک پڙهڻ بعد ضرور هن ڳالھ ڏي توجه ڪندا ، جئين ته هي هڪ محبتي فورم آهي اهائي ئي اميد اسين سڀنن ميمبرن سان رکون ٿا ۔ مهرباني

 

[عاشق سولنگي]

جواب: وڏي معذرت سان توهانجي گوش گذارٿاڪيون

غلام مصطفى۔۔۔۔سائين مان سمجهان ٿو۔۔۔جيستائين۔۔اسانجي جيڪا به غلطي هوندي ان کي جيڪڏهن اسان جو وڏو ڪوبه نشاندهي ڪندو ته اسان ان غلطي ڏي ڌيان ڏينداسين۔۔۽ بعد ۾۔۔۔اُها غلطي نه ڪرڻ جي ڪوشش ڪنداسين۔۔۔۔باقي پاڻ مست جيان اڃان سکون ٿا۔۔۔مان ته چوندو آهيان ته منهنجي۔۔۔ڪم مان جيڪي جائز غلطيون آهن۔۔ڪو ڪڍي۔۔۔۔۔۔مهرباني