چانڊوڪي
سينيئر رڪن
عام معلومات سمان دور حڪومت جي باري ۾
اصل تحرير ، نثار ناز
01. سنڌ جي حڪومت جون واڳون سمن سومرن کان ورتيون.
02. سما حڪمران پاڻ کي ڄام سڏائيندا هئا. ۽ ”توب “ سان انهن حڪومت ڪرڻ شروع ڪئي.
03. سمن پنهنجي حڪومت جي گاديءَ جو هنڌ سنڌ جي تاريخي شهر ٺٽي کي بڻايو.
04. سمان دور جي مکيه حڪمرانن جو قبرستان مڪلي ٺٽه ۾ واقع آهي.
05. سمن جي دور حڪومت ۾ سنڌ ۾ صوفيانه قسم جي شاعري جنم ورتو.
06. سمن جي مشهور الله لوڪ حڪمران ڄام نظام الدين جي سپهه سالار ۽ وزيراعلى جو نالو دولهه دريا خان هو .جنهن کي سنڌ جا ماڻهو ” شهيد دولهه دريا خان سڏيندا آهن.
07. ڄام نظام الدين سمون جي دور حڪومت ۾ قنڌار کان فوجي حملو شاه بيگ ارغون ڪرايو .
08. ڄام نظام الدين سمون کان پوءِ سنڌ جي تخت تي سندس پُٽ فيروز ويٺو.
09. شاه بيگ ارغون جڏهن ٺٽو فتح ڪيو ان وقت ڄام فيروز سمون سنڌ جو حڪمران هو.
10. پهرين سمي سردار جو نالو ڄام اُنڙ ٻانڀيڻه هو جنهن پنهنجي پوري حُڪومت انتهائي خودمختياريءَ سان ڪئي.
11. ڄام نظام الدين سمون ”ڄام نندو“ جي نالي سان پڻ سڏبو هو.
12. 1380ع ۾ ڄام علاؤالدين جُوڻو سمون سنڌ جو حاڪم هو.
13. پهرين سمان حڪمران ڄام اُنڙ بن ٻانڀيڻه جو پورو نالو ڄام فيروزالدين شاهه سمون هو.
14. ”مُبارڪ خان“ شهيد دولهه دريا خان جو لقب هو.
15. مُبارڪ خان يا دولهه دريا خان جو اصل نالو قبوليو هو.
16. شهيد دولهه دريا خان جو ڄام نظام الدين سان هُونءَ ته ڪو به رشتو ڪونه هو پر شهيد دولهه دريا خان هميشهه پاڻ کي ڄام نظام الدين سمون جو پُٽ ڪوٺائيندو هو.
17. دولهه دريا خان کانسواءِ ڄام نظام الدين سمون جو هڪ ٻيو جوانمرد سپهه سالار هو جنهن جو نالو سارنگ خان هو.
18. سمن جي دور حڪومت جو هڪ رومانوي داستان جيڪو اڄ تائين مشهور آهي، ان رومانوي داستان جو نالو ” نوري ڄام تماچي آهي.
19. ڄام فيروز جو پورو نالو يا اصل نالو ناصرالدين ابوالفتح هو.
20. سمان خاندان جي باني حڪمران جو نالو ڄام اُنڙ سمون هو.
21. ڄام اُنڙ سمي سنڌ جي حڪومت سومرا خاندان جي حڪمران همير سومري پُٽ دودي سومري کان کسي هُئي.
22. ڄام اُنڙ سمي ۽ همير سومري جي وچ ۾ هلندڙ ڇڪتاڻ وقت سنڌ ۾ مشهور سياح ابن بطوطه آيو هو.
23. ڄام اُنڙ سمون جي دور حڪومت دوران دهليءَ جي بادشاهه محمد تغلق سنڌ تي چڙهائي ڪئي هُئي ۽ سنڌ ۾ وفات ڪيائين
24. فيروز تغلق سمن جي صاحبيءَ ۾ سنڌ تي ٻه ڀيرا ڪاهي آيو هو.
اصل تحرير ، نثار ناز
01. سنڌ جي حڪومت جون واڳون سمن سومرن کان ورتيون.
02. سما حڪمران پاڻ کي ڄام سڏائيندا هئا. ۽ ”توب “ سان انهن حڪومت ڪرڻ شروع ڪئي.
03. سمن پنهنجي حڪومت جي گاديءَ جو هنڌ سنڌ جي تاريخي شهر ٺٽي کي بڻايو.
04. سمان دور جي مکيه حڪمرانن جو قبرستان مڪلي ٺٽه ۾ واقع آهي.
05. سمن جي دور حڪومت ۾ سنڌ ۾ صوفيانه قسم جي شاعري جنم ورتو.
06. سمن جي مشهور الله لوڪ حڪمران ڄام نظام الدين جي سپهه سالار ۽ وزيراعلى جو نالو دولهه دريا خان هو .جنهن کي سنڌ جا ماڻهو ” شهيد دولهه دريا خان سڏيندا آهن.
07. ڄام نظام الدين سمون جي دور حڪومت ۾ قنڌار کان فوجي حملو شاه بيگ ارغون ڪرايو .
08. ڄام نظام الدين سمون کان پوءِ سنڌ جي تخت تي سندس پُٽ فيروز ويٺو.
09. شاه بيگ ارغون جڏهن ٺٽو فتح ڪيو ان وقت ڄام فيروز سمون سنڌ جو حڪمران هو.
10. پهرين سمي سردار جو نالو ڄام اُنڙ ٻانڀيڻه هو جنهن پنهنجي پوري حُڪومت انتهائي خودمختياريءَ سان ڪئي.
11. ڄام نظام الدين سمون ”ڄام نندو“ جي نالي سان پڻ سڏبو هو.
12. 1380ع ۾ ڄام علاؤالدين جُوڻو سمون سنڌ جو حاڪم هو.
13. پهرين سمان حڪمران ڄام اُنڙ بن ٻانڀيڻه جو پورو نالو ڄام فيروزالدين شاهه سمون هو.
14. ”مُبارڪ خان“ شهيد دولهه دريا خان جو لقب هو.
15. مُبارڪ خان يا دولهه دريا خان جو اصل نالو قبوليو هو.
16. شهيد دولهه دريا خان جو ڄام نظام الدين سان هُونءَ ته ڪو به رشتو ڪونه هو پر شهيد دولهه دريا خان هميشهه پاڻ کي ڄام نظام الدين سمون جو پُٽ ڪوٺائيندو هو.
17. دولهه دريا خان کانسواءِ ڄام نظام الدين سمون جو هڪ ٻيو جوانمرد سپهه سالار هو جنهن جو نالو سارنگ خان هو.
18. سمن جي دور حڪومت جو هڪ رومانوي داستان جيڪو اڄ تائين مشهور آهي، ان رومانوي داستان جو نالو ” نوري ڄام تماچي آهي.
19. ڄام فيروز جو پورو نالو يا اصل نالو ناصرالدين ابوالفتح هو.
20. سمان خاندان جي باني حڪمران جو نالو ڄام اُنڙ سمون هو.
21. ڄام اُنڙ سمي سنڌ جي حڪومت سومرا خاندان جي حڪمران همير سومري پُٽ دودي سومري کان کسي هُئي.
22. ڄام اُنڙ سمي ۽ همير سومري جي وچ ۾ هلندڙ ڇڪتاڻ وقت سنڌ ۾ مشهور سياح ابن بطوطه آيو هو.
23. ڄام اُنڙ سمون جي دور حڪومت دوران دهليءَ جي بادشاهه محمد تغلق سنڌ تي چڙهائي ڪئي هُئي ۽ سنڌ ۾ وفات ڪيائين
24. فيروز تغلق سمن جي صاحبيءَ ۾ سنڌ تي ٻه ڀيرا ڪاهي آيو هو.
