سر مومل راڻو

سر مومل راڻو
داستان پهريون
1
ڪالَھه گَڏِيوسُون ڪاپَڙي، بابُو بيکاري؛
سامِئَ سيلو سِرَ تي، مالا موچارِي؛
ڏيئِي ڏيکارِي، ڦَٽي دِلِ فَقِيرُ وِيو.
2
ڪالَھه گَڏِيوسُون ڪاپَڙِي، جَهِڙو ماهُ مُنِيرُ؛
فَيضُ، فِراقُ فَقِيرُ، جوڳِي جاڳائي وِيو.
3
ڪالَھه گَڏِيوسُون ڪاپَڙِي، پَهَرَ سِجَ کان پوءِ؛
پَسو سُونهَن ساميءَ جي، رَتَ وَرنو روءِ؛
جو مُنهِن مُومَلَ جي پوءِ، موٽَڻُ تَنهِن مَسَ ٿِئي.
4
ڪالَھه گَڏِيوسُون ڪاپَڙِي، بابُو بانَ بَرِي؛
سائِي سالَ ڪُلَهنِ ۾، سامِي سونَ سَرِي؛
خَبَرَ ڏي کرِي، ڪا مُومَلَ جي مَجازَ جي.
5
بيکارِيءَ کي بَرَ ۾، وِيو ڪَيفُ چَڙهِي؛
ڳالِهيُون ڪَندي ڪاڪِ جُون، ڳوڙها پِيَسِ ڳَڙِي؛
ڪا جا اَنگُ اَڙِي، جِئَن ڇُٽا ڦَٽَ ڇُڙِي پِيا.
6
سِجُّ سُڀاڻي جا ڪَري، سامِيءَ سائِي رُوءِ؛
اَچي ٿِي عَطُرَ جي، مَنجھان مُگَٽ‎َ بُوءِ؛
سا ڏيکارِيَهُون جُوءِ، جِئان لاهُوتِي لَعلُ ٿيو.
7
جوڳِيءَ تي جَڙاءُ، نِسوروئِي نِينهَن جو؛
پَتَنگَ جِئَن پيدا ٿِيو، سامِي سِجَّ وَڙاءُ؛
آيو ڪاڪِ تَڙاءُ، ڪُنوارِنِ ڪَڪورِيو.

داستان ٻيو
1
آءُ لانگوٽِيا لالَ! ڪَنهِن پَرِ ڏِٺِيُءِ گُجَرِيُون؛
آبُ اَرتو اکِيين، لُڙڪَ وَهائِيين لال؛
ڏِٺَءِ جي جَمالَ، سامِي! ڪُہُ نه سَلائِيين؟
2
گُجَرِ کي گَجميلَ جُون، تارَنِ ۾ تَبَرُون؛
هڻي حاڪِمِيَنِ کي، زورَ ڀَريُون زَبَرُون؛
ڪاڪِ ڪَنڌِيءَ قَبَرُون، پسو پَرَڏيهِيُنِ جُون.
3
گُجَرِ گاروڙِيُنِ، اَچيو اَڏِي اُڀِيي؛
مَٿان پيئِي تِنِ، ٻَڌا ٻاڻَ هَڻَنِ جي.
4
مُومَلَ ماري مِيرَ، آهيڙِيُنِ کي آڪَري؛
سوڍِيءَ گھڻا سَڪائِيا، پَڙهِيا پَڻِتَ پِيرَ؛
هَڻي تِنِ کي تِيرَ، مَڻِيو جن مَٿَنِ ۾.
5
جوڳِيءَ جاڳائي، ماري وِڌو مامِري؛
لَنؤ لُڊُوڻي ڪَنڌِيـين، اَمَيو آهي؛
وَڃو جي ڪاهي، ته نِڪُون پَسو نِينهَن جُون.
6
هَلو، هَلو! ڪاڪِ تَڙين، جتي نِينهَن اُڇَلَ؛
نه ڪا جَھلَ نه پَلَ، سَڀُڪو پَسي پِرِينءَ کي.
7
هَلو، هَلو! ڪاڪِ تَڙين، جتي گَھڙِجي نِينهُن؛
نه ڪا راتِ نه ڏِينهُن، سڀڪو پَسي پِرِينءَ کي.
8
هَلو، هَلو! ڪاڪِ تَڙين، چَرُو جِتِ چَڙَهنِ؛
ڪوڙين رَنگَ رَچَنِ، پانوڙِيءَ پِڪَ سين.
9
آکُون، ڊاکُون، سِرَکَنڊَ شاخُون، جِتِ چَوکا چَندَنَ ڪَؤنرَ؛
مَيي سيئِي ماڻِيا، جِتِ نه ڀِرَنِ ڀَؤنرَ؛
ڪُنوارِيُون ۽ ڪَؤنرَ، ڪاهِ ته پَسُون ڪاڪِ جا.
10
چَڙهِيا چارَئِي يارَ، سُوڌا شِڪارِي؛
فِڪِرَ ساڻُ ڦِٽِي ڪِي، سوڍي سوپارِي؛
وِيا ڪاهِيندا ڪاڪِ ڏي، جِتِ مُومَلِ موچارِي؛
موٽِيا نه مارِي، ڪَؤنرَ لَتاڙي ڪاڪِ جا.

داستان ٽيون
1
جَهِڙا گُلَ گُلابَ جا، تَهِڙا مَٿِنِ ويسَ؛
چوٽا تيلَ چَنبيلِيا، هاها! هُو! هَميشَ؛
پَسيو سُونهَن سَيَّدُ چئي، نِينهَن اچَنِ نيشَ؛
لالَنَ جي لِبيسَ، آتَڻِ اَکَرُ نه اُڄَهي.
2
جَهِڙا پانَنِ پَنَّ، تَهِڙِيون سالُون مَٿِنِ سائِيون؛
عَطُرَ ۽ عَبِيرَ سين، تازا ڪَيائُون تَنَّ؛
مَڙهيا گَھڻو مُشڪَ سين، چوٽا ساڻُ چَندَنَّ؛
سُنهَنِ رُپي سونَ سين، سَندا ڪامَڻِ ڪَنَّ؛
ڪَيائِين لال لَطِيفُ چئي، وڏا ويسَ وَرَنَّ؛
مَنجِھ مَرڪِيَسِ مَنَّ: ”سوڍي سين سَڱُ ٿِيو.“
3
سونَ وَرنِيُون سوڍِيُون، رُپي رانديُون ڪَنِّ؛
اَگَـرَ اوطاقُنِ ۾، کَٿُوريون کَٽُنِّ؛
اوتِيائُون عَبِيرَ جا، مٿي طاقَ تَڙَنِّ؛
ٻاٽَنِ ٻيلون ٻَڌِيون، پَسِيو سُونهَن سَڙَنِّ؛
ٿِيا لاهُوتي لَطِيفُ چئي، پَسَڻَ لَءِ پِريَنِّ؛
اِجهي ٿا اچَنِّ، ڪاڪِ ڪَڪوريِا ڪاپَڙِي.
4
گُجَرِ گَھڻا گھائِيا، پاڻا لَڳُسِ گھاءُ؛
مينڌَري مُلاءُ، لڳَسِ ڪانُ ڪَپارَ ۾.
5
رُوءِ راڻي جي ناهِ ڪو، سوڍو سَڀِنِ سُونهَن؛
لاٿَائِين لَطِيفُ چئي، مٿان دِلِيُنِ دُونهَن؛
ڪانهي ٻِي وِرُونهَن، ٿِيو مِڙوئِي مينڌِرو.
6
ڪاڪِ نه جَهـلِيا ڪاپَڙِي، موهِيا نه مَحلَنِّ؛
ٻايُنِ ۽ ٻانِهِيُنِ جي، ٻَنڌَڻِ ڪِينَ ٻَجَھنِّ؛
لکين لاهُوتِينِ، اَهِڙِيُون اورِيان ڇَڏِيُون.
7
ڪاڪِ نه جَھـلِيا ڪاپَڙِي، موهِيا ڪَنهِن نه مالَ؛
سوڍِيُون سِجھائي وِيا، هَهِڙا جَنِين حالَ؛
جي ڇورِيُنِ ڏِنا ڇالَ، تَپِ لاهُوتِي لَنگھي وِيا.

داستان چوٿون
1
شَمَعَ ٻاريندي شَبَّ، پِرِهَ باکُون ڪَڍِيُون؛
موٽُ، مَران ٿِي مينڌِرا! راڻا! ڪارڻِ رَبَّ؛
تُنهِنجِيءَ تاتِ طَلَبَّ، ڪانگَ اُڏايَمِ ڪاڪِ جا.
2
اُڀي اُڀارِيامِ، نَکَٽَ سَڀِ نَـئِي وِيا؛
هِڪُ مَيو، ٻِيو مينڌِرو، سَڄِي راتِ سارِيامِ؛
ڳوڙها ڳَلِ ڳاڙِيامِ، سُورَجَ شاخُون ڪَڍِيُون.
3
ڪَتنِ ڪَرَ موڙِيا، ٽيڙُو اُڀا ٽيئِي؛
راڻو راتِ نه آئِيو، ويلَ ٽَري ويئِي؛
کوءِ سا کاڻِي راتِڙِي! پِريُن ري پيئِي؛
مُون کي ڏَنءُ ڏيئِي، وڃِي ڍولو ڍَٽِ قَرارِيو.
4
راڻو ڪا راتِ ويو، ڳُجِھي ڳالھه ڪَري؛
سوڍي رِءَ، سَرتيُون! هَڏ نه ساهَ سَري؛
وَڃِي، مانَ وَري! آسائِتِي آهِيان.
5
سوڍي سُتي لوءِ، ڪا جا مون سين ڳالھ ڪَئِي؛
سا جي پَڌَرِ پوءِ، ته سَرتِيوُن ڪانه سُمِهي.
6
راڻا! تُنهِنجي راهَ تي، ڏيهاڻِي ڏيکان؛
راڻي جِيءَ رِهاڻِ جُون، رُوحَ اندَرِ ريکان؛
مُحَبَتَ جُون ميکان، تو سين، لالَ! لَپيٽِـيُون.
7
آءُ، راڻا راحَتَ! ڌاڃَ ڌَرتِيءَ جا ڌَڻِي!
سِڪَنِ ٿِيُون سُهاڳِڻـيُون، سوڍا تُنهِنجي سَٿَ؛
مون تان لاهِ مَ هَٿَ، ڪامِلَ ڌڻِي ڪاڪِ جا!

داستان پنجون
1
سَڱُ ڪري سين سِينهَنِ، ڪَنڌُ مَ ڦيرِجِ ڪيڏَهِين؛
رَمِج راڻي پُٺِ ۾، نِرتُون مَنجھان نِينهَن؛
اِنءَ مَ وَسجِ عامَ تي، جِئَن مُومَلَ! وَسَنِ مِينهَن؛
سندي حَشَرَ ڏينهَن، سوڍو سارِيندِينءَ گَھڻو.
2
جا ڀُون پـيرين مُون، سا ڀُون مٿي سَڄڻين؛
ڌِڱَ لَٽِبا ڌُوڙِ ۾، اُڀي ڏِٺا سُون؛
ڏِينهَن مَڙيئِي ڏُون، اُٿي لوچِ لَطِيفُ چئي.
3
راڻو ڀانيو راندِ، ڪِئَن وِڙُ رائِيـين؟
وَرُ وِڏُوڻو اِيَهِين، جِئَن پَرُ پُڄِتوءِ پاندِ؛
هَيءِ! ڀَڳِيَءِ هيڪاندِ، سوڍو سارِيندِينءَ گَھڻو.
4
ڪاڪِ ڪَڙهِي وَڻَ وِيا، جلِي مُنهِنجِي جانِ؛
رَکِي ڪامَ ڪِڻِڪِيو، مارِيَس تَنهِن گُمانَ؛
هَڏِ نه جِيان هاڻ! سِگھو موٽِجِ سُپِرِين!
5
ڪاڪِ ڪَڙِهي وَڻَ وِيا، ٻَرِيا رَنگَ رَتولَ؛
تو پُڄاڻا سُپِرِين! هِنئَڙي اَچَنِ هولَ؛
جي مون سين ڪَيَءِ قولَ، سي سِگھا پارِجِ، سُپِرِين!
6
حال قُربانُ، مالُ قُربانُ، گھورِيان لُڊاڻو؛
فِدا ٿِئَ فَقيرِ جو، شَلَ رُسي مَ راڻو!
مُيَنِ سين ماڻُو، مُناسِبُ نه، مينڌِرا!

داستان ڇهون
1
نه وارِثُ نه وَلَھو، نه سَڱُ، نه سِياڪو؛
تو پُڄاڻا، سُپِرِين! آيُمِ اولاڪو؛
پانڌِيا! پاراپو، ڏِجانءِ ڍاٽِيءَ ڍولَ کي.
2
ڪَرَهو ڪَمِيڻيءَ تي، سوڍا! وارِ، سُڄاڻَ!
ڪُہُ ڪَرِيان ڪاڪِ کي؟ تَنَ توهِين ڏي تاڻَ؛
لاهي غيرَ گُماڻَ، اَڱَڻِ آءُ اُڪَنڍِيـين.
3
اَڱَڻِ آءُ اُڪَنڍِيـين، پرچِي پِيارا!
پَلَڪَ پَراهُون نه سَهَنءِ، جِيءَ جا جِيارا!
نِينهان نيزارا، سَڃِ، ته مانَ سُورُ لَهي.
4
پَسُ توشَڪُون، تَڪِيا، سيئِي وِهاڻا؛
پَسِيو هَنڌَ، پَچي هِنئون، جي حَبِيبَنِ هاڻا؛
هِڪُ ڏُنگا ڏاڏاڻا، ٻِيو موٽِيو تان نه مينڌِرو.
5
سوڍا! سُورَ سُڪائِـيُون، اَکِـيُون آبُ نه ڪَنِّ؛
راڻي جِيءَ رِهاڻِ کي، وِرُوڻِـيُون وَڃَنِّ؛
سي ڪِئَن، مينڌِرا! مَچَنِّ؟ جي تو سُورِيءَ چاڙِهيُون.
6
مُون گَھرِ اچِي جي ٿِئي، مينڌِرو مِهماڻُ؛
آڻي جھوڪِيان آڳِ ۾، ڄيري وِجھان ڄاڻُ؛
تاڻي تَـنُورَنِ ۾، ڀيري هَڻان ڀاڻُ؛
پيڪَنِ سُوڌو پاڻُ، گَھرُ تَڙُ گھورِيان پِرَ تان.
7
کوڙَ قناتوُن ڪاڪِ ۾، راڻا ويہُ رَهِي؛
ماڙهُو جي مَحلاتِ جا، سوڍا ڪَجِ سَهِي؛
وِيندِيَءِ ڳالِھ وَهِي، وِڪَرِ پَوَندين وَلھا.

داستان ستون
1
ڍَٽِ مَ وَڃِجِ ڍولَ! ڪاڻِياري ڪاڪِ ڪَري؛
آءٌ اَڳَهين آهيان، ٻَڌِي تُنهِنجي ٻولَ؛
توکي ساري، سُپِرِين! رُنُمِ مَنجِھ رَتولَ؛
ٽِڪاڻا ۽ ٽولَ، وِسَہُ مُون وِهُ ٿِيا.
2
سوڍي سِرُ نِيو، هِتِ ڪَرَنگَھرُ سَکڻو؛
راڻي جي رِهاڻِ کي، سِڪي ساهُ پِيو؛
پَسان ڪِينَ ٻِيو، تو رِءِ اَکَڙِيُنِ سين.
3
راڻي رِڻُ ڪَيو، جيڏِيُون! مُنهِجي جِيءَ سين؛
مَنُ مينڌِري وَڍِيو، ڌُٻِي ڌَڙُ پِيو؛
ٻُجھان، ٻَهَرِ وِيو، هِنئون هَنڌِ نه هيڪِڙي.
4
رُئان ٿي، راڻا! هَنڌَ نِهاريو حُجِرا؛
پيئِي کِہَ کَٽُنِ تي، ٿِيا پَلَنگَ پُراڻا؛
ڌَرِيائِي ڌُوڙا ٿِيا، وَرَ رِءَ وِهاڻا؛
جايُون، گُلَ، جَباتَ، وَڻَ، تو رِءَ ڪُوماڻا؛
مينڌِرا! ماڻا، تو رِءَ ڪَندِيَسِ ڪِنِ سين.
5
جِئَن ايندي ئِي موٽِئين، مينڌِرا! وَڏِي جاڙَ ڪِياءِ؛
وَرُ نه هُئين؟ وَلَھا! هُوندَ جٽِي مون جاڳاءِ؛
ته سُتي جي ساڃاءِ، سوڍا! سِگِھيائي ٿِيَءِ.
6
جڳ جِئَن تِي چوءِ، سوڍو تِئَن نه سِکِيو؛
راڻو تِئَن نه رُوءِ، ڳوڙهو جِئَن ڳَلِ ڳَڙي.
7
تِنِ باغَنِئُون بَسِّ، جي ڪَنڌِيءَ ڪاڪِ ڪَڪورِيا؛
سوڍي رِءَ سَرِتيُون! ڪاڪِ نه اچي ڪَسِّ؛
راڻي پائي رَسِّ، تَنُ ٻيڙِيءَ جِئَن تاڻِيو.

داستان اٺون
1
ڪِينَ ساڱاهِيُمِ، سُپِرِين! جاڙُون ڪَيُمِ جالَ؛
سوڍا! مون کي ڪالَ، موٽِي مُنهَن ۾ آئِيُون.
2
خاموشِي خَبَرَ جِي، مُومَلِ ٿِي مَتِّ؛
صَبرُ ٿِيو سُپَتِّ، مُنهِنجي حَقِّ، مينڌِرا!
3
ڍولي ڍَڪِي آهِيان، هُيَسِ اُگھاڙِي؛
ڏيئِي لِکَ لاڙِي، ڪَڪَرُ ڪَيائِينمِ ڪاڪِ جو.
4
سوڍا! صَبرُ تُنهنجو، مَرَڪُ لَڄايُنِّ؛
چُپ سين جي چَوَنِّ، اَدَبُ ڪجي اُنِ جو.
5
سوڍا! صَبرُ تُنهنجو، سيکاري سَهَسَ؛
پُڄِي تِئان پَهَسَ، مون کي نَصِيبَ نيئِي جَھليو.
6
سوڍا! صَبرُ تُنهنجو، بي عَقُلَ آڻي بازِ؛
سندي صَبُرَ سازِ، توبَہَ ڪارِيَمِ تَڪڙِي.
7
جنين سندي مُنهَن ۾، نِهائِيُون نَڪَنِّ؛
تِئان وَڍِيو هيڪِڙو، ته ڪَهڙو ٿورو تَنِّ؟
سي مَرُ سُڃا ئِي سُونهَنِّ، جن ڀـلِي ڀِينگَ ڀَرَمَ جِي.

داستان نائون
1
راڻي جي رِهاڻِ مان، ڪو آديسِي آيو؛
چوڏِهِينءَ ماهَ چَنڊَ جِئَن، ڪَيو سامِيءَ سَهائو؛
لَٿو اُونداهو، جوڳِيءَ سَندِيءَ جوتِ سان.
2
راڻي جي رِهاڻِ مان، ڪو آيو آديسِي؛
کَٿُورِيءَ خوشِبُوءِ سين، وِلاتَ سَڀِ واسي؛
سُوڌو سَناسِي، اُتانهِين ٿي آيو.
3
نَئون نِياپو آيو، راڻي مُلان راتِ؛
لَڌِيسُون لَطِيفُ چئي، ڪَنان ڏاتَرَ ڏاتِ؛
ڪَهڙِي پُڇين ذاتِ؟ جي آيا، سي اَگِھيا.
4
ڪيڏانهُن ڪاهِيان ڪَرَهو؟ چَؤڏِسِ چِٽاڻو؛
مَنجِھين ڪاڪِ ڪَڪورِي، مَنجِھين لُڊاڻو؛
راڻو ۽ راڻو، رِءَ راڻي ٻيو ناهِ ڪو.
5
ڪيڏانهن ڪاهِيان ڪَرَهو؟ چِٽاڻو چؤڌارَ؛
مَنجِھين ڪاڪِ ڪڪوري، مَنجِھين باغَ بَهارَ؛
ڪانهي ٻي تَنوارَ، ٿِيو مِڙوئي مينڌِرو.







هن سُر جي اينٽري لاءِ احمد چنڊ جا ٿورائتا آهيون. ​

 

ادا مگسي مان ڪڏهن به ايتري شاعري نه پڙهي آهي مگسي
بس توهان جو سِرُ ٻيو شاهه صاحب جي شاعري
تمام سٺي شيئرنگ آهي ادا مگسي توهان جي اهڙي شيئرنگ جو انتظار رهندو

 

ادا پسند ڪرڻ لاءِ مهرباني.

 

تمام بهترين شيئرنگ آهي ادا، توهانجي اهڙين ناياب شيئرنگس جو بي چيني سان انتظار رهندو.

 

ادا پسند ڪرڻ لاء ڪروڙين قرب

 

مونکي انهن بيتن جي معني ۽ سمجهاڻي گهرجي