نثارابڙو
نائب منتظم
اڄڪلهه سنڌي نوجوانن ۾ هي بحث عام آهي ته ڇا مرزا صاحب جو ساٿ ڏجي يا نه ڏجي، هڪڙا مرزا صاحب کي سنڌ جو سورهيه ۽ امام انقلاب ٿا چون ته ٻيا کيس وقتي هوا جو جهونڪو ته ٻيا وري کيس سازش جو مهرو ٿا سمجهن؛ ڳالهيون ته گهڻي ئي آهن پر منهنجي سياسي، سماجي پرورش ۽ حب الوطني منهنجي اندر ۾ ڪجهه هن طرح سان ولوڙ پئدا ڪري رهي آهي؛
مرزا صاحب جو سچ ڳالهائڻ، ۽ انجو وزارتن تان استعفا ڏيڻ ۽ پاڻکي سنڌ ۽ سنڌيت جي جذبي سان سرشار ظاهر ڪرڻ ... اسان سنڌين لاءِ ائين آهي جيئن ٿر جي وارياسي تي ڪيترن سالن جي سوڪهڙي کانپوءِ اوچتو آسمان تي بادل اچي ڪڙڪيا هجن ۽ گجگوڙ ڪري وسڻ جون وايون ڪندا هجن ... اسين سنڌي اهڙي ئي ڪنهن سورهيه سپوت جي ڳولها يا وري اوسيئڙي ۾ رهيا آهيون ....
رب العالمين ائين ڪري جو مرزا صاحب جهڙو سامهون تهڙو پويان هجي، ڇاڪاڻ ته ڪيترن ئي اڳواڻن کي خدا رب العزت اسانجي اڳواڻيءِ جو موقعو عطا ڪيو آهي پر وقت ثابت ڪيو ته انهن يا ته ڌارين جي مفادن جو بچاءُ ڪيو يا وري پنهنجي ذات جي سحر ۾ سمائجي ويا ... تازي اڌ صدي ڪجهه اهڙن مثالن سان گهڻو ڀريل نظر اچي ٿي ...
چوندا آهن ته نانگ جو کاڌل نوڙي کان به ڊڄندو آهي ... انڪري اسانکي مرزا صاحب جي چيل لفظن تي خوشي به ٿئي ٿي ته اڻ تڻ به .... اچو ته مرزا صاحب جي زباني سندس بيانن جو مشاهدو ڪريون ....
مرزا جا بيان
1. هو مهاجرن جي خلاف جنگ جو اعلان ڪري ٿو، ڇاڪاڻ ته اها هڪ دهشتگرد تنظيم آهي.
2. سنڌ ۾ رهندڙ هر ماڻهون سنڌي آهي ( مهاجر، پنجابي، پٺاڻ ۽ بلوچ پڻ)
3. هو مهاجرن سان ويڙهه انڪري ڪري رهيو آهي ته هو پاڪستان کي ٽوڙڻ گهرن ٿا.
4. هو مهاجرن سان انڪري ويڙهه وڙهڻ گهري ٿو ته مهاجر سنڌ ۾ رهندڙ ٻين قوميتن (پٺاڻ ۽ بلوچن) سان جنگ ڪرڻ گهرن ٿا.
5. هو بلوچن ۽ سنڌين کي هڪ قوم سمجهي ٿو.
6. هو آصف زرداريءَ جو حمايتي آهي ۽ انجا هٿ مضبوط ڪرڻ گهري ٿو. ڇاڪاڻ ته هو سندس 40 سالن کان دوست آهي.
دوستو! اهي ڪجهه خاص ڳالهيون آهن جيڪي هو پنهنجن تقريرن ۽ بحث مباحثن ۾ وجائيندو رهي ٿو .... اسان سنڌ واسين کي کوڙ ساتريون ڳالهيون سوچڻيون ۽ سمجهڻيون آهن ته آيا هي صاحب سموري سنڌ جي ترجماني ڪري ٿو يا اڳين ( پراڻن) سنڌي سياستدانن جيئان وري سنڌين کي ڪنهن نئين آڙاهه ۾ اڇلائي ٿو ...
ڪجه سوال؛
1. ڇا اسان سنڌين کي ايم ڪيو ايم سان جنگ جي تياري ڪرڻ گهرجي؟ ۽ جي جنگ ڪبي ته انجا نتيجا ڪهڙا نڪرندا؟ ائين ته ناهي ته مهاجرن سان ويڙهه انهن کي وڌيڪ فائدو ڏئي وڃي، ڇاڪاڻ مهاجر هن وقت 2 ڪروڙ جي لڳ ڀڳ سنڌ ۾ آباد آهن ۽ سياسي ۽ سماجي طور تي (دنيا جي منڃيل اصولن سان) سنڌ جو حصو ٿي ويا آهن. کين شناختي ڪارڊ، ووٽ ڏيڻ جو حق ۽ سنڌ ۾ سندن هر طرح جي ڪم ڪار جا حق تسليم ٿيل آهن. ٻيو ته ٺهيو تنظيمي طور تي هٿياربند ۽ اڳ کان اڳرا ٿي چڪا آهن.
2. ڇا اسانکي سنڌ ۾رهندڙ سڀني قوميتن کي سنڌي تسليم ڪري سنڌ ۾ انهن کي سياسي حق ڏئي کين پنهنجو ڪرڻ گهرجي سواءِ مهاجرن جي.
3. ڇا آصف زرداري ۽ انجا ساٿي (جاگيردار، وڏيرا، پاٿاريدار ۽ ٻيا جوڳي) سنڌ جي ڀلي جو سوچي رهيا آهن، ڇاڪاڻ ته مرزا صاحب پڻ ان مٿئين طبقي ( جاگيردار) طبقي جو فرد آهي ۽ آصف زرداريءَ جو سورهيه آهي.
4. 4 ساله حڪومت ڪرڻ کانپوءِ مفاهمتي پاليسيءَ جو راڳ ڳائيندڙ مرزا صاحب اچانڪ قومپرست ٿي سنڌين جي اندر ۾ اڀرندڙ جذبن کي پنهنجي طرف موڙڻ لئه قومپرستن جي مخالفت ڪري ايندڙ اليڪشن ۾ وري پ پ پ جي ساک کي برقرار رکڻ لاءِ ڪو مهرو ٿي استعمال ته نه ٿي رهيو آهي؟
5. ڇا مرزا صاحب جو ماضي سنڌ ۽ سنڌيت جي اڳواڻيءَ ۾ گذريو آهي، ڇا مرزا صاحب پنهنجي تڪ يا سنڌ ۾ اهڙا ڪي ڪارناما سرانجام ڏيندو رهيو آهي، جنهن سان سنڌ جي عام ۽ غريب طبقي جي ماڻهن جو ڀلو ٿيو هجي؟
اهڙا ۽ انجهڙا ڪيترائي سوال آهن، جيڪي سنڌين کي سوچڻ گهرجن ۽ گڏيل طور فيصلو ڪرڻ گهرجي، جيڪڏهن سنڌي گڏيل طور اهو فيصلو ڪنٿا ته مهاجرن سان جنگ ڪرڻي آهي ته آمنه صدقنه، اسان سڀني کي هڪ ٿي ان ڪم سان لڳڻ گهرجي پر جيڪڏهن فيصلو انجي ابتڙ ٿو ٿئي ته اسانکي سنڌ ۽ سنڌ جي مستقبل جي باري ۾ اڳتي وڌي اڃان ڏکيا فيصلا ڪرڻا پوندا جن ۾ سنڌ جي خودمختياري يا آزادي پڻ اچي وڃي ٿي ۽ سنڌ ۾ پنهنجن پورن حقن سان رهندڙ مهاجرن کي پڻ گڏائڻ جهڙا فيصلا پڻ ڪرڻا پون.
ڇا سنڌي قوم مهاجرن سان ويڙهه وڙهي اڃان وڌيڪ نقصان ته نه کائيندي؟ ڇاڪاڻ ته ٻيون قومون به اسانجون ڪي سڄڻ ناهن ؟ پٺاڻن، بلوچن يا پنجابين کي اهو چئي ته ڏسو ته اوهين سنڌ خالي ڪري پنهنجي پنهنجي ملڪ وڃو؟ پوءِ ڏسو ته هو پنهنجن ملڪن جي هوندي سوندي به وڃن ٿا يا اسان سان وڙهن ٿا..؟ جڏهن ته مهاجر کي هن وقت ڪو به ملڪ ناهي جو هو اوڏانهن ويندا ۔۔۔۔ هو مرندا، وڙهندا ۽ ماريندا پر رهندا سنڌ ۾ ...
ڇا سنڌ جا جاگيردار، وڏيرا ۽ سامراجي ايجنٽ جيڪي صدين کان سنڌي تي اڪيلي سر راڄ ڪندا رهيا اهن، اڄ جڏهن مهاجر ، ايم ڪيو ايم جي روپ ۾ گڏ ٿي سنڌ ۾ هڪ اهم سياسي قوت ٿي اڀريا آهن ۽ سنڌي جاگيردارن جي وات مان سڻڀا گرهه ڪڍي پنهنجي وات ۾ وجهي رهيا آهن ته جاگيردار ان سڻڀي گرهه جي بچاوَ ۾ سنڌي قومي جذبي جو استعمال ڪري رهيا آهن ..؟
سنڌ جي خودمختياري ۽ آزاديءَ جا ضامن نه ته ڌاريا ٿي سگهنٿا ۽ نه وري جاگيردار وڏيرا ۽ سامراجي ايجنٽ، اهي ته سڀ ساٿي آهن، ڌاريو به سنڌ جي مال ته مست آهي ته جاگيردار ۽ سنڌ جو مٿيون طبقو به صدين کان انهنجو ساٿاري ٿي رهيو آهي ته ڇا هاڻ اها رسم ٽٽڻ واري آهي؟ مرزا صاحب جي روپ ۾ ...؟
اي سنڌي قوم جا نوجوانو، پاڻ سنڀاليو، پنهنجا دماغ کوليو ۽ پنهنجي سياسي، علمي ۽ بصيرت کان ڪم وٺو ۽ اهڙي ڪنهن پنڊال جو بندوبست ڪيو جنهن ۾ سنڌ جي سورن جو علاج موجود هجي .... ڪنهن وقتي نعري يا ڪنهن وقتي سچ تي پاڻ موهي ڪو غلط فيصلو ڪرڻ سان الٽو نقصان به رسي سگهي ٿو ... اچو ته سوچيون ۽ ايڪي اتحاد سان سنڌ جي جنگ جي ميدان کي ڪنهن صحي رخ طرف موڙ کارايون .... ائين نه ٿئي ته وري اهي ئي بيت ڳائيندا وتون ته؛
مون پڪ سڃاتا پنهنجا ها، ڌارين سان گڏ ڌاڙي ۾ ...
سنڌ جي گذريل ۽ موجوده حالتن تي پاڻ کان سوال ڪريو ۽ مسقبل لاءِ جواب ڳولهيو ... انشاء الله فتح سنڌين جي ٿيندي بشرطيق اسين سنڌ ۽ سنڌيت جي طرف اڳتي وڌي صحي فيصلا ڪريون ... عام ماڻهون ۽ عام ماڻهن مان نڪتل اڳواڻ وڌيڪ سگهارا ۽ انقلابي هوندا آهن، جاگيردار ۽ مٿئين طبقي جا اڳواڻ مفادپرست هجن ٿا ۽ پنهنجي مطلب پوري ٿيڻ کانپوءِ قومن کي نقصان رسائيندا آهن .... انڪري هر قدم ڦوڪي ڦوڪي کڻو ....
الله ڏاهي مَ ٿيان، ڏاهيون ڏک ڏسن،
مون سين مون پرين، ڀورائيءَ ۾ ڀال ڪيا.
مرزا صاحب جو سچ ڳالهائڻ، ۽ انجو وزارتن تان استعفا ڏيڻ ۽ پاڻکي سنڌ ۽ سنڌيت جي جذبي سان سرشار ظاهر ڪرڻ ... اسان سنڌين لاءِ ائين آهي جيئن ٿر جي وارياسي تي ڪيترن سالن جي سوڪهڙي کانپوءِ اوچتو آسمان تي بادل اچي ڪڙڪيا هجن ۽ گجگوڙ ڪري وسڻ جون وايون ڪندا هجن ... اسين سنڌي اهڙي ئي ڪنهن سورهيه سپوت جي ڳولها يا وري اوسيئڙي ۾ رهيا آهيون ....
رب العالمين ائين ڪري جو مرزا صاحب جهڙو سامهون تهڙو پويان هجي، ڇاڪاڻ ته ڪيترن ئي اڳواڻن کي خدا رب العزت اسانجي اڳواڻيءِ جو موقعو عطا ڪيو آهي پر وقت ثابت ڪيو ته انهن يا ته ڌارين جي مفادن جو بچاءُ ڪيو يا وري پنهنجي ذات جي سحر ۾ سمائجي ويا ... تازي اڌ صدي ڪجهه اهڙن مثالن سان گهڻو ڀريل نظر اچي ٿي ...
چوندا آهن ته نانگ جو کاڌل نوڙي کان به ڊڄندو آهي ... انڪري اسانکي مرزا صاحب جي چيل لفظن تي خوشي به ٿئي ٿي ته اڻ تڻ به .... اچو ته مرزا صاحب جي زباني سندس بيانن جو مشاهدو ڪريون ....
مرزا جا بيان
1. هو مهاجرن جي خلاف جنگ جو اعلان ڪري ٿو، ڇاڪاڻ ته اها هڪ دهشتگرد تنظيم آهي.
2. سنڌ ۾ رهندڙ هر ماڻهون سنڌي آهي ( مهاجر، پنجابي، پٺاڻ ۽ بلوچ پڻ)
3. هو مهاجرن سان ويڙهه انڪري ڪري رهيو آهي ته هو پاڪستان کي ٽوڙڻ گهرن ٿا.
4. هو مهاجرن سان انڪري ويڙهه وڙهڻ گهري ٿو ته مهاجر سنڌ ۾ رهندڙ ٻين قوميتن (پٺاڻ ۽ بلوچن) سان جنگ ڪرڻ گهرن ٿا.
5. هو بلوچن ۽ سنڌين کي هڪ قوم سمجهي ٿو.
6. هو آصف زرداريءَ جو حمايتي آهي ۽ انجا هٿ مضبوط ڪرڻ گهري ٿو. ڇاڪاڻ ته هو سندس 40 سالن کان دوست آهي.
دوستو! اهي ڪجهه خاص ڳالهيون آهن جيڪي هو پنهنجن تقريرن ۽ بحث مباحثن ۾ وجائيندو رهي ٿو .... اسان سنڌ واسين کي کوڙ ساتريون ڳالهيون سوچڻيون ۽ سمجهڻيون آهن ته آيا هي صاحب سموري سنڌ جي ترجماني ڪري ٿو يا اڳين ( پراڻن) سنڌي سياستدانن جيئان وري سنڌين کي ڪنهن نئين آڙاهه ۾ اڇلائي ٿو ...
ڪجه سوال؛
1. ڇا اسان سنڌين کي ايم ڪيو ايم سان جنگ جي تياري ڪرڻ گهرجي؟ ۽ جي جنگ ڪبي ته انجا نتيجا ڪهڙا نڪرندا؟ ائين ته ناهي ته مهاجرن سان ويڙهه انهن کي وڌيڪ فائدو ڏئي وڃي، ڇاڪاڻ مهاجر هن وقت 2 ڪروڙ جي لڳ ڀڳ سنڌ ۾ آباد آهن ۽ سياسي ۽ سماجي طور تي (دنيا جي منڃيل اصولن سان) سنڌ جو حصو ٿي ويا آهن. کين شناختي ڪارڊ، ووٽ ڏيڻ جو حق ۽ سنڌ ۾ سندن هر طرح جي ڪم ڪار جا حق تسليم ٿيل آهن. ٻيو ته ٺهيو تنظيمي طور تي هٿياربند ۽ اڳ کان اڳرا ٿي چڪا آهن.
2. ڇا اسانکي سنڌ ۾رهندڙ سڀني قوميتن کي سنڌي تسليم ڪري سنڌ ۾ انهن کي سياسي حق ڏئي کين پنهنجو ڪرڻ گهرجي سواءِ مهاجرن جي.
3. ڇا آصف زرداري ۽ انجا ساٿي (جاگيردار، وڏيرا، پاٿاريدار ۽ ٻيا جوڳي) سنڌ جي ڀلي جو سوچي رهيا آهن، ڇاڪاڻ ته مرزا صاحب پڻ ان مٿئين طبقي ( جاگيردار) طبقي جو فرد آهي ۽ آصف زرداريءَ جو سورهيه آهي.
4. 4 ساله حڪومت ڪرڻ کانپوءِ مفاهمتي پاليسيءَ جو راڳ ڳائيندڙ مرزا صاحب اچانڪ قومپرست ٿي سنڌين جي اندر ۾ اڀرندڙ جذبن کي پنهنجي طرف موڙڻ لئه قومپرستن جي مخالفت ڪري ايندڙ اليڪشن ۾ وري پ پ پ جي ساک کي برقرار رکڻ لاءِ ڪو مهرو ٿي استعمال ته نه ٿي رهيو آهي؟
5. ڇا مرزا صاحب جو ماضي سنڌ ۽ سنڌيت جي اڳواڻيءَ ۾ گذريو آهي، ڇا مرزا صاحب پنهنجي تڪ يا سنڌ ۾ اهڙا ڪي ڪارناما سرانجام ڏيندو رهيو آهي، جنهن سان سنڌ جي عام ۽ غريب طبقي جي ماڻهن جو ڀلو ٿيو هجي؟
اهڙا ۽ انجهڙا ڪيترائي سوال آهن، جيڪي سنڌين کي سوچڻ گهرجن ۽ گڏيل طور فيصلو ڪرڻ گهرجي، جيڪڏهن سنڌي گڏيل طور اهو فيصلو ڪنٿا ته مهاجرن سان جنگ ڪرڻي آهي ته آمنه صدقنه، اسان سڀني کي هڪ ٿي ان ڪم سان لڳڻ گهرجي پر جيڪڏهن فيصلو انجي ابتڙ ٿو ٿئي ته اسانکي سنڌ ۽ سنڌ جي مستقبل جي باري ۾ اڳتي وڌي اڃان ڏکيا فيصلا ڪرڻا پوندا جن ۾ سنڌ جي خودمختياري يا آزادي پڻ اچي وڃي ٿي ۽ سنڌ ۾ پنهنجن پورن حقن سان رهندڙ مهاجرن کي پڻ گڏائڻ جهڙا فيصلا پڻ ڪرڻا پون.
ڇا سنڌي قوم مهاجرن سان ويڙهه وڙهي اڃان وڌيڪ نقصان ته نه کائيندي؟ ڇاڪاڻ ته ٻيون قومون به اسانجون ڪي سڄڻ ناهن ؟ پٺاڻن، بلوچن يا پنجابين کي اهو چئي ته ڏسو ته اوهين سنڌ خالي ڪري پنهنجي پنهنجي ملڪ وڃو؟ پوءِ ڏسو ته هو پنهنجن ملڪن جي هوندي سوندي به وڃن ٿا يا اسان سان وڙهن ٿا..؟ جڏهن ته مهاجر کي هن وقت ڪو به ملڪ ناهي جو هو اوڏانهن ويندا ۔۔۔۔ هو مرندا، وڙهندا ۽ ماريندا پر رهندا سنڌ ۾ ...
ڇا سنڌ جا جاگيردار، وڏيرا ۽ سامراجي ايجنٽ جيڪي صدين کان سنڌي تي اڪيلي سر راڄ ڪندا رهيا اهن، اڄ جڏهن مهاجر ، ايم ڪيو ايم جي روپ ۾ گڏ ٿي سنڌ ۾ هڪ اهم سياسي قوت ٿي اڀريا آهن ۽ سنڌي جاگيردارن جي وات مان سڻڀا گرهه ڪڍي پنهنجي وات ۾ وجهي رهيا آهن ته جاگيردار ان سڻڀي گرهه جي بچاوَ ۾ سنڌي قومي جذبي جو استعمال ڪري رهيا آهن ..؟
سنڌ جي خودمختياري ۽ آزاديءَ جا ضامن نه ته ڌاريا ٿي سگهنٿا ۽ نه وري جاگيردار وڏيرا ۽ سامراجي ايجنٽ، اهي ته سڀ ساٿي آهن، ڌاريو به سنڌ جي مال ته مست آهي ته جاگيردار ۽ سنڌ جو مٿيون طبقو به صدين کان انهنجو ساٿاري ٿي رهيو آهي ته ڇا هاڻ اها رسم ٽٽڻ واري آهي؟ مرزا صاحب جي روپ ۾ ...؟
اي سنڌي قوم جا نوجوانو، پاڻ سنڀاليو، پنهنجا دماغ کوليو ۽ پنهنجي سياسي، علمي ۽ بصيرت کان ڪم وٺو ۽ اهڙي ڪنهن پنڊال جو بندوبست ڪيو جنهن ۾ سنڌ جي سورن جو علاج موجود هجي .... ڪنهن وقتي نعري يا ڪنهن وقتي سچ تي پاڻ موهي ڪو غلط فيصلو ڪرڻ سان الٽو نقصان به رسي سگهي ٿو ... اچو ته سوچيون ۽ ايڪي اتحاد سان سنڌ جي جنگ جي ميدان کي ڪنهن صحي رخ طرف موڙ کارايون .... ائين نه ٿئي ته وري اهي ئي بيت ڳائيندا وتون ته؛
مون پڪ سڃاتا پنهنجا ها، ڌارين سان گڏ ڌاڙي ۾ ...
سنڌ جي گذريل ۽ موجوده حالتن تي پاڻ کان سوال ڪريو ۽ مسقبل لاءِ جواب ڳولهيو ... انشاء الله فتح سنڌين جي ٿيندي بشرطيق اسين سنڌ ۽ سنڌيت جي طرف اڳتي وڌي صحي فيصلا ڪريون ... عام ماڻهون ۽ عام ماڻهن مان نڪتل اڳواڻ وڌيڪ سگهارا ۽ انقلابي هوندا آهن، جاگيردار ۽ مٿئين طبقي جا اڳواڻ مفادپرست هجن ٿا ۽ پنهنجي مطلب پوري ٿيڻ کانپوءِ قومن کي نقصان رسائيندا آهن .... انڪري هر قدم ڦوڪي ڦوڪي کڻو ....
الله ڏاهي مَ ٿيان، ڏاهيون ڏک ڏسن،
مون سين مون پرين، ڀورائيءَ ۾ ڀال ڪيا.
