سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر تعارف ) سنڌ ڌرتي هميشه اهڙا سپوت پيدا ڪندي رهندي آهي، جن جي شخصيت جي ڪري سنڌ کي هميشه ناز رهندو آيو آهي انهن شخصيتن مان ڪيتريون ته اهڙيون شخصيتون هيون جيڪي پنهنجو وارو وڄائي ۽ راهه رباني وٺي ويا جن لاء حضرت مخدوم طالب الموله صاحب رح جن هي الفاظ چيا آهن (جهڙڦر لاتي جن، موٽيو سي ٿا وڃن ) ( مگر وري شيخ اياز صاحب سنڌ لاء هميشه اميد جي ڪرن ڏسندي ڪيڏو نه خوب چيو آهي ته جي راهه اجل ڪنهن ورتي آ، هن ڀوڻء ڪئي ٻئي ڀرٿي آ۔ ) ۔ سنڌ ڌرتي جي انهن ماياناز شخصيتن مان وادي مهرڻ جي هڪ آواز محترمه سائڻ عابده پروين پڻ هڪ آهي، ( جنهن تي سنڌ ڌرتي ۽ سنڌي ماڻهن کي ناز آهي۔ ) عابده پروين 1957ع ڌاري سنڌ جي مشهور شهر (جن اهڙيون شخصيتون پيدا ڪيون آهن ،جن پوري دنيا ۾ اهيو ثابت ڪيو آهي ته سنڌي ڪا قوم آهي، ۽ اها قيدري ذهين قوم آهي، ) لاڙڪاڻي جي محلي علي گوهر آباد ۾ استاد غلام حيدر خان جي گهر ۾ اک کولي ۔.سندس والد موسيقيءَ جو وڏو شوقين هو.عابده کي شروعاتي راڳ جون رمزون والد سمجهايون.والد کان بعد هن لاڙڪاڻي ۾ استاد ميهر علي خان کان موسيقيءَ جي سکيا ورتي.هن استاد سلامت علي خان ۽ استاد محمد جمن کي پنهنجو استاد ڪري مڃيو آهي.هن استاد محمد ابراهيم ۽ استاد وحيد علي خان ( استاد وحيد علي خان صاحب سان گڏ هڪ وڊيو پڻ هت ڏجي ٿي جنهن مان پڻ اهيو اندازو ٿئي ٿو ته عابده پروين محترم وحيد علي صاحب کان به راڳ جي سکيا ورتي ) ۽استاد منظور علي خان کان متاثر ٿي سندن انداز مان گهڻو ڪجهه حاصل ڪيو. 1970ع ۾ سندس خاندان لاڙڪاڻي مان لڏي مٽياري ۾ رهائش اختيار ڪئي.کيس ريڊيو تي آڻڻ وارو دين محمد زمان مٽياري هو.سڀ کان پهرين 1972 ع ۾ هن ريڊيو پاڪستان حيدرآباد جي پروگرام ” شوقيه ڳائيندڙن “ ۾ پنهنجي فن جو مظاهرو ڪيو.کيس فن کي نکارڻ ۽ سنوارڻ ۾ شيخ غلام حسين وڏي محنت ڪئي ۽ هن هڪ سال اندر تمام گهڻي مقبوليت حاصل ڪري ورتي. عابده پروين نه صرف سنڌي ۾ ڳايو پر هن سنڌي کان علاوه اردو، پنجابي، ۽ سرائڪي ۾ پڻ ڳايو، عابده پروين سنڌ ڌرتي جي اها شخصيت آهي جنهن تي پورو پاڪستان ناز پيو ڪري، عابدو پروين پاڪستان کان علاوه دنيا جي ڪيترين ئي ملڪن ۾ پڻ پنهنجي فن جو مظاهرو ڏيکاري چڪي آهي، عابدو پروين کي سندس فن جو قدر ڪندي پرائيڊ آف پرفارمنس 1982ع ۾ ڏنو ويو ۽ ستاره امتياز 2005ع ۾ ڏنو ويو، ان کان علاوه عابده کي شاه لطيف ايوارڊ پڻ ڏنو ويو هو۔ ڪمال جي ڳالهه ته اهيا آهي ته عابده پروين جي ٻولي کي نه سمجهندڙ ( انگريز ) به سندس گائڪي تي جهومندا آهن، اهيا اٿو دل ۽ من جي زبان جنهن کي لفظن جي شايد ضرورت ناهي پوندي۔ سنڌ سلامت جا دوستو هت مان توهان لاء سائڻ عابده پروين جو مختصر انٽرويو ۽ سندس ڳايل مشهور ڪلام ونڊ ڪيان ٿو ، اميد ته منهنجو هي ڪم پسند ايندو۔ ۔ سائڻ عابده جون مختصر انٽرويو وڊيوز http://www.youtube.com/watch?v=9xbJlyCoaZw http://www.youtube.com/watch?v=-fRDbdCD-vs&NR=1 عابده پروين جواستاد وحيد علي خان سان گڏ ڳايل ڪلام http://www.youtube.com/watch?v=55HmWcZ1wO4&feature=related عابده جو اهو ڪلام جنهن ۾ عابده آخر روئي ڏنو هو http://www.youtube.com/watch?v=Eg_sVPZpG6Q&feature=related الله هو الله هو ( عابده جي آواز ۾ ربِ ڪائنات جو ذڪر ) http://www.youtube.com/watch?v=tAJvxlt5wlA&feature=related شاه عبداللطيف جو ڪلام عابده جي آواز ۾ http://www.youtube.com/watch?v=QmMB-RFHIj0 عابده پروين جي آواز ۾ هڪ ماءُ جي دعا http://www.youtube.com/watch?v=NJfPdp1dJ3M سنڌ منهنجي امان سونهن تنهنجي مٿان ڇا لکي ڇا لکان عابده جو آواز http://www.youtube.com/watch?v=ebQ-soGh1aQ&feature=related هن جنم هُن جنم لاء وچن ٿو ڪريان سنڌ تنهنجو هجان http://www.youtube.com/watch?v=5j9zpJ-A1pk&NR=1 جب سي تو ني ديوانه بنا رکا هي عابده جو ڳايل اردو ڪلام http://www.youtube.com/watch?v=jMLO09kJbD4&feature=related يار ڪو هم ني جا بجا ديکا عابدو پروين جي آواز ۾ http://www.youtube.com/watch?v=GgzUJQRmzEo سڻ بات بره دي ڪيهي عابده پروين جي آواز ۾ http://www.youtube.com/watch?v=b16MAvIHedY بابا بلي شاه جو ڪلام عابده جي آواز ۾ http://www.youtube.com/watch?v=IH8BgubvXWM&feature=related
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) ڪي اهڙيون شخصيتون ٿينديون آهن جن کي رب العالمين طرفان ديومالائي قسم جون خوبيون عطا ٿينديون آهن ۽ ڄمندي ئي ڄام هوندا آهن ۔۔۔ اسانجي سنڌ جي راڳ جي راڻي محترمه عابده پروين به اهڙن انسانن مان آهي ۔۔۔ سندس گيت ۽ سنگيت ايترو ته پراثر آهي جو ٻڌڻ سان ماڻهون پاڻ مراديو جهومي پوي ٿو ۽ سندس سچائيءَ سبب هن وقت برصغير هند ۾ ڳائڻيءَ جي نسبت سان اوچو مقام حاصل ڪري چڪي آهي ۔۔۔ صوفي راڳ جو هڪ اهم نشان ٿي پئي آهي ۔۔۔
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) سان کي پنهنجي تهذيب جي هر سٺي روايت تي فخر هئڻ گهرجي ۽ ان کي زنده رکڻ اسان جو فرض آهي، پر ساڳئي وقت دنيا ۾ بدلجندڙ صورتحال تي به نظر رکڻ گهرجي. اسان کي ٻين جيڀلائي لاءِ سوچڻ سان گڏ پنهنجن انفرادي ۽ اجتماعي مفادن جي تحفظ لاءِ سوچڻ گهرجي ۽ ان کي ترجيح ڏيڻ گهرجي.پروين کي انڊيا ۾ بطور جج جي گهرايو ويو هو۔ ساجد ۽ واجد جيڪي پڻ ميوزڪ ڊاريڪٽر به آهن۔ انهن جي پروگرام ۾ ته مونکي فخر محسوس ٿيو سنڌي اجرڪ سان عابده صاحبه ججمينٽ ڪئي۔ سائين منهنجا اسانجي سنڌي زبان جي نمائندگي ڪندڙ کي الله سائين پنهنجي امان ۾ رکي (امين)[/color]
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) ڀاء علي اڪبر اهيا توهان جي مهرباني جو توهان منهنجي هر تحرير تي نظر رکندا آهيو، پر ڀاء توهان کي اهيو عرض ڪندس ته برائي مهرباني منهنجي تحرير تي پنهنجا خيالات تحرير ڪندا ڪريو ته توهان جي مهرباني ٿيندي، پوء ڀلي اهي ڪمينٽس منهنجي حق ۾ نه به هجن۔ ڪا ڳالهه نه آهي، بلڪه مون کي ته ان ڳالهه جي به خوشي ٿيندي۔ سائين تاج محمود امروٽي صاحب ر ح سنڌ ۾ آزادي واري تحريڪ جي تاريخ، مولانا تاج محمودامروٽيءَ جي ذڪر کان سواءِ اڻ پوري سمجھي ويندي. سنڌ جيعالمن ۽ مشائخ جي طبقي ۾ مولانا امروٽي جو نالو ڪارونجھر جيڪر جيان اونچو ۽ اڏولٿو نظر اچي. انھيءَ ۾ ڪوبه وڌاءُ نه آھي ته سنڌ گذريل سوا کن صديءَ جي عرصي ۾، اسلام سان محبت،دين جي انقلابي تصور جي واڌاري، بدعت ۽ منڪرات جي پاڙ پٽڻ،غيرمسلمانن ۾ اسلام جي تبليغ ۽ قومي تحريڪن ۾ بھرو وٺڻ جيسلسلي ۾ مولانا امروٽيءَ جھڙو ٻيو ڪو شخص پيدا نه ڪيو آھي.مولانا جيزندگي جي اڀياس مان خبر پوي ٿي ته، جتي سندن ذاتيزندگي، خدا خوفي، تقويٰ، ذڪر، تسبيح ۽ عبادتن سان ڀرپور ھئي،اتي نيڪين جي تلقين ۽ دين کي قائم ڪرڻ جي سلسلي ۾ پنھنجومثال پاڻ ھئا. اھڙي ھمه گير ۽ ڀرپور شخصيت جي زندگيءَ باب افسوس آھي ته ڪو ڪتاب نه لکيو ويو آھي. روزانه الوحيد جي رڪارڊ مان معلوم ٿئي ٿو ته مولانا دين محمد وفائي ۽ مولاناعبدالڪريم چشتيءَ، مولانا جي حياتي جي باري ۾ جدا جدا ڪتابن لکڻ جو خيال ظاھر ڪيو ھو. پر اھو ارادو عملي شڪل اختيار نه ڪري سگھيو. انھيءَ کان پوءِ، مولانا ابوبڪر شبليءَ، مولاناامروٽيءَ بابت ڪتاب لکڻ جي ڪوشش ڪئي، پر موت کيس مھلت نه ڏني.لاڙڪاٹي جي ھڪ استاد محمود شاه، مولانا امروٽيءَ تي پي.ايچ. ڊي جو مقالو لکيو آھي، جيڪو 6 ست سئو صفحن تي مشتمل آھي. پر بدقسمتي سان انھيءَ مقالي ۾ مولانا جي انقلابي ڪردار ۽قومي تحريڪن ۾ بھري وٺڻ ۽ سياسي ميدان ۽ آزاديءَ جي جنگ ۾ڪردار ادا ڪرڻ جي احوال بدران، مولانا موصوف جي معجزن،ڪرامتن ۽ ڪشف والھام جو ذڪر آھي. سنڌ يونيورسٽي جي سنڌيالاجي شعبي جي سربراھه ڊاڪٽر غلام علي الانا جي اھا راءِ بلڪل درست آھي ته، انھيءَ مقالي ۾ مولانا جي قومي ڪردار کي نظر انداز ڪري، مولانا جي ھمه گير شخصيت کي ڌڪ رسايو ويو1 ع ڌاري خيرپور رياست 8 5 آھي. مولانا تاج محمود امروٽي، 7جي ھڪ ننڍڙي ڳوٺ ديوات ۾ پيدا ٿيا. مولانا سيد گھراٹي مان ھو،جيڪو علائقي ۾ رشد وھدايت جو سرچشمو ليکيو ويندو ھو. مولاناجو والد سيد عبدالقادر علائقي جو وڏو عالم ۽ ھڪ باعمل مسلمان ھو، جنھن پنھنجي پٽ کي، قرآن مجيد جي تعليم گھر ۾ ڏني، ۽ پوءِ فارسي پڙھائڻ لاءِ مولانا محمد قاسم الرا واري جي مدرسي ۾ داخل ڪرايو.ان زماني ۾ سنڌ ۾ مولانا عبدالقادر پنوھاري (تعلقو روھڙي)جي علميت جو چئوٻول ھو. مولانا امروٽي به درس نظامي کي اتي مڪمل ڪيو، ۽ پوءِ پنجاب ۾ ديني علم جي چشمن مان فيض حاصل ڪيائين. ديني تعليم جي پڄاٹيءَ کان پوءِ، روحاني فيض حاصل ڪرڻ لاءِ مولانا محمودالحسن جي خدمت ۾ حاضر ٿيڻ جو فيصلوڪيائون، پر ڪن اڻ ٽر مجبورين سبب، ائين نه ٿي سگھيو. بعد ۾ سنڌ جي ممتاز روحاني پيشوا حافظ محمد صديق ڀرچونڊي رحه جي خدمت ۾ حاضري ڏنائون.حافظ صديق رحه سيد احمد شھيد جي تحريڪ کان متاثر ھو ۽ سوئي واري بزرگ جو خليفو ھو. ۽ سوئي وارو بزرگ حضرت پيرشاھه جي والد پير سائين محمد راشد روضي ڌٹي · سائين صبغت ارحه جو مريد ھو. مولانا تاج محمود امروٽي صاحب جن چاليھن ڏينھن تائين ۽ ھڪ ٻي روايت مطابق اڍائي مھينن تائين، حافظ محمد صدي رحه جي خدمت ۾ رھي، فيض حاصل ڪيايون.سنڌي مسلمان ٿيڻ لاءِ · انھيءَ عرصي ۾، مولانا عبيدلله حافظ محمد صديق رحه وٽ آيل ھئا ۽ اتي ئي مولانا امروٽي ۽ مولانا سنڌي جي وچ ۾ تعلقات جي شروعات ٿي.مولانا جي تربيت کان پوءِ، حافظ محمد صديق رحه حڪم ڏنو تعاليٰ جي دين جي دعوت ڏي! ۽ · ته امروٽ وڃي ماٹھن کي ابدعت ۽ براين خلاف جھاد ڪر! (امروٽ لاڙڪاٹي ۽ سکر جي وچ۾ واقع آھي، ۽ اتي ئي مولانا امروٽي جي وڏن جون قبرون آھن)جيڪي انھيءَ وقت بدعت ۽ شرڪ جو مرڪز بٹيل ھيون. حافظ محمد صديق، مولانا تاج محمود کي امروٽ روانو ڪرڻ وقت مددلاءِ ٻه مريد به ھن سان روانه ڪيا. امروٽ اچي ڏٺائون ته، سندن وڏن جون قبرون شرڪ ۽ بدعتن جو اڏو ۽ چرس ۽ ڀنگ جي موالين جو مرڪز بٹيل ھيون. ڪجھه ڏينھن اصلاح جي طريقن تي ويچار ٿيندو رھيو ۽ آخرڪار مريدن جي مدد سان موالين کي ڀڄائي ڪڍيائون.موالين جي انھيءَ مرڪز ۾ مسجد جي تعمير جو ڪم شروع ڪيو ويو. مولانا امروٽيءَ پنھنجي ھٿن سان ڪچيون سرون ٺاھڻ شروع ڪيون ۽ مريد کيس مٽي کوٽي ڏيندا ھئا. اھڙي طرح مسجد ٺھي راس ٿي ۽ پوءِ مسجد جي ڀرسان مدرسو به تعمير ڪيو ويو.ڪيتري عرصي تائين، مولانا امروٽي ۽ سندس مريد، ساٿي ۽ شاگرد نھايت تنگي ۽ فاقن تي ڏينھن گذاريندا رھيا. روزگار جو ڪو ذريعونه ھو. ڳوٺ جي ھڪ نيڪ مرد وڏيري مستي خان، اھڙي حالتڏسي، مولانا کي مالي مدد جي آڇ ڪئي، جيڪا انھيءَ ڪري مولاناقبول نه ڪئي جو پنھنجي ڪم ۾ مداخلت جو امڪان ھو. مولاناانھيءَ مرحلي تي نٿي چاھيو ته مالي مدد ذريعي ڪوئي، سندس رٿيلڪم تي اثر انداز ٿئي. ڪجھه ڏينھن کان پوءِ جڏھن شاگرد ۽ سالڪوڏي تعداد ۾ اچڻ لڳا ۽ مولانا ماٹھن جي توجه جو مرڪز بٹجي ويوته، پنھنجي نگراني ۾ زمين آباد ڪرايائون ۽ فصل مان گذر سفر جو1 ھجري ۾ امروٽ آيا ھئا، ۽ 3 0 بندوبست ٿي ويو. مولانا سن 0ست اٺ سال ساندھه جنھن محنت ۽ خلوص سان جدوجھد ڪئي ۽ تعاليٰ جي دين جو ڪم ڪيو · دنوي فائدن کان پاسيرو رھندي ا ھو، ان جا اثرات ۽ فائدا علائقي ۾ ظاھر ٿيڻ لڳا ۽ ستت ئي مولانا ماٹھن جي توجه جو مرڪز بٹجي ويو. 1 ع سن ھجري ڌاري، جڏھن 3 0 سنڌي 8 · مولانا عبيدلله ديوبند کان فارغ ٿي، سنڌ واپس وريو ته، سندن مرشد حافظ محمد صديق رحه جن جو انتقال ٿي چڪو ھو. تنھنڪري مولانا سنڌي امروٽ ھليو آيو ۽ مولانا تاج محمود وٽ درس تدريس جو سلسلو شروع ڪيائين ۽ ست سال امروٽ ۾ رھيو. ھي اھو دور ھو، جڏھن اڃا تائين مولانا سنڌيءَ نئين تھذيب جي اثر کي قبول نه ڪيو ھو.سنڌيءَ، · حافظ محمد صديق جي رحلت کان پوءِ، مولانا عبيدلله مولانا تاج محمود امروٽيءَ کي پنھنجي روحاني پيشوا طور تسليم ڪيو. انھيءَ سلسلي ۾ ھو پنھنجي ”ذاتي ڊائري“ ۾ لکي ٿو:1 ھه ڌاري آئون سيدالعارفين 3 0 8 شوال المڪرم 8 ”حضرت حافظ محمد صديق ڀرچونڊي وارن جي ٻئي خليفي حضرت مولانا ابوالحسن تاج محمود امروٽيءَ ڏانھن امروٽ ضلع سکر ھليو ويس. مولانا جن منھنجي لاءِ پيءُ جي مثل ھئا، جي منھنجو نڪاحسکر ۽ اسلاميه اسڪول جي استاد مولوي محمد عظيم خان يوسف زئي جي نياٹي ساڻ ڪرايو، ۽ منھنجي ماءُ کي به گھرايو، جيڪا پوءِ آخر گھڙي تائين مون وٽ رھي.
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) عابده پروين جي فني دنيا۔۔۔۔۔۔ عوامي آواز رپورٽ هن وقت عابده پروين سڄيءَ دنيا جي مڃيل ڳائڻي آهي. سندس مڃوتيءَ جو سبب صوفي شاعرن جو ڪلام آهي. سنڌ جي صوفي بزرگن کان سواءِ پنجاب جي صوفي بزرگن خواجه غلام فريد، بابا بلي شاهه، شاهه حسين وغيره جو ڪلام ڳائيندي آهي. هوءَ سنڌي کانسواءِ اردو، سرائڪي ۽ پنجابيءَ وغيره ۾بهترين اچار سان ڳائيندي آهي. جڏهن اردو ڳائي ته ماڻهو سمجهندا آهن ته سندس مادري ٻولي ئي اردو آهي. اهڙيءَ ريت سرائڪي ۽ پنجابي به بهترين انداز ۾ ڳائيندي آهي. لفظن جي ادائگي تمام گهڻي چٽي هوندي اٿس. ڳائڻ وقت ٻڌندڙن ۽ ڏسندڙن کي به جهومائي ڇڏيندي آهي. وجداني ڪيفيت ۾ ڳائيندي آهي. سندس ڳائڻ ۾ روحانيت تمام گهڻي آهي. کيس غزل توڙي گيت ۽ ڪافيءَ توڙي وائيءَ ڳائڻ ۾ تمام گهڻي مهارت حاصل آهي. ڪلاسيڪي توڙي نيم ڪلاسيڪي رمزون چڱيءَ ريت ڄاڻي ٿي. ٺُمري به واهه جي ڳائيندي آهي.عابده پروين جي ڳائڻ وقت ماڻهن جي وجداني ڪيفيت ۾ اچڻ جا هونءَ ته ڪيترائي مثال آهن پر سال 2000ع ۾ آمريڪا جي شهر نيويارڪ جي هڪ پارڪ ۾ ٿيل محفل جو ذڪر ڪجي ٿو. عابده کي ٻڌندي ٻڌندي انگريز نچي نچي بيهوش ٿيڻ لڳا ته اتان جي پوليس ٿرٿلي ۾ اچي وئي ۽ بيهوشن کي اسپتال کڻڻ شروع ڪيائون. ان تي وجداني ڪيفيت ۾ آيل ماڻهن اسپتال وڃڻ کان انڪار ڪيو ۽ چيو ته اسان هڪ اڻڄاتل ۽ اڻڏٺل دنيا ۾ پهچي ويا هئاسون، اوهان اسان کي ان دنيا مان نه ڪڍو.عابده دنيا جي ڪيترن ئي ملڪن ۾ پنهنجي فن جو مظاهرو ڪيو آهي، جن ۾ آمريڪا، انگلستان، فرانس، مراڪش، هالينڊ، جپان، جرمني، ڪئناڊا، هندستان، تنزانيا وغيره وغيره شامل آهن.عابده پروين گهڻي ڀاڱي صوفي بزرگن کي ڳايو آهي، انهن مان شاهه عبداللطيف ڀٽائيءَ کي سڀني کان وڌيڪ ڳايو اٿائين. ريڊيي حيدرآباد تي شاهه جي ڪجهه واين کي اردو ترجمي سان رڪارڊ ڪيو ويو. سنڌيءَ ۾ استاد محمد جمن ۽ عابده پروين ۽ اردو ترجمو ثريا حيدرآبادي ڳايو. عابده جي آواز ۾ حيدرآباد ريڊيي تي سنڌيءَ ۽ سرائڪيءَ سان گڏ ڪيترائي اردو نغما به رڪارڊ ٿيا. سندس اردو نغمو استاد نياز حسين جي موسيقي ۾ آرزو لکنويءَ جي شاعري ”گهنگروا باجي ڇنن ڇنن“ ڏاڍو مقبول ٿيو. عابده پروين جي آواز ۾ شاهه جو رسالو رڪارڊ ڪرايو ويو آهي، جيڪو تمام وڏو ڪم آهي. اهو ئي سبب آهي ته عابده کي وڌ ۾وڌ ايوارڊ به شاهه لطيف ايوارڊ مليا آهن. پاڻ فراخدليءَ جو مظاهرو ڪندي اعلان ڪيائين ته هاڻي شاهه لطيف ايوارڊ مون کي ڏيڻ بدران ٻين فنڪارن کي ڏنو وڃي ته جيئن انهن جي مڃتا ٿئي. کيس ٻين ايوارڊن ۾ سچل سرمست ايوارڊ 1980ع، سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئيشن پاران 1980ع ۾ سهڻي ايوارڊ ۽ 1986ع ۾ پاڪستان سرڪار پاران مليل پرائيڊ آف پرفارمنس ايوارڊ وغيره شامل آهن. کيس راڳ جي راڻي به سڏيو وڃي ٿو تنهن کان سواءِ کيس اُم ڪلثوم ۽ مارئيءَ جا لقب به ڏنا ويا. ثقافتي ڏهاڙن ۾ سنڌ کان وسري ويل عابده پروين! پنهنجي ٻولي ۽ ثقافت سان محبت ڪنهن به قوم جي زندهه هئڻ جي سڀ کان وڏي نشاني آهي، اسان کي پنهنجي عظيم ثقافت ۽ ٻولي سان ضرور پيار آهي، شايد ئي ڪا قوم اهڙي هجي، جيڪا پنهنجي ڌرتي، ان جي ٻولي ۽ ثقافت سان ايتري محبت ڪندي هجي پر ڇا اجرڪ، ٽوپي، رلي ۽ ڀرت ڀريل وڳا ئي سنڌ جي ثقافت سان محبت جي اظهار جي انتها آهي، انهن سان محبت ڪري اسان پنهنجي ڌرتي، ثقافت ۽ ٻولي جو قرض ادا ڪري ڇڏيو. گذريل ٻن هفتن کان سنڌي پنهنجي ثقافت سان محبت جي اظهار لاءِ مختلف ذريعا استعمال ڪري رهيا آهن.ٻار، ٻڍا، نوجوان سڀ سنڌ سان محبت جو نه فقط اظهار ڪري رهيا آهن پر سنڌ جي ثقافت جي تحفظ ۽ ترقي جو وچن ڪري رهيا آهن، سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ ”سنڌڙي تي سر ڪير نه ڏيندو، سهندو ڪير ميار او يار“ ”هن جن هُن جنم لاءِ وچن ٿو ڪريان، مان جتي به هجان، سنڌ تنهنجو هجان.“ سنڌ منهنجي امان، سونهن تنهنجيءَ مٿان ڇا لکي ڇا لکان.“ ۽ اهڙن ٻين گيتن تي جهمريون پائيندڙ اسان سنڌين مان ڪنهن کي به اها ڳڻتي ڪانهي ته ڪلهي تي سنڌي اجرڪ پائي، شاهه ڀٽائي، سچل، شيخ، اياز، تاجل بيوس، عبدالڪريم پلي، يوسف شاهين ۽ ٻين شاعرن جي صوفياڻي ۽ قومي شاعري ڳائي صوفي ازم ۽ سنڌيت جا جيڪي ڏيئا سڄي دنيا ۾ عابده پروين روشن ڪيا آهن، اسان ڪروڙ سنڌي اربين رپيا خرچ ڪرڻ سان به شايد نه ڪري سگهون. سنڌ جي ثقافتي ڏهاڙن تي وڄندڙ دهل ۽ شرناءِ ۾ جهمريون هڻندڙ سنڌين مان ڪنهن کي به ياد ناهي ته سنڌ جو هي امر آواز دل جي ننڍي آپريشن کان پوءِ لاهور جي ڪهڙي اسپتال ۾ ڪهڙي حال ۾ آهي. سنڌ حڪومت ۽ سنڌ جي عوام پاران گڏيل طور تي ثقافتي ڏهاڙو ملهائي ڄڻ ته اسان سنڌ سان محبت وارو فرض ادا ڪري ڇڏيو آهي. لاڙڪاڻي جي مٽي سڄي دنيا ۾ سنڌ ۽ سنڌين جي سڃاڻپ آهي. موهين جو دڙو، شهيد ذوالفقار علي ڀٽو، شهيد بينظير ڀٽو، شهيد شاهنواز ڀٽو، شهيد مير مرتضيٰ ڀٽو ۽ عابده پروين سنڌ جي عالمي سڃاڻپ آهن، انهن پنهنجي عمل سان ثابت ڪري ڏيکاريو آهي ته ڌرتيءَ جو قرض ڪيئن لاهجي. انهن مان هڪ کان سواءِ باقي سمورا اسان کان رُسي هليا ويا پر دهلن ۽ شرنائين جي آوازن ۾ اسان ڪڏهن اهو سوچيو آهي ته سنڌ جي ثقافت جي آخري نشاني عابده پروين به جيڪڏهن اسان کان بي وقتائتو موڪلائي وئي ته سڄي دنيا ۾ سنڌ ۽ سنڌيت جا ڏيئا ڪير روشن ڪندو. هن ثقافتي گوڙ م ته سنڌ حڪومت ۽ ثقافت جي ترقي ۽ تحفظ لاءِ قائم ڪيل ثقافت کاتي کي ته اها به خبر ناهي ته عابده پروين نالي به ڪا سنڌ جي سفير آهي جنهن سڄي دنيا کي ٻڌايو ته سنڌ واقعي صوفين ۽ امن پسندن جي ڌرتي آهي. عابده پروين اوڀر کان اولهه ۽ ڏکڻ کان اتر تائين چوطرف ماڻهن کي ٻڌايو ته شاهه لطيف جو ڪلام ئي صوفي ازم ۽ امن جي ڦهلاءَ جو سڀ کان وڏو وسيلو آهي. سنڌ جو وڏو وزير ته تمام گهڻو مصروف هئڻ سبب لاهور نه وڃي سگهيو آهي پر سنڌ جي ثقافت جي تحفظ ۽ ترقي جو قلمدان رکندڙ سسئي پليجو ۽ سندس کاتي کان به اهو وسري ويو آهي ته عابده پروين دل جي سخت تڪليف سبب اسپتال داخل آهي هن کي ته عابده پروين لاءِ ٽپال وسيلي گلدستو موڪلڻ جي به توفيق نه ٿي پر اسان جو روز سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ سندس گيتن تي جهمريون هڻي رهيا آهيون اسان مان ڪنهن به هٿ مٿي کڻي سندس جلد صحتيابي ۽ ڊگهي ڄمار لاءِ دعا گهري آهي؟ اسان جو اهو رويو ته اهو ثابت ڪري ٿو ته اسان جي سنڌ ۽ ان جي ثقافت سان ڪابه محبت ناهي پر اسان ته رونشي ڪوڏيا آهيون ۽ ”دهل وڄي ۽ دوسو مڙيءَ مثل اها به خبر ناهي ته ثقافت هوندي ڇا آهي؟ اسان ته پنهنجي ”موتيءَ داڻن“ جو به قدر نه ٿا ڄاڻون. مون کي ان وقت سخت شرمندگي ٿئي ٿي جڏهن گوگل تي عابده پروين جي نالي تي سوين صفحا منهنجي آڏو اچن ٿا. دنيا جي مکيه اخبارن دي ٽيليگراف، دي هندو، ٽائمز آف انڊيا، نيويارڪ ٽائمز، گلف نيوز ۽ ٻين جي پرنٽ ۽ اي ايڊيشن ۾ سندس فن ۽ زندگيءَ بابت ٻيو ته گهڻو ڪجهه لکيل آهي پر سندس بيماريءَ بابت سڄي دنيا جيتري پريشان ۽ فڪرمند آهي. ڪاش سندس صوفياڻي راڳ ۽ قومي گيتن تي وجد ۾ جهمريون هڻڻ جي ”اداڪاري“ ڪندڙ سنڌ جو عوام ۽ سنڌي ميڊيا به فڪرمند هجي ها. هونئن به اسان جي اها روايت رهي آهي ته اسان جيئري قدر ڪرڻ وارين قومن مان ئي نه آهيون، پنهنجي هيروز جو قدر اسان تڏهن ڪيو آهي جڏهن اهي اسان جي ”مڪاري ۽ اداڪاريءَ واري محبت ڏسي نه سگهندا آهن. خبر ناهي ته اسان کي ڪڏهن احساس ٿيندو ته صرف اجرڪ ۽ ٽوپي سان محبت ئي سنڌ سان محبت جي ثابتي ناهي، سنڌيت جي پرچار ڪندڙ حقيقي هيروز جو قدر ئي اسان کي عظيم ثقافت جو وارث بڻائي سگهي ٿو.
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) سائين توهان جي هر ونڊ تمام بهترين هوندي آهي توهان جي ونڊ جي جيتر ي تعريف ڪجي اها گهٽ آهي .
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر انٽرويو ) ادا ڀاء توهان جي به مهرباني جو توهان منهنجي هر تحرير تي نظر رکو ٿا، ۽ ان جو جواب پڻ ڏيو ٿا
جواب: سنڌ جو آواز سائڻ عابده پروين ( هڪ مختصر تعارف ) سائڻ عابده پروين جي متعلق جيڪو به ڪجهه چئجي يا لکجي اُهو تمام گهٽ آهي ڇاڪاڻ ته سائڻ عابده پروين جي مُتعلق ائين کڻي چئجي ته ميڊم جي گائڪي ۾ اُهو سڀ ڪجهه شامل آهي جيڪو شايد هي ڪنهن گُلوڪار يا گُلوڪاره جي سُرن ۾ هُجي، پوءِ اهو چاهي سوز هُجي يا خوشي جي ڪا جهلڪ ، سُرن جي لاه چاڙه کي خوب وجد ۾ اچي ڪري ٻڌڻ وارن تي به سُڪوت تاري ڪري ڇڏڻ واري اسان جي پياري مٺڙي سنڌ جي سائڻ عابده پروين کي رب پاڪ وڏي ڄمار ڏي ۽ سدا سلامت تا قيامت پنهنجي ڪُٽنب سان گڏ شاد ۽ آباد هُجي۔۔۔۔ آمين ثم آمين۔۔۔۔۔
