احساس ممتا خادم گھراڻو اڪبر پنهنجي گھر کان ڊيوٽي تي وڃڻ جي لاءِ نڪتو . هن جي چهري تي مايوسي ۽ پريشاني جا راڪاس ڀيرا ڀري رهيا هئا . اڄ جنهن نموني هيءُ ادس هو اڳ ڪڏهن به اهڙو اداس نظر نه آيو هو خبر نه آهي هن سان ڇا وهيو واپريو هو جو هي اداس هو . هن جو گھر خوشحال هو هيءُ پنهنجي جيون ساٿي ۽ پنهنجي ٻارن سان گڏ تمام گھڻو خوش رهندو هو هي جي طبيعت تمام حساس هوندي هئي ان حساس طبيعت جي ڪري هن جي اندر مان شاعري جي صورت ۾ لفظ جڙندا هئا هن جي شاعري مختلف اخبارن ۽ رسالن ۾ شايع ٿيندي رهندي هئي . هن وٽ سدائين خوشي هوندي هئي ڪاوڙ ۽ پريشاني هن کان ڪوهين ڏور هوندي هئي ڪجھه سال اڳ جڏهن هيءُ بيما ٿيو هو ته اٿڻ ويهڻ کان لاچار هوندو هو تڏهن به هن کي مايوسي نه گھيريو هو هن کي هٿن سان اٿاريو ويندو ۽ ويهاريو ويندو هو هن جو هڪ دوست هن کي روز ڊيوٽي تي ڇڏي ايندو هو ۽ کڻي ايندو هو اتي به هيءُ پنهنجي ڊيوٽي ڪندو هو پر مايوس نه هو جيڪا هن کي تڪليف هوندي هئي ان سان مقابلو ڪندو رهندو هو هن کي چئبو هو موڪل ڪر ته چوندو هو موڪل مان ڪهڙو فائدو هيءَ ته منهنجي روزي آهي جنهن کي حلال ڪرڻو آهي اڄ هيءُ بلڪل صحتمند آهي پر ڇو مايوس آهي هيءُ ڊيوٽي تي ويو پر ڪلاڪ کان پوءِ واپس آيو سڌو گھر هليو هو هن جو ننڍپڻ جو دوست فرحان هن کي ڏسي رهيو هو جيڪو پڻ اڄ سوچن جي سمنڊ ۾ غرق هو ته اڪبر کي ڇا ٿيو آهي ؟ فرحان جو دوڪان هن جي گھر جي سامهون هوندو هو هن کي مايوس پريشان ڏسڻ جي ڪري فتحان به مايوس ٿي پيو هو فرحان جي من ۾ مانداڻ متل هئي هيءُ اڪبر جي هن حالت تي بي صبرو ٿي ويو هن پنهنجو ڇوڪر اڪبر ڏانهن موڪليو ته اڪبر کي وٺي اچي ٿوري دير کان پوءِ اڪبر هن جي دوڪان تي آيو اڪبر جو چهرو اداس هو هن جو آواز روئڻهارڪو هو نيڻن آب ساب سرشار هئا فرحان هن کي اندر اڇي ويهڻ جو ڇيو اڪبر اندر اچي اڪبر جي ڀرسان ڪرسي تي ويهي رهيو فرحان هن جي چهري کي غور سان ڏسڻ لڳو جنهن تي اڪبر چيس خير ته آهي اڄ مون کي غور سان ڏسي رهيو آهين جنهن تي فرحان چيس ته پاڻ ننڍپڻ جا دوست آهيون گڏ پڙهيا آهيون گڏ رانديون رهيون گڏ ڇيڳلايون ڪيون آهن پر مون توکي ڪهنن به اداس نه ڏٺو اڄ آئون توکي اداس ڏسي رهيو آهيان تنهنجي چهري تي ڪڏهن مايوسي نه هئي پر اڄ تون مايوس آهين جنهن تي هن اڪبر کي چيو ته اڄ هڪ واقعي منهنجي اندر کي جھنجھوڙي ۽ جھوري وڌو آهي منهنجي همت ختم ٿي ويئي آهي آئون بي همت بنجي ويو آهيان خوشي منهنجي من مان نڪري ويئي آهي رب پاڪ مون کي سڀ ڏنو آهي پر اها مون وٽ نه آهي جنهن کان آئون محروم آهيان چوندا آهن ته قدر تڏهن ٿيندو آهي اها جڏهن ڪنهن وٽ نه هوندي آهي انڌي کي اکين جو قدر هوندو آهي هو چوندو آهي ته جيڪڏهن مون کي اکيون هجن ته خدا تعالى جي هن سهڻي ڪائنات کي ڏسان ۽ پروڙيان . آئون اهڙو بد نصيب آهيان جو ها مون وٽ نه آهي جنهن تي فرحان اڪبر کي چيو ته اها ڇا آهي جنهن جي ڪري تون پاڻ کي بدنصي چئي رهيو آهين جنهن جي ڪري تون اداس آهين جنهن تي اڪبر چيو ته اها املهه شيءِ آهي جنهن جو هن ڪائنات ۾ ڪوبه ملهه نه آهي فرحان تون خوش نصيب ۽ ڀاڳن وارو آهين اها تو وٽ آهي ور مون وٽ نه آهي خدا ڪري سدائين اها توساڻ هجي ڪڏهن به اها توکان ڏور نه ٿئي جنهن تي فرحان چيس ته يار اسين آهيون دوڪان هلائڻ وارا توهان آهيو شاعر توهان جي ڳالهه منهنجي سمجھه کان ڳوري آهي مون کي ڪابه ڳالهه سمجھه ۾ نٿي اچي ته تون ڪنهن جي باري ۾ چئي رهيو آهين فرحان اها عظيم هستي ماءُ آهي آهي اسان کي ننڍپڻ ۾ پنهنجي پيءُ پاليو د در جا ٽڪر ڀور کائي وڏا ٿياسين اسان جو ماضي سورن جو دفتر آهي آهي اسان کي پنهنجو ماضي جو جيون هر پل ياد آهي . ڪوبه واهرو نه هو جن سان رت جا رشتا هوندا هئا انهن به پري ڪري ڇڏيو هو چڻ اسان هن جهان ۾ لاوارث هئاسين پر زندگي جو جيون سورن سان گذرندو رهيو اسان کي ماءُ جي ممتا نه ملي ماءُ ج پيار ڇا هوندو آهي ماءُ جي شفقت ڇا هوندي آهي اسان کي خبر ئي نه هئي ا جڏهن منهنجي ننڍڙي ڌڪو کاڌو ته هن جي ماءُ ڊوڙي اچڇي هن کي ڀاڪرن ۾ ڀريو ۽ هن کي جانچڻ لڳي ۽ چوڻ لڳي منهنجي سهڻي کي ڪٿي ڌڪ لڳو آهي هن کي سيني سان لائي ڀاڪرن ڀري ڇڏيو مون ان وقت ماءُ جي ممتا کي محسوس ڪيو ته هڪ ماءُ ڪيئن نه پنهنجي اولاد کي ڪ لڳڻ ي تڙپي پوي ٿي هڪ ڪڪڙي به پنهنجي چوزن کي ڪوڙي ۾ قابو ڪندي آهي جانورن ۾ ممتا آهي اهي پنهنجي ٻچي کي بچائڻ ڪاڻ دشمن جي سماهون ٿي مقابلو ڪندا آهن پر آئون ان ممتا جي پيار کان محروم آهيان جنهن تي فرحان چيس ته ادا ڪي اسان جا پيارا اهڙي راهه تي ويندا آهن جيڪي اتان واپس ورڻا نه هوندا آهن تنهنجي ماءُ به ان راهه تي رباني ي ويئي ته ڪيئن ايندي . تون اداس کي پنهنجي من مان ڪڍي ڦٽو ڪر جنهن تي اڪبر چيس ته منهنجي ماءُ هن ئي جھان ۾ آهي پر ڪجھه مسئلن جي ڪري اسان کان پري آهي وڃڻ بعد ڪڏهن به ڀيرو نه ڪيائين ته اسان زنده آهيون يا مري ويا آهيون جنهن تي فرحان چيس ه مبجوري هوندي جنهن تي اڪبر چيس جنهن پنهنجي پيٽ ۾ پاليو دنيا جي سختي سهي هن دنيا تي آندو اها ڪيئن ٿي اسان کي وساري سگھي اڄ مون کي ماءُ جي ممتا ڏاڍو تڙپائي رهي آهي اڪبر پنهنجي نيڻن مان وهندڙ لڙڪن کي هٿن سان اگھندي چيو ته فرحان اهو ڪڏهن به مون توکي نه سڻايو ته اسان جي ماءُ اسان کان ڇو جدا آهي يار اسان کي خبر آهي ته اها ڪهڙي نفرت جي ديوار اسان جي والدين جي وچ ۾ اڏجي ويئي جنهن ڪري انهن جا رشتا ٽٽي ويا اهي هڪ ٻئي جي لاءَ غير بنجي ويا . اسان کي ڪابه خبر نه آهي ته اسان جا پنهنجا ڪهڙا آهن در در جا ڌڪا کاهي اچي جوان ٿياسين پوءَ اسان کي خبر پيئي ته اسان جي رت جي رشتي ۾ ويجھا ڪهڙا آهن اسان کي پنهنجي ماءُ جي خبر پيئي جنهن کي ڳولي وڃي هٿ ڪيوسين پر اها اسان کان تمام پري پنهنجي نئين جيون ساٿي پنهنجي اولاد سان آهي اسان چڻ هن کان وسري ويا آهيون ته ڪي اسان به آهيون جن هن جي جسم مان جنم ورتوآهي هن جا پنهنجا هتي آهن جهن ايندي آهي ته انهن وٽان ڀيرو ڪري هلي ويندي اسان کي خبر به نه پوندي آهي اسان ان جون راهون پيا نهاريندا آهيون ڪڏهن ٿي اسان جي اڱڻن تي اچي اسان کي پنهنجي هنج ۾ سمهاري پيار ڪري شفقت جا مٿي تي هٿ ڦيري . اسان کي دعائن جا خزانا ٿي ڏيئي . پر اسان جا نيڻ اداس ٿي ويندا آهن نه ايندي آهي جڏهن اسان کي ڪل پوندي آهي ته اتي وڃڻ بعد خبر پوندي آهي ته واپس هلي ويئي اسان پنهنجي من ۾ اداسي کڻي واپس هليا ايندا آهيون هاڻي اسان ا ن جا عادي به بنجي ويا آهن پر اڄ منهنجو من جھري پيو آهي اسان کي اسائي آس آهي ته اڻ اسان جي اڱڻن تي اچي ته اسان جي اڱڻن تي رحمت جا ڪڪر سي پون ڏک ڏولاوا ڏور ٿين خوشين جا شامانا وڄي وڃن منهنجي جيون ساٿي منهنجو اولاد منهنجي مٿان سرساهه پيا گھوريندا آهن آهن پر انهن جي چاهت هڪ طرف ماءُ جي ممتا شفقت ٻئي طرف جنهن ۾ آساس ۽ سڪون آهي . ماءُ جي دعائن سان آسودگي آهي پر آئون انهن کان محروم آهيان ڪنهن کي امان ڪري سڏيان ڪنهن جي هنج پنهنجو ڪنڌ رکي دل جا درد سور ٻڌايان ڪنهن کان جنت جون دعائون گھران ڪنهن کي پنهنجي دل جي ڳالهه ٻڌايان ماءُ جي دعائن سان زندگي جا سور پل ۾ لهي ويندا آهن ماءُ جي ممتا جون خوشين جڏهن ملنديون آهن ته زندگي بهار بهار ٿي ويندي آهي جنهن تي فرحان چيس ته ادا اداس نه ٿي جيڪو مقدر ۾ لکيل هوندو آهي اهو ٿيندو آهي جنهن تي اڪبر چيس ته منهنجي مقدر ۾ ماءُ جو وڇوڙو لکيل آهي تقدير کي تدبير سان بدلائي سگھجي ٿو پر اسان ڪيئن بدلايون جو اسان کي ماءُ جي ممتا ملي اسان جي ماءُ جيڪڏهن اسان سان هجي ته اسان ان جي خدمت ڪريون جنت ان جي پيرن جي هيٺيان آهي اها حاصل ڪري ان کان دعائون وٺون اڄ جڏهن مون وٽ دنيا جي هر شيءِ آهي پر ماءُ جهڙي هستي مون وٽ نه آهي ته ڄڻ مون وٽ ڪجھه نه آهي ائون ان فقير کان گھٽ آهيان جنهن جي گودڙي ۾ ڪجھه ان جا داڻا ته هوندا آهن پر مون وٽ ما بنا ڪجھه به آنه آهي اڄ مون کي احساسِ ممتا جو درد اندر کي جھوري رهيو آهي اڄ ماءُ جو ڏينهن آهي ماءُ نمون ساڻ هجي ها ته اڄ سچو ڏينهن ان جي خدنمت ڪريان ها ان کان دعائون وٺان پنهنجو جيون سکيو ستابو ڪريان ها . آئون ماءُ جي ممتا کان محروم آهيان اڪبر کي ماءُ جي ممتا جي کوٽ جي احساس جھوري وڌو هو هيءُ اٿيو ائين روئندو اکيون مان لڙڪ لاڙيندو پنهنجي گھر جي طرف روانو ٿي ويو