1755 اٽيچمينٽ ڏسو اندرا شبنم پونا والا ! الطاف شيخ پوني جي گيسٽ هائوس ۾ رهڻ دوران، منهنجي لفٽ ۾ توڙي ڊائننگ هال ۾ ٻين سان ته ڪڏهن ڪڏهن ملاقات ٿِي ٿي پر عجب اتفاق آهي جو ٻن ڄڻن سان منهنجي روز ملاقات ٿي ٿي، ٻنهي ڄڻن جي وڏن جو واسطو منهنجي ڀر وارن ڳوٺن (ڀٽ شاهه ۽ شهدادپور) سان هو ۽ ٻئي مشهور شاعر آهن. هڪ محترمه اندرا شبنم ۽ ٻيو ڀڳوان ٻاٻاڻي. اندرا شبنم لاءِ ڪجهه سِٽون پهرين به لکي چڪو آهيان. سندس نالو اندرا ٽيڪچند شهدادپوري آهي ۽ ادبي نالو اندرا شبنم پوناوالا آهي. سندس جنم 1950ع ۾ ڪراچيءَ ۾ ٿيو. پاڻ بي. اي. ۽ بي. ايڊ. (انگريزي) ۾ ڪرڻ بعد 23 سال ماسترياڻي ٿي رهي. سندس ٻه ڪتاب ڇپجي چڪا آهن. ’شبنمي قطرا‘ (شاعري)، جيڪو 1991ع ۾ ڇپيو ۽ ٻيو 1999ع ۾ ڪهاڻين جو مجموعو ’عبادت‘ ڇپيو. کيس شاعريءَ جي ڪتاب تي 1996ع ۾ دهلي سنڌي اڪيڊميءَ پاران انعام ملي چڪو آهي. مون کي جيتوڻيڪ شاعريءَ سان گهڻي دلچسپي ناهي، پر محترمه اندرا شبنم ۽ سائين ڀڳوان ٻاٻاڻي مون کي هر وقت پنهنجو ڪونه ڪو شعر ٻڌائيندا رهيا ٿي. مزي جي ڳالهه اها ته مون جهڙو بدذوق ماڻهو به سندن ڪجهه شعرن مان لطف حاصل ڪرڻ لڳو ۽ ٻنهي کان مون ڪجهه شعر لکرائي ورتا. هڪ ٻه شعر پڙهندڙن جي دلچسپيءَ خاطر هتي دُهرائي رهيو آهيان. ٿي سگهي ٿو اهي شعر اندرا شبنم جي شاعريءَ جي مجموعي ’شبنمي قطرا‘ ۾ اچي چڪا هجن، يا بنهه نوان هجن. دنيا سان پيار منهنجو، اکري بيان ڪونهي، ڌرتيءَ مثال سُندر، ٻيو ڪو جهانُ ڪونهي. ماڻهو جتي محبت، هڪٻئي سان نِت ونڊين ٿا، ان کان وڌيڪ پوتر، ڪو آسٿان ڪونهي. زخمن جا گل ٽڙن ٿا، سورن ۾ آ سڳنڌي، غم جو نشو چڙهي ٿو، اُن جو بيان ڪونهي. ڌرتيءَ جي دل نوازي، سڀ مُرڪ، لُڙڪ پيارا، سُک، دک جو ههڙو سندر، ٻيو ڪو مڪان ڪونهي! ڪو درد آهي مُبهم، نَس نس ۾ آ سمايل، پر درد کي ڇُلڻ لئه، ڪو رازدان ڪونهي. اندرا پوناوالا ’شبنم‘ لاءِ هري دلگير هڪ هنڌ لکيو آهي ته، ”جذبات جو ٻيو نالو ’اندرا پوناوالا‘ آهي. هيءَ لکندي به جذبات سان آهي ته ادبي محفلن ۾ پنهنجون رچنائون پڙهندي به اُتساهه ۽ اُمنگ سان آهي. سندس جذبات سمنڊ جي ڇولين وانگر آهي ۽ من جي موجُن لاءِ ڪوبه قانون ڪونهي، ڪابه بندش ناهي. کيس سڀ ڪجهه نئون کپي، پراڻن پيچرن تان هُوءَ هلڻ لاءِ تيار ناهي. پنهنجي نئين دنيا ۾ به هُوءَ نوَن ويچارن، نين سوچُن، نوَن لفظن، نئين انداز ۽ نئين اظهار لاءِ ڳولا جاري رکي ويٺي آهي... هُوءَ اوندهه ۾ ڪائي نئين جوت جڳائڻ چاهي ٿي، پر ’نئين‘ جي تلاش آسان ناهي، سو به خاص ڪري گهريلو استريءَ لاءِ... هُوءَ استرين (عورتن) جي حقن لاءِ وڙهندڙ هڪ باغي شاعره آهي... حقيقتن جي پٿريليءَ ۽ ڪَنڊن سان ڀريل راهه تان هُوءَ چنڊ، تارن ۽ گلن تي ڪوتائون لکڻ نٿي چاهي، پر ان هوندي به سندس دل پيار ۾ ڀنل آهي...“ اندرا ’شبنم‘ جو هڪ خوبصورت آزاد نظم آهي... جنهن جو عنوان آهي: ’ڀتين کي به ڪَنَ آهن!‘ اڄ مان توکي اهو چيو ڌيءَ! جو منهنجيءَ ماءُ، منهنجي عمر جي هوندي چيو. سڀاڻي تون به اهوئي چوندينءَ، پنهنجيءَ ڌيءَ کي، جڏهن منهنجي عمر جي ٿيندينءَ... اهو ئي ته هڪ ورثو آ، آزمودن جو... نه نه... سماج جو، باهه ۾ جلي، ذلت سهي، اُپمان سهي، ظلم ڏسي، چپ چاپ رهڻ، ڪجهه نه ڪُڇڻ، ڏوليءَ ۾ چڙهي وڃڻ، چکيا تي ٻاهر نڪرڻ! هُش! ڇا ٿي چوين؟ ’نه مڃينديس!‘ ڪجهه نه چئه، ڀتين کي به ڪَنَ آهن! اندرا شاديءَ بعد پوني ۾ ئي رهي ٿي. ساڌو واسواڻي چوڪ کان بلڪل ويجهو شيواجي نگر جي ماڊل ڪالونيءَ ۾ اپارٽمينٽ اٿس. کيس ٻه ٻار پٽ ڌيءَ آهن. پٽ راڪيءَ ڊبل MBA ڪئي آهي ۽ هتي پوني ۾ ئي جاب ڪري ٿو ۽ ڌيءَ پنڪي ’ماس ڪميونيڪيشن‘ ۾ گريجوئيشن ڪري رهي آهي. اندرا جو پِتا ٽيڪچند نيڀن داس شهدادپور جا هجڻ ڪري شهدادپوري سڏجن ٿا. سندس پيءُ جو ورهاڱي کان اڳ هانگ ڪانگ ۾ بزنيس هو. هي گهراڻو ورهاڱي کان گهڻو پوءِ ممبئيءَ لڏي آيو. اندرا جو نانو راجا رام آسواڻي لاڙڪاڻي جو بزنيس مئن جنهن جو ڪاروبار ڪيترن ئي ملڪن ۾ هلندو اچي، جنهن جي سارسنڀال اڄڪلهه سندس پٽ (يعني اندرا ’شبنم‘ جو مامو) مٿرادس آسواڻي هلائي ٿو. منهنجي پوني ۾ هجڻ دوران اندرا ٻڌايو ته سندس ڪجهه نوان ڪتاب ڇپائيءَ هيٺ آهن. هي صفحا لکڻ مهل جڏهن فون تي کانئس هڪ دفعو هن مضمون ۾ آيل نالن ۽ تاريخن جي درستي ڪرايم ته پاڻ ٻڌايائين ته انهن مان ڪي ڪتاب پوني ۽ ممبئيءَ جي مارڪيٽ ۾ اچي ويا آهن ۽ هُوءَ ڪوشش ڪندي ته ڪنهن جي هٿان انهن جا Set سنڌي لئنگوئج اٿارٽي حيدرآباد ۽ سنڌ ڪلچر ڊپارٽمينٽ لاءِ ڏياري موڪليندي. اهي ڪتاب آهن: • سَلڻ جو سک (آزاد نظمن جو مجموعو) • جاڳيل ضمير (آزاد نظم) • ضمير پنهنجو پنهنجو
