منهنجي ڊپارٽمينٽ ۾ شاگردن جي گهڻائي ايران سان تعلق رکي ٿي، ان مان 4 ڇوڪرا ۽ 10 ڇوڪريون آهن. وات هڻڻ جون تمام گھڻيون شوقين، مٿو کائڻ ۾ پهريون نمبر، گلائون ڪرڻ جون بي حد ماهر آهن. ليبارٽري ۾ خاموشي جو بورڊ به چڱو خاصو لڳل آهي پر هِتي بي اثر آهي. توڙي جو ريليڪسنگ ميوزڪ جون لائيو ويب سائيٽون، هيڊ فون تي ٻُڌندو آهيان جيئن گوڙ کي ٿورو گهٽائي سگهجي. ڪافي وقت ته ايئن ڪم هلندو رهيو. جيئن ئي انهن کي خبر پوندي وئي ته آئون ڪمپيوٽر کي ڪافي بهتر ڄاڻان ٿو، ريسرچ جا ڪافي سافٽويئر هلائڻ ۾ مهارت رکان ٿو، انگريزي به چڱي آهي. ٻين جي مدد ڪندي ٻرو به ڪونه ٿو چڙهي سو هرڪو ننڍڙي ننڍڙي مسئلي جي جلد از جلد حل لاءِ ڊسٽرب ڪرڻ لڳو. مون کي به پنهنجو ڪم وقت سر ختم ڪرڻو هُجي. هڪ ڀيري رات جو ڏيڍ ٿي ويو، مون کي وقت جي خبر ئي نه پئي، ليب ۾ پنهنجي ڪم ۾ مصروف هُئس، جو چوڪيدار بلڊنگ جا ٻاهريان دروازا بند ڪري الائجي ڪيڏانهن گم ٿي ويا...... جيئن تيئن ڪري عمر کي فون ڪئي جن وري سيڪيورٽي وارن کي فون ڪري دروازا کولرائي منهنجي جان آجي ڪرائي. سيڪيورٽي وارن تاڪيد ڪئي ته 12 بجي کان پوءِ بلڊنگ کي تالو هوندو، احتياط ڪجان.... مون ته توبنهن ڪري، لائبريري کي جوائن ڪيو جو اُها 24 ڪلاڪ ئي کُليل هوندي آهي. پاڪستاني ٽنگ اڙائڻ واري عادت مطابق هڪ ٿڙندڙ همراه کان پُڇيم خير ته آهي؟ چيائين ته ها، بس هيئنر ننڊ مان جاڳيو آهيان. حيرت ٿي ته لائبريري ۾ چوي ٿو ته هيئنر جاڳيو آهيان، مطلب ته ڪافي دير کان سُتو هوندو. اڻ سُڃاڻ هو، سو صلاح ڪيم هل ته هلي گڏجي چانهن يا ڪافي پيئون. چيائين هلو..... آرسن مجيت پنهنجي آکيري ۾ اڄ شام کان ئي سُتو پيو آهي.... الائجي ڇو؟ جاڳيو ته خبر وٺبي. وياسين وٽامن بار تي، ڪافي وٺي ڪري ٽيبل تي ويٺاسين. پڇيم ته ڏي خبر لائبريري ۾ ڪيئن سُتو پيو هُئين؟ ڪيتري دير کان اُتي سُتو پيو هُئين؟ چيائين ته رات 2 بجي سُتو هُئس هيئنر 10 بجي جاڳيو آهيان. ڀلي ننڊ هُئي.... وڌيڪ حيرانگي مان پُڇيم ته ايئن ڇو؟ آئون ته رهندو ئي لائبريري ۾ آهيان. گهر وارا پئسا جيڪي موڪليندا آهن، اُهي سگريٽ پيئڻ ۽ ماني ڀلي کائڻ ۾ لڳائيندو آهيان. هتي لائبريري ۾ مفت ۾ پيو رهان. سامان سڙو سڄو ٽيبل جي هيٺان..... ڪير به ڪا شئي چوري نه ڪندو جو ڪيمرائون لڳل آهن. مزو لڳو پيو آهي. پڇيم ته ٻيون ڪهڙيون ٽيڪنڪون استعمال پيو ڪرين؟ مون وٽ ڦيٿن وارا جوتا آهن، برف تي ترڪڻ وارا اسڪيٽنگ جوتا آهن. بس ۾ ته چڙهان ئي ڪونه. آڌي جو به موڊ ٿئي ڪيڏانهن وڃڻ جو ته بس رُڳو جوتا بدلي ڪري، ٻه ٽي وکون ته ٺڪاءِ ڪزلائي.... البته واپسي تي خبر پوندي آهي ته گهڻين ويهين سئو آهي.... جو بيتيپي پهاڙي تي آهي.... وچ ۾ بيٺل آرسن مجيت آهي. پُڇيم ته ٻيا ڪيترا آهن تو جهڙا هِتي؟ ۽ مزو اچي ٿو ايئن رهڻ ۾؟ چيائين ته ٻه ڄڻا ته سُڃاڻان مين ريڊنگ هال ۾ آکيرو ڪيو اٿن، باقي ٻين فلورن جي خبر ڪونهي. ٻيو دوست، موالي اٿئي پر آهي يار ماڻهو. شوقين به آهي. شڪار پويان هوندو آهي. هل! مزو اهڙو تهڙو اصل واه واه لڳي پئي آهي. ڪنهن نه ڪنهن جي. راتو ڏينهن اچ وڃ لڳي پئي آهي، سڀ پڙهيا لکيا همراه سُڃاڻن، گهڻن سان واسطو..... 24 ڪلاڪ اوطاق کُلي پئي آهي. ان کان پوءِ سُٺي دعا سلام ٿيندي رهندي آهي، جڏهن به آچر واري ڏينهن ڪو ميل جول يا کل ڀوڳ جو ماحول هوندو اٿن ته سڏ ڏيندا آهن. ٻه ڏينهن اڳ برفباري ۽ سخت سردي کان پوءِ سندس گروپ يشل وادي جي ڄميل ڍنڍ تي اسڪيٽنگ ڪئي. ڪافي سُٺو لڳو. آرسن مجيت ۽ ٻئي ولر سان گڏ يالڪان ريسٽورانٽ تي. هاڻي ته ساڻن همدردي سان گڏ رشڪ پڻ ٿيندو آهي........ انهن ٻن دوستن جا نالا آرسن مجيت ۽ اومر فاروڪ آهن.
عبدالحفيظ لغاري سليمان وساڻ عبيدالله ”عبيد“ ٿهيم جي زور ڀرڻ تي لکيو اٿم. ڪنهن کي به ذرو اعتراض هُجي ته ڪجه لکڻ کان پهرين مون کي ٻڌائي ته هٽائي ڇڏبو.
هاهاهاها .... مونکي اعتراض آهي ..... يار اوهان وٽ برفباري واريون ٻيون به تصويرون هيون ۽ لائبرري جا ٻيا به رخ هوندا، ڪجهه تصويري البم کي ٻيڻو ڪيو ها ته واهه واهه ... ان بهاني لائبرري جو مڪمل اندازو به ٿي وڃي ها ...... خير 24 ڪلاڪ لائبرري کليل هجي .... اها به نئين ڳالهه ٿي.
برفباري جون تصويرون لاڳاپيل موضوع ۾ هنيون اٿم، اميد توهان ڀيرو ڏنو هوندو...... باقي لائبريري جي هي تازه تصوير آهي، همراه ننڊ پيو هو، اُتان خيال آيو....
هاهاهاهاها.. آرسن مجيت کي آکيري ۾ آرام ڪندي ڏِسي کِل ئي نٿي بيهي. دلي خوشي ٿي آهي ته توهان ڪافي ڏينهن کان پو تمام زبردست موضوع موڪليو آهي. وري ڦوٽو به سهڻا. توهان ڪافي ڏينهن کان پو ترڪي جو احوال موڪليو آهي ان تي توهان کي انعام ۾ 2000 پاوليون منهنجي طرفان اعتراض توهان جي لکڻ تي نه ، پر نه لکڻ تي آهي. مونکي اميد آهي ته آئنده اهڙا سٺا سٺا موضوع اسان سان ونڊيندا رهندا.
اوهان جي موضوع تي تبصرو بعد ۾ پهريان آخري لائين تي ڪُجهه بلڪه گهڻو ڪُجهه چوڻ چاهيندس. اعتراض کي ڪن ڏِنا ته پوءِ ڪم ٿيا سي ڏِٺاسين. ان جي وجهه اها ناهي ته اسان سراپاءِ پارس ۽ ٻيا لوهه. پر مُصيبت اها آهي ته اسان (شايد) دُنيا جي اها واحد قوم آهيون جيڪي ڪنهن ”هِڪ“ به ڳالهه تي مُتفق ناهيون. (سِواءِ هڪڙي جي جيڪا سليمان وساڻ ٻُڌائي پر سينسر ايبل ناهي). تنهنڪري اوهان بيهندا ته ويهڻ جو چيو ويندو، ويهندا ته اُٿڻ جو چيو ويندو. اُٿ ويهه ڪندا ته سُمهڻ جو چيو ويندو سُمهندا ته سُست جو ٺپو عنايت ٿيندو. وري اُٿي کَڙا ٿيندا ته بي سُکيو چوندا. مطلب ته ڪُجهه به ڪر پر اعتراض برقرار بس رُڳو اعتراض ڪرڻ وارن جا چهرا الڳ الڳ . . . . . .۽ نيٺ اوهان بيزار ٿي پي ڪي وانگي وتندا روئيندا ۽ چوندا ته ”تُو ڪيا چاهي مين سمجها نهين . . . . . . .“ هن معاملي ۾ اڪثر اعتراض ان ڳالهه تي ته اوهان پڙهڻ ويا آهيو يا انجواءِ ڪرڻ. سؤلي سنڌي ۾ جواب ته ”ٻئي ڪم“. ڇو ته جي رُڳو پڙهڻو ئي هُجي ها ته پوءِ هي اسڪالرشپ، ٻين مُلڪن جا پنڌ ۽ ڪلچرل ايڪسينج جهڙا اصطلاح وٺي اسڪالرشپ رکڻ ۽ وٺڻ جو فائدو؟؟؟؟؟ هاڻي جيڪڏهن ڪو وڃي اُتي نه ٿو پڙهي ۽ سڄو ڏينهن توڙي رات وتي ٿو عياشي ڪندو پر ڪنهن کي ٻُڌائي بِنا ته پوءِ ظاهر آهي اُهو وڏو نيڪ سمجهيو ويندو. ان کي هِتان ورچوئل شاباسون به پيو وينديون. پر جي ڪو بُڌائي ٿو ته ٻيلي اسان پڙهون به ٿا ته زندگي جو مزو به وٺون ٿا ته اُن کي مهڻا ته ”اوهان انهيءَ ڪم لاءِ ويا هُيؤ؟؟؟“ چوڻ جو مقصد ته ڪنهن جي روڪڻ سان ڪنهن کي بيهڻو ناهي. ڪندو هرڪو اُهو ئي جنهن کي جيڪو ڪرڻو آهي. پر ٻه قسم جا ماڻهو آهن. هڪڙا شرافت سان ٻُڌائي پيا مياري ٿيندا آهن ته ٻيا وري لڪائي پيا خوش رهندا آهن ۽ ٻين کي به ڪندا آهن. آئون به تُرڪي ۾ چار ڏينهن رهي آيو آهيان. هو جيترا مُحبتي ۽ هن مُلڪ تي ساهه ڏيندڙ آهن ته اوترا ئي وري مُحب وطن به آهن. هي اسڪالرشپ سندن ٽئڪس جي پئسي تي اسان کي ملي ٿي جنهن جو احساس سندن ٽيچرس کان ويندي قوم جي هر فرد کي آهي. هُنن کي خبر آهي ته ڪنهن کان ڪم ڪيئن وٺڻو آهي. ڪم وٺڻ جي ٽِرڪ ۾ هڪ اها به آهي ته اوهان زندگي جو ڀرپور مزو وٺو ٻي صورت ۾ اوهان مُڪمل پرفارم نه ڪري سگهندا. تنهنڪري هتي ڪنهن کي به پريشان ٿيڻ جي ضرورت ناهي. پئسو اُنهن جو ادارا اُنهن جا ته ڪم وٺڻ جي تقاضا به کانئن ئي آهي. هاڻي اچون ٿا موضوع تي تبصري طرف. لائبريرين جو مزو واقعي به لائبريرين سان آهي. سنڌ يوينورسٽي ۾ سيميسٽر جا اُهي ڏينهن بدترين لڳندا هُئا جڏهن شروع جا ڪافي ڏينهن لائبريري رُڳو صبح 8 کان شام 4 تائين هوندي هُئي. پر جيئن ئي ان جو وقت 11 تائين وڌايو ويندو هو ته پوءِ مزو ئي ٻيو هوندو هو. ڏينهن جو ڪُجهه آرام ڪري شام پنجين ڌاري جو وڃبو هو ته رات جو 11 بجي ئي واپسي ٿيندي هُئي. جيئن ته هِتي ڪئميرا لڳل نه هُئا تنهنڪري رُڳو هڪ هزار ۾ سڄي سال لاءِ ڪمرو (معيار به هزار جيترو ئي سهي) وٺبو هُيو ۽ اُتي ئي رهبو هو. آکيرو لائبريري کان ايڏو پري به نه هو ۽ نه وري مهانگو. سگريٽ ڪڏهن زندگي ۾ نه پيتو. تنهنڪري بس ايترو ئي ٿي سگهيو. تُرڪي جي لائبريرين جا ٽائم وڏا آهن. سهولتون به ويڏون. سڄو هيٽنگ سسٽم سان آراسته نظام. ترابزون جي لائبريري ۾ به اڪثر ڏسبو هو ته مينهن ميهوڳي، برف باري توڙي ڪنهن ٻي مسئلي کان بي پرواهه ٿي شاگرد پڙهائي ۾ لڳل هوندا هُئا . ڇو ته هُتي ڪورس مُڪمل پڙهايا وڃن ٿا. گهڻي ڀاڱي رعايت به ڪونه ملي تنهنڪري شاگرد خوب کاب خوب پڙهن ٿا تڏهن ئي پاس ڪن ٿا. اُميد ته اهڙين مزيدار تحريرن کان محروم نه رکندؤ.
رواجي اعتراضن تي ڪوبه اعتراض ناهي. ڳالهه آهي اعتراضن کي مروڙي پنهنجي مرضي موجب بيان ڪرڻ جي. ڳالهه کڻي ڪهڙي به هُجي پر جڏهن رُخ هڪ مخصوص سمت ڏانهن ويندو آهي ته پوءِ هينڊز اپ، ليٽس گو......
