”هٽيو پاند رُخ تان“ گلاب سولنگيءَ جي خوشبو جهڙي شاعري محمد سليمان وساڻ وليم ورڊس ورٿ لکي ٿو ته ”شاعر هڪ انسان آهي. جيڪو انسانن سان ڳالهائي ٿو، جنهن کي عام ماڻهن کان وڌيڪ شعور، جوش ۽ نازڪ احساس مليل آهن. سندس روح وسيع آهي، هن جو جذبو ٻين کان وڌيڪ لطف حاصل ڪري ٿو ۽ چاهي ٿو ته سڄي ڪائنات به انهن جذبن ۽ امنگن سان ٽمٽار هجي“. وليم ورڊس ورٿ جي اهڙين خوبصورت سٽن تي گلاب سولنگي خوب لٿو. گلاب سولنگي جنهن کي اسان کان وڇڙيي ڇهه مهينا به مس گذريا هوندا پر سندس شاعري بلڪل ان گلاب جي پتين جيان آهي جيڪي پاڻ وِکري به خوشبو ڦهلائي وينديو ن آهن. گلاب سولنگيءَ جي شاعريءَ جو ڪتاب “هٽيو پاند رُخ تان” مونکي سنڌي ادبي سنگت ۽ سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئيشن قاضي احمد جي سرگرم دوست ممتاز خادم ميمڻ تحفي طور هالا ۾ ڏنو هو. مان ڳوٺ ويندي پورو ڪتاب پڙهي ويو هوس. گلاب سولنگي جي شاعري ۾ درد سمايل آهن ته خوشين جا خزانا به آهن، هو بهارن جو ذڪر ڪندي خزان کي به دل سان ڳائي ٿو. گلاب سولنگيءَ جي غزل جو هڪ بند پڙهندي مونکي فارسيءَ جي عالمي شهرت يافته شاعر حافظ شيرازيءَ جو هڪ مشهور شعرياد اچي ويو ”بخال هندوش بخشم سمرقند و بخارا“ يعني محبوب جي ڳل جي ڪاري تر تان سمرقند ۽ بخارا گهوري ڇڏيان ها. ان ئي تر لاءِ گلاب سولنگي چئي ٿو: تنهنجي ڳل جو تِرُ او سائين، منهنجو نيندو سِرُ او سائين. گلاب سولنگي پنج درجا پاس هو ۽ درزڪو ڪم ڪندو پر سندس شاعريءَ ۽ ادبي دنيا سان لاڳاپو ائين ئي هيو جيئن مڇيءَ جو پاڻيءَ سان. اهوئي سبب هيو جو نواب ولي محمد ۾ سندس درزڪي ڪم جو ننڍڙو دڪان اتان جي ادبي اوطاق بڻجي ويو. هو جديد ۽ روايتي شاعريءَ جو سيبتو ۽ سلڇڻو شاعر هو. سندس شاعري رومانوي رنگن سان ڀريل آهي: دل گهريو دلبر مليو، ٻيو ڇا کپي، درد ويو دل جو هليو، ٻيو ڇا کپي. گلاب سولنگيءَ جي شاعري فني حوالي سان پختي شاعري آهي، جنهن ۾ فڪري حسناڪين سان گڏ انڊلٺي رنگ موجود آهن. هن قافيي، رديف، ترڪيبن، تشبيهن ، محاورن جو ڪمال ڪاريگري سان استعمال ڪيو آهي. گلاب جي شاعري محبت، پيار ۽ امن جو پيغام آهي. ٻهراڙيءَ جي سادي زندگي ۽ عام رواجي ماحول جو اثر به سندس شاعريءَ تي پيو آهي. هو حق ۽ سچ جي ڳالهه ڪرڻ کان نه ٿو گهٻرائي. هن جو قلم ڪنهن جي ونگار وهڻ يا اجائي تعريف کان ڪوهين ڏور ٿو ڀڄي، تڏهن ئي ته چوي ٿو : هر قدم پرکيو زماني آ مگر، ڪانه آ پنهنجي جهڪڻ سان دوستي. گلاب سنڌ جي صوفياڻي رنگ ۾ رچيل شاعر آهي جيڪو مذهبي انتها پسندي کي ڌڪاري انسانيت جو پرچارڪ بڻيو رهيو. گلاب سولنگي جسماني طور اڄ اسان ۾ موجود ناهي پر سندس شاعريءَ جي خوشبوءِ جي مهڪ جو احساس سدائين محسوس ڪيو ويندو. جڏهن گلاب تي تو گهور ڪئي، دل منهنجي هٿن مان يار وئي، جي وار ڪيئي سي وار عجب. هي ڪتاب 128 صفحن تي مشتمل آهي جنهن ۾ غزل، ڪافيون ۽ وايون شامل آهن. هن ڪتاب جو مرتب معشوق ڌاريجو آهي. سنڌي ادبي سنگت قاضي احمد پاران هي ڪتاب ڪنول پبليڪيشن قنبر وٽان ڇپايو ويو آهي جنهن جي قيمت 150 روپيا آهي.
