شاعري---البم

[مسيح مگسي]

جاڳ جي جاٽ
شيخ اياز

رات ڀر ڳايان، ستارا ترسجو،​

چنگ دل کولي وڄايان آنءٌ جئن،​

ٿيون ڇُلن ڇوليون، ڪنارا ترسجو،​

اُڀ تي تن کي ڇُهايان آنءٌ جئن!​

اي زمينو، آسمانو، سوچجو،
مون جيان راڳي وري ايندو ڪڏهن؟
ننڊ وارا آستانو سوچجو،
راتڙيون جاڳي وري ايندو ڪڏهن؟
جاڳ منهنجي ڀاڳ ۾ آهي لِکي،
ننڊ منهنجي گهنڊ وانگر ٿي وڄي،
ڪا ته پوڄا راڳ ۾ آهي ڇُپي،
رات ساري گونج ٿي جنهن جي وڄي.
آنءٌ مٽيءَ کان سوا ٻي شئي به هان،
هي ڪويتا آ انهيءَ جي ثابتي،
لونءَ کي ڪانڊاريان سا لئي به هان،
ناستڪ! ڪهڙي کپي ٻي ثابتي؟

ترائيل
پو به ورڻو ته اَوس هان، جي مري ويندس مان،
ها، هتي رات رهي، آنءٌ هليو وڃڻو هان؛
جئن اُتر واءُ گهلي، ايئن ٽري ويندس مان،
جيترا بار به ايندس ته وري ويندس مان!

هن دفعي جئن کڻي گيتن جي ڀري ويندس مان،
چنڊ جئن دُور ڪهي آنءٌ هليو وڃڻو هان،
شمع وانگر ته نه آهيان جو ڳري ويندس مان،
پوءِ به ورڻو ته اوس هان، جي مري ويندس مان!

موت! ڪجهه وقت اگر ڏين ها ته وسان ڌرتيءَ تي،
هي ڪويتا ته نه برسات جيان ڪجهه آهي،
واءُ ۾ جئن گسي وَلهارُ، گسان ڌرتيءَ تي،
مون گهٽايو نه وسان چَئنِ ڏسان ڌرتيءَ تي.

​

ڦول چوڌار پيو آنءٌ پسان ڌرتيءَ تي،​

سڀ ٻُڌي گيت چون ڏات جيان ڪجهه آهي،​

جئن ٽڙن ٽار ايئن آءٌ هسان ڌرتيءَ تي،​

موت! ڪجهه وقت اگر ڏين ته وسان ڌرتيءَ تي.​

�​

غزل ويو لکجي ​

تنوير عباسي​

پيارو پيارو اهو پل ويو لکجي،​

تو نهاريو ته غزل ويو لکجي.​

تنهنجي پوشاڪ جيان ئي سُرهو،​

جملو ڪو رنگ رتل ويو لکجي.​

ڍنڍ جي منهن تي سندءِ نيڻن جيان،​

آهي ڪيئن نيل ڪمل ويو لکجي.​

رات جي اک ۾ ڪنهن ڪاتب کان،​

ڪارو ڪارو آ ڪجل ويو لکجي.​

ڪيئن تقدير لکڻ واري هٿان،​

عشق سان لفظ اجل ويو لکجي.​

�​

​

سکن جي ڪاڻ سڪيا سي ​

نياز همايوني​

اسان ڪسائي ۾ پنهنجي ڇڏي ڪسر نه مُدا،​

مُسايو جن سي مٿي مان ويا چڪر نه مدا.​

هميشه پاڻ پروڙيوسي جاڳندي سمهندي،​

خيال خواب جا پورا ٿيا سفر نه مُدا.​

رکون ٿا آس ان جي اپڇپي جي سدا،​

ورائي مهر جي ڀلجي به جنهن نظر نه مُدا.​

مقابلي ۾ ته هرڪو مئو ٿي ميڙي لاءِ،​

ملي جي ميڇ ته پڙ تي رهي پهر نه مدا.​

ڏنيسي ڏاهه وڃي جنهن کي ڪنهن به آئيءَ جي،​

انهي لکايوئي ان جو ڪٿي خطر نه مُدا.​

سُتا جي يار، مهيلوڙ تي به ڪين اُٿيا،​

اٿيا ته هوش کان ٻاهر، لٿن ڳهر نه مُدا.​

اسان جو عشق اتاهون رهيو عقاب جئان،​

وڌا انهيءَ تي ڪانگن ڪڏهن اثر نه مُدا.​

اوهان جي ياد ائين ڄڻ ته مينهن پوٺي تي،​

انهيءَ مينهن جا سکڻا رهن ڪڪر نه مُدا.​

چريا هجون ڪي سياڻا تڏهن به لوڪ سندي،​

زبان ذهن جا رڪندا ٺِڪر پٿر نه مُدا.​

اسان جي ساک جا جيڪي هئا سچا شاهد،​

اسان سنڀاري سگهياسي اهي وکر نه مُدا.​

عظيم سڀ ڪو سڏائي پيو پر عظمت جا،​

کپن ٿا جي سي لڀن ٿا ڪٿي اکر نه مُدا.​

سڀن جو خير گهريوسي تڏهن به مَت موڙهنِ،​

اسان جي باب ۾ ڀورڻ ڇڏيا ڀتر نه مُدا.​

پرائي پنهنجي جو ڪن سيءُ ٿو ڪري ڪاريون،​

هٽائي پاڻ تان اتراڻ ڄڻ اُتر نه مُدا.​

سکن جي ڪاڻ سڪيا سي سکائون باسي پر،​

ڏکن سکن ۾ به پنهنجي ڇڏي پچر نه مُدا.​

ڪڍيوسي جن کي ڇڪي موتمار اوندهه مان،​

سڌير ٿيا ته به سڌريا اهي نِٺر نه مُدا.​

هڻن ٿا هاڻ ته هاڃا اهي ٽڪي تي ٽيهه!​

ڪئي ٿي سون ۾ پڻ جن ڪڏهن ڪتر نه مُدا!​

مئاسي جن جي ڪري تن ڏنو ڪلهو نه اچي،​

لنگهڻ تڪيائون، ڏٺائون مُڙي قبر نه مُدا.​

اسان گهريوسي رهي راس پنهنجي ٻيڙي پر،​

جهُرڻ لڳي ته هنيس ڪابه ڪنهن پچر نه مُدا.​

”نياز“ تنهنجي ئي نالي نهال آهه پرين!​

غريب لاءِ گوارا ڪجان ڏمر نه مُدا.​

�​

​

زخمي آواز​

تاج بلوچ​

بنياد پرست سياستدانن جي نالي.......​

منتشر منتشر سوچ جا دائرا،​

دائرن ۾ دونهاٽيل، دٻيل ۽ نٻل​

ڏوران ايندڙ، ڪي آواز، جهيڻا جهريل​

جن جو لهجو چٽو،​

۽ نه جملن جو مفهوم واضح!​

ڀانئجي ٿو پيو-​

تن جي ڳچين جا ڳچ-​

ڪنهن وڏي ٻوجهه هيٺيان دٻيل ڪي هجن!​

بس رڳو اڻچٽو احتجاج.​

گهر کي ڇت ناهه، دروازو ۽ نه ڪائي دري​

ظلم جي ڇپ ڄڻ ته آهي ڪري​

۽ انهيءَ جي پڙاڏي جي گونجار-​

سڀني ڪنن ۾ وڃي پيٽبي​

ٽيپو ٽيپو ٿي شيهي جيان​

درد جي درميان​

آءٌ تنها پيو ڀوڳنا ڀوڳيان.​

منتشر منتشر سوچ جا دائرا،​

سڀ پراڻا، نوان درد جا سلسلا....​

ڪربلا، ڪربلا، ڪربلا.​

ويجهڙائي کان ايندڙ ڪي آواز بُڇڙا ۽ ڏاڍا ڳرا​

ڄَرَ- ڄڀيءَ جيئن لاٽون ڪري​

۽ هجومن مان واٽون ڪري​

وڏي واڪ ها... ها، ۽ هُو... هُو ڪندا​

بند ۽ سوڙهين گهٽين-​

ڪشادن ۽ ننڍڙن گهرن ۽ گسن تي​

ٿوهرن جون چڪيون پوکيندا،​

۽ گهر گهر جي پرنُور آڳر کي اونڌاهين ۾ ڌڪيندا​

چار ديوارون ڊاهيندا​

چادرن کي چهاڙيندي​

وحشت ۽ تاريڪي ڦهلائيندي وڌندا وڃن ٿا.​

نٻل ۽ دونهاٽيل، سارا معصوم بي انت آواز-​

ٿوهرن جي وڻن ساڻ وچڙي ۽ ڦٽجي پون ٿا​

رت ڳاڙهو انهن مان وهي آهه نڪتو​

هر مقدس صحيفي جي ورقن تي ڳاڙها نشان​

ڪنهنجي معصوم جذبن جي قتلام جو ڄڻ ته اعلان.​

​

​

آرزو جو سفر​

شمشير الحيدري​

لامڪانيءَ جي فساني کان وٺي،​

لازمانيءَ جي زماني کان وٺي،​

جسم جي بي انتها تاريڪين ۾​

جاودانيءَ جي سفر ۾ سرگرم آهي ازل جي آرزو.​

تون به ڪنهن جي ابتدا،​

مان به ڪنهن جي انتها:​

تنهنجي منهنجي زندگي​

تنهنجي منهنجي ماءَ جي دمدم دعائن جو اثر،​

تنهنجي منهنجي زندگيءَ جا صبح شام​

تنهنجي منهنجي پيءُ جي اڻکپٽ اميدن جو ثمر-​

جسم جو هرهڪ جنم​

ڪئين ڪروڙين آرزومندن جو موجوده مقام:​

بس، ازل جي آروز آهي مدام​

جاودانيءَ جي سفر ۾ تيزگام.​

اي سندم دمدم دعائن جا نرالا شاهڪار!​

زنگي تابندگي جا رازدار!​

اچ ته مان توکان ڪريان اڄ الوداع،​

جسم جي تاريڪ راهن کان جدا:​

مان ازل جي انتها ۽ تون ابد جي ابتدا،​

اي سندم اُميد جا براق، صد صد مرحبا!​

​

​

انقلاب​

تاجل بيوس​

اوڀر کان طوفان اٿيو آ​

تون به ڏسين ٿو​

مون به ڏٺو آ​

اولهه کان پيو رعد رڙي ٿو​

لوهه سڙي ٿو.​

مسجد مان جا ٻانگ اچي ٿي​

اَن- داتا کي​

ٻج ڇٽڻ جو سڏ ٿيو آ​

پيٽ ڀرڻ جون​

پڙهه ڦٽيءَ​

پوڪارون آهن​

جيون جون​

للڪارون آهن​

ڀٽ ڌڻيءَ جي تنبورن جون​

تارون آهن​

مندر جا گهڙيال وڄن ٿا​

برج لڏن ٿا​

سارا سڏ پڙاڏا آهن​

آزاديءَ جي​

گهوٽ ڪنوار جا لاڏا آهن​

آمر جي ٽولن ۾ ڪيڏي ڀاڄ پئي آ​

اسٽالن جي بم گولن تي ماڪ وُٺي آ​

ڄاڻ پرهه ٿي​

باکون نڪتيون​

سج جون سون سريکيون​

ڌرتيءَ ماتا​

توتي​

شاخون نڪتيون.​

​

�​

اليڪشن​

نُور الهديٰ شاهه​

ڪيئي اليڪشنون ٿيون،​

مون ۽ منهنجن ابن ڏاڏن ڪيئي ڀيرا​

اکين تي ڪاريون پٽيون ٻڌي​

ووٽ وڌا​

ڪيئي حڪومتون آيون ۽ ويون​

ڪيترن ئي وزيرن کي مون ۽ منهنجن ابن ڏاڏن​

هٿ لوڏي سلاميون ڏنيون​

ڪيترن ئي ليڊرن جي بُتن ۾ ساهه ڦوڪڻ لاءِ​

اسين نعرا هڻي هڻي ساهه ڏيندا رهياسون​

جلوس ۾ هلي هلي​

پير پٿرن ڪندا رهياسون​

۽ تاڙيون وڄائيندي وڄائيندي​

هاڻي ته هٿ به​

پٿر ڪري چڪا آهيون​

پر​

منهنجا پُٽ!​

پنهنجي ڳوٺ جو رستو ڪلهه به ڪچو هو​

اڄ به ڪچو آهي​

ڪلهه وانگر اڄ به​

جيئڻ پنهنجو ڍڳي ۽ ڍور وانگر آهي.​

�​

ننڊ ساري ٿو کسين.​

فتاح ملڪ​

مينهن وانگي ٿو وسين،​

ننڊ ساري ٿو کسين.​

پيار جي نيڻن ۾ لڪي،​

گهور گهايل ٿو ڪسين.​

ڪنهن جي ڪُنڍڙن وارڙن ۾،​

ونگ واري ٿو وسين.​

بادلن مان جئن چنڊ نڪري،​

راهه ڪائي جي ڏسين.​

�​

آدميت کي ڳڙڪائي ويو دولت جو شينهن​

محسن ڪڪڙائي​

هر تعلق جيترو گهرو لڳو، گهاٽو لڳو،​

اوتروئي آس کي لوڻي ۾ گهوٻاٽو لڳو!​

ٻار سڀ اسڪول ۾ ۽ هُوءَ به دفتر ۾ هُئي،​

گهر ۾ قبرستان جهڙو مون کي سناٽو لڳو!​

هر طرف اُلڪا ۽ انديشا گهڻا، کُٽڪا سوين،​

ڪٿ به ڪو محفوظ مون کي ڪونه چؤواٽو لڳو!​

ريشمي گلين ۾ ماڻهو ڀي هئا ڪجهه ريشمي،​

ڪن جو اوچو ڳاٽ هو، ڪن جو پئي ڳاٽو لڳو.​

هن ڇهيو ڄڻ جان ۾ بجلي هُئي ڊوڙي وئي،​

سرد جذبن لاءِ هُن جا لفظ ڄڻ چاٽو لڳو.​

آدميت کي ته ڳڙڪائي ويو دولت جو شينهن،​

رنگ پيو ”محسن“ ڏسي، ڪنهن کي، ڪٿي جهاٽو لڳو!​

​

دلبي کان دور​

عبدالقيوم صائب​

مفتيءَ جي ڪار باقي ڪافر گري رهي،​

الزام ناروا جي سر تي ڀري رهي.​

اهل جنون جي زد ۾ اهل خرد اچي،​

اُٿندا ويا ٿي ليڪن محفل ڀري رهي.​

معبود بي بقا تي جن کي هو ڀروسو،​

تن جي الائي ڪيئن ٿي بازر کري رهي.​

جن پاڻ کي ٿي سمجهيو هر طور حق پرست،​

تن جا ٺڪر ٺلها ۽ خالي ڪري رهي.​

جنت ڏيو انهن کي جن جي ته روز شب،​

خواب و خيال ۾ بس حور و پري رهي.​

زاهد پرست شہ لئه لفظن جو تاج هو،​

رندن جي سر تي پوءِ ڀي چؤنري ڍري رهي.​

نيزي جي نوڪ تي ٿي جن جا به سر رهيا،​

اڄ تائين آهه دنيا تن لئه چري رهي.​

طاقت جو طوق آهي گردن ۾ جنهن جي دوست،​

هٺ جي انهيءَ جي سر تي جادوگري رهي.​

مدهوش ٿيندي ٿيندي جو وقت ٿا وٺن،​

رندن جي آهه تنهن ۾ خود بهتري رهي.​

دلبي کان دور هوندي آهن تلاش ۾،​

اهڙن جي جستجو ۾ آ دلبري رهي.​

عيبن تي منهنجي مالڪ پردو وجهي ڇڏيو،​

ورنه هتي وڃي هئي پرده دري رهي.​

صائب کي هوش رهندو محفل ۾ هو ڪڏهن،​

ماڻهن جي ليکي هن وٽ هئي خودسري رهي.​

​

درد محبوب جو آ تحفو�​

ادل سومرو​

تو بنا هر گيت ٿو سُڏڪو لڳي،​

گهر به پنهنجو اوپرو ڄڻ ٿو لڳي.​

مصنوعي لفظن سان ڪن ٿا آجيان،​

ڪوبه ناهي جو هتي پنهنجو لڳي.​

هر ڪو جملو ڄڻ ته ٿو حملو ڪري،​

دوستيءَ جو هي نٿو لهجو لڳي.​

”مون کي تنهنجي آهه وڻندي شاعري“،​

سِٽ اِها تنهنجي مون کي تمغو لڳي.​

پيار جي دُنيا جو پنهنجو رنگُ آ،​

درد ڀي محبوب جو تحفو لڳي.​

تون ڏئين ٿي ٽهڪ منهنجي حال تي،​

منهنجي دل ۾ ڄڻ ته ٿو ڪوڪو لڳي.​

پاڻ ٿو پنهنجي ڪري واکڻ هُو،​

آدمي ڪيڏو نه ٿو هلڪو لڳي.​

مان وڇوڙي جون ڪيان ٿو ڳالهيون،​

توکي دوست! ٿو اِهو چرچو لڳي.​

بددعا مون کي نٿي تون ڏئي سگهين،​

خط هي مون کي نٿو تنهنجو لڳي.​

”پاڻ گڏجي گهارينداسن زندگي“،​

ڳالهه ٿي هاڻي اِها سپنو لڳي.​

​

پرين سان پچار​

اياز گل​

هيڏي تِکيءَ اُس ۾​

ڪچي رنگن ســان​

ڇالئه تون نِڪتين پرين!​

ٻاهر هر پل حادثو​

منهنجي نيــڻن مـــان​

ڇا لئه تون نِڪتين پرين!​

تارن رات پڇيو پئي:​

پاڇن جــي پـــويـــان​

ڇا لئه تون نڪتين پرين!​

سوچي سوچي ٿڪجان ​

ٿڪجي ٿــو ســـوچان​

ڇا لئه تون نڪتين پرين!​

هيڏي تِکيءَ اُس ۾ ​

ڪـــچن رَنــــگن سان​

ڇا لئه تون نِڪتين پرين!​

​

جاڳي ٿو​

رکيل مورائي​

تنهنجي شهر جو هرهڪ روشن منظر جاڳي ٿو،​

روشنين ۾ هڪڙو اونداهو گهر جاڳي ٿو.​

جلدي ننڊ سُمهاري ڇڏيو جسمن جي ميلاپ،​

ها پر اوسيئڙي ۾ لُڇندڙ بستر جاڳي ٿو.​

ڪرسيءَ تي صاحب کي ننڊ وٺي ويئي،​

ٻاهر لوڪ سمورو سمجهي دفتر جاڳي ٿو.​

مان جو رستي جي وچ تي اڄ مري ويو هان،​

منهنجي ئي رت ۾ ڳاڙهو هو خنجر جاڳي ٿو​

 

[سليمان وساڻ]

خوبصورت گلدستو ۔۔۔ اوهان سنڌ جي خوبصورت شاعريء کي سهيڙيو آهي۔