وَلِوَلو ۽ وُوڪَ، اِيَ تان آهي عِشقَ جِي
سُرُ مَعذُورِي سسئي
رُڃُنِ = رڻ پٽن - اهڙي زمين جتي پاڻي اڻلڀ هجي جيئن ٿر، ڪوهستان ۽ ڪاڇو
رَڙِ = وڏي دانهن، آھَ
ڪَرَ = جيئن، ڄڻ
ڪووَلَ = ڪوئل پکي
ڪُوڪَ = دانهن، رڙ
وَلِوَلو = جوش، آواز، گوڙ
وُوڪَ = ڪُوڪَ، ورلاپ
اِيَ = هيءَ
تان = ته
بيت جو پس منظر
~ هنن رڻ پٽن ۾ سسئيءَ جو آواز ايئين آهي، جيئن ڪوئل جي ڪُوڪَ.
~ هي دانهون ۽ ڪُوڪُون عشق جو ئي آواز آهي.
سمجهاڻي
پکي قدرت ۽ فطرت جا حسين شاهڪار آهن. سندن خوبصورت انڊلٺي رنگ، مٺيون لاتيون ۽ مڌر آواز من کي موهي وجهن ٿا. پکين ۾ ڪوئل جي ڪُوڪَ مشهور آهي. جنهن ۾ سُرُ، لئہ، ردم، تانَ ۽ ترنم سان گڏ، هڪ درد، دانهن، آھَ ۽ جيءَ کي جهوري وجهندڙ آلاپ شامل آهن
هنن رڻ پٽن، بيابانن ۽ جهنگلن ۾ سسئي اڪيلي پنهونءَ جا پيرا بہ ڳولي ٿي ۽ وڏي آواز ۾ رڙيون، دانهون ۽ سَڏَ بہ ڪندي پئي وڃي.
ڀٽائي هن بيت ۾ سسئيءَ جي رڙين، دانهن ۽ سڏن کي ڪوئل جي مڌر آواز سان ڀيٽا ڏني آهي. هي واڪا، سڏ، پڪارون، آهون ۽ دانهون سسئيءَ جي اندرَ ۽ عشق جا آواز ۽ ورلاپ آهن.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____