ٽرن...........ٽرن..........ٽرن............“ بيل جو مسلسل آواز اچي رهيو هو، منهنجي خواب گاهه ۾، ڪنهن اڻ ڳاتل سُر جيان! سئنيما تي هلندڙ بور فلم جيان! کٽارو بس جي کڙڪي جيان! خواب جيڪي ڪيترن ئي ڪلاڪن کان ننڊ تي موهت ٿي پنهنجي دنيا هلائي رهيا هيا، سي ٽٽڻ چاهين ٿا. بيل جو اڻ گهريو آواز هڪ پل ۾ هٿ لڳڻ سبب رڪجي ويو. شايد صبح ٿي ويو آهي. ڪارو آسمان به شرم وچان اڇو ٿيندو پئي ويو، ڪڪڙ ۽ گڏهه گڏجي صبح ٿيڻ جي صدا ٻڌائي رهيا هئا، ڄڻ ڪنهن گمنام فلم جي بي سري ڌن، مان اڃان ننڊا کيل هئم، سمجهيم ته پاڙي ۾ راڳ رنگ جي محفل هلي رهي آهي. انسان ڪيڏي به اوک ۾ زندگي گذاري پر خوابگاهه جا خواب خوش رکندا آهن، اهي خواب ئي ته آهن جن ڪنهن به بادشاهه جو تالو نٿو لڳي سگهي. باقي!”زندگي!!!“ ڪيڏي نه اوکي آ گذارڻ!! رڳو دشواريون! پنهنجن پيرن تي بيهڻ ڪيڏو نه اڙانگو ڪم آهي! وري بيروگاري اڃان به سنڌَن مان ست ئي ڇڏائي ڇڏي ٿي، ڪو هنر به ته ڪونه سکيم، اڄ بابا جي اها ڳالهه ياد اچي ٿي ، جيڪا هڪ انگريزي ڪهاوت کي ڦيرائي چوندو هو. “Always play and no work maks man gypsy” ننڊ به ڪيڏي نه عجيب شيءِ آهي، آغوش وٺڻ چاهي ته ڪنهن به ڪم ۾ مورڳو مزو ئي نه اچي، جي ڇڏڻ چاهي ته ماڻهو ڇڏيس نه، خوابن جا خوبصورت منظر، محبت نگر، خوشين جا لمحا، طلسماتي ڪيفت، ڪڏهن باغن ۾ ته ڪڏهن ڪوهه ڪاف جي ڪنڊ پاسي،سهڻا سپنا جيڪي خواب جي دائري ۾ ڦرندا آهن، سڀ ڇڏي، نيٺ نه چاهيندي به سجاڳ ٿيڻو پوندو آهي، ٿڌي پاڻيءَ سان هٿ منهن ڌوئي، ڏندڻ ڪرڻ، ۽ وهنجڻ! ڪيڏو نه اڙانگوڪم محسوس ٿيندو آهي، هونئن به اهو ڪنهن نوڪري واري کي جڳائي. ”جواد.....!او اباجواد!!“ ”جي امان.....؟“ ”پٽ باک ڦٽئَ ويل اڪرم سڏي سڏي ويو اٿئي، تو کي ته آهي دير اٿڻ جي عادت پيل، سو توکي ڪونه اٿاريم، ويچارو ٻاڪي ٻاڪي وڃي ٿڪو پر مجال آجو تون اک کولين.“ ”ڇا لئه آيو هو امان!؟“ ”نه ڄاڻ ابا، الاءِ جو ڪهڙو ڪم هئس، مونکي ته چيائين ته ٻڌائجائنس هن محل ئي شهر کان پهتو آهيان.“ ”نه امان نه ڪونه ٿو وڃانس!“ ”ڇو ڪونه ٿو وڃينس!“ ٿي سگهي ٿو ڪو خاص ڪم هجيس.“ ”اون هون......!ڇا وري ڇا هوند؟ واندو ماڻهو چوندو ته ويهه ته ٿا ڪچهري ڪريون.“ ”تون وري ڪهڙا ڪارخانه ٿو هلائين!؟“ امان طنزيه ٿي چيو.” پوءِ اَبا وڃي ته ڏسينس.“ رف رف روانيءَ سان سڌو اڪرم ڏي رخ رکيم، هو هميشه نبن ڪنڀر جي هوٽل تي ويهندو آهي ، جيڪا اسان جي گهر کان ٿوري پنڌ تي آهي، وکون کڻندي مختلف خيال اچي رهيا هئا، ڪهڙو ڪم هوندس؟ متان ڪو نئون ڪلام ياد ڪيو هجئين!يا ڪي تازا تازا گفتا ٻڌائي!جيئن ڪجهه ڏينهن اڳ بوريت ختم ڪرڻ رامو کڏ ڏي ويو هئس، سرڪار طرفان تازو لنڪ روڊ ٺهيو هو، تتان ننڊڙين پٿرين جو جهول ٽمٽار ڪري کنيم ۽ کڏ جي پاڻي ۾ لهرن جا گول دائرا ٺاهڻ لڳس،اڪر به ڪنهن سياسي ليڊر جيان آڱرين کي هوا ۾ لوڏي اچي کڏ تي پهتو، مان اڃان ڪجهه ڪڇان جو اڳ ۾ ئي ڦاٽ کادائين. ”يار اسان جي حڪومت صفا چري آهي، مڙئي ٻئي ٽئين سال اليڪشن ڪرايو بيٺي آهي، جيڪڏهن هڪ ئي دفعي چار پنج وزيراعظم چونڊي ڇڏجن، جو هڪ لهي ته ٻيو چڙهي ٻيو لهي ته ٽيون چڙهي،ائين ڪرڻ سان اليڪشن تي زيان ٿيندڙ پئسو به بچندو ته ملڪ به ترقي ڪندو.“ ٿورو وقفو ڪري چيائين،”جوانيءَ۾ مان ڏاڍو ڊورڻو هئس، ڏاڍو ڊڪندو هئس، ڊڪڻ واري عالمي مقابلي ۾ ڪاٺ جي گهوڙن تان بل ڏئي سب مقابلا کٽي ويندو هئس پر هڪ دفعي ڊوري رهيو هئس ته منڊي ڪتي زوريءَ اچي چڪ پاتو، اهو ڏينهن هي ڏينهن وري نه ڊڪيس.“ نڪ کي لمڪو ڏئي چيائين.” يار مان ٻڪري ورتي، ٻڪري هجي سڪيلڌي، ايترو کارايو مانس، ايترو کارايومانس، پوءِ به ٻڪريءَ کي آفري نه ٿي، ويچاري بک تي مري وئي.“ فلمي ولين جيان ٽهڪ ڏئي چيائين،“ غريب پلس وڏي فيملي ايزيڪولٽ دال....“ مونکي کلندو ڏسي چيائين،” کلي وٺ، اڄ ٽڪي ۾ ٽهڪ اٿئي، سڀاڻي اڍائي روپئي داڻو ڏيندوسانءِ.“ منهنجون وکون ختم ٿيڻ واريون هيون، ڇو جو اڳيان نبن ڪنڀر جي هوٽل هئي. منهنجي اندازي موجب هو هوٽل ۾ ويٺو هو ۽ ٽيبل تي پنهنجي ڏوڏين سان موسيقيءَ جو اسم تيار ڪري رهيو هيو. هو موسيقار نه آهي!!هو گلوڪار آهي!ڳوٺ جي گهٽين ۾ ڳائيندو آهي محفلن ۾ نه! اها ڏات هن کي ڪنهن مهان گائڪ کان ورثي ۾ نه ملي آهي پر نبن جي هوٽل ۾ ڪلام ٻڌي ٻڌي ملي اٿس. ”ڪهڙي ڳالهه آهي!؟“ ايندي ئي ڪَست مان پڇيم. ”ترس........ترس!ساهه پٽ!اچڻ سان ئي ٻٽجي ويو آهين!“ مون کي توائي ۾ ڏسندي چيائين. ”ڪا خاص ڳالهه به آهي يا ڪچهريءَ لاءِ هيانءُ ٿي ڦاٽئي؟!“ ”آهي! پر پهرين چانهه گهراءِ پوءِ.“ ”ڇو تو وٽ پئسا نه آهن ڇا؟“ ”خوشخبري تو لاءِ، چانهه مان پياريان! ڪمال ٿو ڪرين!“ ”اڙي او نبن! ٻه چانهيون آڻ!“ مون ئي چانهه گهرائي. ”ڇا ٿيو اٿئي!اڄ ڀلا ايڏي ڪاوڙ! پرين کل ته سهي، کلڻ جو گهٽ ۾ گهٽ بل ته ڪونه ايندو آهي!“ ”کلڻ جو بل!.......بل ته بجلي، گئس ۽ فون وغيره جو ايندو آهي، کلڻ جو ته نه !؟“ مان کليس پئي،”هاڻي ٻڌاءِ به سهي ڪهڙي خوشخبري آهي جنهنڪري ڪپڙن ۾ نه پيو ماپين!؟“ سڀاڻي ماستري لاءِ انٽرويو ٿيندو،اسان جو دوست ماسترٿيندو، ٿورو سينئر ٿيو ته ايف.اي ۽ اڃان سينئر ٿيو ته هيڊ ماستر....سڀاڻي توکي به انٽريو ڪال آهي، ياد اٿئي!؟“ ”اها ڪهڙي نئين ڳالهه آهي؟ ڪيترائي انٽريو ڏنا اٿم، ڪا اميد نظر ئي ڪونه ٿي اچي، هي به گذري ويندو.“ ”هن دفعي تون ضرور ڪامياب ٿيندين، ست هزار سيٽون آيون آهن!“ ”۽ درخواستون هڪ لک جمع ٿيون آهن، پوءِ به هن دفعي جيان ڏوڪڙکارائيندڙ ۽ سفارش وارن کي ملنديون..........۽ پاڻ کي ته ڦاٽڪ وارو به ڪو نه سڃاڻي ...........هونهه........!!“ ”ڇڏ بڪواس، ڀلا ٻڌاءِ ته ڪهڙي محل هلندين!؟“ ”يار منهجي دل نه ٿي چئي.“ ”مان چوان ٿو جواد!اِها ڦانٽا گيري وڃي ٻين سان ڪر..........“ ”تو ۾ ته ٿوم ئي ڪونهي اڪرم!“ ”مون ۾ ته گدامڙي به ڪونهي!.......پر تون ٻڌاءِ ڪهڙي وقت هلندين!؟“ ”چڱو چڱو صبح سوير هلنداسين!“ صبح جو جڏهن انٽريو سينٽر تي پهتاسين ته رش ڏسي مونکي لطيف سرڪار جو ميلو ياد اچي ويو. ”اڪرم ڏس اڄ ڪيترا بيروگار انٽريو ڏيڻ آيا آهن!“ ”يار جواد!ڇا ڳالهه آهي، جيڪو اندران انٽريو ڏئي ٻاهر اچي ٿو ته پگهر ۾ ڇم لڳو پيو آهي،اندر انٽريو ٿا وٺن يا گهر لاءِ ماني ٿا پچرائن، جي گهر لاءِ ماني ٿا پچرائن ته تون ڇا ڪندين!؟ توکي ته ماني پچائڻ ڪانه اچي ٿي...........تون هئين ڪجانءِ جو چئجانءِ ته سائين مونکي ماني پچائڻ ڪانه ٿي اچي !باقي جي نوڪري ڏيو ته هڪ عدد بورچيءَ جو انتظام ضرور ڪري ڏيندس!“ ”اڪرم ڇڏ مذاق! توکي ڇا خبر ته ڪهڙي ڪيفيت مان پيو گذران.“ مون ايترو مس چيو ته پٽيوالي منهنجو نالو ۽ نمبر پڪاريو. ”ڏس اڪرم!منهنجو وارو اچي ويو، مان اندر وڃان ٿو،دعا ڪجانءِ!“ اندران موٽن ويل مان به پگهر ۾ ڇم ٿي ويو هوس، مون کان ماني ڪونه پچرايائون، مون کي فيل ڪري ڇڏيائون. ان لاءِ ته مون وٽ ڪابه سفارش ڪو نه هئي، مونکي ڦاٽڪ وارو به ڪونه سڃاڻيندو هو.
