جواب: سنڌ ڳالهائي ٿي سنڌي انتها پسند ناهن ۽ تڏهن ئي ته هاڻي سنڌ سورن ۾ آهي ۔۔۔۔۔۔۔ ڪاش ان تي اڳ ۾ غور ڪيون ها ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ پر هاڻي ته وري نتيجا به سامهون آهن پوء به اکيون بند آهن ۽ زبان خاموش آهي ۔۔۔۔۔۔
جواب: سنڌ ڳالهائي ٿي سنڌ جا ساٿيو مان ته اهيو چوندس ته اگر ڪو سنڌ جي مفاد خلاف پنهنجي قلم کي وڪڻي ٿو اهو به سنڌ جو غدار آهي ۽ مان ته ان لاء سنڌ جي مهان ليکڪ ۽ سچي دانشور امر جليل صاحب جا هي الفاّظ هت پيش ڪندس ۔۔۔۔۔ منهنجو يقين آهي ته اها وئشيا جيڪا پئسي عيوض پنهنجو جسم وڪڻي ٿي، سان ان قلم قار کان مقدس آهي، جيڪو پنهنجو قلم پئسي لا وڪڻي ٿو. جسم وڪڻڻ سان ذاتي نقصان آهي، پر قلم وڪڻڻ سان سموري معاشري جو نقصان آهي.۔۔۔۔۔۔۔۔امــــر جليـــل ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔سنڌ جي سائين محترم سائين جي ايم سيد صاحب پنهنجي ڪتاب سنڌي ڪلچر ۾ لکيو آهي ته۔۔۔۔۔۔ (سنڌ ھزارن ورھن کان ھڪ جدا ملڪ ٿي رھي آھي . جنھن جا رھاڪو باوجود جدا جدا نسلن ، ٻولين ۽ مذھبن جي آخري طور ھڪ اھڙي قومي حيثيت حاصل ڪرڻ کي ويجھا ٿي ويا ھئا، جنھن جھڙو مثال ساري بريصغير ھندوستان ۾ ملڻ مشڪل آھي. ھنن وٽ ھڪ زبان ، ڪلچر ، قومي روايتون ۽ مذھب جي بنيادي وحدت جو تصور موجود رھيو ھو. جيڪڏھن ھنن ڪنھن وقت ڌارين جي تسلط ھيٺ اچي وقتي سندن آزادي وڃائي ٿي ڇڏي ته سگھوئي ھمت ۽ ڪوشش سان اھا وري ھٿ ٿي ڪيائون. مٿين مختلف دورن ۾ ايرانين، يونانين ، عربن ، پٺاڻن، مغلن ۽ انگريزن جي حڪومت جو قبضو ٿيل ھو. جن سندن زبانن،ڪلچر ۽ اقتصادي مفاد کي مٿان زوري مڙھيو ھو. ليڪن ٿوري وقت بعد اھي ڌارين جا تسلط ۽ قبضا ختم ٿي ويا. سنڌ ان جي زبان ، ڪلچر ، قومي ڪردار ۽ مفاد سلامت آھن.دنيا جي ٻين آزاد قومن وانگر ھنن کي به پنھنجي نموني آزاد زندگي گذارڻ جو پورو حق آھي. ڊنمارڪ ، فنلئنڊ، سويڊن ، پورچوگال، ھالينڊ، سائپرس،لبنان ، جورڊان،سريا،يمن وغيره قومون ۽ ملڪ آزاد ۽ قومن جي سڀا جا ميمبر آھن. سي ڪيترين ڳالھين ۾ ھن کان نه ايراضئَ نه آبادئَ ۾ وڏا آھن.اھو ھڪ تاريخي حادثو ھو ته انگريزن ساري ھندستان تي قبضو ڪري ان کي انتظام خاطر صوبن ۾ ورھائي ۽ وڃڻ بعد پاڪستان ۽ ڀارت جي صورت ۾ آزاد ڪري ڇڏيو. جنھن ۾ سنڌ پاڪستان جو صوبو بڻيو. ان سان سنڌ جي ھندن کي گھڻي ڀاڱي حالتن جي ناموزون ھئڻ ڪري لڏي وڃڻو پيو. ٿوري وقت بعد سنڌ جي صوبي کي ڪن مستقل مفاد جي مد نظر مغربي پاڪستان جي طاقتور صوبي پنجاب جي ماتحت ڪيو ويو. جي ايم سيد ) ۔۔۔۔۔۔۔۔ سنڌ سلامت جا ساٿيو افسوس سان چوڻو ٿو پوي ته ملڪ جي آزادي مهل سنڌ مان محبتي ماڻهون ، پڙهيل لکيل ۽ امن پسند ماڻهون ته سنڌ مان هليا ويا پر انهن جي عيوض اسان کي هي مهاجر ( پناهگير ) سنڌ ۾ آباد ٿيڻ لاء مليا۔ جن کي اسان جي سنڌي بزرگن پنهنجي جيء ۾ جايون ڏنيون، جيڪي هاڻي هڏ حرام سنڌين جو ٽڪر کائي ڪريسنڌين جو ڪپڙو لٽو پائي ڪري انسان بڻيا ، وري وڙهن به اسان سان ٿا،۔۔۔۔۔۔۔ ڪتي ۾ وبه وفا هوندي آهي، ڪتو جنهن جو ٽڪر کائيندو آهي ته اهو به ان ٽڪر جو نيمڪ ملهائيندو آهي پر هي ته ڪتي جي وفا واري عمل مان به واقف نه آهن ڪاش هي ماڻهون ڪتي کان ڪجهه سبق سکن هان ۔ حقيقت ته اهيا آهي ته سنڌ ڌرتي امن جي ڌرتي رهي آهي، ۽ هميشه سنڌي ماڻهون امن پسند ۽ مهمان نواز رهيو آهي جنهن جي ڪري سنڌي ماڻهون گهڻو تر نقصان هيٺ آيو آهي