آ قرآن انسان جي ڊاڪٽ بوڪ اهي ۾ عرض ڪري چڪو آهيان ته قرآن جا 70هزار ظاهري ۽ 70هزار باطني مفهوم آهن ۽ تقوى جون 70 هزار ڊگريون آهن ( اها روايت امام خميني رحه چهلِ حديث ۾ درج ڪئي آهي ) هاڻي جيڪو تقوى ۾ جيترو بلند هوندو مفاهيمِ احڪامِ الهي کي سمجهڻ توڙي ڏسڻ جي نّظر ان جي پنهنجي هوندي ۔ شاھ رحه جي اهو ڪو ٻيو فهم جِي ڳالھ ڪئي آهي ته اهو اِهو فهم ناهي جنهن نگاھ سان اسان سندس شعر جو مطلب ڪڍون ٿا ، ان لاءِ شاھ جهڙي نگاھ رکڻ ضروري آهي ، هڪ سالڪ جي سامهون اسانجي ڳوٺ جي حضرت موالي اهو شعر پرهيو سالڪ مسڪرائيند ي عجيب جواب ڏنو بابا اسان کان ته اهو زناڻو ڪم به ڪونه ٿو ٿئي سو ان فهم تي ڪا ٿي پهچنداسين، ( منهنجو مقصد ڪنهن دوست جي دل آزاري ناهي) ۽ جڏهن ڪنهن وقت تنهائي ۾ مون انهن کان پڇيو ته سائين پوء ان فهم مان مُراد ڇا آهي ته سائين جن فرمايو ڏاڏل منهنجي نگاھ شاھ صاحب جهڙي ٿورئي آهي جو آ اهو ٻڌايان ته شاھ صاحب جي نگاھ ۾ اتي فهم مان مطلب ڇا آهي پر ايترو سمجھ ۾ اچي ٿو نماز جو فلسفو آهي انسان کي بُرائي ۽ بي حيائي کان روڪيندي آهي مون چيو ته سائين اسان وٽ ته ماڻهون نمازون به پڙهن ٿا ۽ برائيون به ڪن ٿا ته سائين چيو اهو سوال مدارجِ نماز سان جڙيل آهي ( انشاءالله انهن جو احوال به ڪبو پر ڪنهن ٻي ساعت) ۽ روزو انسان جي اندر تقوى يعني پرهيز گاري پيدا ڪندو آهي جڏهن انسان بُرائي ۽ بي حيائي ءِ جي ڪمن کان رُڪجي وڃي ۽ تقوى حاصل ڪري قربتِ الاهي جو مُرتَڪِب ٿي وڃي ته شايد پوءِ اهڙي ميدان ۾ داخل ٿي ويندو آهي جتي روزو نماز زنانو ڪم لڳندو آهي هر وقت اصلاح جو محتاٍج وسلام
