سوال انسان جي ٻار کي ڪامِل عقل سان پيدا ڇو نه ڪيو ويو آهي ؟ هن موضوع تي سڀني سڄڻن کي دعوت ڏجي ٿي ته مهرباني ڪري پنهنجي علم ڄاڻ مطابق حصو وٺو ۔ اميد ته دوست ڀرپور موٽ ڏيندا۔
ادا۔۔صرف انسان جو ٻار ئي نه پر هر جاندار پيدائش وقت بلڪل معصوم هوندو آ۔۔۔ ۽ وقت گُذرڻ سان گڏ سندس عقل ۾ واڌ ايندي آ۔۔اهو هڪ فطري عمل آهي۔۔ جيئن جيئن عمر گذري ٿي ته انسان وڌيڪ علم سکي ٿو، تجربو حاصل ڪري ٿو۔۔۔پر ڪنهن کي وڌيڪ دانائي ملي ٿي ته ڪنهن کي گهٽ۔۔۔بس سڄو دارومدار سندس محنت، دلچسپي، شوق ۽ آس پاس ۾ موجود موقعن ۽ ذريعن تي آ۔۔ ان ۾ قدرت جي حڪمت اها آهي ته هر انسان کي ساڳيو دماغ ڏئي ۽ معصوم پيدا ڪري آزمائش ۾ وڌو ويو آ ته جيئن زندگي گُذارڻ سان گڏ سندس امتحان به ورتو وڃي۔۔
ادا منهجي سمجه ۾ انسان ڪامل عقل سان ئي دنيا ۾ ايندو آهي ،جنهن جو مثال ان مان معلوم ٿئي ٿو ته جڏهن هن کي بک لڳي ٿي ته پنهجي عقل جي ذريعي روئڻ جهڙو بلند اواز ڪڍي پنهجي توجه مرڪوز ڪرائي ٿو ۽ کيس اهيا به خبر پئي ٿي ته مون کي کير يا کاڌو ڪيئن حاصل ڪرڻو آهي ڪيئن پيئڻو آهي، يا اگر ڪا به تڪليف ٿيندي آهي ته هو اطلاع ڪندو آهي ۽ هر درد و الم جو ٻڌائيندو آهي،بس هن جي ڪمزوري ان کي هر شئي کان لاچار ڪري ٿي ۽ جيئن جيئن هن۾ قوت اچڻ لڳي ٿي ته هو پنهجي خواهشن ۽ ماحول مطابق زندگي کي روان دوان رکي ٿو،بس اڳيان زندگي فقط پسند ۽ ناپسند جي بنياد تي ۽ حاصلات ۽نه حاصل ٿيڻ جي جستجو ۾گزاري ٿو، پنهجي وجودي قوت جي پتاندر چونڊيل رستن کي عقل جو دليل سمجهي گزاري ٿو جيڪا ڪنهن نه ڪنهن لاء ڪو نه ڪو مثال پيدا ڪري ٿي جنهن جي مشابهت ۾ به زندگي هڪ ڪردار بنجي ٿي وڃي، اڄ جا حاڪم به عقل جو دليل آهن جيڪي پنهجي پسند خاطر قوم ۽ وطن جو سودو ڪري ٿا ويهن
دنيا ۾ اهڙو ڪوبه ٻار پيدا نه ٿيو آهي جنهن کي عقل ۽ شعور هجي، صرف ۽ صرف الله جي نبي حضرت عيسي ا عليه السلام کي ئي اها سگهه الله پاڪ پنهنجي حڪمت سان عطا ڪئي هئي۔۔۔باقي لاشعوري طور تي ٻار کي روئڻ واري صلاحيت الله پاڪ پاران هر ٻار کي مليل هوندي آهي جنهن وسيلي ان جي ماءُ ٻار جي حرڪات و سڪنات تي غور ڪري ان جي پرورش ڪندي آهي۔
قبلا ڳاله وري به سگهه جي آهي جيڪا عام حالت ۾ ٻار ۾ آهستي آهستي ايندي آهي باقي عقل جي پٽاندر ئي ٻار محسوس ڪندو آهي ۽ پنهجا احساس شيئر به ڪندو آهي ۔جنهن ۾ کلڻ پاڻ مرادو ڳالهائڻ شامل آهي ،جيئن ته هن کي اسان جي زبان جي استعمال جي خبر نه هوندي آهي اهڙي طرح هن جي زبان جي استعمال جي اسان کي خبر نه پوندي اهي مگر هو ڪجهه نه ڪجهه ٻوليندو رهندو آهي ،جنهن مان اسان پنهجو مطلب ڪڍندا آهيون ۽ ان ٻار کي اها ٻولي سيکاريندا آهيون جيڪا اسان سمجهون ٿا،۽ هو فورن اسان جا لفظ جهٽي وٺندو آهي اهيو عقل کان سواء ممڪن ڪونهي، ڇو جو اگر جائزو وٺبو ته خبر پوندي ته جيڪي عقل کان خالي هوندا آهن اهي پنهجي واڌويجهه کان پوء به ڪجهه سمجهڻ کان ڪاسر هوندا آهن
بيشڪ ڪجهه بيماريون اهڙيون به آهن جن جي ڪري انسان ڄمڻ کان ئي ذهني طور تي معذور هجي ٿو۔۔کيس سکڻ ۽ سمجهڻ جي صلاحيت گهٽ هجي ٿي۔۔مثلن ڊائون سندروم، اننسڦلي، ها ئيڊرو سفيلس (Down Syndrom, Annencephaly, Hydrocephalus) وغيره۔۔۔ پر اسان نارمل انسان جي ڳالهه ڪنداسين ته کيس قدرت اهڙو دماغ عطا ڪيو آهي جنهن کي استعمال ۾آڻي هو دنيا کي تسخير ڪري سگهي ٿو۔۔۔اڄ جيڪا ترقي ٿي رهي آهي اهاپيدائشي ڪامل عقل جيڪري نه ٿي آهي۔۔۔ايئن هجي ها ته هر انسان هڪ جيترو عقلمند هجي ها۔۔هڪ جيتري هوشياري، سياڻپ ۽ ڏاهپ جو مظاهرو ڪري ها۔۔۔پر حقيَت ان کان ابتڙ آهي۔۔۔سڀ نارمل انسان ۽ نارمل عقل هوندي به ڪو ڪو وڏي عقل وارو سڏجي ٿو۔۔۔ان جو دارومدار سندس ڪيل جاکوڙ تي آهي۔۔۔
سڀ کان پهريائين اوهان دوستن جي مهرباني اوهان خيال پيش ڪيا، جنهن لاءِ مونکي بيحد خوشي آهي ۔ پر هن سلسلي کي ڪڏهن به نه روڪجو۔ اهو منهنجو عرض سمجهو فرمائش سمجهو انگل سمجهو حجت سمجهو۔ ڪڪڙ جو چوزو آني مان ڦٽڻ سان ئي پاڻ چڳڻ شروع ڪندو آهي، ۽ چڳڻ وقت صرف خوراڪ ئي چڳندو آهي ٻي ڪا شي جي خوراڪ ۾ مليل هوندي آهي ته چنهب سان ان کي هيڏي هوڏي ٿيڙي ڇڏيندو آهي ۔ ڳئون مينهن رڍ ٻڪري ۽ اهڙن سڀني جانور جا ٻچڙا ماءُ جي پيٽ کان نڪرندي بيهڻ جي ڪوشش ڪندا آهن ۽ ماءُ جي ٿڻن ڏانهن کير پيئڻ لاءِ ڪوشش ڪندا آهن ،حيريت ۾ وجهندڙ هاٿي جو ٻچڙو آهي جيڪو ٻاهر اچڻ شرط ئي ماءُ جي ٿڃ کي اڳين پيرن ۾ ڳولهڻ جي ڪوشش ڪري ٿو۔ مڇين کي ڏسو آني مان ڦٽڻ سان ترڻ شروع ڪن ٿيون ، پاڻي وارن پکين کي ڏسو آني مان نڪرڻ سان ترڻ ۽ گڏوگڏ ٽٻيون هڻڻ شروع ڪن ٿا پر ان جي مقابلي ۾ انسان جو ٻار بي بس ڄمي ٿو کيس هر شي سيکارڻي ٿي پوي ، گهمڻ ڦرڻ اٿڻ ويهڻ ڳالهائڻ کائڻ پيئڻ وغيره وغيره ايئن ڇو آهي ؟؟؟
سڀني جاندارن جا ٻچا ڪنهن نه ڪنهن طرح سان ما پي جا محتاج هوندا آهن۔۔۔بغير انهن جي سار سنڀال جي نئون ڄاول ڪو به ساهه وارو زندهه رهي نٿو سگهي۔۔۔توهان جيڪي به مثال ڏنا آهن اهي سڀ ڪنهن حد تائين درست آهن پر انهن جو ڪامل عقل سان ڪو واسطو ناهي۔۔۔انسان جو ٻار هجي يا ڪنهن جانور جو مڪمل خودمختياري سان ان جو رهڻ ممڪن ناهي۔۔۔ اگر ڪڪڙ جو ٻچو چُڳڻ جي صلاحيت رکي ٿو، ڳئون، مينهن، رڍ، ٻڪري جا ٻچڙا ڄمڻ سان ئي بيهڻ جي ڪوشش ڪندا آهن يا ٿڃ پيئڻ جي ڪوشش ڪندا آهن ته انسان جو ٻچو به ته ڄمڻ کان پو روئي ما جي ٿڃ گُهرندو آهي۔۔۔۽ ما جي سيني ملڻ شرط چهري کي گهمائي ڇاتين سان چنبڙڻ جي ڪوشش ڪندو آهي۔۔۔ٿڃ کي چوسڻ به لڳندو آ۔۔۔ڇا اهي سڀ ڪم ڪرڻ سان اهي سڀ ٻچا ڪامل عقل وارا سڏبا۔۔۔؟ پيارا سائين۔۔۔ميڊيڪل ٽرمينالوجي ۾ اسان انهن ڪمن کي ريفليڪس (Reflex)چوندا آهيون۔۔۔جنهن جو مطلب اهو آهي ته دماغ ۾ زندهه رهڻ لا قدرت ڪجهه ضروري غير ارادي عمل رکيا آهن۔۔۔جن جو هجڻ زندگي لا تمام ضروري آهي۔۔۔ساهه کڻڻ جو عمل بغير ارادي جي خود بخود ٿيي ٿو، ننڊ ۾ پاسا بدلجڻ، دل جو ڌڙڪڻ ،ڏسڻ ، سُنگهڻ، ٻُڌڻ اهي سڀ صلاحيتون الله پاڪ سڀني کي برابر ڏنيون آهن۔۔هي سڀ ته آٽوميٽڪ جسم جا عمل آهن۔۔انهن عملن ۾ سوچ، سمجهه ۽ فيصلي جي سگهه شامل نه هوندي آ۔۔۔۔۔جانورن ۾ ته اسان کان به وڌيڪ اهي صلاحيتون هونديون آهن۔۔ته پو اسان اهو چئون ته جانور انسان کان وڌيڪ ڪامل عقل وارا آهن۔۔۔!!!! نه مُنهجا ڀا۔۔عقل کي پرکڻ لا قدرت جي انهن صلاحيتن کي ناهي ڏسبو۔۔۔۔۔ٻي صورت ۾ جيڪو ڏاڍو سو گابو واري ڳالهه ٿي ويندي۔۔۔!! عقل انسان کي تعليم سان، تجربي سان، مشاهدي سان، غلطين سان ايندو آ۔۔۔جانورن کي به عقل سندن تجربن سان ئي اچي ٿو۔۔۔پر انسان کي اشرف المخلوقات جو درجو عطا ڪيو ويو آهي۔۔مطلب انسان جو عقل سڀني کان مٿانهون آهي۔۔۔۽ انسان ان کي ثابت به ڪري ڏيکاريو آهي۔۔۔بحرحال اهوبحث وڏو آهي۔۔۔اُميد ته ڳالهه ڪليئر ٿي وئي هوندي۔۔۔۔
محترمين جئين ته ڳالهيون کوڙ ساريون آهن، پر ڳالهه اها ئي آهي ته انسان جي ٻار جون اهي حرڪتون جيڪي پيدا ٿيڻ شرط ئي ڪرڻ شروع ڪري ٿو ان کي اسين ڪامل عقل وارو نٿا چئي سگهون ان کي فطرتي عمل چئي سگهون ٿا، جيڪڏهن ڳالهه ڪجي ٿي ڪنهن نارمل ٻار جي پيدا ٿيڻ جي ته ان کي به جڏهن ڪا بک يا تڪليف پيش ايندي آهي ته اهو به روئڻ ، لُڇڻ پڇڻ شروع ڪري ڏيندو آهي ۽ ڪو به معذور ٻار پيدا ٿيندو آهي ته ان جي به ڪيفيت روئڻ واري ساڳي هوندي آهي پر ان جي عضون جي يا منهن مهانڊي مان اندازو لڳائي سگهبو آهي ته هي معذور آهي۔۔پر ڪامل عقل ٻار جي بلوغت ٿيڻ کان پوءِ ست سالن جي عمر کان پوءِ ئي چئي سگهبو آهي ڇو ته ان عمر کان پوءِ اهو مڪمل بلوغت ۾ اچي ويندو آهي ان ئي عمر ۾ هن کي هر ڳالهه ياد رهندي آهي جيڪا عمر جي آخري حصي تائين ياد رکي سگهندو آهي۔ ان کان پهريان جو ڳالهيون ان کي ڪڏهن به ياد نٿيون رهي سگهن۔۔۔پر مون جيڪا ڳالهه ڪئي حضرت عيسي ا عليه السلام جي ته اهو واحد ئي دنيا جو ٻار هو جنهن ٻاروتڻ ۾ ڳالهايو هو ۽ ٻيو ٻار حضرت يوسف عليه السلام جي دور ۾ ان تي لڳل الزام جي ترديد ڪئي هئي۔ اهي ٻئي ٻار الله پاڪ جي حڪمت سان ڳالهائي سگهيا هئا، ان مان ثابت ٿيو ته انهن ئي ٻارن کي ڪامل عقل عطا ٿيل هو تڏهن ئي اهي ڳالهائي سگهن پيا۔۔ باقي سڀ بار لاشعوري طور تي فطرتي عمل جي وسيلي پنهنجي ضرورت پوري ڪندا آهن انهن جي ان فطرتي عمل کي ڪامل عقل وارو چئي نٿا سگهون۔۔۔ڪامل عقل ۾ گهڻيون شيون لاڳو ٿين ٿيون جيڪي ٻار تي جائز نه ٿيون ٿين۔
