چُرَنِ، چُڻِڪَنِ چِتَ ۾، رهيا اَندَرِ رُوحَ
اُٺي وِيَڙا اُڪِري، مارُو مَٿي مُوهَ
وَيرُون وِلوڙَڻَ جُون، سارِيان گَھڻو صُبُوحَ
وَرُ سَي کارا کُوهَ، سِنجيَمِ جي ساڙيهَ جا!
سر مَارُئي
چُرَن = ياد پون، ياد اچن
چُڻڪَن = هُرَن، ياد پون، چمڪن، چنڊ ستارن جيان پيا چمڪن
چتُ = دل، مَنَ
اُڪري = نڪري
مُوهَ = مهڙ، موهڙ، مهاڙ، مهاڳ
وَيرُون = مهلون، گهڙيون، وقت، ساعت، پلَ
ولَوڙڻ = مَهي ولوڙڻ، ڏڌ ولوڙڻ
وَرُ = ڀلا، بهتر، نعمت
سنجم = پاڻي ٿي ڪڍيم، ڀريم
سَاڙيهَ = ساڻيهه، وطن، ملڪ
بيت جو پس منظر
~ جيڪي دل ۾ پيا سدائين ياد اچن ۽ جيڪي روح ۾ ئي ٿا رهن.
~ تن ماروئڙن مينهَن جي مند ۾ نڪري وڃي ڀٽون وسايون آهن.
~ صبح ٿيندي ئي اهي گهڙيون ياد ٿيون اچن جڏهن ڏڌ ولوڙيندي هيس.
~ وطن جا اُهي کارا کوهه جتان پاڻي ڀريندي هيس سي ڀلا آهن.
سمجهاڻي
ڀٽائيءَ جو هي بيت مارئيءَ جي ساروڻين ۽ يادگيرين جي عڪاسي آهي. مارئي ٿر، مارن، ولوڙن ۽ کوهن کي ياد ڪندي
چئي ٿي :
اُهي مارو ڪيئن وساري سگهنديس، جيڪي سدا ياد اٿم. جيڪي رهن ئي منهنجي دل ۽ روح ۾ ٿا. هينئر جڏهن مينهَن وسيا هن ته مارو پَکا ڇڏي، مالَ ڪاهي ڀٽن ڏانهن هليا ويا هوندا. اتي مال کي به چاريندا، فصل ۽ ڀاڄيون به پوکيندا. هن قيد ۾ صبح ٿئي ٿو ته مون کي ولوڙا ياد ٿا پون. جڏهن مهي ولوڙيندي هيس. مکڻ جا چاڻا ۽ لسي جام ٿيندي هئي. ٿر ۾ پاڻيءَ جي کوٽ هجي ٿي سو اهي کارا کوهه به اسان مارن لاءِ ڪنهن نعمت کان گهٽ ناهن. وڏي اَسُرَ ويل اٿي وهٽ ڪاهي پاڻي ڀرڻ ويندي هيس.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____