ٿقافت ۽ ايڪتا جو ڏهاڙو

ڪنھن قوم کي ان جي ٻولي تھذيب تمدن ثقافت ۽ ڌرتي جا ٿنڀ ھوندا آھن جن تي ان جي اوسر ٿيل ھوندي آھي جي ڌرتي آھي ٻولي نھ آھي تھ بھ اھا قوم نھ آھي جي ٻولي آھي ڌرتي نھ آھي تھ بھ اھا قوم نھ آھي جي ڌرتي ۽ ٻولي بھ آھي تھذيب تمدن ثقافت نھ آھي سا بھ قوم نھ آھي​

مونکي سنڌ ٽي وي تي عطا راڄڙ جو سنڌ ٽي وي تي پروگرام ڏسڻ جو موقعو مليو جنھن ۾ اسان جا نھايت موتبر ۽ مھان مھمان جن تي سنڌ کي فخر آھي تن اڄ ھن ايڪتا ۽ ثقافتي عيد جھڙي ڏينھن کي ناڪاري نموني پيش ڪيو...افسوس ٿيو ۽ سمجھ کان ٻاھر جي ڳالھ لڳي...ھتي مان ٿورڙي گستاخي ڪري ڪجھ شين کي واضع ڪرڻ گھران ٿو اھو تھ جن شين جي ضرورت ٻڌائي وئي سا مسعئلن سان تعلق پئي ڏيکاري مسئلا ھڪ شئي وجود جي بقا ٻي شئي آ​

قوم سڃاڻپ سان ھوندي آھڪ رويي سان ھوندي آ ھڪ اھڃاڻ سان ھوندي آ وقت جي دز اسان کا ٻين شين سان گڏ اسان جي انھن شين کي بھ ڪاپاري ڌڪ ھنيون يعني اسان جي پوشاڪ پھراڻ ويس وڳا طور طريقا ھن دور ۾ مٽجڻ شروع ٿيا ۽ ھن جاڳرتا وسيلي اسان پنھنجي تھذيب تمدن جي ھڪ گر کي سڌو ڪري ورتو سين تھ دوستن جون ان تي بھ تنقيدون ...جي مان سنڌي آھيا تھ ڪيئن مان چوان تھ مان سنڌي آھيا سنڌ منھنجو صدين کان وطن رھي آھي ھا مان پنھنجي شاندار ماضي کي وسارڻ نھ ٿو گھران ان شاندار تھذيب تمدن جي آڌار تي مان پنھنجي آئيندي جو عڪس ٺاھيان ٿو جن فردن وٽ ماضي آھي ئي بي ڊولو يا ڇڙوڇڙ تھ انھن کي انھن جو ماضي ڏکائيندو منھنجو ماضي تھ ھڪ ترقي يافتھ رھيو آھي دنيا جي اڳواڻي ڪندڙ رھيو آھي اڄ جي دنيا جي طرقي ان جو تسلسل آھي ھا منھنجي رھڻي ڪھڻي اٿڻ ويھڻ کائڻ پيئڻ وندر ورونھن جا بلڪل نرالھ ۽ نوان دستور ۽ طريقا آھن جيڪي ھڪ امن پسند قوم جا ھجڻ گھرجن جنھن تي دنيا فخر ڪري سگھي ٿي ..ھا مان پنھنجي سڃاڻ جا اھڃاڻ چٽا ،واضع اڀريل نقش نروار ڏسڻ ٿو چاھيان۽ ھڪ جھڙي روش وارا اڀار مونکي صدين کان ورسي ۾ مليل آھن جن جو استعمال ۽ سنڀار ڪندو آيو آھيان ۽ ھي تھذيب جيڪا تمدني گفتار آ پائڻ آ کائڻ آ سماجي سڃاڻ آ جيڪا دنيا ۾ مونکي ھڪ خاص مقام ڏي ٿي ان جي اجاگر ڪرڻ وارن سنڌ ٽي وي ۽ ڪي ٽي اين سٿ کي سو سو سلام ۽ پنھنجي سٻاجھي قوم کي ڪروڙين سلام جن جي زندگي ۾ ھي انفرادي طور تھ شيون شامل آھن ئي آھن پر يڪجا ٿي ھڪ خاص ڏينھن ان جي ملھائڻ جو بنائي مان پنھنجي تھذيب کي تونگر ڪرڻ ٿو گھران ھي سڃاڻپ جيڪا مونکان آھستي آھستي کسي پئي وئي ايتري تائين جو ڪن تھ ھن کي گڏھن گھوڙن چارڻ وارن جي تھذيب چئي ٺٺولي ڪئي 60سال پھرين تھ ڪن ڪتن اسان جي ھن دور ۾ ٽوپي پائڻ تي تنقيد ڪئي ...ھا بلڪل منھنجي تھذيبي اھڃاڻ مونکا ن کسيا پئي ويا پر جس ھجي علي قاضي صاھب کي ۽ سنڌ ٽي وي وارن کي جن ھن پھلو جي پرورش ڪئي پروان ڏنو ۽ سڄي ساري سنڌ جو ننڍي کان ننڍو ڳوٺ بھ ھن تھذيب تمدن ثقافت کي مڃتا ڏيئي پاڻ ملھايو...ھا تعليم تي ڌيان ڏيڻ جي اشد ضرورت آھي سا مون کي پنھنجي تھذيب جي مٽائڻ جي بنياد تي نھ پر اھا تعليم جنھن ۾ منھنجا تھذيبي رخ بھ چٽيل ھجن ۽ منھنجي ٻولي بھ سکي ستابي آسودي يعني سنڌي ٻولي جٽادار ٿيندڙ ھجي...پڙھائي وڃي تعليم تعليم تعليم جي ڳالھ تھ ڪئي ويندي پر اھو نھ ٿا سوچين تھ ڪھڙي تعليم پرائيويٽ اسڪولن ۾ پڙھائڻ واري يا اردو ۾ پڙھائڻ واري يا انگلش ميڊيم جي بھاني تعليم جي تباھي منھنجي ٻولي جي تباھي....واري تعليم ..نھ بابا نھ مونکي پنھنجي ھي تعليم پرائمري ،سيڪنڊري ،ھاير سيڪنڊري ۽ پو پروفيشنل تعليم گھرجي جنھن ۾ مان پنھنجي ٻولي ۾ بھ سگھ حاصل ڪريان تھ ملڪ جو ڊاڪٽر انجينيئر وڪيل وغيرھ ٿي ملڪ جي خدمت ڪريان صرف ڪم ڪھڙو ڪرڻو آ جو سڀ جا سڀ ٻار اسڪول وڃن ۽ سڀ جا سڀ استان ديانتداري سان پڙھائين ۽ سڀ جا سڀ روزگار سان ھجن .​

ھي تھذيب تمدن ثقافت ۽ ايڪي ٻڌي جو ڏينھن ملھائي مان پنھنجي سڃاڻپ واضع ڪئي آ ان خوف کان پھرين تھ ڪو منھنجو اولاد مونکان اھو نھ پڇي تھ ھي ٽوپي ڪير پائيندا آھن ۽ ڪيئن ٿيندي آ جيئن اڄڪلھ اسان مان پڳ جو تھ رواج بھ بنھ نڪري ويو آجيڪو سائنسي لحاظ سان بھ ھڪ مفيد ورثو ھيو پنھنجين سٺين روايتن روين پائڻ کائڻ ملڻ جلڻ کي زندھ رکڻ ڄڻ پاڻ کي زندھ رکڻ آھي ڄڻ پاڻ کي ھڪ آڪسيجن ڏيڻ آھي ھي تھذيب تمدن منھنجي وجود بقا ۽ سڃاڻ لاءِ ھڪ آڪسيجن آھي ..ٿورو چيو گھڻو سمجھندا ...۽ دل ۾ نھ ڪندا

 

ڪنھن قوم کي ان جي ٻولي تھذيب تمدن ثقافت ۽ ڌرتي جا ٿنڀ ھوندا آھن جن تي ان جي اوسر ٿيل ھوندي آھي جي ڌرتي آھي ٻولي نھ آھي تھ بھ اھا قوم نھ آھي جي ٻولي آھي ڌرتي نھ آھي تھ بھ اھا قوم نھ آھي جي ڌرتي ۽ ٻولي بھ آھي تھذيب تمدن ثقافت نھ آھي سا بھ قوم نھ آھي​

مونکي سنڌ ٽي وي تي عطا راڄڙ جو سنڌ ٽي وي تي پروگرام ڏسڻ جو موقعو مليو جنھن ۾ اسان جا نھايت موتبر ۽ مھان مھمان جن تي سنڌ کي فخر آھي تن اڄ ھن ايڪتا ۽ ثقافتي عيد جھڙي ڏينھن کي ناڪاري نموني پيش ڪيو...افسوس ٿيو ۽ سمجھ کان ٻاھر جي ڳالھ لڳي...ھتي مان ٿورڙي گستاخي ڪري ڪجھ شين کي واضع ڪرڻ گھران ٿو اھو تھ جن شين جي ضرورت ٻڌائي وئي سا مسعئلن سان تعلق پئي ڏيکاري مسئلا ھڪ شئي وجود جي بقا ٻي شئي آ​

قوم سڃاڻپ سان ھوندي آھڪ رويي سان ھوندي آ ھڪ اھڃاڻ سان ھوندي آ وقت جي دز اسان کا ٻين شين سان گڏ اسان جي انھن شين کي بھ ڪاپاري ڌڪ ھنيون يعني اسان جي پوشاڪ پھراڻ ويس وڳا طور طريقا ھن دور ۾ مٽجڻ شروع ٿيا ۽ ھن جاڳرتا وسيلي اسان پنھنجي تھذيب تمدن جي ھڪ گر کي سڌو ڪري ورتو سين تھ دوستن جون ان تي بھ تنقيدون ...جي مان سنڌي آھيا تھ ڪيئن مان چوان تھ مان سنڌي آھيا سنڌ منھنجو صدين کان وطن رھي آھي ھا مان پنھنجي شاندار ماضي کي وسارڻ نھ ٿو گھران ان شاندار تھذيب تمدن جي آڌار تي مان پنھنجي آئيندي جو عڪس ٺاھيان ٿو جن فردن وٽ ماضي آھي ئي بي ڊولو يا ڇڙوڇڙ تھ انھن کي انھن جو ماضي ڏکائيندو منھنجو ماضي تھ ھڪ ترقي يافتھ رھيو آھي دنيا جي اڳواڻي ڪندڙ رھيو آھي اڄ جي دنيا جي طرقي ان جو تسلسل آھي ھا منھنجي رھڻي ڪھڻي اٿڻ ويھڻ کائڻ پيئڻ وندر ورونھن جا بلڪل نرالھ ۽ نوان دستور ۽ طريقا آھن جيڪي ھڪ امن پسند قوم جا ھجڻ گھرجن جنھن تي دنيا فخر ڪري سگھي ٿي ..ھا مان پنھنجي سڃاڻ جا اھڃاڻ چٽا ،واضع اڀريل نقش نروار ڏسڻ ٿو چاھيان۽ ھڪ جھڙي روش وارا اڀار مونکي صدين کان ورسي ۾ مليل آھن جن جو استعمال ۽ سنڀار ڪندو آيو آھيان ۽ ھي تھذيب جيڪا تمدني گفتار آ پائڻ آ کائڻ آ سماجي سڃاڻ آ جيڪا دنيا ۾ مونکي ھڪ خاص مقام ڏي ٿي ان جي اجاگر ڪرڻ وارن سنڌ ٽي وي ۽ ڪي ٽي اين سٿ کي سو سو سلام ۽ پنھنجي سٻاجھي قوم کي ڪروڙين سلام جن جي زندگي ۾ ھي انفرادي طور تھ شيون شامل آھن ئي آھن پر يڪجا ٿي ھڪ خاص ڏينھن ان جي ملھائڻ جو بنائي مان پنھنجي تھذيب کي تونگر ڪرڻ ٿو گھران ھي سڃاڻپ جيڪا مونکان آھستي آھستي کسي پئي وئي ايتري تائين جو ڪن تھ ھن کي گڏھن گھوڙن چارڻ وارن جي تھذيب چئي ٺٺولي ڪئي 60سال پھرين تھ ڪن ڪتن اسان جي ھن دور ۾ ٽوپي پائڻ تي تنقيد ڪئي ...ھا بلڪل منھنجي تھذيبي اھڃاڻ مونکا ن کسيا پئي ويا پر جس ھجي علي قاضي صاھب کي ۽ سنڌ ٽي وي وارن کي جن ھن پھلو جي پرورش ڪئي پروان ڏنو ۽ سڄي ساري سنڌ جو ننڍي کان ننڍو ڳوٺ بھ ھن تھذيب تمدن ثقافت کي مڃتا ڏيئي پاڻ ملھايو...ھا تعليم تي ڌيان ڏيڻ جي اشد ضرورت آھي سا مون کي پنھنجي تھذيب جي مٽائڻ جي بنياد تي نھ پر اھا تعليم جنھن ۾ منھنجا تھذيبي رخ بھ چٽيل ھجن ۽ منھنجي ٻولي بھ سکي ستابي آسودي يعني سنڌي ٻولي جٽادار ٿيندڙ ھجي...پڙھائي وڃي تعليم تعليم تعليم جي ڳالھ تھ ڪئي ويندي پر اھو نھ ٿا سوچين تھ ڪھڙي تعليم پرائيويٽ اسڪولن ۾ پڙھائڻ واري يا اردو ۾ پڙھائڻ واري يا انگلش ميڊيم جي بھاني تعليم جي تباھي منھنجي ٻولي جي تباھي....واري تعليم ..نھ بابا نھ مونکي پنھنجي ھي تعليم پرائمري ،سيڪنڊري ،ھاير سيڪنڊري ۽ پو پروفيشنل تعليم گھرجي جنھن ۾ مان پنھنجي ٻولي ۾ بھ سگھ حاصل ڪريان تھ ملڪ جو ڊاڪٽر انجينيئر وڪيل وغيرھ ٿي ملڪ جي خدمت ڪريان صرف ڪم ڪھڙو ڪرڻو آ جو سڀ جا سڀ ٻار اسڪول وڃن ۽ سڀ جا سڀ استان ديانتداري سان پڙھائين ۽ سڀ جا سڀ روزگار سان ھجن .​

ھي تھذيب تمدن ثقافت ۽ ايڪي ٻڌي جو ڏينھن ملھائي مان پنھنجي سڃاڻپ واضع ڪئي آ ان خوف کان پھرين تھ ڪو منھنجو اولاد مونکان اھو نھ پڇي تھ ھي ٽوپي ڪير پائيندا آھن ۽ ڪيئن ٿيندي آ جيئن اڄڪلھ اسان مان پڳ جو تھ رواج بھ بنھ نڪري ويو آجيڪو سائنسي لحاظ سان بھ ھڪ مفيد ورثو ھيو پنھنجين سٺين روايتن روين پائڻ کائڻ ملڻ جلڻ کي زندھ رکڻ ڄڻ پاڻ کي زندھ رکڻ آھي ڄڻ پاڻ کي ھڪ آڪسيجن ڏيڻ آھي ھي تھذيب تمدن منھنجي وجود بقا ۽ سڃاڻ لاءِ ھڪ آڪسيجن آھي ..ٿورو چيو گھڻو سمجھندا ...۽ دل ۾ نھ ڪندا