انساني معاشرن ۾ عروج و زوال جا سبب الله جي مقرر ڪيل اندازن جي مطابق پيدا ٿيندا آهن. جنهن علم جي زريعي سان قومن جي بدلجندڙ حالات جو جائزو ورتو ويندو آهي ان علم کي شايد اسان جي پسنديده زبان انگريزي ۾ سوشولوجي چيو ويندو آهي ء سنڌي يا اردو ۾ ان کي سماجي اڀياس چيو ويندو آهي. قرآن ڪريم ان تي گهڻو ڪجه چيو آهي. جيئن قرآن جا بجا اها تجويز پيش ڪئي آهي ته "زمين تي گهمي ڦري ڏسو" ڇو؟ مجرمين جو انجام، مصلحين جو انجام مومنين جو انجام، ڇا ٿيو؟ ليڪن غلام قومن کي ان علم پڙهڻ سان لگاء ناهي هوندو کو جو انهن جو حدف نوڪري هوندو آهي ء پاڪستان مين وري ان علم جي نوڪري ناهي. خير اهو ته ٿله هيو ملت جي اڄوڪي حالت جي درد جو. انشاء الله جي توفيق شامل حال رهي ء آفتن کان محفوظ رهيا سين ته حاٍضري ڀريندا رهندا سين. وسلام العارض احمد ۡخان شينو.
