جيڪڏهن ڪوئي پڇي ته ”عشق ڇا آهي؟“ کيس جواب ڏجو: خواهشن کي فنا ڪرڻ! مولانا رومي جڏهن عشق جو نالو ايندو آهي ته ڪجهه ماڻهون انکي صرف عورت ۽ مرد جي تعلق کي خيال ۾ آڻيندا آهن؛ جڏهن ته عشق هڪ وسيع لفظ آهي جيڪو انسان جي پوري زندگيءَ کي گهيرو ڪندڙ هجي ٿو. مٿئين جملي کي ڪجهه هن طرح سان سولو ڪجي؛ 1. جڏهن اوهانجي خواهش ٿئي ته اوهان هڪ آرامده گاڏي وٺو ۽ ان وقت اوهانکي پنهنجي اولاد جي تعليم جا پئسا ڏيڻا هجن ۽ اوهان اها گاڏي ڇڏي، اولاد جي تعليم لاءِ پئسا ڀريو ... انکي چئبو آهي پنهنجي خواهش کي ماري اولاد لاءِ قرباني ڏيڻ ... جنهن جو ٻيو نالو عشق آهي. 2. جڏهن اوهانجو نفس ڪنهن ٻي عورت ڏانهن متوجهه ٿئي پر اوهان پنهنجي نفس کي اهو سمجهائڻ ۾ ڪامياب ٿي وڃو ته منهنجي گهر ۾ ويٺل عورت يا مونکي ملڻ واري عورت ئي منهنجي لاءِ بهتر آهي ته سمجهو اهو عشق آهي. 3. جڏهن اوهانجي خواهش ڪري ته ڪٿان به، ڪيئن به ڪري، ڪهڙي به ناجائز طريقي سان، پئسو هٿ ڪريان پر اوهانجو ضمير اوهانکي اها ڳالهه سمجهائڻ تي راضي ڪري وٺي ته رزق حلال ڪمائڻ ئي بهتر آهي ۽ اوهان ان حرام ڪم ڪرڻ کان رڪجي وڃو ته اهو عشق آهي. اهڙيءَ طرح زندگيءَ جو هر پل اوهان کان عشق جي تقاضا ڪري ٿو ۽ اوهان ڪٿي ڪامياب ٿيو ٿا ۽ ڪٿي ناڪامياب ... ؟؟؟ جڏهن اوهان پاڻ ۾ هڪ سهڻو انسان ڏسڻ شروع ڪيو ته سمجهو اوهان عشق جي ڪنهن سٺي منزل تي آهيو.
جڏهن عشق جو نالو ايندو آهي ته ڪجهه ماڻهون انکي صرف عورت ۽ مرد جي تعلق کي خيال ۾ آڻيندا آهن؛ جڏهن ته عشق هڪ وسيع لفظ آهي جيڪو انسان جي پوري زندگيءَ کي گهيرو ڪندڙ هجي ٿو.
عشق خواهش کي فنا ڪري ٿو پر جڏهن ڪو سمجهي ۔۔۔۔ پر هتي ته عشق ۾ به ڪمال درجي جي ضد سامهون اچيو وڃي ۔۔۔۔ مولانا روميء جي تمام وڏي ڳالهه