شفيق الرحمان شاڪر پاڪستان ۾ نه ته احتساب جو نعرو ڪو نئون آهي ۽ نه ئي احتساب جي تاريخ ڪا شاندار رهي آهي.هتي ڪيترين ئي چونڊيل حڪومتن کي ڪرپشن جي الزامن هيٺ گھر ڀيڙو ڪيو ويو ۽ پويان جيڪو به نئون حڪمران آيو اهو پاڻ سان گڏ احتساب جي گڏي کڻي آيو.پر انهيء کي هن ملڪ جي بد قسمتي چئجي يا نيتن جي کوٽ جو سمورين دعوائن باوجود ڪرپشن جو ناسور جيئن پوء تيئن سماج ۾ پکڙبو رهيو.ستم ظريفي اها جو احتساب جا دعويدار ادارا پاڻ به آخر نيٺ ڪرپشن جو شڪار ٿيندا رهيا.انهيء سموري ناڪاميء جو بنيادي سبب اهو جو هتي نه ته ڪير ڪنهنجو حقيقي احتساب ڪرڻ چاهي ٿو ۽ نه ئي ڪو هتي احتساب واري عمل مان گذرڻ لاء تيار ٿئي ٿو.نواز ليگ جي احتساب الرحمان بيورو کان مشرف جي نيب تائين انهن ادارن کي رڳو سياسي مقصدن لاء ئي استعمال ڪيو ويندو رهيو آهي.جيڪي مخالف ٽپو ڏيئي حڪومت جي ٻيڙي ۾ سوار ٿيندا آهن انهن جي ان عمل پويان اها ئي خاطري هوندي آهي ته اهي هاڻي هر پاپ کان پوتر ٿي ويا ۽ جيڪي وقت جي حڪمرانن سامهون هٿيار ڦٽا نه ڪندا آهن اهي ئي انهن احتسابي ادارن جي گھاڻي ۾ پيڙهبا رهيا آهن.اهي احتسابي ادارا حڪمرانن جي غلط مشق سبب ايترو ته تڪراري ۽ شڪي بڻجي وڃن ٿا جو اهي جيڪر ڪنهن کي جائز طور تي به پڪڙين ٿا تڏهن به ماڻهن جي ذهن ۾ سوين سوال پيدا ٿيڻ لڳن ٿا.اها اسان جي ان وڻندڙ تاريخ ۽ ڪڙي سچائي آهي ته اڄ ڏينهن تائين هن ملڪ ۾ ڪڏهن به ڪنهن ڏاڍي جو احتساب نه ٿي سگھيو آهي ۽ نه ئي ٿي سگھي ٿو جو هر حڪمران کي سستي ايڊيشن وارا اهڙا سياستدان گھربل ٿين ٿا جيڪي سولائيء سان پنهنجون سياسي وفاداريون تبديل ڪري سندن ساٿ ڏيئي سگھن.اهي اهڙا ئي ماڻهو ٿي سگھن ٿا جن جي ڏوهاري سرگرمين تي کين بليڪ ميل ڪري پاڻ سان شامل ڪري سگھجي ٿو.ممڪن آهي ته جنرل پرويز مشرف نيڪ نيتيء سان نيب ڏوهارين جو احتساب ڪرڻ لاء جوڙي هجي پر سوال اهو ته خود پرويز مشرف پاڻ به هڪ وڏو ڏوهه ڪري قانون ۽ آئين ٽوڙيندي اقتدار تي قبضو ڪيو هو ته پوء هو ٻين جو احتساب ڪيئن ٿي ڪري سگھيو؟بعد ۾ سڀني ڏٺو ته پرويز مشرف ڪهڙي نه غلط طريقي سان نيب کي پنهنجي مخالف سياسي جماعتن خلاف استعمال ڪيو ۽ انهيء نيب جي ڪرشمي ۽ جادوء سان مسلم ليگ قاف رات وچ ۾ نواز ليگ جي پيٽ مان ڄمي پيئي ۽ ساڳئي نموني پيپلز پارٽي پيٽرياٽ ڦٽي پيئي.اسان جي حڪمرانن پنهنجون اهي غليظ حرڪتون ڪندي ڪجهه دير لاء به ڪڏهن اهو نه سوچيو ته قومي ادارن جي سڄي ساک داء تي لڳائي اهي ملڪ ۽ قوم جي ڪهڙي خدمت ڪري رهيا آهن.نتيجو اهو ئي نڪتو جيڪو نواز شريف واري احتساب بيورو ذريعي نڪتو هو يعني نيب جي سڃاڻپ به سياسي مخالفن کي سبق سيکارڻ واري هڪ اوزار واري بڻجي ويئي. 2018 ع ۾ نيب وري سجاڳ ٿي جو 2019ع ۾ نيون عام چونڊون ٿيڻ واريون هيون جنهن ڪري ڪجهه سياسي ڌرين کي هر قيمت تي انهن چونڊن کان ٻاهر رکڻو هو.قدرتي طور تي پاناما ليڪس ان ڪم کي وڌيڪ آسان ڪري ڇڏيو .ان سموري عرصي دوران ڏسڻ ۾ ايندو ته ماڻهو ٻڌجن پيا ۽ ڇٽن پيا.ريفرنس جڙيا،جاچون جوچون ٿيون پر وصول ڪنهن کان ٽڪو به نه ٿيو ۽ سزا به رڳو ميان نواز شريف کي اچي سگھي تنهن تي به عمل ٿئي ٿا يا نه اهو معاملو اڃا عدالتن ۾ ڊوڙي رهيو آهي. انهيء جو مطلب اهو هرگز ناهي ته ملڪ ۾ ڪرپشن ٿي ئي ڪانهي ۽ اهي جن جي خلاف رفرنس جڙيا يا جاچون ٿيون اهي سڀ جا سڀ بي ڏوهي هئا.جيڪر ملڪي معيشت تباهيء ڪناري پهتل آهي ته ان جو اهو حال ته عام ماڻهن ناهي ڪيو.پڪ سان ڦرلٽ ٿي آهي ۽ زبردست ڦرلٽ ٿي آهي پر ڇا انهن سمورين ڪاروائين جو مقصد ڦرلٽ روڪڻ ۽ جوابدارن کي جوڳي سزا ڏيڻ هو يا ڪجهه ٻيا مقصد حاصل ڪرڻا هئا؟ هيستائين جي صورتحال ته اهو ئي نتيجو ڏيئي رهي آهي ته مقصد ڪجهه ٻيا هئا ۽ احتساب جي نالي تي عوام جي اکين ۾ ڌوڙ وڌي ويئي ۽ ماڻهن سان عظيم دوکو ڪيو ويو.عمران خان جنهنجي جماعت کي 2013ع جي چونڊن ۾ سندن اميدن مطابق ڪاميابي نه ملي سگھي هئي انهن جي لاء نين چونڊن کان پهرين بهترين ماحول بڻجي چڪو هو جو هڪ منصوبي هيٺ ملڪ جي وڏين سياسي جماعتن جي قيادت کي ايترو ته ڪرپٽ ۽ بدديانت بنائي پيش ڪرڻو هو جو عمران خان جي لڳايل احتساب جي نعري کي مڪمل عوامي پذيرائي حاصل ٿي سگھي.ان ڪري خان صاحب موقعي جو فائدو حاصل ڪندي احتساب جو نعرو بلند ڪري ڇڏيو. جيڪي ماڻهو اڃا به چون ٿا ته عمران خان واقعي احتساب ڪرڻ لاء حڪومت حاصل ڪئي هئي ته اهي غلطيء تي آهن.عمران خان احتساب ڪرڻ نه پر احتساب جي نعري تي حڪومت حاصل ڪرڻ گھري ٿي جيڪا هن حاصل ڪري ورتي.رهيو حقيقي احتساب ته اهو نه ته ڪلهه خان صاحب جي ايجنڊا تي هو ۽ نه ئي اڄ آهي.دليل اهو ته جيڪر خان صاحب واقعي احتساب ڪرڻ لاء حڪومت ۾ اچڻ گھري ها ته پوء پاڻ سان گڏ انهن ماڻهن جي ٽيم نه کڻي ها جيڪي ماضيء جي ڪيترن ئي حوالن سان عوام وٽ پاڻ سواليه نشان بنيل هئا.جيئن جيئن وقت گذرندو ويندو احتساب واري معاملي تي عمران خان جي انڌي حمايت ڪندڙن کي به اها ڳالهه سمجھه ۾ ايندي ويندي ته ”جو سنا سب فسانه ٿا،جو ديکا سب تماشا ٿا.“ سو اڳيان اڳيان ڏسندا وڃو ته ڪهڙا تماشا ٿيڻ وارا آهن.جيستائين نيب جي اداري جو سوال آهي ته ان جي هاڻوڪي چيئرمين جي اچڻ کان پوء ساڃهه وند ڌرين کي گھڻي خاطري ٿي هئي ته اهو ادارو بنان ڪنهن سياسي ۽ حڪومتي دٻاء جي پنهنجو ڪم ڪندو پر بد قسمتيء سان ايئن نه ٿي سگھيو توڙي جو نيب چيئرمين وقت بوقت ميڊيا تي اچي اهي اعلان ڪندو رهيو ته نيب ڪنهن جي به دٻاء ۾ ناهي پر حقيقتون انهيء ڳالهه جي تصديق نٿيون ڪن.برابر نيب ٻڌ ڇوڙ ڪندي رهي پر ڪنهن جي؟ مختلف ريفرنس جڙندا رهيا پر ڪنهن تي؟ڇا نيب کي حڪومتي صفن ۾ ويٺل هيترن سارن وزيرن ۽ مشيرن مان ڪو به گھربل نه مليو؟اهي سڀ جا سڀ کير سان ڌوتل هئا؟ بلڪه اهي ڪيس جيڪي حڪومتي وزيرن ۽ مشيرن خلاف نيب وٽ جاچ هيٺ هئا انهن مان ڪنهن هڪ تي به ڪا ڪاروائي ٿي هجي ته ٻڌايو؟انهيء کان سواء ڇا هاڻوڪي نيب چيئرمين جي اچڻ سان نيب جي اندر جيڪا ڪرپٽ مافيا موجود آهي اها ختم ٿي ويئي؟ نيب جي ان ڪارڪردگيء تي رڳو اسان اهو تبصرو نه پيا ڪيون بلڪه اسان جون معزز عدالتون ان حوالي سان مختلف وقتن تي جيڪي ريمارڪس ڏينديون رهيون آهن انهن کي نظرانداز ڪيئن ٿو ڪري سگھجي؟هاڻي جيڪر خان صاحب ترميمن يا قانونسازيء ذريعي نيب جي اختيارن تي ڪو ڪٽ لڳائڻ گھري ٿو ته انهيء ۾ حيرت جي ڪهڙي ڳالهه آهي جو نيب چيئرمين ڪجهه عرصو اڳ اهو بيان ڏنو هو ته ”هوائن جو رخ بدلجي رهيو آهي.“ سو هوائن جي ان رخ بدلجڻ کان پهرين خان صاحب نيب اختيارن جو رخ ئي بدلائي ڇڏيو ته ان تي اجائي واويلا ڪرڻ جي ڪهڙي ضرورت؟ هاڻي نيب پاران سرڪاري عملدارن کي ڇٽي ته ڪاروباري چڱن مڙسن کي به استشنا ملي ويئي آهي.عدالتي ۽ عسڪري ادارا ته اڳيئي نيب جي دائري کان ٻاهر هئا ، باقي رهيا سياستدان سو انهن جي اڪثريت ته بزنيس مين طبقي سان تعلق رکي ٿي تنهن ڪري انهن کي به آجو ئي سمجھو،جي اڃا به ڪو شڪ شبهو رهجي ويو ته نيب ترميمي آرڊيننس نيٺ موٽي ان پارليامينٽ ۾ ئي اچڻو آهي جتي وتائي فقير جيان بزنيس مين بڻيل اهي ئي سياستدان سندس اڳو جھليو ويٺا آهن سو انهيء نڪتي تي سياسي بيانن کي سنجيده وٺڻ بداران مطئمن رهو ته ويچارن سياستدانن کي به پارسائيء جي پرمٽ يا پاس ملي ويندي.گھڻو جيء جلائڻ ۽ سريڙ ساڙڻ جي گھرج ناهي.نڙي ڦاڙي نعرا هنيو، احتساب زنده باد،انصاف ۽ تحريڪ انصاف زنده باد!
