ڪافي وقت کان مون جهڙا اُهي دوست جيڪي سامسنگ جا سمارٽ فون استعمال ڪري رهيا هُئا تِن کي شڪايت هُئي ته سندن موبائل ۾ سنڌيءَ جو ڏيک صحيح ناهي. اکر ٽُٽل ٿا اچن. مثال طور سائين محترم رحيم بخش جن هو هي ليک ۽ سجاد علي چنا جو بلڪل صحيح جواب. . . . . . جڏهن ته ساڳي ائنڊرائڊ ورجن رکندڙ موبائل فون جا مالڪ (جيئن سليمان وساڻ وٽ ايڇ ٽي سي يا منيراحمد ملڪاڻي وٽ قيو موبائل) ۾ سنڌي لِکائيءَ جو ڏيک سُٺو هو. هي آهي قيو موبائل ۾ سنڌيءَ جو ڊفالٽ سيٽنگ ۾ ڏيک سامسنگ ۾ اڳ وارو سنڌيءَ جو ڏيک اڄ اچانڪ خيال آيو ته ڇو نه عربي يا فارسي جي فونٽ اسٽائل جي ڪا اپليڪيشن ڊائونلوڊ ڪجي ۽ ان مان ڪو فونٽ سامسنگ جي فون سيٽ ۾ اپلائي ڪجي ته ڇا سنڌيءَ جو ڏيک بهتر ٿئي ٿو؟ ايئن ڳوليندي فارسي جي ته نه باقي عربي جي فونٽ اسٽائل جي هڪ ايپليڪيشن (flipfont arabic style) ملي جيڪا رُڳو 3.84 ايم جي هُئي. ڊائونلوڊ ڪيم ته سيٽ جي ڊفالٽ فونٽس سان گڏ عربيءَ جي به ڪو ٻه ٽي درجن فونٽس جو اضافو ٿي ويو. هاڻ ويهي هڪ هڪ ڪري اپلائي ڪيم ته اکرن ۾ وري به مزو نه اچي پر نيٺ هڪ فونٽ اهڙو مليو جنهن سان سنڌي توڙي اردو جي لکائي صحيح نظر اچڻ لڳي. انهيءَ فونٽ جو نمبر 19 هو. پوءِ ٻين ويجهن دوستن کي به چيم ته اهو تجربو ڪن. رياض ملڪاڻي وٽ ائنڊرائڊ جو ورجن 4 کان مٿي هو تنهن وٽ به اهي فونٽ ساڳي طرح نظر آيا. هاڻي يونس ملڪاڻي جي سيٽ ۾ به چيڪ ڪرڻا هُئا ڇو ته وٽس ائنڊرائڊ جو پراڻو ورجن آهي ۽ هو ايني سافٽ ڪي تي گُذارو ڪري رهيو آهي. پر ان ۾ ڪاميابي نه ٿي. رياض وٽ اها ايپليڪيشن انسٽال ڪرڻ کان پوءِ سنڌي جو ڏيک ايپليڪيشن انسٽال ڪرڻ لاءِ هتي ڪلڪ ڪريو ياد رهي ته هي هڪ نسورو ڄُهڳاڙ آهي وقتي طور ڪم ڪڍڻ جو. هاڻي ضرورت انهيءَ ڳالهه جي آهي ته ماهر دوست (ذيشان رشيد) اهڙي ايپليڪشن سنڌي فونٽ اسٽائل جي ٺاهين ته جيئن سامسنگ يا ٻيا اُهي سيٽ جيڪي سنڌيءَ کي صحيح نه پيا ڏيکارين ته ان صورت ۾ اهو حل موجود هُجي. هن ايپلڪيشن ٻه نُقص جيڪي هن مهل تائين ڏسڻ ۾ آيا اُهي اهي ته ئ ۾ به هيٺ ٻه نُقطا ٿا اچن ٻي اها ته انگريزي جي فونٽ سائز ڪُجهه گهٽ ٿيو وڃي.
ها يار واقعي لُڪُ ته سٺو اٿس پر توهان واري ڳالھ جيان ته انگريزي جا فونٽ ننڍا ٿي ٿا پون ، اهي جهونا جن جي نظر ڪمزور آهي انهن لاءِ هي فونٽ ٺيڪ ڪونهي
تمام سٺو ... خاص ڪري انهن دوستن لاء جيڪي مسئلن جو شڪار هيا ۽ اهوئي سبب هيو جو مان ليٽيسٽ سمارٽ فون ڪونه پئي خريد ڪيو ..... پر يار يونس جو به ڪو حل ڪڍ
سنڌي ته جهڳاڙ ۾ هر موبائل ۾ اچيو وڃي پر فونٽ جو وڏو مسئلو هوندو آهي. دوست حفيظ ۽ اهڙن دوستن جي وڌ کان وڌ ڪوشش رهي آهي ته سنڌي ٻولي کي گهڻي کان گهڻو رائج ڪجي فونٽ جو ڳولا ۾ اڪثر رهن ٿا. ان مان ٻين سنڌي ڀائرن کي پڻ فائدو ٿئي ٿو. اصل ۾ سنڌي پراڻن انڊروئيڊ تي سپورٽ ڪون ٿي ڪري جئين ايم بي سنڌي ڪيبورڊ لي آئوٽ کان اڳ سنڌي ۾ ڪمپوزنگ ڪئي ويندي هئي ان لا عربڪ ونڊو جهڙا جهڳاڙ ڪبا هئا اهڙي ريت پراڻن ورزن لا به جهڳاڙ ئي ٿيندا ها نيو اينڊروائيڊ ورين ۾ وري اها سپورٽ آهي. بهرحال قيو موبائل جي فونٽ کي ڏسي ڪري ڪجهه آئيڊيا ملي ٿو انهن فونٽ ۾ ڪجهه ردوبدل ڪري استعمال ۾ آڻي سگهجن ٿا پر اهو ڪم ڪو ماهر جهڳاڙي ئي ڪري سگهي ٿو ان لا اشارو دوست ذيشان رشيد ڏانهن ئي وڃي ٿو هاڻ ڏسو ڪڏهن ٿو ميدان ۾ لهي جي ڪم ۾ لڳي ويو ته سمجهيو ڪم ٿي ويو.
مون وٽ هينئر ڪيو موبائل جو A6 ورجن آهي جنهن ۾ سنڌيءَ جا ٺيٺ لفظ جيئن، ڪ، ڻ، ۾، ڄ وغيره مسئلو ڪن پيا ۽ ٽائپنگ ۾ به مزو نه پيو اچي
اوهان وٽ جيڪڏهن هي موبائل آهي ته پوءِ ايئن نه ٿيڻ گهُرجي. اوهان ڪهڙو ڪي بورڊ استعمال ڪري رهيا آهيو؟ جيڪڏهن لنڪ ۾ ڏَسيل موبائل ناهي ته ائنڊرائڊ ورجن ٻُڌايو.
ڇا ڪو دوست ان جي .apk فائل مونکي ميل ڪري سگهي ٿو ؟ اها فائل مونکي ملي نه پئي... جن وٽ ائنڊرائيڊ سيٽ آهي اُنهن وٽ اها فائل ڊائونلوڊ ٿي وئي هوندي..