سقراط، جنهن کي ستر سالن جي عمر ۾ موت جي سزا ڏني وئي ۽ هن زهر جو پيالو پيتو سقراط طرفان Wikipedia جي ڌنڌي كرڻ فيتيريتي جو پٹ هو. جنهن ايٿينز جي رواج جي ابتڑ پي سقراط سنگ تراش سوفرونكس ۽ دائي کان نابري واري، ۽ سچ جو مبلغ ٿيو. هو اڄ کان چويهه سو سال اڳ جي ايٿينز، يونان جو رهواسي هو. جڎهن سائنس، ڊرامي ۽ شاعري ۾ هومر، فيثاغورث، پنڈار، سوفوكليز، ليان، هيسئڈ، جارجيس، يوريپڈيز، ايمپي ڊوكليز، انكثا غورث، ارسٹو فينز ۽ ايگاٿن وغيره پنهنجو وارو وڄائي چكا هئا. سقراط انهن مان كيترو لاڀ پرايو سا ڳالهه افلاطون جي سقراط سان منسوب كيل مكالمن ۾ ڏسي سگهجي ٿي. سقراط خيال پرست فلسفي هو. هو هك طرح توحيد جو قائل هو، سندس چوڻ هو ته سڀ ديوتا نيكي جا خواهان آهن. سقراط کي خبر هئي ته قديم شاعرن جي شاعري يونان ۾ مقدس ليکي وڃِي ٿي پر هن كڎهن به پنهنجو پاڻ تي ايمان آڻڻ جي ڳالهه نه كئي جڎهن ته كريفن جو ڊلفي وارو حوالو به وٹس هو. هن جي دلچسپي چنڈ ستارن سان نه هئي، نه ئي هو هڎين ۽ گوشت جي زمين سج کي ڦري ٿي يا سج زمين ٺهيل انسان کي اهميت ڏئي ٿو. هن لا کي ڦري ٿو كابه اهميت نٿا رکن ۽ نه ئي رت جي گردش يا هڎين جي اهم آهن. هو ته اوچا آدرش رکندڙ هو. هن جو واسطو جسم بناوٽ هن لا سان نه پر ذهن يا روح سان هو. سندس نظر ۾ سچ ۽ نيكي جي جستجو ئي سڀ کان اتم آهن. سقراط سڄي حياتي انهن سوالن جي کوج ۾ گذاري ته كائنات ڇا آهي؟ دنيا ڇو پيدا ٿي؟ انسان جي وجود جو كارڻ ڇا آهي؟ نيكي ڇا آهي؟ سچ ڇا آهي؟ وغيره. سقراط سڄي عمر رڳو ڳالهيون كندو رهيو ۽ هك لفظ به نه لکيائين ۽ نه ليكچر ڏنائين. هن جون كچهريون روايتي انداز واريون هونديون هيون. كڎهن ورزش گاهه ۾، كڎهن بازار ۾، كڎهن كنهن محفل يا دعوت ۾، كڎهن كنهن دكان تي، بس هن جو وقت ائين گذرندو رهيو. اسان وٽ سندس خيال افلاطون ۽ زينوفن ذريعي پهتا آهن. موت جي سزا جو اعلان كيو ويو، ته کيس دوستن ۽ شاگردن صلاح ڏني ته فرار ٿي وڃ پر سقراط ان جڎهن سقراط لا ڳالهه کي مڃڻ کان انكار كري ڇڎيو. هن جو چوڻ هو ته جن قانونن کي اسان جوڙيو آهي انهن قانونن کان كيئن ڇو نه شان سان مران. سقراط موت جي سزا جي ٿو فرار ٿي سگهجي. مان ستر سالن جو آهيان مرڻو ته هوئين به آهي پو فيصلي اچڻ کان اڳ چيو هو ته، ”منهنجي دعا آهي ته ديوتا ۽ عدالت اهڑو فيصلو ڏين جنهن ۾ منهنجي به ڀلائي هجي ۽ توهان جي به.“ شماري جي ذريعي ٿيو ۽ سقراط کي موت جي سزا جو حقدار قرار ڏنو ويو. ان دور جي عدالتي كاروائي ۾ فيصلو را سقراط کي بنديخاني ۾ وڌو ويو رواج مطابق سقراط کي زهر جو پيالو پي پنهنجو انت آڻڻو هو. پو پنهنجي زال زانپٹي ۽ ٻين عورتن سان كجهه وقت لا زهر جو پيالو پيئڻ کان اڳ سقراط پهريان غسل كيو، پو كچهري كئي. جڎهن جيلر زهر جو پيالو سقراط حوالي كيو ته سندس همدرد غم زده ٿي ويا تڎهن سقراط کين چيو، ”مون عورتن کي ان كري ئي ٻاهر موكليو آهي ته جيئن اهي اهڑي غلطي نه كن اوهان به پنهنجو پاڻ تي قابو رکو ۽ صبر کان كم وٺو.“ هو كمبل ويڑهي ليٹي پيو. پر وري ٿوري سقراط ٿوري دير تائين پسار كندو رهيو. پو زهر جي پيالي پيئڻ کان پو هن آخري ڀيرو ڳالهيو، ”كرائٹو اسان تي واجب آهي ته هك ككڑ شفا جي ديوتا جي نالي تي قربان دير کان پو كريون. ڇا تون اها قرباني ڏيندين؟ متان وساري ڇڎين.“ ٻئي ڏينهن ككڑ جي قرباني ڏني وئي. كرائٹو لکي ٿو، ”اسان سقراط جي جسم کي دفن كري ڇڎيو. منهنجو خيال آهي ته سقراط بذات خود موجود نه هو، پر مون کي يقين آهي ته هي جتي به آهي خير سان آهي.“ حوالا * كتاب، ”سقراط“ ليکكه كورا ميسن، سنڌي ترجمو: ظفر تان ورتل "http://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7" شخصیات :Category 22 آ وبر 2010 ع تي ترمیمیو ویو ھو. ، ھيءُ صفحو آخري ڀیرو 14:49 Text is available under the Creative Commons Attribution/Share-Alike License; additional terms .may apply. See Terms of Use for details ذاتیات پالیسي بابت Wikipedia غیرجوابدارینامو سقراط - Wikipedia http://sd.wikipedia.org/wiki/ سقراط 2 of 2 11/28/2010 8:40 PM PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
