شفيق الرحمان شاڪر ترت ئي ملڪي سياست ۾ هڪ وڏو لوڏو اچڻ وارو آهي ۽ اسان جي سياست احتجاجي تحريڪن جي هڪ نئين مرحلي ۾ نامعلوم رستي جو رخ اختيار ڪرڻ واري آهي ڇو ته اسلام آباد جي احتساب عدالت سابق وزير اعظم ميان نواز شريف جي خلاف فليگ شپ ۽ العزيزيه رفرنس ۾ فيصلو محفوظ ڪري ورتو آهي.اهي فيصلو سومر ڏينهن ٻڌائڻ جو گھڻو امڪان آهي.جڏهن ته سپريم ڪورٽ جي حڪم تي سابق صدر آصف علي زرداري جي ميگا مني لانڊرنگ ڪيس جي جاچ تي ٻڌل جي آئي ٽي جي مڪمل رپورٽ سپريم ڪورٽ ۾ جمع ڪرائي ويئي آهي،چيو وڃي ٿو ته ان ڏينهن ئي ان جي سماعت شروع ٿي سگھي ٿي.ان صورتحال ۾ چئي سگھجي ٿو ته نواز ۽ زرداري جا سٺا ڏينهن شايد ختم ٿي رهيا آهن.آخر ٻڪر جي ماء ڪيستائين خير گھرندي،ان کي ڪنهن نه ڪنهن ڏينهن ته ضرور ڪاسائيء جي تيز ڇريء هيٺان اچڻو ئي آهي.نواز شريف ۽ زرداري صاحب به اڄ ڪلهه اهڙي صورتحال جو شڪار آهن ۽ لڳي ٿو ته سندن چوڌاريء قانون جو گھيرو وڌيڪ سوڙهو ٿيندو ٿو وڃي.تنهن هوندي به اسان جو اهو الميو رهيو آهي ته وطن عزيز ۾ پُل ۽ پَل جو ڪو ڀروسو ناهي.پُل ڪهڙي وقت ڪري پوي يا پَل ۾ ڇا ٿي وڃي؟ ڪجهه چئي نٿو سگھجي. اهو ڪنهن کي معلوم هو ته گذريل ڏينهن ۾ پاڪستاني روپئي جي قيمت پل ۾ ايتري ڪيئن ڪري ويندي جو ڊالر بي لغام ٿي ويندو.پاڪستاني روپئي جي قدر ۾ گھٽتائيء پوري زندگيء جو نظام ئي تباهه ۽ برباد ڪري رکيو آهي.انهيء جي کوڙ سارن سببن ۾ هڪڙو سبب گذريل حڪومتن جي نا اهلي ۽ ڪرپشن ٻڌايو پيو وڃي.هڪڙو سبب جيڪو واضح آهي سو اهو ته ماضيء جي حڪمرانن پنهن جن مستين ۾ مگن رهڻ ۽ پئسي جي راند ۾ مصروف هئڻ ڪري ان طرف ڪوبه ڌيان نه ڏنو.ڪيئن به هجي پر حقيقت اها آهي ته مهانگائيء جو سمورو بار غريب عوام جي ڪمزور ڪلهن کي ئي برداشت ڪرڻو پئجي رهيو آهي۽ اهو بار جڏهن ايندڙ هڪ ٻي مني بجيٽ ذريعي ڪرندو ته عوام جون رڙيون نڪري وينديون.ان سموري صورتحال جو فائدو کڻندي نيپرا به بجليء جي بلن ۾ اضافي جو اشارو ڏيئي ڇڏيو آهي.وڌيڪ اهو ته مهانگائيء جي بار هيٺان دٻيل غريب عوام جي لاء وفاقي وزير خزانه جو قائمه ڪميٽيء سامهون اها بريفنگ سخت ڳڻتيء جو سبب بڻي آهي جنهن ۾ هن بجلي وڌيڪ مهانگي ۽ وڌيڪ ٽيڪس لڳائڻ جو ذڪر ڪيو آهي.پڪ سان اها تلوار به پگھاردار طبقي ۽ نجي توڙي سرڪاري ملازمن مٿان ئي ڪرندي ڇو ته اهو طبقو سولائيء سان حڪومتن جي گرفت ۾ اچي وڃي ٿو.تنهن ڪري هر حڪومت پنهنجو بجيٽ خسارو انهيء ئي طبقي تي وڌيڪ وزن وجھي پورو ڪري ٿي پوء فخر وچان منهن مٿي ڪري ۽ ڪنڌ اڪيڙي چوندي آهي ته اسان پنهنجي ڪامياب حڪمت عمليء سان مالياتي خسارو پورو ڪري ورتو آهي.اڄ وزير اعظم عمران خان جي حڪومت به سمورا مالياتي خسارا پگھاردار طبقي تي وڌيڪ ٽيڪس لڳائي ۽ هيٺئين طبقي کان مهانگائيء جي صورت ۾ وصولي ڪري پوري ڪرڻ جي روايتي طريقي تي هلندي نظر اچي ٿي ۽ انهيء جي لاء مختلف بهانا ۽ بيان ڏيندي پنهنجو ڪريڊٽ ڳڻائڻ ۾ ڪجهه به شرمساري محسوس نٿي ڪري.بهر حال اها ڳالهه لڪيل ڪانهي ته اسان وٽ ڪيترائي معاملا ڪجهه مان ڪجهه بنائي پيش ڪندا ويندا رهيا آهن ۽ ڪيا پيا وڃن.توڙي جو اڄ تائين ڪجهه به بدليو ناهي پر گھڻو ڪجهه بدلجڻ جون دعوائون جاري آهن. انهيء ۾ شڪ ناهي ته اڄ به حڪومتي ڪليدي عهدن توڙي وزير اعظم جي ٽيم ۾ به اهڙا ماڻهو ويٺل آهن جن جو عوامي مسئلن ۽ مامرن سان ڪو تعلق ناهي ۽ اهي ان احساس کان ئي آجا آهن ته غريب ڪيئن زندگي گذاري رهيا آهن؟ سو ايندڙ ڏينهن ۾ جتي هڪ طرف ان اشرافيا جي لاء ڏکيو وقت اچي رهيو آهي اتي ٻئي طرف عوام جي مٿان به مهانگائيء جا ڳرا جبل ڪرڻ وارا آهن.پر سوال اهو آهي ته احتجاي تحريڪ ڪهڙي بنياد تي هلندي؟ عوامي معاملن ۽ مسئلن تي يا پنهنجون ملڪيتون بچائڻ خاطر؟ ان جواب واضح آهي ته تحريڪون۽احتجاج ان ڪري نه ٿيڻا آهن جو عوام مصيبتن ۾ ڦاٿل آهي پر انهن تحريڪن جو مقصد اهو ئي هوندو ته اشرفيا پنهنجي لاء ڪو رليف حاصل ڪري سگھي.نالو ان تحريڪ يا احتجاج کي ڀلي ڪهڙو به ڏنو وڃي پر اهو احتجاج يا تحريڪ عوام جي لاء هرگز نه هوندي جو انهيء اشرافيا پاڻ عوام جي اها حالت بنائي آهي.هاڻي وري اهي ڏينهن اچڻ وارا آهن جڏهن احتساب يا مصيبت جي گھيري ۾ آيل سياستدان عوام جو راڳ ڳائڻ شروع ڪندا،جمهوريت جي ڊڳڊڳي وڄائيندا،آئين جي بالادستيء جا ترانا ڳائيندا، حڪومت جي ظلمن ۽ نا انصافين جا ساز وڄائيندا،سول ۽ فوجي بالادستيء جا بحث ڇڙندا،هڪ ٻئي تي الزامن جا ميزائيل فائر ٿيندا،هڪ ٻئي جا گناهه ڳڻايا ويندا،عوامي همدرديء جا بينر ٽنگبا ۽ پنهنجن ڪارنامن جا جھنڊا ڦڙڪايا ويندا پر ان سموري عمل مان عوام کي ڇا ملڻو آهي؟ انهن جي هزرين مسئلن مان ڪهڙو مسئلو حل ٿيڻو آهي؟عوام کي به گھرجي ته اهي اهڙن احتجاجن ۾ ضرور شريڪ ٿين پر انهن ليڊرن کان اڳواٽ روڪ رقم وٺي ڪري جوانهن احتجاجن جو ڪو کڙ تيل نڪرندي نظر نٿو اچي.اهي رڳو ڌمڪين جي حد تائين احتجاج هوندو ان ڪري جو عوام کي هن وقت انهن تحريڪن يا احتجاجن سان ڪا دلچسپي ناهي.هن وقت انهن نام نهاد عوامي ليڊرن کي پنهنجو ڪيس پاڻ اڪيلي ئي وڙهڻو پوندو.هونئن به جن کي اڃا به ڪا خوش فهمي يا غلط فهمي آهي ته انهن جي محبت ۾ عوام چرين جيان اٿندو،روڊ رستا بلاڪ ٿيندا،زندگيء جو ڦيٿو بيهي رهندو،پورو ملڪ بند ٿي ويندو انهن کي پنهنجو اهو شوق ضرور پورو ڪرڻ گھرجي پر ان حقيقت تي نظر رکندي ته جن سان عوام واقعي گڏ هوندو آهي انهن کي ڌمڪيون ڏيڻ جي ڪا گھرج پيش ناهي ايندي.ان ڪري هن دفعي اهي عوام کي معاف ئي ڪن ته سندن مهرباني ٿيندي.