ڌرتي جيڪا ڪنهن خزان جي دور ۾ گهڻي تتل هئي، راهون ۽ پيچرا سڀ راهه ويندڙن جي قدمن کي ٽامي جيان لُوهي ڇڏيندا هئا، سينگار ڪنهن جي وني لاءِ گهڙين کان پلن ۾ بدلجي ويو هو، ڪنهن جي به حياتي جي ڪا قيمت ڪو قدر نه هو، ڏيهه جي هر ڪنڊ ۾ خزان جي موسم جو راڄ هو. هر طرف دونهاٽيل هوائن جو شور هوندو هو، ڪنهن کي ڪا ڪل نه هئي ته هن ديس ۾ شايد ان موسم ۾ ڪا تبديلي ايندي... ها پر ائين ٿيو.... هن ديس آمريت جي جهول مان نجات ماڻي ۽ ملڪ جون واڳون گهڻِي انتظار کان پوءِ عوام جي چونڊيل نمائندن جي هٿ ۾ آيون، ملڪ ۾ نئين سر بهار جون هوائن جهومڻ لڳيون. هر طرف خوشي ۽ سازگار ماحول نظر پئي آيو. عوام جي ووٽن سان اقتدار ۾ آيل عوامي نمائندن به هي نعرو لڳايو ته... خزان جا خيما اکوڙي ساٿي، وطن ۾ نئين سر بهار آڻيون؛ مُدام موجون پسڻ جي خاطر، مندائتا ڪي ملهار آڻيون؛ وسن ۽ وهسن وطن جا وانگي، سُکن جا تن لئي انبار آڻيون؛ هلن جي هي بيقرار مارو، انهن جي لئي قرار آڻيون؛ واقعي موجودا سرڪار جي نمائندن ۽ ايوانِ صدر ۾ ويٺل عوامي نمائندي ان نعري کي حقيقي روپ ڏيڻ لاءِ وسان ڪين گهٽائيو آهي، اڳ جتي گولين جي دونهي ۾ بيگناهه شهرين جا روح جسم کان ڌار ڪيا ويندا هئا، اڄ ماٺار جي موسم ڇانيل آهي، اڳ جتي عوام جو رت وهائي اندر جي آگ اجهائڻ جي ڪوشش ڪئي ويندي هئي، اڄ اتي هنن چونڊيل نمائندن اندر ۾ آگ ٻارڻ ئي ڇڏي ڏني آهي. آمريت جي هنج ۾ پلجندڙ وقت جي حاڪمن ته صوبن ۾ تفاوت وجهي صوبن کي ننڍ وڏائي جي بنياد تي ورهائي ڇڏيو هو، ها، جن کي ننڍن صوبن جي نالو ڏنو ويو انهن سان ناانصافين ۽ حق تلفين ۾ ڪا به ڪسر نه ڇڏي وئي. پر موجودا جمهوري حڪومت سمورن صوبن کي برابر ڪري پنهنجا حق ڏنا آهن، اڻبرابري واري رجحان کي ختم ڪرڻ لاءِ عوامي نمائندا اڃا تائين به ڪوششون جاري رکيو ويٺا آهن. آمريت جي دور ۾ آئين کي ٽوڙي پنهنجا قانون نافذ ڪيا ويا، پر موجودا سرڪار آئين کي پنهنجي اصل شڪل ۾ گڏيل اتفاق راءِ سان بحال ڪيو. اهڙي بازوڪ عملن باوجود ته تنقيد جي ڪٽهڙي ۾ويٺلن، موجودا سرڪار خلاف اجائي واويلا شروع ڪري ڇڏي آهي، جمهوري حڪومت کي ناڪام ڪرڻ لاءِ ته هر دور ۾ سازشون ڪيون ويون، پوءِ ڀلي اها ذوالفقار علي ڀٽو هجي يا شهيد محترمه بينظير ڀٽو ڇو نه، پر سازشي ۽ ملڪ دشمن عنصرن سدائين پ پ حڪومت کي ناڪام ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آهي. جمهوري حڪومت پاران عوام سان ناانصافيون ڪندڙ ويڪوئن جي فطرت تي احساس ملامت ڪئي، جن جي ضمير جي عدالت به چاندي جي چمڪ جيان وڪجي چڪي هئي. هر پل ملڪ جي شهرين مٿان وار هجن ته ان ملڪ جو عوام آپگهات کان سواءِ ٻيو ڇا سوچي پيو سگهي. اڳ ديس ۾ سياسي تڪرارن سبب رڳو فتنن جي باهه ٻريل هوندي هئي، رڳو انساني رت جا پوڄاري مسافرن جا گلا دٻائڻ لاءِ آتا هوندا هئا، پر پاڪستان ۾ اقتدار تي ويٺل موجود سرڪار هڪ نئي مفاهمت واري سياست کي جنم ڏئي ڏاڍ ۽ ڏهڪاءَ وارين ريتن کي وساري ديس واسين لاءِ ماحول کي بهاريون ڏنيون آهن. عوام جي ڀلائي لاءِ بيتاب رهندڙ سرڪار خلاف وک وک تي ڪنڊا وڇايا ويا آهن، تنهن هوندي به عوامي سرڪار ڏهڪاءَ جا عوام مٿان وهايل واءَ روڪڻ کان نه پئي ڪيٻائي. ديس جي هر راهه مان گذرندڙ گهٽيءَ ۾ سرڪار جي سمتن خلاف واويلا جا وار ڪيا پيا وڃن، چونڊيل نمائندن خلاف نااهلي جهڙا ناروا سُرڙاءِ اُچاريا پيا وڃن، پر هيل هنن عوام کي تنها ڪري ديس مان ڌڪجڻ بدران سنگ اڙائڻ جو اٽل ارادو ڪيو آهي. گهڻا ئي هيلا هلائي عوام سان سندن پرت ڇنڻ جي ڪوششون جاري آهن پر هيل مقابلي جي موسم آهي، ۽ هو ڪنهن به صورت ۾ عوام کي تنها ڇڏڻ جي ڳالهه نه ٿا ڪن. سندن ساز ۽ آواز ۾ هي ٻول آهن ته.... انهن جي سورن ڦٽن جون ڦڪيون، ڪريون ته بلڪل شتاب ڪريون! اٿو ڙي! ساٿي مٿير مانجھي، گھٽيءَ گھٽيءَ کي گلاب ڪريون! حفظ الله ڪاڪا ڪلفٽن ڪراچي.
جواب: مهنجي نظر آ، ملهارن جي من تي...........................!!!! واه سائين واه تواهان زخمن تي لوڻ ته نه ٻرڪيو ناراض به نه ٿينجو جيڪڏهن مان هن مجودا حڪومت کي آمرن جي حڪومت جي برابر سمجها پر جيڪڏهن محترم ببي زنده هجي ها ته مارورڙن جي سار سنڀار لهي ها پر ڇا ڪجي ڀٽو خاندان جو هن حڪومت ۾ وجود نه آهي سڀ چور آهن صرف پنهنجا پيٽ ڀري رهيا آهن هنن کي خبر آهي ته اسان کي ٻيهر ووٽ ڪون ملندو بس اسان پنهنجو ڪم ڪڍي هليا وندا سين عوام سان اسان جو ڇا پاڻ وڃي نڀائين
جواب: مهنجي نظر آ، ملهارن جي من تي...........................!!!! ڏٺو ويو آهي ته ادو حفظ الله ڪاڪا، ڪلفٽن ڪراچيءَ واري جيڪي به ليک موڪليا آهن سي موجوده حڪومت جي تعريف ۾ موڪليا آهن ۽ ايئن لکيو اٿس ته ملڪ ۾ هن وقت کير ۽ کنڊ جون نهرون وهن ٿيون ۽ هر طرف امن ۽ امان آهي ۽ ڪو ڏکيو ڪو غريب ۽ ڪو بدحال يا حڪومت جو سٽيل ناهي ۔۔۔ وڌيڪ ته ڪاڪا صاحب جي لکڻين جي لفاظي به سهڻي ٿيل آهي ۔۔۔ ڪاڪا صاحب جي لکڻين مان لڳي ٿو ته هي دوست ڪلفٽن جي ڪنهن بنگلي ۾ ويهي مزا ماڻي رهيو آهي جڏهن ته ڪلفٽن جي ٻاهر بنگلي کان نڪري نيشنل هاءِ وي يا سپر هاءِ وي وٺي سنڌو درياهه جي ٻنهي پاسن تي سفر ڪبو ته حالتون ڪجهه اهڙيون به کير کنڊ ناهن جهڙيون ڪاڪا صاحب کي نظر اچن ٿيون ۔۔۔ اسين ڪاڪا صاحب جي ان ڳالهه سان ته سهمت آهيون ته سنڌ ين جو حڪومت ۾ هجڻ ٻين قومن کي خاص ڪري پنجابين ۽ پٺاڻن کي ککندو آهي پر سنڌين کي حڪومت ڇو ڏني ويندي آهي، اها ڳالهه به هڪ راز آهي، جنهن تان ڪافي ڀيرا پردا به کنيا ويا آهن پر اسانجي قوم جي مٿي تي جونءَ به نه چرندي آهي ۔۔۔ بهرحال ڪاڪا صاحب کي عرض آهي ته ڀل هن حڪومت مان ڪنهن خاص طبقي کي ڪو فائدو رسيو هجي پر خدارا سچ کي ٻاهر اچي ڏسو ۽ انجي ترجماني ڪريو ۽ قوم جي حالت تي لکو ته وڌيڪ بهتر ۔۔۔ رب العالمين اسانکي حق ۽ سچ جي ساٿ ڏيڻ جي توفيق عطا فرمائي ۔۔۔ آمين
جواب: مهنجي نظر آ، ملهارن جي من تي...........................!!!! اسلام عليڪم۔۔۔ سائين ابڙي صاحب کي عرض۔۔۔۔ سائين لکڻ چون ٿا تمام ڏکيو هوندو آهي، پر ان دور ۾ خاص طور جڏهن ٻرندڙ ٽانڊا جي کي جمهوڙيندا هجن ۽ پو ان جي اسان حمايت ۾ هٿ هلايون اهو سڀ کان وڌيڪ ڏکيو عمل هوندو آهي۔ عرض هي آهي ته آئون ڪلفٽن جي بنگلي ۾ ويهي ڪنهن به قسم جي عياشي نه ٿو ماڻيا پر مان هڪ غريب صحافي ۽ ننڍي ڪمپني ۾ ملازم آهيان پر ان ڪمپني جو وجود ڪلفٽن ٿي پيو آهي ان ۾ منهنجو ڪو ڏوهه نه آهي۔ مان لکڻ کان لنوائيندو آهيان پر جڏهن پُر فطر پيچرن ۾ پر خطر رنڊڪون پيدا ٿي وينديون آهن ته برداشت وارا سمورا لون لڱڻ لڳندا آهن ۽ قلم جي نوڪ سان ڪاغذ جي سيني تي رڱڻ شروع ڪندو آهيان۔ ڏک ان ڳالهه جو ناهي ته هن دور ۾ غلطيون نه آهن، ڪيتريون ئي غلطيون آهن پر آخر ڇا ڪجي جو هن بدنما رواج مان اسان آجپو ماڻي سگهون۔۔۔۔ آمريت جي اٺن سالن سان جيڪڏهن اڄ جي ٻن سالن کي ڀيٽينداسين ته اسان کي گهڻو فرق نظر ايندو۔۔ اڳ جتي پاڪ فوج کي غليظ لفظن سان ياد ڪيو پئي ويو هاڻي ڪجهه مان مٿانهون ٿيو آهي، جتي بلوچ باغي ۽ پٺاڻطالبان ٿيڻتي مجبور هو هاڻي ڪجهه فرق نظر اچي ٿو، جتي ڪالاباغ جي ڪوڪ وڄي سنڌ سان هر قسم جي دوکي بازي ٿي رهي هئي اڄ ڪجهه ماٺار آهي۔۔۔۔۔۔ وڌيڪ توهان جي سهڻي صلاح جو انتظار رهندو۔۔۔۔۔۔ حفظ الله ڪاڪا
جواب: مهنجي نظر آ، ملهارن جي من تي...........................!!!! منهنجا سهڻا دوست، حفظ الله ڪاڪا، رب العالمين اوهانکي زندگيءَ جي هر ضرورت سان سرشار ڪري ۽ اوهانکي ڏکيو ڏينهن نه ڏيکاري، اسانجي خواهش آهي ته هر سنڌي آسائش جي زندگي گذاري، اسانجي خواهش آهي ته هر سنڌي پاڻ ڀرو ٿئي، اسانجي خواهش آهي ته سنڌ جو ٻڄو ٻچو هر اها آسائش ماڻي جا ترقي يافته قومون ماڻي رهيون آهن۔ مٺا دوست اوهانجي نظر گذريل اٺن سالن تي آهي پر اسانجي نظر پاڪستان جي 65 ساله تاريخ کان به اڳ ان دور تي آهي جڏهن انگريزن برصغير کي ٽڪرا ڪرڻ جو منصوبو ٺاهي عمل ڪيو ۽ انگريزي فلسفي کي عملي صورت ڏئي برصغير مان نڪري ويا ۔۔۔ اسلام جي نالي ۾ هند سنڌ جي مسلمانن کي جذباتي ڪري پاڪستان ٺاهيو ويو، جنهن ۾ بنگلا قوم هُنَ پار ته باقي چار قومون هِنَ پار ۔۔۔ جنهن جي ٺهڻ سان لکين ماڻهن جي لڏپلاڻ ڪرائي قتلام ڪرايو ويو ۽ اصل کي نقل ڪرايو ويو، جنهن ۾ مسلمانن جي نالي تي ملڪ ٺاهي برصغير جي حيانءَ تي هڪ ٻرندڙ گولو رکيو ويو ۽ هڪ اهڙي فوج ٺاهي وئي جنهن کي جڏهن به جنهن طرف به رخ ڪرائجي ته سندن مقصد پورا ٿين ۔۔۔ دنيا جي ڪا به اهڙي فوج ناهي جيڪا پنهنجي ئي قوم جا 30 لک ماڻهون ماريا هجن، لکين عورتن جي زنا ڪاري ڪئي هجي ۽ لکن کي لولو لنگڙو ڪيو هجي ۽ اهي به مسلمان پنج وقتي نماز پڙهندڙ بنگالي ۔۔۔ سوال آهي ته ڇو ۔۔۔؟؟؟ پاڪستان جي تاريخ کڻي ڏسبي ته لياقت علي خان کان وٺي اڄ جي هن دور تائين ۾ ڪوبه فرق ناهي، صرف چهرا ڪي ڪهڙا ته ڪي ڪهڙا ۔۔۔ ظلم جي بازار اڳ به جاري هئي اڄ به جاري آهي، اوهان حقيقت پسند آهيو ته اميد منهنجي ڳالهه سمجهي ويا هوندا ۽ جي هروڀرو اکين تي عينڪ چاڙهي اٿوَ ته اسين دعا ڪنداسون ته رب ڪري اوهانجي اها رنگين شيشن واري عينڪ ڪنهن ڏينهن لهي پوي ۽ اوهانکي ڪجهه نظر اچي ۔۔۔ دوست ڪاڪا، ڪا اهڙي چڱائي ٻڌايو جا هنن گذريل 65 ساله پاڪستاني دور ۾ عوام سان قومن سان ڪئي وئي هجي ۔۔۔ رب جي واسطي اوهانکي جي علم هجي ته اسانکي به ٻڌايجو ۽ پنهنجي رب کي سامهون رکي ڳالهه ڪجو ۔۔۔ ڀلا اسان پاڪستان جي ڳالهه ڇڏي ڪري جي سنڌ جي ڳالهه ڪريون ته اوهان لئه به سولو ٿيندو ۔۔۔ ڪا اهڙي چڱائي جا سنڌين سان ٿي هجي ۔۔۔ ڪو اهڙو ڀلو جيڪو سنڌين جي حق ۾ ٿيو هجي ۔۔۔ ؟؟؟؟ ڪاڪا سائين! منهنجي عمر به 50 سال آهي ۽ مون به سنڌ ۾ جنم ورتو آهي، سنڌ ۾ ئي پليو آهيان، سنڌ مان ئي پڙهيو آهيان، سنڌين سان گڏجي گذاريو آهي، اسانکي به سنڌ جي مٿان ٿيندڙ چڱائن جي ۽ برائن جي ڄاڻ آهي ۔۔۔ بلڪه اسان سان ذاتي طور تي وهي واپري پيو ۔۔۔ دوست ڪاڪا، قرآن شريف جي هڪ ننڍڙي آيت آهي العصر ۔۔۔ جنهنکي قرآن جو دماغ چيو ويندو آهي ۔۔۔ شروع ڪريان ٿو الله ٻاجهاري جي نانءِ۔ ”زماني جو قسم! انسان خساري ۾ آهي، پر اهي (بچي ويا) جن ايمان آندو، چڱا عمل ڪيا، حق ۽ سچ جي نصيحت ڪئي“ اچو ته مٿي ڏنل آيت کي سمجهي انجي پيروي ڪريون ۽ رب جي آڏو سرخرو ٿيون ۔۔۔ سچ کي سچ ۽ ڪوڙ کي ڪوڙ سمجهي جهاد ڪريون ۔۔۔ جيترو جنهن کان ٿي سگهي ۔۔۔
