سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ سليمان وساڻ [JUSTIFY] ان ڏينهن مان آفيس کان جيئن ئي گهر لاء نڪري رهيو هوس ته مونکي آسمان ۾ ڪارا ڪڪر ڇانيل نظر آيا۔ ٻن ٽن ڏينهن جي سخت گرمي کانپوء اهي بادل مونکي اميد ۽ آس جي ڪا لڪير نظر آيا ۔ دل مان هڪ آهه نڪتي ته اڄ ته ڪا زوردار بارش پوي ۽ مينهن جي بوندن ۾ پاڻ کي ڀڄائجي۔ مون وٽ ان ڏينهن پنهنجي گاڏي به ڪانه هئي رڪشا ۾ ويهي گهر لاء روانو ٿيس۔ جيئن ٿورو اڳتي هلياسون ته بارش شروع ٿي وئي ۽ مان لطيف جو هي بيت وڏي آواز سان جهونگارڻ لڳس : سارنگ سار لهيج، الله لڳ اُڃين جي، پاڻي پوڄ پٽن تي ارزان ان ڪريج، وطن وسائيج ته سنگهارن سُک ٿئي! رڪشا وارو پٺاڻ هو هن کي ڪجهه سمجهه ۾ نه آيو ۽ مونکي پاڳل سمجهي کلڻ لڳو، برسات جي تيز ڦهنگن ۾ مان پورو ڀڄي چڪو هوس ۽ خوب لطف اندوز ٿي رهيو هوس ته منهنجي موبائل جي گهنٽي وڄڻ لڳي۔ ڳوٺان منهنجي ڀاء جي ڪال هئي، فون اٽينڊ ڪيم ته منهنجي ڀاء جي آواز ۾ پريشاني محسوس ڪيم۔ مون کانئس خيريت پڇي ته چوڻ لڳو ته هتي سڀ خير آهي پر دعا ڪيو ته بارش نه پوي ۔۔۔۔۔۔۔۔ کجين جو فصل بلڪل تيار آهي جيڪڏهن 15 منٽ به بارش پئي ته سڀ ڪجهه تباهه ٿي ويندو !!!! ..... ٻئي لمحي مان به بارش بند ٿيڻ جي دعا گهرڻ لڳس ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ۽ سوچڻ لڳس ته انسان ڪيڏو نه مطلبي آهي ۔۔۔ هڪڙا بارش لاء دعائون پيا ڪن ته ٻيا وري بارش نه ٿيڻ جون ۔۔۔۔۔ گهر پهتس ته بارش بند ٿي چڪي هئي ۽ ڳوٺ ۾ به بارش ڪانه پئي، کجيء جو ڀرپور فصل لٿو ۽ سڀ ماروئڙا ۽ هاري خوش هئا جو هن دفعي پيدوار به مڪمل ملين ۽ ريٽ به تمام سٺا مليا هئن۔ ڪالهه شام وري منهنجي ڀاء جي فون هئي ۽ چئي رهيو هو ته ڪڪر خوب ٿيا آهن ۽ ڪنهن وقت به برسات وسي سگهي ٿي ۽ هاڻ مان به دعا پيو ڪيان ته بارش پوي جيئن اسان جي ٿر ۾ به سڪار اچي۔ مان سندس سوچ تي خوش هئس ته ڪيئن نه هن کي سنڌ جي انهن علائقن لاء به ايڏو ئي درد ۽ اونو آهي۔ ڪالهه رات کان ڪراچي سميت سموري سنڌ ۾ بارشن جو سلسلو شروع ٿي چڪو آهي۔ ملير ۽ ٿر جا ماروئڙا خوش آهن۔ ڇوته اسان وٽ سنڌ ۾ برسات صرف ڪڪرن يا آسمان مان وسندڙ پاڻي نه پر سڪار ، ساوڪ ۽ خوشيء جي علامت آهي۔ بارش جي آس ۾ ماڻهو ، مرگهه ، مينهون، پکي سڀ اڀ ۾ اکيون وجهيو وسڻ جي دعا گهرن ۽ جي وڏ ڦرو وسي پوي ته خوش ٿيو پون. مندائتي مينهن جي موسم ۾ جي هڪ ڪڪري به اڀ ۾ ڏسندا ته هنن جي خوشيء جا ڪا انتها ڪانه هوندي آهي. ڏڪار سبب ڏيهه ڇڏي ويل ، جي ڪو ڪڪر وسيو ته پنهنجا ڌڻ ڪاهي واپسي جا سانباها ڪندا. مالوند ماڻهو اهڙي مند کي ۽ مينهوڳيء کي ڀاڳ سمجهي خوشيء مان ڪونه ماپندا آهن، وڏا ته وڏا پر ٻارن جي خوشي ته ڏسڻ وٽان هوندي آهي، هنن جا ٺينگ ٽپا ۽ ڀاڄ ان جو ثبوت هوندا آهن. ان سانوڻيء جي مينهن کي لطيف سرڪار سنڌ لاء سڪار ۽ دنيا لاء آباديء جو ڪرڻ لکيو آهي. موٽِي مانڊاڻِ جِي، واري ڪَيائِين وارَ؛ وِڄُون وَسَڻ آئِيُون، چَؤڏِس ۽ چَوڌارِ، ڪي اُٿِي ويئِيُون اِسِتَنبولَ ڏي، ڪي مَڻِـيُون مَغرَبَ پارَ؛ ڪي چِمِڪَنِ چِينَ تي، ڪي لَهَنِ سَمَرِقَندِيُنِ سارَ؛ ڪي رَمِي ويئِيُون رومَ تي، ڪي ڪابُلَ، ڪي قَنڌارَ؛ ڪي دَھلِيءَ، ڪي دَکَنِ، ڪي گُڙَنِ مَٿي گِرِنارَ؛ ڪَنھِين جُنبِي جيسَلمِيرَ تان، ڏنا بيڪانِير بَڪارَ؛ ڪَنھِين ڀُڄُ ڀِڄائِيو، ڪَنھِين ڍَٽَ مَٿي ڍارَ؛ ڪَنھِين اَچي اَمرَ ڪوٽَ تان، وَسايا وَلھارَ؛ سانئِيَمِ! سَدائِين ڪَرِين، مَٿي سِنڌُ سُڪارَ؛ دوسَت! مِٺا دِلدارَ، عالَمُ سَڀِ آبادِ ڪَرِين. مونکي ياد آهي ته مان پرائمري ۾ پڙهندي ڪنهن پراڻي ڪتاب ۾ پڙهيو هو جيڪو شايد ٿر تي لکيل ڪو ڪتاب هو. جنهن ۾ تعليم کاتي جي آفيسر لکيو هو ته : سياري جي مند ۾ اسڪولن جا امتحان وٺندي ٿر جي ڪنهن ڳوٺ ۾ ٻارن کان امتحان وٺي رهيو هوس. هڪ ٻار کان پڇيل سوال جي ڏنل جواب مونکي منجهائي وڌو هو. سنڌ ۾ ڪنهن به ٻار کان جي پڇبو هو ته سال ۾ مندون گهڻيون ته ٺهه پهه جواب ڏيندو چار ، سيارو، بهار، اونهارو ۽ سرء. . وري جي پڇبو ته سڀني کان سٺي مند ڪهڙي ته يڪدم جواب ملندو ته بهار. پر ساڳيو سوال جڏهن ٿر جي ان ٻار کان پڇيم ته هن جواب ڏنو ته سال ۾ مندون آهن پنج. وري پڇيومانس ته ڀلا سڀ کان سٺي مند ڪهڙي ته ٺهه پهه جواب ڏنائين سائين سانوڻ جي مند ....!!! منهنجا ڇيهه ئي ڇڄي پيا ... منجهي پيس... تال لڳي ويا .... سوچيندو رهيس ... پوء فل مارڪون ڏنيون مانس. هو ته بلڪل صحيح هو، هن لاء ته سانوڻي جي مينهن واري مند ئي سڀ کان سکيو رکندڙ مند آهي. بارش ۾ آفيس کان پنهنجي گاڏي ۾ جلدي نڪري گهر پهتس. ڊريس مٽائي ڪجهه دوستن سان گڏ سچل ڳوٺ جي گهٽين مان گذري مين روڊ تي بارش کي انجواء ڪرڻ لاء نڪتس. هڪ گهر مان محمد جمن جي آواز ۾ لطيف سرڪار جي شاعري وڏي آواز ۾ اچي رهي هئي جنهن جا ٻول هئا ”رات به مينهڙا وٺا، کنوڻين کيل ڪيا“ ۔ ڪجهه اڳيان ڏٺم ته هڪ گهر جيڪو روڊ کان هيٺ هيو هڪ 12 سالن جو ڇوڪرو ڪنهن ٿانو سان گهر جي اڱڻ ۾ گڏ ٿيل پاڻي ٻاهر ڪڍي رهيو هو. مان بيهي رهيس ۽ کيس چيم ته تو وٽ ٻيو ٿانو به آهي ته مان به مدد ڪرايان. هن مونڏي ڏسي کليو ۽ چيائين سائين اوهان موسم جو مزو وٺڻ نڪتا آهيو اوهان مزو وٺو. مان وري به بيهي رهيس ۽ کيس چيم ته پوء تون به مونسان گڏ ٻاهر هل. اندران ڪنهن مرد جي رڙ ٿي ته اڙي نڀاڳا مري وئين ڇا؟؟ پاڻي ٻاهر ڪڍ ..... هو وري مرڪيو ۽ مونکي وڃڻ لاء چيائين. جڏهن مان وڃڻ لڳس ته هن فراز جو هڪ شعر وڏي آواز ۾ پڙهڻ شروع ڪيو. ان بارشون سي دوستي اڇي نهين فراز ڪچا هي مڪان تيرا ڪڇ تو خيال ڪر [/JUSTIFY] ساڳيو ليک محترم صفدر وڳڻ صاحب جي مهرباني سان هلال پاڪستان ۾ پڻ ڇپيو آهي۔
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ واه پيارا ۔۔ تمام سهڻو ليک ۔۔۔ هڪ ڪٿا۔۔ هڪ ڏينهن جي ڊائري۔۔۔ هڪ يادگيري۔۔۔ ۽ هڪ ڀرپور احساساتي تحرير ان بارشون سي دوستي اڇي نهين فراز ڪچا تيرا مڪان هي ڪڇ تو خيال ڪر
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ انسان نه تتي سهي نه ٿڌي بهرحال توهان جي ليک پڙهڻ سان تمام لطف آيو۔
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ لڳي ٿو ته اسانجو سياڻو دوست سليمان به چريو ٿي پيو آهي ۔۔۔ ڀلا چريو ڇو نه چوان هن مطلب پرست دنيا ۾ حساس دل رکڻ چريائپ ئي ته آهي ۔۔۔ لڳي ٿو ته سليمان کي مينهن جي موسم تمام گهڻو متاثر ڪندي آهي ۔۔۔ پر پاڻ کي اها ساڳي موسم اداس ڪري ڇڏيندي آهي، ڇاڪاڻ شاعرن اسانجو دماغ ايترو ته خراب ڪيو آهي جو مينهن پوندي ئي محبوب ياد اچي ويندو آهي ۽ ان وقت محبوب پاسي ۾ نه هوندو آهي ته؛ موسم جو مزو ويو ۔۔۔ ٻاهر به مينهن ته اندر به مينهن وسڻ لڳندو آهي ۔۔۔ وسڻ اکڙين جيئن، جي هوند سکئين، مينهن، ته راتــو ڏينهن، بس بــوندينئون نه ڪــرين۔ اڱڻ تازي، ٻهر ڪنڍيون، پکـا پٽ سونهــن، سرهي سيج، پاسي پرين، مر پيا مينهن وسن، اســــان ۽ پرين، شـــال هــون برابـر ڏينهنـــڙا۔
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ مهرباني سائين رضوان خبر ناهي ماڻهو ڇا سوچي نڪرندو آهي پر اندر جو احساس کيس سوچڻ تي مجبور ندو آهي۔ بارش جي موسم جون به هزار يادون ۽ اڻ ڳڻيا احساس هوندا آهن۔ لک ٿورا پنهنجي راء ڏيڻ جا
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ مطلب ته سليمان هن بارش جو جو خوب مزو ورتو۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ها يار اڄ صبح سان مان به بارش ۾ بڄندي آفيس پهتس موسم تمام وڻندڙهيو بجلي به ڪانه هئي سو خوب انجواء ڪيو سين ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ هڪ جامع ء تفريحي مضمون ونڊ ڪيو اٿو ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ لاجواب بهترين
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ سائين مهربانيون ۔۔۔۔۔۔ بس ويٺي ويٺي لکڻ شروع ڪيم ته لکبو ويو۔ انسان ڪنهن به ڳالهه ۾ راضي ناهي هوندو ۔۔۔۔ پر ڳالهه ماڻهو ماڻهو جي هوندي آهي۔ علائقي جون پنهنجون اهميتون هونديون آهن ۔۔۔۔۔۔
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ واھ سائين واھ تمام بهترين ليکه واقعي سائين ڪلھ اسان جي نواب شاھ ۾ برسات تمام بهترين برسات پئي پورا 7ڪلاڪ جاري رهي پر جڏهن مينهن اڃان نه وسيي رهيو هيو ته ماڻهون بلڪل پريشان هئا ته الله ڪري مينهن وسي پر سائين جڏهن وسيو نه ته مونکي سڀني جي وات مان الله الصمد جو آواز اچي رهيو هو مطلب ته ايڏو وسي ويو جو ۽ هر ڪو چوندو رهيو الله ڪري ٽري وڃين ماڻهن جي سڪ ئي ختم ٿي وئي پر شهر جون گليون اڃان تائين پاڻي سان وهن پيون
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ سائين نثار ڇا ڪجي ۔۔۔۔۔ زمانو چوي ٿو ، چريو هان چريو هان مان سوچيان ٿو واقعي، ڇا مان چريو هان ؟ بس ڳالهيون لکندا آهيون ته خبر ئي ڪانه پوندي آ ته ڇا لکجي ويو، مان ڪجهه ٻيو پي لکڻ چاهيو پر ذهن ۾ اٿندڙ خيال منتشر ٿيندا ويا۔ اوهان جي ڳالهه به سچ آهي ته جي محبوب ڀر ۾ نه هجي ته ٻٽي بارش هڪڙي جيڪا ڪڪرن مان وسي ٿي ۽ ٻي جيڪا اکين مان وسي ٿي ۔۔۔۔۔۔ اوهان لکيو آهي ته مان چريو ٿي ويو آهيان ۽ ان جو سبب به اوهان بلڪل صحيح لکيو آهي۔۔۔۔ معاشري جي ٻٽي ۽ منافقي واري پاليسين سچ ته منجهائي ماريو آهي۔ ها! جڏهن ڀي ڪرڻا ۽ سورج جڏهن ڀي روشني ۽ چنڊ جڏهن ڀي رنگ ۽ خوشبو جڏهن بادل ۽ برساتون جڏهن بلبل سنديون لاتون جڏهن يارن مان ياراڻي جڏهن اکڙين منجهان پاڻي ختم ٿي ويو ته پوءِ شايد اسان ئي ڪو نه هونداسين!!
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ شڪر آهي ، اسان وٽ بجلي آهي ۔۔۔۔۔۔ بارش جي پوري ساري وسي ته پوء خوب مزو ايندو آهي، باقي جي روڊ رستا ٻڏي وڃن ته مزو خراب ٿيندو آهي۔ رب جي ذات جي مرضي آهي جيئن ڪري ۔۔۔۔۔۔۔ بس مڙئي واندڪائيء ۾ ويهي ابتا سبتا جملا لکيم ۔۔۔۔۔ لکڻو ڪجهه ٻيو هو پر لکجي ڪجهه اهو ئي ويو ۔۔۔
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ حقيقت هن حال جي ظاهر ڪريا ذري۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ادا سليمان توهان جي لکائي ميچوئر آهي گهڻن هٿ ٺوڪين ليکڪن کان بهترين لکو ٿا ۔۔۔۔۔۔ الله سائين توهان جي سوڄ ء محنت کي ساڀيان ڪري آمين۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ انشاالله مستقبل ۾ توهان جون لکڻيون بهترين اديبن جي لکڻين ۾ شامل ٿينديو آمين ثم آمين
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ يار سليمان جڏھن ننڍي ھوندي اسڪول پڙھندا ھئاسين ته مينھن وسڻ تي خوشي سان گڏ پريشاني به ڏاڍي ٿيندي ھئي، خوشي ان جي ڪري ته مينھن ۾ ڳوٺ جا استاد ڪپ جي ڪري نه ايندا۔۔۔پريشاني ان جي ڪري ڪچي ڇت جي وھڻ ۽ ڪرڻ جو خطرو۔۔۔۔۔۔۔سڄو اڱڻ ڪپ ڪچيون ناليون ڪچا گھر مطلب ته سڄو ڳوٺ خوشي تڪيلف پريشانين ۾ مبتلا ھوندو ھو۔۔۔۔وقت پنھنجي تيز رفتار سان ھلندي ھلندي نيٺ اسان جي ڳوٺ تي به مھرباني ٿيو۔۔۔۔۔۔سڀ ڪنھن پنھنجي مدد پاڻ پنھنجا گھر پڪا ڪري ڇڏيا آھن۔۔۔پر وڏو افسوس ته سڀني پنھنجي گھرن جي سوچي گھر پڪا ڪيا۔۔۔پر ڳوٺ جو گھٽيون ۽ ناليون ته اُھي ئي رھيون۔۔۔۔۔وس وارن ۽ ڪوڙا دلاسا ڏئي ووٽ وٺڻ وارن به ڪا مالڪي نه ڪئي۔ باقي اسان پڻ ڪراچي ۾ مينھن ۾ پسي ڏاڍو مزو ورتون سين
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ بس ادا ڇا ڪجي ۔۔۔۔۔۔۔۔۔ اهوئي ته روئڻ پيا روئون ۔۔۔۔۔۔۔۔ مينهن نه وسي ته وسڻ اء دعائون ۽ جي وسي ٿو رڪڻ لاء دعائون ٿا ڪيون ۔۔۔ سنڌ سموري سون ۔۔۔۔۔ سنڌ لاء دعائون
جواب: سارنگ سار لهيج ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ساڳيو ليک محترم صفدر وڳڻ صاحب جي مهرباني سان هلال پاڪستان ۾ پڻ ڇپيو آهي۔