افتخار علي چوهاڻ
سينيئر رڪن
پتي ۾ پٿري جو سبب ۽ علاج
پتو جنهن کي انگريزي ۾ gallbadder چئبو آهي ، ناشپاتي جي شڪل وانگر ننڍي ٿيلهي جگر جي هيٺان ۽ کاٻي طرف پٺيان نائين نمبر پسلي جي برابر ۾ واقع آهي. جگر ۾ رطوبت صفرا bile تيار ٿئي ٿي اها جگر ۾ جمع رهندي آهي ۽ ضرورت جي وقت ننڍي آنڊي ۾ ايندي رهندي آهي ، هڪ ئي وقت ۾ 50 تائين صفرا پتي ۾ جمع ٿي سگهندو آهي ، صفرا جو ڪم آهي چڪنائي (سڻڀ) کي هضم ڪرڻ ۽ کاڌل غذا خوراڪ ۾ جيڪا به fat تيار ٿيندي آهي ، صفرا جو معمولي مقدار ۾ شامل ٿي آهي ، جنهن ۾ ڪوليسٽرول به شامل آهي ، صفرا جو معمولي مقدار رت ۾ شامل ٿي رت کي ڇڏو رکي ٿي . صفرا جو باقي حصو ننڍي آنڊي جي مٿين حصي ۾ ڪري هڪ طرف ته سڻڀ کي هضم ڪرڻ ۾ مددگار ثابت ٿئي ٿو ، ٻئي طرف ان جي تيزابيت آنڊن جي فعل يعني حرڪت کي وڌائي فضلي (پاخاني) خارج ڪرڻ ۾ مددگار ٿئي ٿي .صفرا قدرتي دافع عفونت antiseptic ۽ جراثيم کي مارڻ جي صلاحيت رکي ٿو، جنهن سبب آنڊن ۾ بدبوءَ وغيره ۽ زخم کان بچاوءُ ٿئي ٿو . نظام هضم معاون ۽ مددگار ٿئي ٿو ، جيڪڏهن صفرا گهٽ خارج ٿئي ٿي ۽ غذا ۾ سڻڀ زياده هجي ته نتيجو بدهضمي ۽ گيس جي صورت ۾ ظاهر ٿئي ٿو .جڏهن ڪنهن به سبب صفرا ۾ سڻڀ جا جزا وڌي وڃن ته ان صورت ۾ ان ۾ ڄمڻ ۽ سخت ٿيڻ جي صلاحيت پيدا ٿئي ٿي ۽ ذرات جي شڪل ۾ تھه مٿان تھه ڄمي پٿرين جي شڪل پيدا ٿئي ٿي ، اڪثر يتي ۾ پٿريون ڪوليسٽرول سان ئي ٺهن ٿيون ،پتي ۾ پٿرين کي gallstone چئبو آهي ، هڪ طبي تحقيق مطابق پتي ۾ پٿري مردن جي مقابلي ۾ عورتن کي زياده ٿيندي آهي . خاص طور وڌيل وزن وارين انهن عورتن کي جيڪي گهر ۾ ڪم ڪار وغيره نه ڪنديون آهن ۽ کاڌو خوراڪ سڻڀ زياده کائين ٿيون ۽ عمر چاليھن سالن کان مٿي هجي ، ڪڏهن پتي ۾ پٿرين موجود هئڻ جي مريض کي خبر نه هوندي آهي ته ڪنهن مرچ ميالحي ۽ سڻڀ زيداه مقدار کائڻ جي سبب جگر جي جاءِ تي پڻ بار ۽ کچائو محسوس ٿيندو آهي ، غذا کاڌو جلدي هضم نه ٿيندو آهي ۽ الٽي قئي جهڙي ڪيفيت محسوس ٿنيدي آهي ، بدپرهيزي ۽ احتياط نه ڪرڻ جي حالت ۾ پتي ۾ پٿرين جي تعداد وڌڻ سبب يا ورم جي نتيجي ۾ ڪڏهن پتي جي جاءِ تي شديد سور ٿيندو آهي ، پٿرين جي پتي ۾ زياده عرصي تائين رهڻ جي صورت ۾ صفرا جي نالي bile duckt ۾ ڦاسي آنڊن طرف ويندڙ صفرا جي وڃڻ کي روڪڻ سبب رت ۾ صفرا وڌڻ سبب سائي ۽ يرقان پڻ ٿيڻ جو امڪان رهي ٿو . ان کان علاوه به ٻيون پيچيدگيون ممڪن ٿي سگهن ٿيون، پتي ۾ پٿري جي سڃاڻپ لاءِ ايڪسري کان وڌيڪ صحيح طرح ڪرايل الٽراساوئنڊ مان صحيح معلومات ملي سگهي ٿي ، غذا کاڌي خوراڪ جي پرهيز سان گڏ ورزش ۽ پنڌ ڪرڻ ضروري آهي ، سائي پتي واريون ڀاڄيون ڀينڊي ، توري ۽ ساڳ وغيره کائجي هلڪو کاڌو ۽ پيٽ فل ڀري نه کائجي ، ڪڙهائي گوشت۽ تيز مصالحي گهڻي سڻڀ ۽ هر قسم جي نشي کان پرهيز بطور علاج زيتون جو تيل ۾ هڪ چمچي 10_15 ڦڙا ليمي جا ملائي صبح نيراني روزانه پيئڻ مجرب ۽ آزمايل علاج آهي ، هي نسخو ان صورت ۾ فائدو ڪندو جڏهن هڪ ٻه ننڍي اڃان شروعاتي پٿري پتي ۾ هوندي ته ڳڙي وڃي سگهي ٿي ، ڪنهن به حوالي سان پيٽ تي ڀرتي ، بادي ، گيس نه هئڻ گهرجي ، قبض به نه ٿيڻ گهرجي . قبض جي حالت ۾ نذير اسپنگر جي تهي ٻه چمچا رات جو نيم گرم کير ۾ ملائي پيئڻ گهرجي ، دوائن ۽ علاج جي ذريعي پٿرين ختم لاءِ ڪوشش ضرور ڪجي ، جلد فائدي نه ٿيڻ جي صورت ۾ جديد ۽ آسان طريقو ليزر ذريعي پٿري ڪڍرائڻ جو آهي ، جيڪا هر وڏي اسپتال ۾ سهولت موجود آهي ، شرطيه ۽ دعون ڪندڙن جي دعوائن ۽ علاج جي آسري تي لڳي پنهنجو وقت ۽ پئسو ضائع نه ڪجي .
بيمارين جا سبب ۽ جديد طبي علاج( حصو پهريون ۽ ٻيون)
حڪيم نذير احمد شيخ
ڪمپوز ؛ افتخار علي چوهاڻ
