ٻارن ۾ خوراڪ جي گهٽتائي ۽ اُن جا اثر۔۔۔ اسان جي ملڪ ۾ ٽن مهينن کان 5 سالن جي عمر وارن ٻارن ۾ خوراڪ جي ڪمي ٿيڻ عام ڳالهه آهي. اهو ئي سبب آهي جو ننڍي عمر ۾ خوراڪ جي ڪمي سان ڪيترائي معصوم ٻارڙا خطرناڪ بيمارين جي ور چڙهي روزانو فوت ٿي رهيا آهن. جيڪي ٻارڙا بيمارين جي حملن کان بچي وڃن ٿا انهن جي جسماني ۽ ذهني واڌ مستقل گهٽجيو وڃي، جنهن ڪري سندن سڄي عمر عذاب بڻجي وڃي ٿي. سُٺي غذا وقت تي نه ملڻ سان اهي معصوم گُل وقت کان اڳ خزان جي ور چڙهي وڃن ٿا. ٻارڙن جي ان حالت جا ذميدار اسان سڀ آهيون. اسان کي گهرجي ته ٻارڙن ۾ خوراڪ جي ڪمي بابت ڄاڻ حاصل ڪريون ته جيئن ان مان ٿيندڙناقابلِ معافي نقصان روڪي سگهجن ۽ اسان جو اهو به فرض ٿيي ٿو ته اها ڄاڻ ڳوٺ ڳوٺ، شهر شهر پهچايون ته جيئن اسان جي ايندڙ نسل ذهين ۽ صحت مند بنجي دنيا جي ٻين قومن سان مقابلو ڪري سگهي. ٻارن ۾ خوراڪ جي ڪمي ڇو ٿيندي آهي..؟ خوراڪ جي گهٽتائي جا ڪيترائي سبب آهن. ڪجهه اهم سبب هي آهن. ماءُ جو کير ٻار جي گُهرج کان گهٽ ملڻ. ان جي ڪري ٻار ڪمزور ٿي وڃن ٿا. کير پورو نه ملڻ جو هڪ سبب ٻارن پُٺيان ٻار ڄڻڻ به آهي. ماءُ جو کير 4 مهينن کانپوءِ ٻار جي ضرورت پوري ڪرڻ لاءِ ناڪافي آهي. ان جي لاءِ ضروري آهي ته ٻاهرين خوراڪ شروع ڪجي. مثال طور؛ کچڻي، دال، ڪيلو، انڊي جي زردي وغيره. غربت جي ڪري والدين گوشت، مڇي، کير يا بيضا وغيره خريد نه ڪري سگهندا آهن. جنهنڪري ٻار جي خوراڪ ۾ ڪمي ٿي ويندي آهي. اسان وٽ اڪثر ڳوٺن ۾ اهو تاثر عام آهي ته ڪجهه کاڌا گرم ته ڪجهه ٿڌا هوندا آهن. انهي ڪري گرمين ۾ بيضا ۽ سردين ۾ ڪيلا، فروٽ يا چانور وغيره نه کارئيندا آهن. ان سان به خوراڪ ۾ ڪمي ٿيو وڃي. ڪجهه خاندانن ۾ سُٺي خوراڪ صرف پُٽ کي ڏني وڃي ٿي جنهن ڪري نياڻيون خوراڪ جي ڪمي جو شڪار ٿيو وڃن. ٻارن کي هڪ ٻئي پُٺيان دست ۽ سيني جون بيماريون ٿيڻ سان به بُک ختم ٿي ويندي آهي. جنهن ڪري جسم ۾ خوراڪ جي شديد گهٽتائي ٿيو وڃي. اهڙي صورتحال ۾ اهي بيماريون اڃا به وڌيڪ جان ليوا ثابت ٿين ٿيون. فيملي پلاننگ تي عمل نه ڪرڻ به هڪ اهم سبب آهي. ان جو اثر نه فقط ماءُ تي پوي ٿو پر ماءُ جي ڪمزوري سڌي طرح ٻار کي به ڪمزور ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿي. هلندڙ....
تمام بهترين ونڊ ، پر هڪ عرض ڪندس ته اسان تمام گهڻو ڪمزور ٿي ڇڪا آهيون پنهجون ڪمزوريون ڏسي ڏسي ويتر دل دهلجيو ٿي وڃي،مان عرض اهيو ٿو ڪرڻ چاهيان ته اسان کي هر ڪم جي شروعات ڪرڻ کپي روز ڏينهن ڏينهن ۾ گزري ويندو ڪم اسان کي ڪو نه ڇڏيندو پر ضروري آهي ته ڪجه ڪري ڏيکارجي ،ان لاء هي سهڻو پليٽفارم سهڻن ماڻهن سان سينگاريل آهي ،رڳو هڪ ٻئي جي سار لهڻي آهي ،۽ حجاب ختم ڪري خدمت ۾ ڪاهي پوڻو آهي ۔اگر هفتي ۾ هڪ ڏينهن ئي سهي گڏ ٿي ڪجهه ڪجي ته ٻيو نه ته به هڪ هڪ ماڻهو شعوري طرح بيدار ڪجي ،ته به اسان جي فتح ٿيندي، نا اميدي ڪفر آهي ۔ ڪوشش ۽ جسجتجو منزل ڏانهن ڌڪيندي آهي، ضروري ناهي ته جيڪو وڻ اسان پوکيون ان جو ڦل اسان ئي کائون،،،،،،،، ڪجه ته پوکيون!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
سچ پڇو ته اوهان جي هي شيئرنگ مونکي تمام گهڻي وڻي آهي۔ دوستن کي عرض آهي ته سائنسي، علمي ۽ صحت سان لاڳاپيل مضمون وڌ کان وڌ شيئر ڪن جيئن انهن ذريعي معلومات حاصل ڪري سگهجي۔
خوراڪ جي ڪمي سان ٿيندڙ بيماريون..... ٻارن ۾خوراڪ جي ڪمي سان ٻه اهم بيمارين ٿينديون آهن. 1.ڪواشيورڪورKawashiorkorهن بيماري ۾ پروٽين جي شديد کوٽ ٿي ويندي آهي. 2.مراسمس Marasmus هن بيماري ۾ کاڌي جا تقريبن سڀ جُزا گهڻي مقدار ۾ گهٽجي ويندا آهن. اڪثر ڪري اهي ٻئي بيماريون ٻارڙن ۾هڪ ئي وقت تي ٿي وينديون آهن. اهڙي صورتحال ۾ ان بيماري کي مراسمڪ ڪواشيورڪور جي نالي سان سڏيو وڃي ٿو. خوراڪ جي ڪمي سان ٿيندڙ اثر..... ٻارن ۾ خوراڪ جي گهٽتائي جي ڪري واڌ تي تمام گهڻو اثر پوي ٿو ۽ اهي ٻار قد بت ۾ ننڍا ۽ ڪمزور هجن ٿا. سندن وزن به عمرجي حساب تمام گهٽ هجي ٿو.اهي ٻار ٿوري ٿوري وقت کان پوءِ بيمار ٿيو وڃن ۽ ڪمزوري سبب اهي بيماريون تمام مشڪل سان ڪنٽرول ۾ اچن ٿيون. مراسمس ۾ ٻارن ۾ هيٺيون علامتون هونديون آهن. جسم ڏٻرو ٿي وڃڻ. جسم مان چرٻي ڳري وڃڻ. ٻار جو مٿو جسم جي مقابلي ۾ وڏو لڳڻ. چهري ۾ گُنج ٿيڻ (جيڪي 70 سالن کانپوءِ ٿيندا آهن.) پاسراٽيون ۽ ويهڪ جا هڏا نمايان ٿيڻ. پيٽ گيس سان ڦوڪجي وڃڻ. ڪواشيورڪور هي بيماري گهڻو ڪري 1 کان 5 سالن جي عمر ۾ ٿيي ٿي پر اها ان کان اڳ يا بعد واري عرصي ۾ به ٿي سگهي ٿي۽ پروٽين جي شديدکوٽ ٿيڻ سان هي بيماري ٿيندي آهي. هن بيماري ۾ جسم جي مختلف حصن ۾سوڄ ٿي ويندي آهي.اها هن بيماري جي هڪ اهم علامت آهي. ٻيون علامتون هن ريت آهن. جسم جي ظاهري حصن تي سوڄ ٿيڻ. مثلن چهرو، هٿ، پير ۽ ويهڪ جي جاءِ وغيره. واڌ ۾ گهٽتائي. ٻار ۾ بيچيني ۽ چڙ ٿيڻ. ٻار جا وار سنها، بي رنگ ۽ ڇڙوڇڙ ٿيڻ. ٻار ۾ رت جي ڪمي ٿيڻ. ٻار جو هڪ ٻئي پُٺيان بيمار ٿيڻ. ٻار جي کل بي رنگ يا ننڍا وڏا داغ ٿيڻ. ٻار جو جيرو وڌي وڃڻ. هلندڙ۔۔۔۔
خوراڪ جي ڪمي جا خطرناڪ نتيجا..... ٻار جي جسم جي حرارت گهٽجي وڃڻ. جسم مان گلوڪوز جي گهٽتائي ٿيڻ. دِل جي ڌڙڪن گهٽجي وڃڻ. جان ليوا انفيڪشن. علاج.... شروع شروع ۾ ٻار کي پاڻياٺ جي شڪل ۾ خوراڪ ڏجي. جيڪا گهٽ مقدار ۾ ۽ وقفي وقفي سان ڏيڻ گهرجي. اهڙن ٻارن جي بُک تمام گهٽجي ويندي آهي.جنهن ڪري گهڻو کاڌو کائڻ سان اُلٽي ٿيڻ جو انديشو هجي ٿو.کير هڪ تمام سُٺي غذا آهي. هن ۾ ڪيلوريز ۽ پروٽين ٻئي موجود آهن. 3 کان 5 ڏينهن بعد پاڻيٺ مليل سخت غذا ڏيڻ گهرجي. مثلن؛ کچڙي، دال، انڊي جي زردي، نرم بسڪيٽ، ڪيلو، رَٻ وغيره. ياد رهي ته اها غذا صرف انهن ٻارن لاءِ آهي جيڪي 4 مهينن يا ان کان وڌيڪ عمر جا آهن. خوراڪ جي گهتٽائي سان ٻار اگر زياده خراب حالت ۾ آهي.مثلن گهڻيون اُلٽيون، دست وغيره اٿس يا نيم غش يا بيهوشي جا دورا پئجي رهيا آهن ته پوءِ جلد کان جلد ويجهي هاسپيٽل ۾ کڻي وڃجي ته جيئن ڊرپس ۽ انجيڪشنس وغيره لڳرائي فورن جسم جي پاڻياٺ کي نارمل مقدار ۾ رکي سگهجي. ان معاملي ۾ سُستي توهان جي ٻار لاءِ جان ليوا به ثابت ٿي سگهي ٿي.
صد افسوس ڪنهن کي بکيو ڏسو ته اِهو نه سمجهو ته رزاق جي رزق ۾ ڪمي ٿي آ بلڪه سمجهو ته ڪنهن ظالم اُن مظلوم جا حق ڦري ورتا آهن ۔ ۔ ۔ !
تمام سهڻي ونڊ آهي، سلسلو جاري رکجو۔ انشا الله ايندڙ وقت ۾ اسان به هڪ ننڍڙي ٻالڪ جي نعمت حاصل ڪرڻ وارا آهيون اهي سڀ ڳالهيون سانڍڻ جهڙيون آهن۔۔ اميد ته اڃا به وڌيڪ معلومات ونڊ ڪندا رهندا۔۔ مهرباني ۽ سڀني کي عرض آهي ته سائين عتيق الرحمان واري ڳالهه تي سوچڻ جي ضرورت پڻ آهي۔۔
