زندگي

زندگي درد جو ٻيو نالو آهي يا آزمائش آهي. پل صراط پار ڪرڻ ڏکيو مرحلو آهي يا زنده رهڻ وڌيڪ تڪليفده !. هر ماڻهو وٽ پرکڻ جا پنهنجا پنهنجا انداز ۽ زاويه هوندا آهن جنهن جي روشني ۾ ماڻهن زندگي لاءِ مختلف نالا ۽ وصفون گھڙيون آهن. پر جتي اها هڪ حقيقت آهي ته تقريبن هر شخص زندگي کي ڪٺن ۽ ڀيانڪ ثابت ڪرڻ لاءِ مختلف پر هم معنا تشبيهون ڏنيون آهن اتي زندگي سان لاشعوري طور تي پيار ۽ موت کان نفرت جو فطري جذبو پڻ هر ماڻهو ۾ موجود رهيو آهي. انسان ڪونه ڪو فاعدو حاصل ڪرڻ لاءِ دنيا جي وڏي ۾ وڏي تڪليف سهڻ لاءِ ته تيار ٿي سگھي ٿو پر موت کيس ڪنهن به مراعت جي بدلي ۾ قبول ڪونهي. الائجي ڇو پر زنده رهڻ جي چاهت هر اذيت تي غالب اچي ويندي آهي…”
زوردار گھنڊ وڄڻ سان ڪلاس جي خاموشي گوڙ ۾ تبديل ٿي ويئي ۽ ليڪچرار صاحب ميز تان پنهنجو فائيل کڻي ڪلاس روم مان ٻاهر نڪري ويو.
“غزل لاءِ چون ٿا ته ڪجھ وڌيڪ ئي آزاد خيال ڇوڪري هئي” ڌاريي چيو.
“توکي ڪهڙي تڪليف آهي” مون وراڻيو.
“مون کي تڪليف ڇا لاءِ ٿيندي !؟ ائين ئي پئي پڇيم” هن ونگ مان گزرندڙ شاگردن جي پيهه مان ڏاڍي ڏکيائي سان پاسيرو ٿي گذرندي چيو “آزاد نظم جي باري ۾ ٻڌو هئوسين پر آزاد غزل پهريون ڀيرو ٻڌڻ جو اتفاق ٿيو آهي.”
“ڇا ظهير هن جي باري ۾ واقعي سنجيده هو ؟” هن ورائي پڇيو.
“توکي ائين ڇو ٿو لڳي ته ظهير هن ۾ انٽريسٽڊ هو”
“ڪڏهن ڪڏهن نگاهون اهو ڪجھ چئي وينديون آهن جيڪي ٻڌائڻ زبان جي وس کان ٻاهر هوندو آهي.” هن چيو “غزل جي ذڪر تي ظهير جي چهري جا تاثرات گھڻو ڪجھ ٻڌائي ويندا آهن.”
“تو کي خبر آهي نه ته سنجيده ڳالهيون تنهنجي مهانڊي تي سوٽ نه ڪنديون آهن” مون چيو.
”ها ها ها ! ها ها ها !!“ هو دل کولي کليو ۽ مون مسڪرايو. اسان ٻئي هلندا رهياسون.
”موڪل جلدي ختم ٿي وئي“ مون چيو ”۽ اڄ پهرين ڏينهن تي ڪاليج ۾ حاضري به گھٽ آهي.“
”موڪل هميشه ننڍي لڳندي آهي“ ڌاريي چيو ”جي ڊگھي لڳي ته پڪ سان موڪل نه بيروزگاري هوندي.“
”تو ٻڌايو ڪونه !؟“ هن ورائي پڇيو ”ڇا ظهير جي ساڻس سچي محبت آهي.“
”سچي محبت ته تون ايترا ڀيرا ڪري چڪو آهين جيترا ڀيرا سگريٽ پيڻ ڇڏيا اٿئي“ مون چيو.
”تمباڪو نوشي ڇڏڻ ۾ منهنجو تجربو ايترو آهي جيترو ڪنهن لوور مڊل ڪلاس پوڙهي جو اوور ٽائيم سميت به نوڪري جو نه هوندو“ ڌاريي چيو.
محبت ڌاريي جي نظر ۾ هڪ آرٽ آهي ۽ سندس خيال موجب محبت جو سائنس سان پري پري تائين ڪو تعلق ڪونهي پر ڪڏهن ڪڏهن ڪنهن محبت ۾ جڏهن ٻٽنگو ڦاسندو آهي تڏهن اها ئي ساڳي محبت کيس الجبرا لڳندي آهي.
سندس چوڻ آهي ته ڪن ماڻهن جو ڳالهائڻ وڻندو آهي ته ڪن جي خاموشي، ڪن جو ڏسڻ وڻي ته ڪن جو نظر انداز ڪرڻ به گھايو وجھي، ڪي گوري رنگ جا ديوانه هوندا آهن ته ڪي مشڪي محبوبن جا عاشق پر هو (ڌاريو) آلرائونڊر آهي. هن جي نظر ۾ ته ڪرڪيٽر به تيسيتائين آل رائونڊر نه ٿو چورائي سگھي جيسيتائين کيس بالنگ ۽ بيٽنگ سان گڏ سٽي بازي نه ايندي هجي.
هن جي هر محبت شروعات ۾ سچي محبت هوندي آهي ۽ بعد ۾ سندس راءِ اهڙي ڪنهن مصور سان ملندڙ جلندڙ ٿي پوندي آهي جنهن کي پنهنجي هر پينٽگ شروع شروع ۾ سندس بهترين تخليق لڳندي آهي پر ڪجھ وقت کان پوءِ جڏهن سندس بهترين تخليق جي باري ۾ سوال ڪيو ويندو آهي ته چوندو آهي ته اها اڃا هن ٺاهي ئي ناهي.
”دنيا جي وڏي ۾ وڏي طاقت سان وڙهڻ ۽ ان کي شڪست جو مزو چکائڻ جي قابليت يا سگھ انسان وٽ موجود رهي آهي پر تقدير سان مهاڏو اٽڪائيندڙن کي ڪڏهن به فتح نصيب ٿي نه سگھي آهي. “ مون چيو.
”ڇا ظهير ساڻس اظهار ڪيو هو ؟“ هن پڇيو.
”ها !“ مون وراڻيو ”کلي ڪري اظهار محبت ڪيو هئائين ۽ پوءِ..“
”۽ پوءِ ڇا !!!؟؟؟“
”۽ پوءِ ڪافي دير تائين سندس جواب لاءِ منتظر نگاهون غزل جا چپ چرڻ لاءِ بي چين رهيون پر جڏهن اهي چپ چريا ته ڪنهن ٻئي سان دل لڳي جي داستان ٻڌائي ويا. ظهير هن لاءِ سڀ ڪجھ وڃائڻ لاءِ تيار هو مگر هو هميشه ڪنهن ٻئي جي چاهت ۾ مدهوش رهي. پر ستم ظريفي اها ٿي ته نه هو ظهير کي ملي سگھي، نه ئي ان جي ٿي سگھي جنهن جي هن ٿيڻ پئي چاهيو ۽ ان جي ٿي وئي جنهن غزل لاءِ تپسيا ته پري جي ڳاله آهي شايد ڪڏهن گھرج به نه ڪئي هئي ۽ ان لاءِ غزل جو هجڻ يا هن جي جاءِ تي ڪنهن ٻي عورت جو هجڻ برابر هو. جن ڏينهن ۾ هو ظهير جي ڪلهي تي ڪنڌ رکي ناصر جو ذڪر ڪري روئي پوندي هئي انهن ئي ڏينهن ۾ سندس هنج ۾ سر رکي ناصر ڪنهن ٻي عورت جي تعريف ڪري پيو ٻهڪندو هو. جڏهن غزل اهڙي شخص سان لائون لٿيون جنهن لاءِ اهو ڏينهن به ڪو عام رواجي ڏينهن ئي هو تنهن ڏينهن ناصر ڪنهن ٻي عورت سان هني مون تي ويل هو ۽ ظهير پهريون ڀيرو خودڪشي بابت سوچيو هو.
تقريبن هر شخص پئي ڪوشش ڪئي ته هو حوصلو ڪري. مون کي ڏاڍو عجيب لڳندو آهي جڏهن ڪنهن کي آٿت ڏيڻ لاءِ ماڻهو ان شخص سان گذرندڙ اذيت کان وڌيڪ اذيتن مان گذرندڙ انسانن جو ذڪر ڪندا آهن.! ڇا ڪنهن به شخص لاءِ ٻين جون اذيتون پنهنجي اذيت کان وڌيڪ ايذائيندڙ ٿي سگھن ٿيون !!؟ ڇا ڪنهن به شخص کي پنهنجي تڪليف پنهنجي درد جي اثر کان وڌيڪ ڪنهن ٻئي جو درد محسوس ڪرائي سگھجي ٿو !!؟.. مون کي ياد آهي مون سندس ويجھو وڃي چيو هو ته
” you have no choice but to survive! “
هن هڪدم ڪنڌ مٿي کنيو هو. کن پل لاءِ ته لڳو هئم ته ظهير مون کي ٿڦ وهائي ڪڍندو.
چوندا آهن ڀرپور زندگي گذارڻ لاءِ ڪنهن جنون جو هجڻ ضروري هوندو آهي. غزل به ظهير جو جنون هئي مگر اهو ئي جنون ساڳي وقت انسان جي سڀ کان وڏي ڪمزوري پڻ ٿي پوندو آهي. ظهير وٽ ان نقصان جو ازالو نه هو پر پوءِ به هو زنده آهي شايد خودڪشي ڪرڻ ۽ زنده رهڻ مان ڪنهن هڪ جي چونڊ ڪرڻ سندس وس کان ٻاهر ٿي چڪو هو.
مسرت هجي يا اذيت جڏهن انتها تي پهچندي آهي ته انسان پنهنجي فيصلائتي سگھ وڃائي ويهندو آهي