تاج بلوچ - هڪ شاعر، اديب، تجزيه نگار ۽ نقاد (سالگرهه تي کيس ڀيٽا) سليمان وساڻ سنڌ جي ڀلوڙ شاعر ، اديب، تجزيه نگار ۽ نقاد محترم تاج بلوچ کي سندس جنم ڏڻ تي سنڌ سلامت جي سموري ساٿ پاران جنم ڏينهن جون واڌايون ۽ کوڙ ساريون دعائون. محترم تاج بلوچ جو نالو ياد ايندي ئي مونکي سندس غزل جو هيٺيون شعر ياد ايندو آهي جيڪو مون شايد اسي جي ڏهاڪي ۾ پي ٽي وي جي مشاعري ۾ ٻڌو هو. بند کڙڪيون مينهن کان ۽ شام تنهنجي شهر ۾ پوء ڀي سو سو لڳا الزام تنهنجي شهر ۾ سال ٿيا ڪو ڳوٺ مان نڪتو هو ڳڀرو ڇوڪرو گُم اهو آهي ڪٿي گمنام تنهنجي شهر ۾ تاج بلوچ جو پورو نالو تاج محمد بُلو (جتوئي) آهي، جڏهن ته ادبي دنيا ۾ تاج بلوچ جي نالي سان مشهور آهي. هن ضلعي سکر جي تعلقي پني عاقل جي ڳوٺ سردار محمد مراد خان بُلي ۾ 25 مئي 1940ع تي جنم ورتو. اڄ اهو تاج بلوچ سنڌي ادب جو هڪ وڏو نالو آهي جنهن سوجهري جهڙي رسالي ذريعي ڪيترن ئي نون شاعرن ۽ اديبن کي روشناس ڪرايو آهي. تاج بلوچ حسناڪين ۽ جماليات جو شاعر آهي. هو بيباڪ ليکڪ ۽ تنقيد نگار آهي. ڪيترائي سال پاڪستان تيليوزن جي خبرن واري شعبي سان سلهاڙيل رهيو. ريڊيو پاڪستان تي شروعاتي دور ۾ آر جي طور خدمتون ڏيندو رهيو. ڪراچي ۾ ئي جڏهن سندس ملاقات اياز قادري سان ٿي ته هو کيس ادبي سنگت ۾ وٺي آيو، جتي هن سکيو ۽ سيکاريو. سندس شاعريء ۽ تخليق جا 6 مجموعا ڇپجي چڪا آهن : درد جو صحرا (4 ڇاپا 1970، 1987،1984 ۽ 2011ع) خوشبو جو زهر(4 ڇاپا 1979، 1987، 1997 ۽ 2011ع) لفظن جو ماتم (3 ڇاپا 1994، 1997ع ۽ 2011ع) دل جزيرو اداس سپنن جو (2 ڇاپا 2002ع ۽ 2011ع) چچريون چچريون خواب (2011ع) جديد ادب جو تجزيو (2014ع) تاج بلوچ سنڌي ادبي سنگت جو متحرڪ ڪردار رهيو آهي ۽ سندس رهنمائي ۾ ڪيترائي نوجوان ادبي ميدان ۾ سکيا وٺي ۽ پچي راس ٿي نروار ٿي نڪتا آهن. پاڻ سوجهرو رسالي جا ايڊيٽر آهن جنهن جو سنڌي ادب ۾ وڏو ڪردار رهيو آهي. ڪراچيء جي گلستان جوهر واري علائقي ۾ رهن ٿا. دعا آهي ته پاڻ خوش هجن ۽ زندگيء جون اڻ کُٽ بهارون ماڻن ۽ سنڌي ادب ۾ سونهري بابن جو اضافو ڪندا رهن.
سنڌي ٻوليءَ جي نامياري شاعر تاج بلوچ جو پورو نالو تاج محمد بُلو (جتوئي) آهي، جڏهن ته ادبي دنيا ۾ تاج بلوچ جي نالي سان مشهور آهي. هن ضلعي سکر جي تعلقي پني عاقل جي ڳوٺ سردار محمد مراد خان بُلي ۾ 25 مئي 1940ع تي جنم ورتو. خزاني کاتي ۾ مختلف ضلعن ۾ ٽريزري آفيسر رهيو. تاج بلوچ جو شمار غزل ۽ نظم جي بهترين شاعرن ۾ ٿئي ٿو، سندس شاعري جا چار مجموعا ڇپيل آهن: (1) ’درد جو صحرا‘ (1970ع)، (2) ’خوشبو جو زهر‘ (1987ع)، (3) ’لفظن جو ماتم‘ (1994ع)، (4) ’دل جزيرو اداس موسمن جو‘ (2004ع) . تاج بلوچ جي فن تي ٽماهي مهراڻ جي ’سوانح نمبر 1990ع‘ ۾ مولانا غلام محمد گرامي لکي ٿو ته، ”تاج بلوچ جي تخليق (شاعري) ۾ اهي سڀ معيار موجود آهن، جيڪي هڪ بهترين غزل گو شاعر لاءِ لازم ٿي سگهن ٿا. سندس انداز بيان ۾ شوخي، دليري، بيباڪي، پختگي ۽ برجستگي آهي. تاج فني نقطئه نگاهه کان جماليات ۽ خمريات جو شاعر آهي، سندس فن ۾ قديم ۽ جديد خيالات ۽ فن جي آميزش آهي. ننڍن بحرن ۾ سندس دل ۾ چڀندڙ بيتن ۾ عجيب جنبش آهي. “ تاج بلوچ سنڌ جي مشهور ادبي رسالي ماهوار ”سوجهري“ جو چيف ايڊيٽر آهي، جنهن جا 100 کان مٿي پرچا ڪڍي چڪو آهي. هن وقت سندس رهائش گلشن اقبال، ڪراچيءَ ۾ آهي . انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا تان ورتل