مولوي مفتي علي محمد مهيري صاحب جي اعليُ شخصيت کان لاڙ جو ڀاڱو ڇا بلڪ سڄي سنڌ جا اڪثر خاص و عام ماڻهون بي خبر ن هوندا، هي بزرگ لاڙ جي انهن مقتدر هستين مان هڪ هو،جنهن تي سڄي سنڌ جيترو ب ناز ڪري ت بجا آھي، مولانا صاحب.کورواه جي ڀر سان هڪ ننڍڙي واهڻ (ڳوٺ)بجاري شريف ۾ ،مهيري قوم جي گهراڻي ۾ تولد ٿيا،سندن والد جو نالو حافظ پريو هو،سندن قوم جو مکيه ڌنڌو اُٺيون چارڻ هو، مولوي صاحب پنهنجي قوم واري ڌنڌي کي ڇڏي ننڍي هوندي ئي تعليم ڏانهن توجه ڪيو،پاڻ قرآن شريف تعليم،حافظ محمد نونداڻي کان حاصل ڪيائون، قرآن شريف ۽ ٿوري سنڌي پڙهڻ بعد.فارسي جي تعليم لاء.مخدوم عبدالرئوف نورنگ زاده ۽ حافظ احمد ميمڻ کورواه وارن جي حلق درس ۾ داخل ٿيا،جتي ٿوري وقت ۾ فارسي زبان ۾ پوري مهارت حاصل ڪيائون، فارسي جي فهم بعد پاڻ عربي علم حاصل ڪرڻ لاء لاڙ جي مختلف علمائن جي حلق درس ۾ زانو ادب ته ڪيائون،جن مان مولوي سليمان رح ،مخدوم عبدالرحيم رح جا نالا قابل ذڪر آھن، پڇاڙئ ۾ درسي ڪتاب حديث ۽تفسير۽اصول فقه ، مولانا حامدالله رح وٽ پڙهي فارغ تحصيل ٿيا، مولانا صاحب جن محدث ۽ فقيه هجڻ سان گڏ .علم و ادب عربي، فارسي،سنڌي ۾ ڪامل دسترس رکندا هئا،مولانا مرحوم جي سموري زندگي فيصلات ڪرڻ ۾ صرف ٿي.نئون سج نوان فيصلا قسمين.قسمين ماڻھون مسئلا کڻي ايندا هئا،تا هم علم وادب جا ڪتاب سندن سيراندئ کان رکيل هوندا هئا،طالب راغب فرصت جي وقت جو انتظار ڪندا هئا.خلق جي خسارن ۽ معاملن ۽مسئلن جي جواب ڏيڻ کان جيڪو وقت فارغ ٿيندا هئا ت علم ادب عربي.فارسي.حديث.فقه پڙهائڻ ۾ صرف ڪندا هئا،
مولوي صاحب جن جي اهل الله هوئڻ جو اندازو سندن هن شعر مان ئي لڳائي سگهجي ٿو چرخڙي ۾ نار ٻولي.تونهين تون تونهين تون، پينگهڙي ۾ ٻار ٻولي.تونهين تون.تونهين تون. جي هجي موۡمن موحد يا هجي ڪافر ڪٽو. منهن مٿي درٻار ٻولي، تونهين تون، مال مايا ۾ تَونگر يا هجي فاقه فقير. شاه و گدا پينار ٻولي. تونهين تون صبح ساجهر ڪن اُٿي چرڙاٽ چيها چنڊول. سينڍ ۾ سينڍار ٻولي ، تونهين تون بلبلون ڪن باغ ۾ باتيون اٿي آڌئ اسور. منجھ چتون چينگهار ٻولي. تونهين تون ڪوڪ ڪوئل جي ڪنن ۾ تات تاڙي جي تنوار. مينهن موسم آر ٻولي.تونهين تون مينهن مانڊاڻا اڀن ۾ ڪن جهانءِ سان جهم جهم جهڪور گوڙ منجھ گجگار ٻولي. تونهين تون منجھ سمونڊن سانڙا ۽ سِپ سڻيون .سينگاريون. پوپري پاتار ٻولي ، تونهين تون لهر ۾ لُڌڙا لڏن ۽ لوهڙون لڙليٽ ۾. سير ۾ سينسار ٻولي، تونهين تون جوش جذبي ۾ سدا مينڊڪ مڇيون منجھ مامري. موج ۾ مالهار ٻولي ، تونهين تون ڪونجڙين ڪاڇي وڃي منجھ روه راماڻو ٻڌو، ٽار ۾ ٽيٽيهار ٻولي، تونهين تون درد وارن لئي دوا ۽ وره وارن لئي ورونهن جهنگ ۾ جهونگار ٻولي ، تونهين تون حب وارن جو هيون ٿئو چاه تي چر پر ڪباب. داغ منجھ دونگار ٻولي ، تونهين تون منجھ محبت چئو مهيري .حي قيوم قدير. هي اعليُ اذڪار ٻولي ، تونهين تون.تونهين تون
