جَا عُمَرَ ! تَو مُلِ عِيدَ، سَا سَان سُوءَ وَرِتِي, سُومِرَا !
وَيئِي وَيچَارَنِ وِسِرِي، خُوشِي ۽ خَرِيدَ
سِڪَڻَ ڪَيَا شَهِيدَ، مَارُو جَي مَلِيرَ جَا
سُرُ مَارُئِي
مُلِ = وَٽِ، کي، قيمت کان
عِيدَ = خوشي، راحت _ اُهو وڏو ڏينهن جيڪو وري وري اچي ۽ پاڻ سان خوشيون، شادمانا ۽ جشن کڻي اچي.
سَان = اسان
سُوءَ = ماتم، ڏک
وَرِتِي = ملهائي، گذاري
خَرِيدَ = خريداري ڪرڻ، مزا ماڻڻ، عيد لاءِ نوان وڳا ۽ ٻيون ضرورت جون شيون خريد ڪرڻ.
سِڪَڻَ = اُڪيرَ ۾ رهڻ
شَهِيدَ = ڪُهِي وڌو، ڪٺل، مري جهري _ حق ۽ سچ جي راھ ۾ سر ڏيڻ واري کي شهيد چيو ويندو آهي.
بيت جو پس منظر
~ اي عمر ! جا تو وٽ عيد خوشيون ۽ مسرتون کڻي آئي آهي سا اسان لاءِ ماتم مثل آهي.
~ منهنجي غريب ۽ مسڪين ماروئڙن کان تہ عيد جون خوشيون ۽ خريداري ڪرڻ ئي وسري وئي آهي.
~ منهنجي وڇوڙي ۽ جدائيءَ ۾ لڳل سڪ ۽ اڪير ملير جي ماروئڙن کي ڪُهِي
وڌو آهي.
سمجهاڻي
او ڀٽائي ! تنهنجي عظمت کي سلام.
اڄ کان اٽڪل ٽي سؤ سال اڳ ٿر ۽ مجموعي طرح سنڌ جي معاشي ۽ اقتصادي حالتن تي لکيل هي بيت هاڻوڪي سنڌ جي حالتن جي هوبهو عڪاسي نٿو ڪري ڇا؟
اڄ بہ ظالم وڏيرن ۽ پيرن جي ڪوٽن ۾ زبردستي سنڌي نياڻيون مارئيءَ جيان قيد ۾ واڙيل ناهن ڇا؟
رنڪل ڪماري، آشاڪماري ۽ ٻيون ڪيتريون ئي نياڻيون وحشي وڏيرن ۽ ظالم پيرن هٿان زبردستي مذهب مٽائي، اڃان تائين سندن بنديخانن ۽ عقوبت گهرن ۾ عذاب نٿيون ڀوڳن پيون ڇا؟
اڄ بہ سنڌ جي الائي ڪيترن بي گناھ قتل ٿيل ڪونڌرن جي گهرن ۾ عيد بدران ماتم برپا
ناهي ڇا؟
اڄ جڏهن عيدون آسودن لاءِ خوشيون کڻي اچن ٿيون تہ باقي سنڌ جي ٻين گهرن ۾ بک ۽ اڻ هوند سبب نوان وڳا، پرفيوم، بوٽ، جُتيون، گوشت ۽ ڪڪڙ خريد ڪرڻ جي ماڻهون سگھ رکن ٿا ڇا؟
اڄ بہ ڪيترن گهرن ۾ چلھ نٿي ٻري، خودڪشيون پيون ٿين ۽ ماڻهون پيٽ، پٺي ۽ پير اگهاڙا ڪري گهمن ٿا.
ڀٽائيءَ جو هي بيت اسان لاءِ سوال آهي تہ اسان آخر ڪيستائين سنڌ جي مسئلن کان ڪن لاٽار ڪري خاموش رهنداسين؟
______
محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
انتظامي رڪن طرفان آخري ترميم:
