مرحوم سائين هدايت الله سمون صاحب جي شاعريءَ جو ڪتاب ”سڏڪا ۽ سارون“ منهنجي هٿن ۾ آهي. هي ڪتاب سوشل ميڊيا جي پياري دوست ۽ علم ۽ ادب سان چاهه رکندڙ ڄام احمد سمون پاران سوکڙي طور موڪليو ويو آهي. هدايت الله سمون صاحب جي شاعريءَ ۾ مجازي عشق ته شامل آهي ئي آهي پر سڄي ڪتاب ۾ صوفياڻو رنگ رچيل آهي. سندس شاعري ۽ شخصيت سنڌ جي صوفي شاعرن کان گهڻو متاثر لڳي رهي آهي، خاص ڪري چيزل فقير، خوش خير محمد هيسباڻي، مصري شاهه، حمل فقير، سچل سرمست ۽ شاهه لطيف سندس شاعري، سوچ، فلسفي ۽ ادائيگي تي گهڻو اثر انداز آهن. ڪتاب ۾ موجود ڪافيون ۽ وايون اهڙي ته انداز سان چيل آهن جو سڀ جو سڀ ڳائي سگهجن ٿيون، يعني موسيقي جي چاشني ۽ موسيقي جا رنگ عيان نظر اچن ٿا. سائين هدايت الله پاڻ به سڄي عمر صوفياڻي رنگ جي موسيقي جا مشتاق رهيا آهن. سندس ڪافي جو نمونو ته ڏسو : قرب ۾ ناهي ڪَسُ، ڪَسُ مڙئي آ ڪوڙن ڪنڌ ۾ ! قرب ۾ ناهي ڪَسُ ! سندس شاعري پڙهي لڳو ته هو سنڌي ٻولي جي اصليت کي برقرار رکڻ ۾ گهڻو ڪامياب ويو آهي ۽ ٻولي جو نج سنڌي هجڻ وڏن شاعرن جي نشاني آهي. سندس هي بيت ئي ان جو هڪ نمونو آهي. ڏينهن جهڙا ڏينهنڙا، راتين جهڙيون راتيون، ماڻهو اهي نه مُهڻا، مٺيون جن جون باتيون، ڪڇ اندر ڪاتيون، لڪايو گهمن لوڪ ۾. سندس غزل به لاجواب آهن، سهڻي نموني، سهڻي ۽ نج ٻولي جي گهاڙيٽي تي ٺهيل. سچ ته شاعري دل وٽان آهي: اکيون ملائي اکڙين سان، پاڻ وڃائي ويٺو آهيان ! دنيا ڀلي ڇا به چوي، سر تي سهائي ويٺو آهيان ! سوين صلاحون ڏيڻ وارا، ڪيئي خوب کلڻ وارا، چوڻ وارن کي جهل پل ناهي، تنهنجو چوائي ويٺو آهيان. ڪتاب ۾ ڪيئي غزل وايون، بيت ۽ ڪافيون شامل آهن. ان کانسواءِ حمد، دعا، نعت، قصيده، مرشد جي ثنا شامل آهي. خاص ڪري لطيف جي رسالي جي مشهور سُرن سسئي، نوري، مارئي، سامونڊي، رامڪلي ۽ سهڻي جا به بيت ۽ ڪافيون شامل آهن. سر مارئي مان ڪافي جو هڪ نمونو: وهائي نِير نيڻن مان، پهنوارن کي پڇائينديس، سندا سانگين وليون واڙا، وري ور ور واجهائينديس. سلام پرنٽرز ۽ پبلشرز جو هي ڪتاب سائين شمس الدين سمون پاران ڇپايو ويو آهي جنهن جو مهاڳ مير محمد پيرزادي لکيو آهي. ڪتاب 188 صفحن تي مشتمل آهي جنهن جي قيمت 250 روپيا آهي. هن ڪتاب جي ڪمپوزنگ ڄام احمد آزاد سمون ۽ شاهب الدين سمون جي ڪاوشن جو ثمر آهي. مونکي تمام گهڻي خوشي آهي ته سائين هدايت الله جي پُٽن، پوٽن ۽ ڏوهٽن سندس ادبي ميراث کي ڪتابي شڪل ۾ آڻي محفوظ ڪري ورتو آهي. سڀني کي جس هجي جن هن ڪم ۾ پاڻ ملهايو آهي. نيڪ اولاد مان والدين کي اهڙيون ئي اميدون هونديون آهن. مان ٿورائتو آهيان ڄام احمد آزاد سمون جو جنهن هي تمام سٺو ڪتاب پڙهڻ لاء موڪليو جيڪو هميشه پڙهڻ تي مجبور ٿيندس.
