مولانا ابوالڪلام آزاد جو لکيل هي مضمون ”آزادي“ ان وقت لکيو ويو هو جڏهن سلطنت عثماني جي علائقي قرطاجيا ۾ ترڪ فوج اندر هئي ۽ قلعو دشمن جي قبضي ۾ اچڻ وارو هو۔ سندس هي مضمون ترڪي پهتو ۽ ترڪي ٻوليء ۾ ترجمو ڪري قلعي اندر ورهايو ويو۔ پوء اها پست حوصله فوج ٻيهر ڪيترن ڏينهن تائين وڙهي ۽ قلعو آساني سان نه ڏنو۔
آزادي ۽ وطن تي هڪ بهترين مضمون آهي جنهن کي وري وري پڙهي آزادي جو مطلب سمجهڻ جهڙو آهي۔ محترم نور محمد سنڌي هن جو سنڌي ترجمو ڪيو آهي، ڪمپوزنگ محترم شاهنواز سومرو ڪئي آهي ۽ وائيس آف سنڌ پاران اي بوڪ جي صورت ۾ انٽر نيٽ تي متعارف ڪرايل آهي۔
آزادي ۽ وطن تي هڪ بهترين مضمون آهي جنهن کي وري وري پڙهي آزادي جو مطلب سمجهڻ جهڙو آهي۔ محترم نور محمد سنڌي هن جو سنڌي ترجمو ڪيو آهي، ڪمپوزنگ محترم شاهنواز سومرو ڪئي آهي ۽ وائيس آف سنڌ پاران اي بوڪ جي صورت ۾ انٽر نيٽ تي متعارف ڪرايل آهي۔