شهدادپور جي ضمني اليڪشن ۾ پ پ پ جي اميدوار 46341 ووٽ کڻي ڪاميابي حاصل ڪئي آهي جڏهن ته عوامي تحريڪ جو اميدوار 1000 ووٽ به نه کڻي سگهيو آهي. اهو ثابت ڪري ٿو ته اسان جي قومپرست قيادت اڃان تائين عوام ۾ ڪا خاص مقبوليت ماڻي ناهي سگهي. فيسبوڪ تي ويهي تنقيد ڪرڻ ۽ عوام ۾ وڃي انهن سان سندن ڏک سور ۾ گڏ هجڻ ۾ فرق آهي. اها ڳالهه اسان جي قومپرست قيادت کي سمجهڻي پوندي ته جدوجهد شهرن ۾ ويهي نه پر ڳوٺ ڳوٺ واهڻ واهڻ وڃي ڪرڻي آهي.. تنقيد ڪرڻ سڀني جو حق آهي پر بغير عوام ۾ وڃڻ جي سڀ نعرا کوکلا ثابت ٿين ٿا. اچو ته ماڻهن جي ڏک سک ۾ سندن ساٿ ڏيون ۽ هنن کي اهو محسوس ڪرايون ته هو اڪيلا ناهن. پوء ڏسو ته نتيجا ڪيئن نه ٿا بدلجن. فيسبوڪ عوامي فورم ناهي ۽ نه ئي اسان فيسبوڪ تي نعرا لڳائي ڪو نظام تبديل ڪري سگهنداسون. ان لاء عملي جدوجهد جي ضرورت آهي.
100 فيصد صحي ٿا چئو، جيستائين قومپرست پارلياماني جماعتون سنڌي عوام ۾ سماجي عمل نه ڪنديون ۽ انهن ۾ ڀلائيءَ جو جذبو پئدا نه ڪنديون تيستائين کوکلن نعرن سان ڪجهه ڪون ٿيندو ... عام ماڻهونءَ کي سماجي ڀلائيءَ سان ئي پنهنجي طرف موڙي سگهجي ٿو .... هن وقت سنڌي عوام ... وڏيري، پير ۽ مير جو ٻڌو ٻانهو آهي، انڪري انهن کي مات صرف نعرن سان نه پر عمل سان ڏئي سگهجي ٿي ... ايندڙ چونڊن ۾ پڻ سنڌ جي ڪا به قومپرست جماعت ڪي خاص سيٽون کڻي ڪون سگهندي ... ڇاڪاڻ جو سندن ڪيل ڪم ناڪافي آهي ... قوم 5 سالن لاءِ وري چورن ۽ ڌاڙيلن جي ور چڙهي ويندي ... في الحال
سنڌي ماڻھو ذات، برادري ۽ وڏيرن جي چڪرن ۾ ڦاٿل آھي ، ھو سڀ سمٍجھي ٿو ته ووٽ جي قدر و قيمت ڇا آھي پر جڏھن اليڪشن جو وقت اچي ٿو ته اھي ماڻھو جيڪي سٺن گھرن ۾ رھن ٿا، پيسن سان منرل پاڻي استعمال ڪن ٿا، ھاٿي جيڏين گاڏين ۾ گھمن ٿا سي اچو گھر گھر منٿ ميڙ ڪن ته ٻيلي وارو ڪريو ووٽ ڏيو ، ووٽ وٺڻ جي لائي پٺن مان پگھر به ڪڍي ڏيکارين ٿا ۔ پوئي ووٽر ويچارا انھي وقت ڪجھ به ڪون ٿا سوچين ۽ واعدو ڪريو ويھو رھن ته سائين گھر تي ھلي آيو ھا ڻي ڇا ڪجي ، انھي ۾ سڀ ڌريون شامل آھن پڙھيل ۽ اڻپڙھيل۔ قومپرست پنھنجي پاڻ سان به سچا ڪونھي ته عوام لائي ڇا ڪندا، اسان ھنن ۾ ٻڌي ڪندي تمام گھٽ ڏٺو آھي، ھميشه ھڪ قومپرست پارٽي ٻئي قومپرست پارٽي تي تنقيد ڪندي رھندي آھي۔ ساڳيو حال مذھبي پارٽين جو به اھوئي آھي۔
اسان واري قوم پرستن ۾ عملي سياست ڪان آهي، بدمعاشي، ڀتاخوري، ڪوڙ تي ٻڌل نعرا هنن جو منشور بڻجي ويا آهن، اهو ئي سبب آهي جو هن محل تائين اهي اسيمبلين ۾ پهچي نه سگهيا آهن۔ اهي سنڌي قوم جا ڪهڙا همدرد ٿي سگهن ٿا، ؟؟؟؟؟؟؟؟
ادا سليمان پهرين ڳالھ ته اوهان قومپرستن جي آئين کي ته سمجهو انهن جي نقطن تي نظر وجھو پهرين ڳالھ ته جڏهن بشِير خان زنده هيو ته ان جا بار بار اهي ئي بيان ايندا هئا ته اسان کي اقتدار جي بُک ناهي نڪي ڪُرسي جا پياسا آھيون۔ اسان جو نقطو سنڌ جي آزادي آھي، بيشڪ ان ۾ ڪجھ غلطيون ضرور آهن جن تي غور نٿو ڪيو وڃي پر جيڪا ڳالھ پ پ ۽ تحريڪ انصاف وچ ۾ آ ته ان ۾ قومپرستن کي وچ ۾ نه آڻيو اهو انڪري جو قومپرست سڌي طرح سان اقتدار جا مخالف آهن جيڪي قومپرست ڪرسي جي بُک رکي چون پيا سنڌ ۾ تبديلي آڻينداسين اهي جڏهن ان موقعي تي پهتا ته سنڌي عوامي ڏانهن منهن موڙي به ڪونه ڏسندا، پ پ جا نمائنده به اهو ئي چوندا هئا ته ووٽ کٽرايو ته توهان کي گنج ملندو پر حقيقت توهان جي سامهون لڪل ناهي، هر هفتي ڪو پڙهيل لکيل پاڻ کي بيروزگاري سبب باھ ڏئي ويٺو آ ته وري ڪنهن جي واهر نٿي ٿئي ته خودڪشي ڪري ٿو ڇڏي، انهن سڀني ڳالهين سان قومپرستن جو ڪو به واسطو ڪونهي سنڌ جي خوشحالي ۽ آزاد سنڌ منزل، جدوجهد جاري آ جيڪڏهن اوهان کي نظر نه پئي اچي ته ٺيڪ آھي۔ پر هڪ ڏينهن سنڌ هڪ ملڪ ٺهڻو آھي ۽ ٺهندو۔۔۔ مهرباني
مهرباني دوستن جي جن پنهنجا قيمتي رايا پيش ڪيا آهن۔ سنڌ هڪ الڳ ۽ آزاد ملڪ هيو ۽ منهنجو به ايمان آهي ته حالتون اهڙيون ٿينديون جو سنڌ وري هڪ الڳ ملڪ جي صورت ۾ هوندي. سرحدون ڪهڙيون هونديون اها الڳ ڳالهه آهي. عوام پ پ پ کي جڏهن به ووٽ ڏيندو ته اسان جي جدوجهد ۽ منزل تي فرق پوندو ۽ پ پ پ جي متبادل قيادت به ڪا ڇڱي ناهي. ساڳيا وڏيرا پيا ڦرن. منهنجي بحث جو مقصد هيو عوام سان ويجهڙائي ۽ انهن کي احساس ڏيارڻ. سنڌي ماڻهن جي جدا جدا هجڻ ۽ الڳ فورمن تان جدوجهد به اسان کي ماڻهن کان پري رکڻ جو هڪ سبب آهي. مان دوستن کي عرض ڪندس ته اچو پهنجا رايا ۽ صلاحون پيش ڪيو.
توهان جي ليک مان اهو ٿو لڳي ته قومپرست سماجي ويلفيئر جا ڪم ڪونه ٿا ڪن۔۔۔ جڏهن ته پيپلز پارٽي وارا ڳوٺ ڳوٺ وڃي ويلفيئر جا ڪم ٿا ڪن۔۔۔ ان ڪري اهي هميشه اليڪشن ۾ کٽندا آهن۔۔۔ هتي ڪراچي ۾ به ايم ڪيو ايم وارا هر سيٽ کٽيندا آهن۔۔۔ ان جو سبب ڇا آهي ۔۔۔؟ ڇا اهي به ماڻهن جي دلين ۾ ويٺل آهن۔۔ يا وري ڪو ٻيو قصو آهي جيڪو ڄاڻي ته هرڪو ٿو پر ڪير ٻڌائي نه ٿو۔۔۔ منهنجي خيال ۾ پيپلز پارٽي جي کٽڻ جو سبب هڪ ته پارٽي جو موجوده حڪومت ۾ هجڻ ۽ ان جا رسوسز استعمال ڪرڻ آهي ٻيو ته هر دفعي وانگر هن دفعي به شهيدن جي سياست استعمال ٿي۔۔۔ ۽ جيڪڏهن اهڙي نظام ۾ قومپرست ليڊر سڄو سون به ٿي پون ته ووٽ حاصل ڪرڻ سندن وس ۾ نه هوندو۔۔۔ مان ته ايترو چوندس ته قومپرستن جو اليڪشن ۾ بيهڻ ۽ 1000 ووٽ حاصل ڪرڻ دراصل تبديلي ڏانهن هڪ وک آهي۔۔۔ جنهن جي شروعات هجڻ گهرجي۔۔۔ ۽ ان کي ڪاميابي چئي سگهجي ٿو۔۔۔ پيپلز پارٽي وارا خوب ڄاڻن ٿا ته جي سنڌين کي وڌيڪ تعليم ڏني وئي يا وري تعليم سستي ڪري کين سوچن کي صحيح دڳ تي رسايو ويو ته پنهنجي پير تي پاڻ ڪهاڙي هڻڻ برابر ٿيندو ۔۔۔ ائين سندس شهادت ڪارڊ، ڀٽو ازم ۽ سنڌ ڪارڊ به دفن ٿي ويندو۔۔۔
سڀني دوستن جون ڳالهيون پنهنجي جاءِ تي حقيقت واضح ڪن ٿيون ۔۔۔۔ پ پ پ جا وڏيرا جيتوڻيڪ ظالم ۽ ڦورو آهن پر پوءِ به جوءِ ۾ ويٺل آهن ۽ حڪومتي ادارن ۾ پهچ هجڻ سبب غريب ۽ بي پهچ ماڻهن لاءِ هلڪو ڦلڪو آسرو بڻيل آهن ۔۔۔ بيشڪ هو ان غريب جا ڍڳا به کپرائي کائي ويندا پر سندن مالڪي ڪري ووٽ جا حقدار رهنٿا ۔۔۔ لٺ به هٿ اٿن ۔۔۔ ووٽ ناهي ته جهيڙو ۽ دشمني ۔۔۔ ڀلا غريب ماڻهون ۔۔۔ باهه ۽ ڀت واري ڳالهه آهي۔ پر قومپرست يا سماجي انقلابي ڪارڪن لاءِ ٻه ڳالهيون تمام اهم آهن۔ 1۔ قوم جو ساٿ ۽ همدردي 2۔ دشمن جي سڃاڻ يا مسئلن جو ادراڪ جيڪڏهن مسئلن جو ادراڪ به هجي ۽ دشمن جي به خبر هجي پر جيڪڏهن هڪ انقلابي سماج سڌارڪ ناهي ۽ سماجي ۾ موجود براين جي خلاف جهيڙي نٿو ته پوءِ سندس جنگ هڪطرفي ٿي وڃي ٿي۔ انڪري جنهن جاءِ تي دشمن سان جهيڙڻ آهي ساڳي جاءِ تي پنهنجي قوم سان عشق ڪرڻ، انهن جي مسئلن ۾ انهن جو ڀاڱيوار ٿيڻ، انهن جي ڏک سک ۾ انهن جي اڳيان هجڻ ۽ کين برائيءَ کان روڪڻ ۽ چڱائيءَ ۾ ساٿ نڀائڻ۔ بشير خان قريشي کي قومپرست سان گڏ ۔۔۔۔ قبائلي جهيڙن ۾ ڪردار ادا ڪرڻ ۔۔۔ قومپرستن ۽ عام سنڌين جي مسئلن ۾ شامل ٿيڻ سندس شهرت جو ۽ سندس شهادت تي اکين ۾ ڳوڙهن جو سبب ٿيا۔۔۔ چي گويرا گوريلي ۽ دهشتگرد ۾ فرق ٻڌائيندي چيو هو ته؛ گوريلو عوامي نظريو رکندو آهي ۽ عوام جي سگهه مان پنهنجي سگهه وڌائيندو آهي ۽ عوام لاءِ پنهنجي جان قربان ڪندو آهي ۔۔۔ دهشتگرد ان جي برعڪس ننڍڙو ذهن ۽ ذاتي مفاد رکندو آهي ۽ انکي عوام جي همدردي يا حمايت جي ضرورت ناهي هوندي ۔۔۔ گوريلي جي موت تي عوام ڏک جو اظهار ڪندو آهي ۽ دهشتگرد جي موت تي ڇوٽڪاري جا شڪرانا ادا ڪندو آهي۔ جيئي سنڌ جي ڳالهه ڪرڻ يا ان طرف قدم وڌائڻ ڪا اڪ جي ماکي ناهي جو نالو ورتو ۽ لاهي ورتي۔ اهو هڪ تمام وڏي جدوجهد ۽ عوامي سگهه جي گهرج ڪري ٿو۔ جيستائين سنڌي قومپرست پنهنجي قومي عشق حاصل نه ڪندا تيستائين سند ڪاميابي غير يقيني آهي۔ سنڌ پرست سان گڏ سنڌي پرست ٿيڻ ضروري آهي۔ جدوجهد جا طريقا وقت ۽ گهرج آهر بدلائي سگهبا آهن۔۔۔ جيئن پارلياماني سياست ۾ پنهنجا همدرد ۽ پنهنجا حمايتي پئدا ڪرڻ، چونڊرائڻ ۽ انهن جي ذريعي ڪافي معلومات ۽ قومي آواز کي سگهاري ڪرڻ ۾ مدد ڪرڻ ۔۔۔ نافرماني واري جنگ جنهن ۾ رياست جي قانون کي ٽوڙي انجي جاءِ تي پنهنجو قانون لاڳو ڪرڻ مسلح ويڙهه ۔۔۔ وقت پوڻ تي دشمن جي سگهه کي ختم ڪرڻ ۽ انهنجي سگهارن ادارن کي ختم ڪرڻ ۽ سگهارن ماڻهن کي ماري مات ڪرڻ ۔۔۔ ان سموري عمل ۾ قومپرست، انقلابي ماڻهونءَ کي هر طرح جي قرباني ڏيڻي آهي ۔۔۔۔ انڪري سليمان وساڻ جي ان ڳالهه کان منهن نٿو موڙي سگهجي ۽ قومپرست دوستن کي معدبانه گذارش ڪبي ته هو سنڌين جي مسئلن، روزمرهه زندگيءَ ۾ ايندڙ ڏکاين ۾ سندن ٻانهن ٻيلي ٿين ۽ قوم جون همدرديون ۽ محبتون کٽي وٺن۔ لک قرب۔۔۔ سنڌ سلامت ساٿ سلامت
جيستائين ڳالھ اليڪشن جي آھي ته قومپرست تنظيمن کي پاڪستان جي اليڪشن ۾ حصو وٺڻ جي ضرورت ئي نه آھي، ڇوته قومپرست جو مقصد سنڌ جي آزاد آھي، سائين جي ايم سيد جو فڪر صرف ۽ صرف سنڌ جي آزادي آھي۔
سڀني دوستن پنهنجا سهڻا رايا پيش ڪيا سڄي بحث مان معلوم ٿئي ٿو ته ووٽ حاصل ڪرڻ جا ٻه ذريعا آهن يا ڏنڊي جي طاقت يا همدردي جو جذبو پيدا ڪري ماڻهن کي پاڻ ڏي مائل ڪجي جيتري قدر همدردي جو تعلق آهي ته اهو تمام صبر آزما ڪم آهي جو اڄ ڪلهه ڪنهن سان ڪيتري به همدردي ڪجي ته اڳلو ان کي ڪنهن نه ڪنهن مفاد تي مبني سمجهي ٿو ان کي سمجهڻ سمجهائڻ لاء اڃا ڪن صدين جو ضرورت آهي باقي ڪنهن ڏاهي جو چوڻ منهنجي خيال ۾ درست آهي ته ڏاڍي جي لٺ کي ٻه مٿا سو اهڙي طاقت وري تڏهن ٿيندي جڏهن سڀ قوم پرست هڪ طاقت بنجي پون ته پوء جيڪي قوتون هن وقت موجود آهن انهن سڀني سان منهن ڏئي سگهندا اهڙي سلسلي لاء محترم بشير قريشي جن وک وڌائي هئي ليڪن شايد اها به قسمت جي خاني ۾ منظور نه ٿي ۔