ڏي ٿو پر کنگهائي! [justify]هڪ ڀيري وتايي فقير کي خيال آيو ته روزي رب ٿو ڏي جو رزاق آهي ۽ ڏيڻ لاءِ پاڻ کي ٻڌل رکيو اٿس. پوءِ ڇونه کڻي پاڻ پرک وٺجي. رڳو ماڻهن جي چوڻ تي اعتبار ڪري ڇو ويهجي. اهو خيال ڪري ڳوٺ کان ٻاهر نڪري هڪڙي جهنگ ۾ هڪڙي وڏي گهاٽي وڻ تي چڙهي ويهي رهيو. دل ۾ چيائين جي رزاق آهي ته پاڻهي اتي روزي رسائيندو. هڪڙو ڏينهن گذريو، ٻيو ڏينهن گذريو ته فقير جو حال هيڻو ٿيڻ لڳو. هاڻ ٻُڏتر ۾ اچي ويو ته لهي وڃي ڪٿان ٽُڪر گُهري کائي يا اڃان به ڏسي ته ڇا ٿو ٿئي؟ اوچتو ڊنبلو ماڻهن جو اتي وڻ هيٺان اچي لٿو، جيڪي شڪار ڪري آيا هئا. پوءِ يڪدم اتي ئي ديڳڙا ڪڍي شڪار ٿيل هرڻ کي سيخ ڪيائون ۽ قورمو ٺاهيائون. رڌي پچائي واندا ٿيا ته انهن جي سردار چيو ته هُو پريان جهڳيون پيون ڏسجن، انهن ۾ ضرور ڪي غريب ماڻهو رهندا هوندا. منهنجو خيال آهي ته هڪڙي پاٽ ڀري انهن کي خدا ڪارڻ ڏئي اچو ته کائي دعا ڪن. بورچيءَ ماني وڌائي قورما ڪباب برياني مٿان رکي هڪڙي ماڻهوءَ جي مٿي تي پاٽ رکي. جڏهن هو هلڻ وارو ٿيو ته وتايي ڏٺو ته کاڌو ته هاڻ هٿن مان ٿو وڃي. سو مٿان وڻ تي کنگهڪارون ڪرڻ لڳو. ماڻهو ڏٺو ته هڪڙو غريب مٿي ويٺو آهي، هنن سمجهيو ته ڪو ڪاٺير آهي. سو سڏي چيائونس ته فقير هيٺ لهي اچي کاءُ. وتايو هيٺ لهي آيو سڃاتائونس ته هيءُ ته وتايو فقير آهي. چيائونس فقير اتي ڇا ويٺو ڪرين؟ چيائين ته الله جو آزمودو ٿي ڪيم ته روزي ڪيئن ٿو رسائي؟ ڏي ٿو پر کنگهائي ٿو ڏي. جي نه کنگهان ها ته شايد اها پاٽ ٻئي هنڌ هلي وڃي ها، ائين چئي کائڻ کي لڳي ويو.[/justify] ڪتاب وتائي فقير تان ورتل ڇپائيندڙ : سنڌي ادبي بورڊ
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! لاجواب ونڊ آهي ادا ان ۾هڪ سمجهاڻي به رکيل آهي ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ بهترين سائين سليمان وساڻصاحب جيڪڏهن ان ڪتاب جي لنڪ جي عنايت ڪندا ته مهرباني ٿيندي اوهان جي سدائين گڏ
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! جيئن ته وتائي فقير جو اهو ٽوٽڪو سنڌ سموري ۾ برزبان ياد آهي، بلڪه ” ڏي ٿو پر کنگهائي کڙڪائي” ته هاڻ محاورو ٿي ويو آهي ۔۔۔ سنڌ جا ماڻهون پنهنجي روز مرهه ڳالهه ٻولهه ۾ استعمال ڪنٿا ۔۔۔ هي محاورو ۽ هي آکاڻي ظاهر ڪري ٿي ته اهي ماڻهون جيڪي توڪل الله جو چئي رلهي ڇڪي سمهي پوندا آهن ۽ عمل ۽ احتياط کان ڀڄندا آهن ۔۔۔ هن اکاڻي ۾ اهڙن ماڻهن لا سمجهاڻي آهي ته بيشڪ الله ئي ڏيندو آهي پر ان ڏيڻ طرف ڪجهه اڳڀرو ٿيڻ ضروري هوندو آهي ۔۔۔ ايتري حد تائين ته ڪنهن ڪم کي ڪرڻ جي نيت به تمام وڏو ڪردار ادا ٿي ڪري ۔۔۔ جيئن رسول اڪرم صلي الله عليه وسلم سان لاڳاپيل هڪ قصو آهي ته هڪ ڏينهن هڪ اصحابي مسجد ۾ نماز پڙهڻ لا آيو ته رسول اڪرم صلعم جن کانئن پڇيو ته ڇا اٺ ٻڌي آيو آهين؟ اصحابي جواب ڏنو ته ؛ توڪل الله جي ڇڏي آيو آهيان” تنهن تي الله جي پياري نبي صلعم فرمايو ته وڃ پهريان اٺ ٻڌي اچ ۽ پو توڪل ڪر“ يا وري لطيف سڳوري پڻ فرمايو آهي ته؛ ڪجهه آ به اڳڀري ٿيان متان چوي خان بلوچ هن ڪميني مان ڪي ڪين ٿيو“ انڪري وتائي فقير پڻ اها ساڳي ڳالهه پنهنجي عمل سان اسانکي سمجهائڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ۔۔۔ لک ٿورا دوست وساڻ جا جنهن تمام سهڻي آکاڻي ونڊ ڪئي آهي۔
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! واقعي سائين رب ڏي ٿو پر کنگهڻ سان تمام بهترين ونڊ سائين وساڻ صاحب سنڌي ادبي بورڊ جي لنڪ ڏئي وڏا وڙ ڪري ڇڏيو
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! ها سائين اها جوانن سلاء سمجهاڻي آهي باقي مون جهڙا جهونا ته هونئن کگهندا رهندا آهين انهن کي اضافي کنگهڻ جي ضرورت ئي ناهي ۔۔۔ باقي ادا اها ته هڪ حقيقت آهي ته انسان کي رب ضرور ڏيندو آهي ڇو ته اهو ئي رازق آهي ليڪن ان لاء انسان کي هٿ پير ته هڻڻو پوندو ڇو ته الله پاڪ انسان کي جسم انڪري ئي عطا ڪيو آهي ته هو ان جي مدد سان پهنجي رزق جو بندو بست ڪري ڏيڻ وارو بيشڪ هو آهي پر انسان کي وٺڻ لاڀ هٿ ته ٽيڙڻو پوندو ۔۔
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! بهترين سمجهاڻي آهي ، پر ڪو سمجهي يا ته ڳالھ مزاڪ ئي مزاڪ ۾ رهجي ويندي لک ٿورا ادا سليمان ونڊ ۽ لنڪ ڏيڻ جي
جواب: ڏي ٿو پر کنگهائي! ادا سمجهاڻي سان گڏ تمام بهترين ونڊ آهي۔ واقعي اِها حقيقت آهي۔ جيسيتائين هٿ نه چوربو ته ڪجهه به حاصل نه ٿيندو۔