جڏهن ڪنهن قوم جو ڪو هڪ وڏو حصو وقتي ستم ظريفين سبب هجرت ڪري ڪنهن ٻي ملڪ ۾ وڃي رهي ٿو ته سندن قومي حيثيت ختم ٿيڻ جا خدشا تمام گهڻو وڌي وڃن ٿا ۔۔۔ سنڌي واڻيا جڏهن سنڌ مان پاڪستان ٺهڻ ۽ جان جي خوف جهڙين مجبورين سبب لڏي ڀارت هليا ويا ته سندن سڀ کان وڏو نقصان ٿيو،، پنهنجا اباڻا ڪک ڇڏي، مال ملڪيت ڇڏي، ملڪي آبهوا ڇڏي جڏهن ڀارت پهتا ته نئين سر پاڻ کي زنده رکڻ جا جتن شروع ڪيائون ۔۔۔
انسان مالي طور تي ته اڄ يا صبحاڻي وري پيرن تي اچي بيهي ٿو پر سندس قومي سڃاڻپ ۽ ٻوليءَ جي ختم ٿيڻ جا انديشا وڌي وڃن ٿا ۔۔۔ اهو ئي ٿيو، ڀارت ويل سنڌين کي ڪا هڪ جاءِ رهڻ لاءِ نه ملي انڪري ڇڙوڇڙ رهڻ سبب ٻولي ۽ قومي سڃاڻپ وڃائڻ لڳا ۔۔۔۔
پر هي جيڪي مٿي ڏنل محترم ۽ ڏاهن سنڌي اديبن جا نالا آهن، انهن مڙسي ڪر سنڌي ٻوليءَ کي نج پج رکڻ جي جاکوڙ شروع ڪئي ۔۔۔ ۽ ان ڪوشش ۾ ڪيترائي يادگار ڪم ڪيا، جن ۾ سنڌي ٻوليءَ کي ڀارت ۾ قومي درجو ڏيارڻ، يونيورسٽيون ۽ تعليمي ادار قائم ڪرڻ، ريڊيو، اخبارون، رسالا ۽ فلمون ٺاهڻ، ڪتابن جي ڇپائي ۽ ادبي گهرجن کي پوري ڪرڻ جا بندوبست ڪيا ۔۔۔ ان سبب اڄ به ڀارت ڏانهن ويل سنڌي اڃان سنڌ ۽ سنڌيت سان جڙيل آهن ۔۔۔
پر جيئن ته قوم جو وجود هوندو آهي ڌرتيءَ سان انڪري هنن مٿي سنڌ سڄڻن جي اڻ ٿڪ جدوجهد جي باوجود، سنڌي واڻين جو نئون نسل سنڌيت کان پري ٿيندو وڃي ٿو ۽ ٻين ثقافتن ۾ گڏجندو وڃي ٿو ۽ آهستي آهستي سنڌيت کان وانجهيل ٿيندو وڃي ٿو ۔۔۔ ڪجهه عرصو وڌيڪ اها حالت رهي ته هندستان ۾ سنڌي صرف نالي ماتر هوندا ۔۔۔
اسين سنڌ سلامت پاران ڀارت ۾ سنڌ ۽ سنڌيت لاءِ ڪم ڪندڙ سڀني ڏاهن کي خراج عقيدت پيش ڪندي ۔۔۔ سلام ڪريون ٿا ۔۔۔ ۽ کين لک شاباسون جو هو ايترين مجبورين جي هوندي به سنڌي ٻوليءَ کي بچائي سگهيا آهن ۔۔۔
لک ٿورا دوست سليمان سهڻي ونڊ جا ۔۔۔
