وفا -غزل ( وفا ناٿن شاهي)

جواب: وفا -غزل ( وفا ناٿن شاهي)

ادا مهرباني :
مان وفا ناٿن شاهيء جي باري ۾ گهڻو ٻڌو آهي سيتا روڊ منهنجو شهر ء خيرپور ناٿن شاهه تعلقو آهي پر مونکي اها به خبر ڪانه هئي ته وفا ناٿن شاهي گوزي جو رهاڪو آهي۔۔۔۔۔۔ گڏو گڏ وفا بابت تفصيل سان پڙهڻ جو موقعو پڻ مليو۔۔۔۔۔۔۔۔ مونکي ته اها به خبر ڪانه هئي ته هو انڍيا مان آيو هيو۔۔۔۔
ء ان ۾ سنڌ ء سنڌيت جو جذبو ڪيڏو هيو ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ تمام ڪارائتو ونڊ ڪيو اٿو

هر دفعي وانگر لاجواب

 

غزل جي شهنشاھ وفا ناٿن شاھ جي شاعري ، واه واه
سليمان سائين اوهان جو ڪم تاريخي ڪم آهي

 

بهترين سائين وساڻ صاحب ۔

 

​

1947ع ۾ هندستان ملڪ کي جڏهن ٻن حصن ۾ ورهايو ويو ۽ هتان جا ڪيترائي هندو اديب شاعر ليکڪ، دانشور واپاري ۽ سماجي ورڪر هي پنهنجي سنڌ ڌرتي ڇڏي ڪري هندستان وڃي پهتا ته اتان وري هڪ وڏي مقدار ۾ پناهگير سنڌ پهتا، جن مان اڪثر ته اهي نڪتا جن سنڌ جي ٿنڃ نه نه نڀائي ۽ سنڌ جي حقيقي وارثن جا جاني دشمن ٿئي بيٺا، ۽ سنڌ جي ماڻهن کي ڪٺو، ائين ڪٺو ڄڻ اسان انهن جي ديس تي قبضو ڪيو هجي،
مگر انهن پناگيرن جي لانڍ مان اٽي ۾ لوڻ برابر چند پناهگيرن وري سنڌ کي پنهنجو وطن سمجهو ۽ سنڌ کي مڃيو سنڌ جي ٻولي کي اپنايو، ۽ سنڌي ٻولي ۾ لکيائون ۽ سنڌي ٿئي ڪري سنڌي ۾ شاعري ڪرڻ لڳا، انهن چند پناهگيرن مان اسان جي سنڌي زبان جو شاعر وفا ناٿن شاهي پڻ هڪ آهي،
وفا ناٿن شاهي ته سندس اديبانا ۽ شاعرانه نالو آهي مگر سندس اصل نالو ته مشتاق علي قريشي هو۔ ۔۔ هي مشتاق علي قريشي صاحب 15 مئي 1934 تي ، انڊيا جي شهر امرتسرجي ننڍڙي ڳوٺ ڪڪڙان والا بنڊيالا ۾اک کولي ۽ جڏهن هي مشتاق علي قريشي صاحب اڃان 13 سالن جو مس هو ته سندس والد خيرات علي قريشي صاحب پنهنجو اباڻو وطن ڇڏي ڪري اچي سنڌ پهتو۔ ۽ سنڌ ۾ سڌو اچي سيتا ڳوٺ پهتو، ، سيتا ڳوٺ کانپوء دادو ضلعي جي تعلقي. خيرپور ناٿن شاهه جي ڳوٺ گوزي ۾ اچي مستقل طور رهيو ۽ مشتاق علي قريشي (وفا ناٿن شاهي) انهيء عمر کان وٺي سنڌ جو بڻجي ويو ۽ سنڌي ٻوليءَسان پيار محبت ڪرڻ لڳو۔ ۽ ۽ سنڌي مشاعرن ۾ حصو وٺڻ لڳو، جنهن جي نتيجي ۾ آخر ڪار سنڌي ٻولي ۾ شاعري ڪرڻ لڳو، ۽ انهيء لڳاء ۽ دلچسپي جي ڪري اهو مشتاق علي اڳتي هلي ڪري سنڌي غزل جو بادشاه بڻجي ويو، ۽ وفا ناٿن شاهي جي نالي سان ادبي دنيا ۾ مشهور ٿيو۔ ۽ هميشه لاء مشتاق علي قريشي مان وفا ناٿن شاهي بڻجي ويو، جيڪا هاڻي سندس هڪ سڃاڻپ بڻجي وئي آهي، مشتاق علي قريشي صاحب هڪ سادي مذاج ۽ طبعيت جو مالڪ هو۽ علم و ادب سان بيحد کيس چاهه هو،سندس علمي ادبي واسطه سنڌ جي مشهور اديبن ۽ شاعرن سان پڻ رهيا، جنهن ۾ سنڌ جو مشور شاعر احمد شاهه استاد بخاري صاحب، محسن ڪڪڙائي صاحب، تاج محمد صحرائي صاحب، ضياء الدين بلبل صاحب، ۽ بشير سيتائي شامل آهن۔وفا مشتاق علي قريشي صاحب جا جا هيل تائين ٽي شعري مجموعا ڇپجي چڪا آهن جن ۾: ”اکين ۾ الماس“،ــــــــــــــــــوفا ناٿن شاهيءَ جي غزلن جو هي پهريون مجموعو، ساگرڪميونيڪيشنز، ميرپورخاص پاران، ساگر سچيڏني دَلَ، جنوري 2000ع ۾، ڇپائي پڌرو ڪيو آهي. ڪتاب جو ٽائيٽل نامياري مصور عبدالرسول عباسيءَ جو ٺاهيل آهي. هن ڊيمي سائيز جي 288 صفحن جي ڪتاب جي قيمت 200 رپيا آهي. وفا جي شاعريءَ جي هن مجموعي ۾ سندس 241 خوبصورت غزل شامل آهن۔۔ ”اوجاڳن جو انت“ــــــــــ هي ڪتاب وفا ناٿن شاهي جي شاعري جو مجموعو آهي، جيڪو سنڌي ادبي بورڊ وارن ڇپرايو آهي، جنهن تي مهاڳ سنڌ جي نامياري شاعر امداد حسيني صاحب جو لکيل آهي ۽ ان کانسواء هن ڪتاب تي مختلف اديبن شاعرن جا ڪجهه نوٽ پڻ لکيل آهن، مثلن راشد مورائي صاحب جا ، وسيم سومري، وفا پلي، وغيره جا۔ ۔ ”وفا..“ــــــــــــ هي ڪتاب جيڪو توهان مٿي پڙهي سگهو ٿا، ۽ هي ڪتاب ڪمپوز عبدالجبار شيخ ڪئي آهي ۽ پهرين هي ڪتاب وائيس آف سنڌ تي رکيل هو، مگر خبر نه آهي ته اها سائيٽ ڇو بند ٿئي وئي آهي، مگر آفرين هجي اسان جي دوست محترم سليمان وساڻ صاحب کي جنهن هن علمي ادبي سرمائي کي هٿ ڪري اسان جي هن فورم جي سيڪشن سنڌ سلامت ڪتاب گهر ۾ مهيا ڪري پنهنجو علمي ادبي فرض نڀايو آهي۔ جنهن جا پڻ اسان سڀ شڪرگذار آهيون۔ اميد ته اهڙي محنت ڪوشش جدو جهد ۽ ڪاوش جاري ۽ ساري رکندا ايندا۔ ته جيئن اسان جا سنڌي دنيا جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ ويهي ڪري به پنهنجي مٺڙي ٻولي ۾ سنڌي ادب شاعري کي پڙهي سگهن۔ ڇو جو اسان جا ڪيترائي اهڙا دوست آهن جيڪي سنڌ کان ٻاهر آهن ۽ انهن کي اهي سنڌي ڪتاب ات ميسر ٿئي نه ٿا سگهن ۽ اهي هن فورم جي وسيلي ڪتاب پڙهي ڪري پنهنجي علمي ادبي اڃ اجهائين ٿا۔

مشتاق علي قريشي ( وفا ناٿن شاهي ) جي چونڊ شاعري​

اهڙو ڀاڪر نه پاءِ ماڻهن ۾،​

پنهنجي عزت بچاءِ ماڻهن ۾،​

تون ڪيو باءِ باءِ ماڻهن ۾،​

مان ڪيو هاءِ هاءَ ماڻهن ۾،​

پنهنجو ذاتي معاملو آهي،​

نه مونکي آزماءِ ماڻهن ۾​

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔​

نه ڪو وصال گوارا، نه انتظار هتي،​

ڪيون ته ڪهڙي تمنا تي ڪنهن سان پيار هتي​

هي ڪهڙو پيار آ، هي ڪهڙي دوستي آهي،​

تون بي قرار هُتي ۽ مان بيقرار هِتي.​

الاءِ ڪاٿي لڪي وئين ڇڏائي هٿ پنهنجو،​

ڪوئي لڳو ٿو وتي تنهنجو اشتهار هِتي.​

اسان جي قوم يتيم آهي، ديس لاوارث،​

رهي ٿو صرف لُٽيرن جو اقتدار هتي.​

نه مُرڪ ڪنهن جي چپن تي، نه ڪنهن جي اک آلي،​

رهي ٿي ڪائي ڀي موسم نه سازگار هتي.​

’وفا‘! کلڻ تي قيامت اچي وڃي شايد،​

جڏهن روئڻ به طبيعت تي آهه بار هتي​

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔​

جسم ڀورو لباس ڪاري ۾،​

برف باري نه ڪر سياري ۾،​

چند ساهن جي ڪشمش ۾ آ هي،​

جي پڇو زندگي ئي جي باري ۾​

گهنڃ ڪڍيو ڇڏي لباسن جا،​

ڇوڪري ناهي استري آهي​

جسم ڀورو لباس ڪاري ۾،​

برف باري نه ڪر سياري ۾​

​

​

​

​

 

قيمتي ڪتاب، ٿورا۔۔۔

 

مون سان آهي ته ڄڻ ڀري آهي.
گهنڃ كڍيو ڇڎي لباسن جا،
ڇوكري ناهي استري آهي.
كيئن عورت كيان تلاش ”وفا“،
كا هتي حور كا پري آهي.
ادا وفا جي شاعر ٻڌي هئي تصوير اڄ ڏٺي
تمام بهترين شاعر هيو واقعي هن سنڌ سان وفا ڪئي

باقي توهان جي مٿين ڳالهه م وزن آهي

 

ادا ممتاز اوھان جا ٿورائتا آھيون جو اوھان وفا جو اڄ اسان کي درشن ڪرايو، پريل جيان وفا جي شاعري ته کوڙ پڙھي آھي، پر سندن جي اڄ تصوير به ڏٺي سين لک لائق۔

 

ڀيليو ڇو ٿا گاهه ته ناهيان
نرم سهي بي ساهه ته ناهيان
نيٺ خطا ٿي ويندي آهي،
آدم هان الله ته ناهيان
______________
مون کي دنيا وفا وفا ٿي چوي
معجزو تنهنجي پيار جو آهي،
_________
واه وا ڀا سليمان،وفا ناٿن شاهي جي شاعري پڙهي سرور محسوس ٿيو۔وفا واقعي سنڌي غزل جو شهنشاهه آهي۔اوهان تمام وڏو ڪم ڪري رهيا آهيو ۔

 

بھترين ادا سليمان وساڻ صاحب.