مزاح جي فن جو استاد مرحوم محمد فقير مسخرو (دادو)

[سليمان وساڻ]

مزاح جي فن جو استاد مرحوم محمد فقير مسخرو (دادو) ڏاڍو ياد پيو اچي جو هر سال قلندر جي ميلي تي منعقد ٿيندڙ ثقافتي محفل جي جان هئو . مان محمد خان کي ٻڌڻ لاء سيڙجي هر سال هي محفل ڏسڻ ايندو هئس. سندس جي انٽري هن انداز ۾ ٿيندي هئي .

السلام عليڪم
اول ۾ الله ڀلو.
مديني ۾ مير ڀلو .
سنڌ ۾ درياه ڀلو.
سيوهڻ م شهباز ڀلو
لڪيء ۾ لال ڀلو
پلي ۾ پلاه ڀلو.
پڪو لولو سوڪ ڀلو،
ڄاڃين ۾ گهوٽ ڀلو.
تانگڙ گڙ گڙ..تانگڙ گڙ گڙ..تانگڙ گڙ گڙ.. ٺا.

پڪي راڳ جي مٽي پليت ڪندو هئو جو حاضرين کل ۾ ٻڏا پيا هوندا هئا ..
مون کي ڪجھ گفتا ياد رهجي ويا آهن ونڊ ڪيان ٿو.

اڀي چاڙهيء کان،
ٿر جي لاريء کان .
پوليس واري جي ياريء کان.
اٺ جي سواريء کان ....الله پناه ۾ رکي .
جھڙ جي اس کان
پاڙي جي هوس کان
انڌي جي ڦوس کان ...الله پناه ۾ رکي.

مسخري وجھندي ڪڏهن به ڪو خيال نه ڪندو هئو ته سامهون ڪيڏا وڏا ماڻهو آهن.کل کل ۾ سچ کان نه مڙندو هئو ... اهي ماڻهو به اعلي ظرف هوندا هئا جو موٽ ۾ کيس انعام و اڪرام سان نوازيندا هئا...

رئيس غلام مصطفي جتوئي وزير اعلا سنڌ پنڊال ۾ موجود هجي ته محمد فقير ڊائريڪٽ ٻه چرچا رئيس تي هنيا مجال جو هن برو محسوس ڪيو هجي کلي کلي کيرو ٿي پيو.

(1) خواب ۾ ٿو ڏسان ته مري ويو آهيان ملائڪن الله سائين جي درٻار ۾ پيش ڪيو مولا مهر ڪري جنت اماڻيو ..... وڃي ڦاٿس رڳو ملا ڏاڙهين وارا، تهجھد نمازون ذڪر اذڪار.. چانهن نه ملي، سگريٽ ٻيڙي نه ملي ..... رب کي عرض ڪيم مولا مزو نه آهي دوزخ جو به ديدار ڪراء ... الله جي حڪم تي ملائڪن وڃي دوزخ ۾ سٽيو .... سبحان الله ڇا ڏسان رئيس غلام مصطفي جتوئي ڪابينه سميت، سائين گل محمد شاه، سائين حاجن شاه ، سائين ڪوڙل شاه پنهنجن پيالي ڀاين سميت اتي موجود آهن. ڀنگ جو ڪونڊو آهي سامهون نورجھان ويٺي مجرو ڪري..........
هوڪار مچي ويا حال ۾ ....

(2) رئيسن ورتي جيپ ڊرائيور کي تنخواه نه ڏنائون سو نوڪري ڇڏي ويو ...ننڍي رئيس چيو ته جيپ هلاوڻ مشڪل ڪم نهين ... رڳو اوين ايون ڪرڻا اي... رئيس نوڪرن چاڪرن سميت جيپ تي ويٺو .. جيپ ڪنٽرول مان نڪري وڃي وڻ سان لڳي .... هڙ رئيس ڪاوڙجي پيا ... چي ”جيپ ڇتي ٿي اي ..جيپ ڇتي ٿي اي“
هڻي ڪهاڙين بندوقن سان جيپ جو بڙدانو ڪڍي ڇڏيائون .....
غلا۾ مصطفي جتوئي ڏاڍو کليو ۽ چيائينس ته فقير اسان مان به ڪونه مڙئين.

_______
شبير قريشي جي فيسبوڪ وال تان ورتل

 

[رضوان علي جمالي]

شيهد ذوالفقار علي ڀٽو جي دؤر حڪومت ۾ سنڌ جا ڪل مسخرا حيدرآباد ۾ ڪٺي ٿيا هيا. جنهن ۾ متفق طور تي مرحوم محمد مسخرو صدر چونڊيو ويو هو. چوڻ وارا ايئن به چون ٿا ته مسخرن جو پاڻ ۾ مسخري ( مشڪري ) جو به ڪانٽيدار مقابلو ٿيو هو، جنهن ۾ اتر سنڌ جا مسخرا مقابلو کٽي ويا هيا. جن ۾ سروٽو مسخرو پريو مسخرو ۽ گاهي خان جهڙا مسخرا هيا. انهي مقابلي دوران تمام مسخرن گڏجي هڪ راڳ ڳايو هو ماما ماما مار گدڙ کي ، گدڙ مئو پيو گهٽ گهير تي ريڊيو حيدر آباد تان ڪيترو عرصو اهو گانو نشر ٿيندو رهيو. ڀٽو صاحب جي شهادت کانپوءِ اهي اسانجا مسخرا به اندران ٻاهران ٽُٽي پيا. شادين جون ۽ ٻين خوشين جون محفلون جي هنن جي کلڻ کلائڻ سان آباد هيون ، سي ويران ٿيون. اڄ کان پندرهن سال کن اڳ صحافي شڪيل بچاڻي صاحب جي ڪوششن سان حيدرآباد ۾ مسخرن جي محفل منعقد ٿي هئي جنهن ۾ هر طبقو بغير ڪنهن تفريق جي شريڪ ٿيو هو. جنهن ۾ سنڌ جا بزرگ اديب سياستدانن ڊاڪٽرن انجنيئرن استادن ۽ نوجوان شاگردن ايڏو ته منظم نموني سان شرڪت ڪئي هئي جا اڄ به هڪ يادگار محفل طور حوالن ۾ اچي پئي. سنڌ الاجي وارن وٽ انجو ريڪارڊ موجود آهي. سڄڻن مان ڪو ان رڪارڊ کي ويب سائيٽ تي اپلوڊ ڪري يا بچاڻي صاحب پاڻ ئي ڪري ته پوري دنيا جا سنڌي ان محفل مان مزو ماڻيندا.