نظم سچ وڏو ڏوهاري آهي روز اول کان پڪڙيو ويو آ، زنجيرن ۾ جڪڙيو ويو آ، ڳولي ڳولي ماريو ويو آ، ڪڏهين زهر پياريو ويو آ، ڪڏهين ڦاهيءَ چاڙهيو ويوآ، تيل ڪڙهائيءَ ڪاڙهيو ويو آ، گهاڻي ۾ پيڙايو ويو آ، چوٽيءَ تان اڇلايو ويو آ: ها، پر پوءِ به انهيءَ جي ساڳي رهندي آئي ريت اڀاڳي! جنهن جي من ۾ کاٽُ هڻي ٿو، تنهن جو سارو چين کڻي ٿو! اڄ تو وٽ مهمان ٿيو آ، پر تو هي به ڪڏهن سوچيو آ! ڪنهن سان تنهنجي ياري آهي؟ * اڄ به وري هو فاشي ڪُتا، مون کي قابو ڪن ٿا. ڳورو ڳٽ وجهي ڳاٽي ۾، هو ڪنهن اونهي سناٽي ۾ منهنجا گيت وجهن ٿا. اوچي وڻ جئن مان اڀران ٿو، اڀري تن تي هيٺ ڏسان ٿو، هو ڪي ٽوهه لڳن ٿا! مون وٽ جيڪو امرت رس آ، تنهن تي وهه جو ڪهڙو وس آ! گوندر گؤنچ ڦٽن ٿا. پوءِ به هر هر فاشي ڪتا، مون کي قابو ڪن ٿا. *
”اَيازُ“ آهي، اُداسيون ۽ تنهايون هِن روئي راتيون، ٽنهي ملهايون هِن ذهنُ آهي جلڻ لڳو، تُنهنجون بيوفايون جي ياد آيون هِن مُنهنجون ڳالهيون ٻُڌي ۽ لُڙڪَ ڏِسي تون ڇو چريا!، اکيون ڀِڄايون هِن جيڪي انسانيت سان پيارُ ٿا ڪَن تِن جون ئي زندگيون سجايون هِن راتِ ڪاري اَڃا کُٽي ناهي تو ڇو ڏِياٽيون اڳي اُجهايون هِن؟ ايئرڪنڊيشَن ۾، هيٺين طبقي جون جي ڪجن، ڳالهيون اَجايون هِن ديسَ کي ڪيئن ٿا ڀُلائي سگهون! جنهن جون اَڻ وِسرندڙ ڀُلايون هِن
غزل مونس ماھتاب آھيان مان ڪنھن پرندي جو خواب آھيان مان ٿي جلي آگ عشق جي مون ۾ حسن جو انتخاب آھيان مان جو ورھائي مدام مستي سو زندگيءَ جو شراب آھيان مان خالق ڪائنات! ڏس، تنھنجي جستجو جو جواب آھيان مان جيستائين ھلين، ابد تائين اي ازل! ھمرڪاب آھيان مان ديرو ڪعبھ جو دڳ وسار ”اياز“ ڇڏ، گھڻو خراب آھيان مان
اوھانجي اکين جام ميءِ مان نھاريو اسان چوٽ کائي کڻي جام ھاريو ڪڏھن حسن گل مان ڏسو جھاتي پائي ڪڏھن رات جو چنڊ جو روپ ڌاريو اچو منھنجا سائين! اچو منھنجا سائين! ڀني آھھ اڌ- رات، ٽاڻو نھ ٽاريو اسانجون وفائون، نھ ساحل نھ ڪشتي اوھان جون ادائون، نھ ٻوڙيو نھ تاريو زمين جا ستارا ھئا لڙڪ پنھنجا اسان رات روئي، پرھھ کي پڪاريو ڪٿي آنھھ تون، اي نظام محبت صديون ساھھ منھنجي، سڪي توکي ساريو تون ڳوڙھن ۾ ڳوڙھو، وڃي ڏس تھ توکي پتو پئي اسان کي آ، ڪنھن مرڪ ماريو ھي اڻ ڄاڻ ڄاڻو، ھي بي سمجھھ سمجھو ڀر بزم ۾ مون اڪيلو گذاريو ”اياز“ آھھ سجدي ۾ مثل صراحي انھيءَ جي عبادت، پيئو ۽ پيئاريو
اڙي چنڊ، اڙي، چنڊ پرين تو تھ ڏٺو ناھھ! سندس روپ، سندس رنگ، ائين آھھ جيئن تون! اڙي رات، اڙي رات، پرين تو تھ ڏٺو ناھھ! سندس وار، سندس ونگ، ائين آھھ جيئن تون! اڙي ڦول، اڙي ڦول، پرين تھ تو ڏٺو ناھھ! سندس رنگ، سندس انگ، ائين آھي جيئن تون! اڙي ھير، اڙي ھير، پرين تو تھ ڏٺو ناھھ! سندس ساٿ، سندس سنگ، ائين آھي جيئن تون! اڙي نانگ، اڙي نانگ، پرين تو تو ڏٺو ناھھ! سندم ڏاھھ، سندس ڏنگ، ائين آھي جيئن تون!