انسان ڏينهنون ڏينهن ترقي جا ڏاڪا تيزيء سان طئي ڪري رهيو آهي۔۔ اهو ئي سبب آهي جو دنيا تي ريسرچ ڪرڻ سان گڏو گڏ هاڻي هو ڪائنات ۽ فلڪيات ۾ پڻ پنهنجي ڳولا تي ڌيان وڌائي رهيو آهي۔۔ تازو جڏهن ڪريوسٽي نالي مشين مريخ تي پهتي ته نت نوان مشاهدا نظرن مان گذريا ۔۔ اهو ئي سبب آهي جو علم فلڪيات ۾ دلچسپي رکندڙن کي کوڙ ساريون نيون شيون پڙهڻ ۽ ٻڌڻ لاءِ مليون۔۔۔ مان پڻ ننڍي لانڪون علم فلڪيات سان دلچسپي رکان ٿو۔۔۔ هي موضوع کولڻ جو مقصد پڻ انهن دوستن اڳيان علم فلڪيات بابت نين کوجنائن کي پيش ڪرڻ آهي جيڪي فلڪيات سان دلچسپي رکندا هجن۔۔۔ دوستن کي پڻ موضوع ۾ ونڊ ڪرڻ جي دعوت ڏجي ٿي۔۔۔ *******
هي تصوير آهي مريخ تي موجود پٿر جي ان ٽڪڙي جي جيڪو ناسا طرفان موڪليل ڪريوسٽي نالي موڪليل مشين جي چهل قدمي دوران ٽٽي ڪري پيو هو۔۔۔ ان پٿر کي هن وقت سائنسدان Tintinaجي نالي سان سڏين پيا۔۔۔ پٿر جي هن ٽڪر سائنسدانن کي حيران ڪري ڇڏيو۔۔ ڇو ته ان پٿر ۾ نظر ايندڙ اڇي مواد جي باري ۾ سائنسدانن جو خيال آهي ته هي هائڊريٽڊ منرل آهي جيڪو پاڻي جي موجودگيء جو ثبوت آهي۔۔ سائنسدانن جي خيال موجب هي ڪيلشم سلفيٽ به ٿي سگهي ٿو۔۔۔ ڪريوسٽي سان ان اتفاقي حادثي مريخ سياري تي زندگي جي آثار موجود هجڻ جي نظريي کي وڌيڪ تقويت ڏني آهي۔۔ ۽ هاڻي سائنسدانن کي پڪ ٿيڻ لڳي آهي ته مريخ جهڙي سرخ سياري تي ڪنهن وقت زندگي جو وجود ضرور هوندو۔۔۔
1969ع ۾ اپولو 11 مشن زمين جي ڪشش ثقل کي ٽوڙيندي خلا ۾ داخل ٿيو هو۔۔۔ ان ڪم تي 11 لک پائونڊ طاقت جا 5 F-1 انجن استعمال ڪيا ويا هئا۔۔ جيڪي وقفي وقفي سان راڪيٽ کان الڳ ٿي اينٽلانٽڪ سمنڊ ۾ ڪريا هئا۔۔۔ ايمازون جي سي اي او جيف بينروس گذريل سال انهن انجڻن کي ڳولڻ جو ڏکيو فيصلو ڪيو۔۔۔ ۽ آخرڪار هن جي ٽيم سمنڊ ۾ 14 هزار فٽ جي گهرائي مان اهي انجڻون ڪڍڻ ۾ ڪامياب وئي۔۔۔ مٿي تصوير ان ئي انجڻ جي آهي۔۔۔
نظامِ شمسي جي نيري سياري ڌرتي جي هي مشهور تصوير 7 ڊسمبر 1972 ۾ سڀ کان پهريان اپالو 17 تان ان وقت ڪڍي وئي جڏهن هو ڌرتي جي مهور کي ڇڏي پهريون دفعو چنڊ ڏانهن راهي ٿيو هو۔۔۔
سياري مريخ تان ورتل زمين جي پهرين تصوير جنهن ۾ چنڊ پڻ نمايان آهي۔۔ هي تصوير 8 مئي 2003 ۾ ورتي وئي هئي۔۔ ڪيمرا جو زمين کان فاصلو 86 ملين ميل (139 ملين ڪلو ميٽر) آهي۔۔۔
بليڪ هولز تي پنهنجي تحقيق ڪرڻ جي سبب مشهور سائنسدان اسٽيفن هاڪنگ ڪجهه مهينا اڳ Cedar-Sinai ميڊيڪل سينٽر لاس اينجلس جي اسٽيم سيل ليبارٽري جو دورو ڪيو۔۔۔ ان دوران هن چيو ته انسان وٽ صرف هڪ هزار سال آهن ته هو ڌرتي تان ڪنهن ٻئي سياري تي منتقل ٿئي۔۔۔ ڇو ته اڄ کان هڪ هزار سال کان پوءِ انسان شايد ئي ڌرتيء تي رهي سگهي۔۔۔!!
انٽرنيشنل اسپيس اسٽيشن تي اهي تمام ڪمپيوٽرز جن تي ونڊوز ايڪس پي انسٽال ٿيل هئي۔۔ هاڻي لينڪس آپريٽنگ سسٽم تي منتقل ڪيا ويا آهن۔۔
فلڪيات جي عالمي ماهرن جي ٽيم اسان جي ڪهڪشان ”ملڪي وي“ کان ٻاهر زبردست ريڊيائي ڌماڪن جو پتو ڪيو آهي۔۔ اهڙن ريڊيائي ڌماڪن کي فاسٽ ريڊيو برسٽس يا FRBs چوندا آهن جن ڪري شديد ريڊيو ويوز پيدا ٿيون آهن۔ هڪ سيڪنڊ جي هزارين حصي ۾ ٿيندڙ انهن ڌماڪن جا سگنلز پوري ڪائنات ۾ پکڙجي چڪا آهن۔۔۔ جيڪي اربين نوري سال جا سفر طئي ڪري اسان تائين پهتا آهن۔ انگلينڊ جي يونيورسٽي آف مانچسٽر جي محقق ڊين ٿامسن جي مطابق انهن ڌماڪن سان هڪ ملي سيڪنڊ ۾ ايتري توانائي پيدا ٿي جيتري سج جي گذريل ٽي لک سالن ۾ مجموعي طور پيدا ٿي آهي۔۔۔ ٿامسن آسٽريليا ۾ رکيل ريڊيو ٽيلي اسڪوپ جي مدد سان ان ڌماڪن جي نشاندهي ڪئي ۔۔ ۽ ٻڌايو ته انهن ڌماڪن سبب پيدا ٿيندڙ ريڊيو ويوز اسان تائين لڳ ڀڳ 10 ارب سالن جو سفر طئي ڪري پهتيون آهن۔۔ جڏهن ته اسان جي ڪائنات جي پنهنجي عمر لڳ ڀڳ 8۔13 ارب سال آهي۔۔۔ ان طرح هي ريڊيائي لهرون ڪائنات جي ابتدائي ڏينهن سان تعلق رکن ٿيون ۽ انهن جو مطالعو ڪائنات جا اهم راز کولڻ ۾ مددگار ثابت ٿيندو۔۔۔
