اَيڪُ قَصَرُ دَرَ لَکَ، ڪَوڙَين ڪَڻس ڳِڙکيُون
جَيڏاهُ ڪَيَان پَرَکَ، تَيڏَاهُ صَاحَبُ سَامُهين
سُرُ ڪَليَاڻُ
اَيڪُ = هڪ
قَصَرُ = محلات، ماڙي
ڪَوڙَين = ڪروڙين
ڪَڻس = کيس، انکي
ڳڙکيُون = دريون، روشندان
جَيڏَاهُ = جيڏانهن
پَرَکَ = نظر، چوڌاري نظر، چؤطرف نگاه
تَيڏَاهُ = تيڏانهن
صَاحَبُ = مالڪ، ڌڻي، مولا پاڪ
بيت جو پس منظر
~ محل هڪ آهي، ان کي لکين در ۽ ڪروڙين دريون آهن.
~ مان جيڏانهن به نظر ڦيرايان ٿو، هر پاسي محبوب جي حسن ۽ جمال جو مشاهدو ماڻيان ٿو.
سمجهاڻي
ڀٽائيءَ هن بيت ۾ وحدت الوجود، هيڪڙائي ۽ وحدانيت جو فلسفو سمجهايو آهي.
هي ڪل ڪائنات هڪ محلات مثل آهي ۽ ڪل مخلوقات در ۽ درين جي مثل آهن. ان محلات جو بادشاهه پاڻ مولا پاڪ جي ذات آهي. هر در ۽ دريءَ ڏانهن جڏهن به جهاتي پايون ٿا محبوب حقيقيءَ جو مشاهدو ماڻيون ٿا.
هن ڪائنات ۾ جيڪي به شيون، لقاءَ، مظهر ۽ عڪس ڏسڻ ۾ اچن ٿا. سي سڀ الڳ الڳ ۽ جدا جدا شڪلين ۽ صورتن ۾ آهن. پر دراصل هنن سڀني شين ۾ هو پاڻ ئي موجود آهي. هو ئي هر هنڌ، هر جڳهه، هر پل ۽ هر شئي ۾ موجود آهي.
قرآن شريف ۾ فرمايو ويو :
فَاَينَمَا تَوَلُو فَثم وَجُه اللهُ
يعني :
پوءِ جيڏانهُن به مُنهُن ڦيرائيندئو مون الله کي ئي پسندئو.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____