هَلو هَلو ڪاڪِ تَڙَين، جِتَي نِيهَ اُڇَلَ
نه ڪا جَهلَ نه پَلَ، سَڀُڪو پَسَي پِرَينءَ کَي
سُرُ مُومَلَ رَاڻَو
ڪاڪِ = مومل جو شهر، راجستان جي هڪ نهر جو نالو - جنهن تي مومل ڪاڪ محل جوڙايو هو.
تَڙَين = تڙن تي - غسلخانن ۽ وهنجڻ جاين تي، ڪنارا، ڪنڌيون
نِيهُ = نينهن، عشق، پيار، محبت
اُڇَلَ = تيز، تکو، گهڻو
پِرِيَ = پرين، محبوب
بيت جو پس منظر
~ هلو ته ڪاڪ جي تڙن تي هلون، جتي رڳو عشق ئي عشق آهي.
~ اُتي ڪنهن کي بہ ڪا رنڊ روڪ ناهي، سڀڪو پنهنجي پرين کي ٿو ماڻي.
سمجهاڻي
ڀٽائي دنيا جو وڏو مفڪر، دانشور، ڏاهو ۽ عظيم شاعر آهي. سندس نظريو بين الاقوامي نظريو آهي. هو وڏيرڪي، جاگيرداري، جرڳائي ۽ مدي خارج سماجي ريتن ۽ رسمن جي خلاف آهي.
هي بيت هونئن ته مومل جي جوڙايل ڪاڪ محل اندر تڙنَ تي لکيو ويو آهي، جتي ماڻهون محبتون ماڻيندا هئا. پر دراصل ڀٽائي هن بيت ذريعي هڪ اهڙي سماج جو تصور پيش ڪيو آهي، جتي ماڻهون نه رڳو جسماني پر ذهني طرح به هر قسم جي جبر کان آجا ۽ آزاد هجن.
ڪنهن به ماڻهونءَ جي سوچ ۽ لوچ تي ڪي پهرا ۽ پابنديون نه ھجن. ماڻهون پنهنجي مرضيءَ جا مالڪ هجن. هر مرد توڙي عورت پنهنجي پسند جي پرينءَ سان بنا ڪنهن خوف ۽ خطري جي زندگي گهارين.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____