اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو (ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) يا ڇا بهتر ڪونه ٿيندو ته توهان پاڻ هن صورت جون آيتون پڙهي ترجمون ڪري ڪامينٽس ڏيو ۽ اسان سان گڏ دُعا جا حقدار بڻجو۔ سستو سودو آهي دوستو۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) صحيح مُسلم ۾ آهي ته نبي سائين صلي الله عليه وسلم جن فرمايو ته جيڪڏنهن ڪو به مُسلمان (مُشرڪ نه اهو فائدي وارو ڪونه ٿيندو جيسين توحيد تي عمل ڪرڻ وارو نه ٿيندو) سوره ڪهف جون پهريون ڏهه آيتون ياد ڪندو ته هُن کي دجال کان پناهه ملندي۔ نبي سائين صلعم جن فرمايو ته جي ڪو سوره ڪعف جمعي جي ڏينهن پڙهندو ته هُن تي اڳيان ٻه جمعا نور جون روشنيون وسنديون (سُبحان الله)
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) چار ڳالهيون 1۔ غارن وارا ماڻهون (اعتقاد جو امتحان) اُنهن نوجوانن جو قصو جيڪي غيرالله کي مڃڻ وارن جي ڳوٺ ۾ رهندڙ هوا۔ اُن ڪري هن الله جي ڪري اُتان لڏ پلاڻ ڪئي ۽ ڏور هليو ويا۔ الله ج کين ان غار ۾ رحمتون ڏنيون ۽ سج جي تپش کان بچايو۔ جڏنهن هو جاڳيا ته سمورو ڳوٺ الله وارن جو هو (اعتقاد جو امتحان) 2۔ ٻن باغن جو مالڪ (مال جو امتحان) ان شخص جو قصو الله ج جنهن کي 2 سُهڻا باغ ڏئي ڪرم ڪيو پر هُن اُن ڪرم واري جو شُڪر ادا ڪرڻ وساري ويٺو پر همت ڪري وٺو الله ج کي وسارڻ جي ته هو ڪو آخرت ۾ اُٿاريندو به۔ هُن جا باغ تباهه و برباد ٿي ويا۔ هڪ وقت آيو پو هو افسوس ڪندو پشيمان ٿي ٻاڏائيندو رهيو پر کيس ڪُجهه به ڪم نه آيو (مال جو امتحان) 3۔ موسى ع ۽ خضر ع (ڄاڻ جو امتحان) جڏنهن موسى ع کان پُڇيو ويو ته زميني ماڻهن مان ڪنهنکي وڏي ڄاڻ آهي؟ موسى ع وراڻيو مونکي! پر الله ج وحي ڪيس ته نه! هڪ ٻيو ع به آهي جيڪو توکان ع وڏي ٺاڻ رکي ٿو۔ موسى اقن ڏانهن سفر جاري رکيو ۽ سکيو ته ڪڏنهن الله جي قدرت جا مخفي ۽ عقلي حصا ظاهر ٿي پون ٿا جيڪي بظاهر خراب اثر ڇڏيندڙ هُجن ( ڄاڻ جو امتحان) 4۔ قرنيه ع (طاقت جو امتحان) هڪ وڏي بادشاه جو قصو جنهنکي الله ڄاڻ ۽ طاقت ٻئي شيون ڏنيون۔ جيڪو دُنيا جي گرد ويو ته جيئن ماڻهن جي مدد ڪري سگهي ۽ اُهو ڦهلائي سگهي ته سُٺو ڇا آهي۔ هي اُن قابل ٿيو ته جوج قوم جو مسئلو هڪ جوج ڊئم ٺاهي حل ڪري انهن ماڻهن لا جن کي هو سُڃاڻندو نه سمجهندو هو ته اُهي ڪير آهن (طاقت جو امتحان) 5۔ انهن (سوره ڪهف جي وچ ۾ هن سوره جي وچ ۾ الله ج ابليس جو ذڪر ڪيو آهي جيڪو انهن امتحانن مان گُذاريو ويو هو۔ حُڪم مڃو! اسان فرشتن کي چيو ته آدم کي سجدو ڪريو، سڀني سجدو ڪيو ما سوا ابليس جي هو جنن منجهان هڪ هو، ۽ هُن الله جي حڪم جي ڀڃڪڙي ڪئي۔ چيائين اي الله ج ڇا تون انهن کي مونکا بچائي سگهندي مان کين ورغلائيندُس، جي ورغلجي ويا ته اي شيطان انهن کي توسان گڏ جهنم ريد ڪندُس الله ج وراڻيو!
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) سوره ڪهف ۽ دجال (عيسى ع جو مُخالف) جو پاڻ ۾ تعلق ڇو؟ دجال قيامت کان پهرئين ظاهر ٿيندو هي چئن امتحانن مان گُذرندو 1۔ اعتقاد جي امتحان مان هو ماڻهن کي چوندو ته هُن جي عبادت ڪريو الله ج نه 2۔ مال جي امتحان مان هن کي الله طرفان مينهن وسائڻ يا بند ڪرڻ جا اختيار ڏنل هوندا هو اُهي استعمال ڪري پنهنجي دولت سان ماڻهن کي ورغلائيندو۔ 3۔ ڄاڻ جي امتحان مان هن کي ڄاڻ گهڻي ملندي جنهن سان هو ماڻهن جو امتحان وٺندو ۽ خبرون ڏيندو کين غيب جون 4۔ طاقت جي امتحان مان هن کي پوري زمين کي ڪنٽرول ڪرڻ جو اختيار مليل هوندو
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) سوره ڪهف ۾ جواب آهن ته دجال جي هن فطني کان بچا ڪيئن ڪجي 1۔ الله کي پُڪاري 2۔ عاجزي سان 3۔ خيرخواهي سان۔ 4۔ دُنيا جي حقيقت ڄاڻي 5۔ سُٺي باعمل دوستي 6۔ قيامت کي ياد ڪري
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) جيڪي ماڻهون صُبح ۽ شام پنهنجي پروردگار کي سڏين ٿا ۽ سندس ئي خوشنودي جا مُتمعني آهن ۽ ان سان ئي صبر ڪن ٿا۔ ۽ توهانجون نگاهون اُنهن تان نه (نه گُزرن ۽ طرف نه وڃن)۔ ته توهان آزمائش زندگاني ۾ۡ دُنيا جا خواهشڪار ٿي وڃو۔ ۽ جنهن به شخص جي دل کي اسان پاڻ کان غافل ڪري ڇڏيو ۽ هو پنهنجي خواهشن جي پيروري ٿو ۽ ان جو ڪم حد کان وڌي ويو آهي ان جو چوڻ نه وٺجو۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) ۽ اُنهن سان دُنيا جي زندگي جا مثال به بيان ڪريو (اُهي ائين آهن) جيئن پاڻي جيڪو اسان آسمان مان وسايو۔ ته اُن سان زمين کي حيات (نرم ٿي وئي) ملي وئي ۽ پو اُها ڀور ڀور ٿي وئي ته هوائون اُن کي اُڏائينديون وتن ۽ الله ته هر شي تي قدرت رکي ٿو۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) موسى چيو ته جي الله چاهيو ته توهان مونکي صبر وارن مان ڏسندا ۽ مان توهانجي ڳالهين جي خلاف نه ويندُس۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) چئي ڇڏين (اي مُحمد! ص) ته آئون توهان وانگر ئي هڪ بشر آهيان (البته) مون وٽ وحي اچي ٿي ته تُهنجو معبود (اُهو ئي) هڪ معبود آهي ته جيڪو به شخص پنهنجي پروردگار سان ملڻ جي اُميد رکي ان کي کپي ته نيڪ عمل ڪري ۽ پنهنجي پروردگار جي عبادت ۾ ڪنهن کي شريڪ نه بڻائي۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) ۽ پنهنجي پروردگار جي ڪتاب کي (قرآن) جيڪو تو تي لاٿو ويو آهي پڙهندا رهو۔ ان جي گُفتن کي ڪير به بدلائڻ وارو ڪونهين ۽ ان کان سوا توهان کي ڪٿي پناهه به ڪانه ملندي۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو(ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) ۽ جڏنهن جبلن کي هٽائنداسون ته توهان زمين کي صاف ميدان ڏسندئو ۽ انهن (ماڻهن) کي اسان گڏ ڪنداسون ته اُنهن مان ڪنهن کي به نه ڇڏينداسون (آيت 47)۔ ۽ سڀئي پنهنجي پروردگار جي سامهون صفون ٻڌي آندا ويندا ته اسان (الله) انهن کان پُڇنداسون ته جنهن طرح سان اسان توهانکي پهريون دفعو پئدا ڪيو هو (انهي طرح اڄ) توهان اسانجي سامهون آيا آهيو۔ مگر توهان ته اهو خيال ڪيو هوندو ته اسان توهان لا (قيامت جو) ڪو وقت ته مقرر ئي ڪونه ڪيو۔(آيت 48)۔ ۽ اعمالن جو ڪتاب (کولي) رکيو ويندو ته توهان گُنهگارن کي ڏسندئو ته جيڪو ڪُجهه اُن ۾ (لکيل) هوندو ان کان ڊڄي رهيا هوندا ۽ چوڻ لڳندا۔ ها اسان جي مت مُئي جو هي ڪهڙو ڪتاب آهي جيڪو نه معمولي ڳالهه کي ٿي درگُذر ڪر ۽ نه وڏي (ڳالهه) کي (ڪا ڳالهه ئي ڪانهين) مگر ان کي لکيو ويو آهي ۽ جيڪي عمل ڪيا هُوندوَ سڀني کي حاظر ڏسندئو ۽ توهاجو پروردگار ڪنهن تي به ظلم نه ڪندو۔
اچو ته سمجهون ته نبي سائين صلعم جن ڇو فرمايو ته هر جُمعي تي سورت ڪهف پڙهو (ترجمون اڳتي هلي پڙهو ) يا ڇا بهتر ڪونه ٿيندو ته توهان پاڻ هن صورت جون آيتون پڙهي ترجمون ڪري ڪامينٽس ڏيو ۽ اسان سان گڏ دُعا جا حقدار بڻجو۔ سستو سودو آهي دوستو۔ صحيح مُسلم ۾ آهي ته نبي سائين صلي الله عليه وسلم جن فرمايو ته جيڪڏنهن ڪو به مُسلمان (مُشرڪ نه اهو فائدي وارو ڪونه ٿيندو جيسين توحيد تي عمل ڪرڻ وارو نه ٿيندو) سوره ڪهف جون پهريون ڏهه آيتون ياد ڪندو ته هُن کي دجال کان پناهه ملندي۔ نبي سائين صلعم جن فرمايو ته جي ڪو سوره ڪعف جمعي جي ڏينهن پڙهندو ته هُن تي اڳيان ٻه جمعا نور جون روشنيون وسنديون (سُبحان الله) چار ڳالهيون 1۔ غارن وارا ماڻهون (اعتقاد جو امتحان) اُنهن نوجوانن جو قصو جيڪي غيرالله کي مڃڻ وارن جي ڳوٺ ۾ رهندڙ هوا۔ اُن ڪري هن الله جي ڪري اُتان لڏ پلاڻ ڪئي ۽ ڏور هليو ويا۔ الله ج کين ان غار ۾ رحمتون ڏنيون ۽ سج جي تپش کان بچايو۔ جڏنهن هو جاڳيا ته سمورو ڳوٺ الله وارن جو هو (اعتقاد جو امتحان) 2۔ ٻن باغن جو مالڪ (مال جو امتحان) ان شخص جو قصو الله ج جنهن کي 2 سُهڻا باغ ڏئي ڪرم ڪيو پر هُن اُن ڪرم واري جو شُڪر ادا ڪرڻ وساري ويٺو پر همت ڪري وٺو الله ج کي وسارڻ جي ته هو ڪو آخرت ۾ اُٿاريندو به۔ هُن جا باغ تباهه و برباد ٿي ويا۔ هڪ وقت آيو پو هو افسوس ڪندو پشيمان ٿي ٻاڏائيندو رهيو پر کيس ڪُجهه به ڪم نه آيو (مال جو امتحان) 3۔ موسى ع ۽ خضر ع (ڄاڻ جو امتحان) جڏنهن موسى ع کان پُڇيو ويو ته زميني ماڻهن مان ڪنهنکي وڏي ڄاڻ آهي؟ موسى ع وراڻيو مونکي! پر الله ج وحي ڪيس ته نه! هڪ ٻيو ع به آهي جيڪو توکان ع وڏي ٺاڻ رکي ٿو۔ موسى اقن ڏانهن سفر جاري رکيو ۽ سکيو ته ڪڏنهن الله جي قدرت جا مخفي ۽ عقلي حصا ظاهر ٿي پون ٿا جيڪي بظاهر خراب اثر ڇڏيندڙ هُجن ( ڄاڻ جو امتحان) 4۔ قرنيه ع (طاقت جو امتحان) هڪ وڏي بادشاه جو قصو جنهنکي الله ڄاڻ ۽ طاقت ٻئي شيون ڏنيون۔ جيڪو دُنيا جي گرد ويو ته جيئن ماڻهن جي مدد ڪري سگهي ۽ اُهو ڦهلائي سگهي ته سُٺو ڇا آهي۔ هي اُن قابل ٿيو ته جوج قوم جو مسئلو هڪ جوج ڊئم ٺاهي حل ڪري انهن ماڻهن لا جن کي هو سُڃاڻندو نه سمجهندو هو ته اُهي ڪير آهن (طاقت جو امتحان) 5۔ انهن (سوره ڪهف جي وچ ۾ هن سوره جي وچ ۾ الله ج ابليس جو ذڪر ڪيو آهي جيڪو انهن امتحانن مان گُذاريو ويو هو۔ حُڪم مڃو! اسان فرشتن کي چيو ته آدم کي سجدو ڪريو، سڀني سجدو ڪيو ما سوا ابليس جي هو جنن منجهان هڪ هو، ۽ هُن الله جي حڪم جي ڀڃڪڙي ڪئي۔ چيائين اي الله ج ڇا تون انهن کي مونکا بچائي سگهندي مان کين ورغلائيندُس، جي ورغلجي ويا ته اي شيطان انهن کي توسان گڏ جهنم ريد ڪندُس الله ج وراڻيو! سوره ڪهف ۽ دجال (عيسى ع جو مُخالف) جو پاڻ ۾ تعلق ڇو؟ دجال قيامت کان پهرئين ظاهر ٿيندو هي چئن امتحانن مان گُذرندو 1۔ اعتقاد جي امتحان مان هو ماڻهن کي چوندو ته هُن جي عبادت ڪريو الله ج نه 2۔ مال جي امتحان مان هن کي الله طرفان مينهن وسائڻ يا بند ڪرڻ جا اختيار ڏنل هوندا هو اُهي استعمال ڪري پنهنجي دولت سان ماڻهن کي ورغلائيندو۔ 3۔ ڄاڻ جي امتحان مان هن کي ڄاڻ گهڻي ملندي جنهن سان هو ماڻهن جو امتحان وٺندو ۽ خبرون ڏيندو کين غيب جون 4۔ طاقت جي امتحان مان هن کي پوري زمين کي ڪنٽرول ڪرڻ جو اختيار مليل هوندو سوره ڪهف ۾ جواب آهن ته دجال جي هن فطني کان بچا ڪيئن ڪجي 1۔ الله کي پُڪاري 2۔ عاجزي سان 3۔ خيرخواهي سان۔ 4۔ دُنيا جي حقيقت ڄاڻي 5۔ سُٺي باعمل دوستي 6۔ قيامت کي ياد ڪري جيڪي ماڻهون صُبح ۽ شام پنهنجي پروردگار کي سڏين ٿا ۽ سندس ئي خوشنودي جا مُتمعني آهن ۽ ان سان ئي صبر ڪن ٿا۔ ۽ توهانجون نگاهون اُنهن تان نه (نه گُزرن ۽ طرف نه وڃن)۔ ته توهان آزمائش زندگاني ۾ۡ دُنيا جا خواهشڪار ٿي وڃو۔ ۽ جنهن به شخص جي دل کي اسان پاڻ کان غافل ڪري ڇڏيو ۽ هو پنهنجي خواهشن جي پيروري ٿو ۽ ان جو ڪم حد کان وڌي ويو آهي ان جو چوڻ نه وٺجو۔ ۽ اُنهن سان دُنيا جي زندگي جا مثال به بيان ڪريو (اُهي ائين آهن) جيئن پاڻي جيڪو اسان آسمان مان وسايو۔ ته اُن سان زمين کي حيات (نرم ٿي وئي) ملي وئي ۽ پو اُها ڀور ڀور ٿي وئي ته هوائون اُن کي اُڏائينديون وتن ۽ الله ته هر شي تي قدرت رکي ٿو۔ موسى چيو ته جي الله چاهيو ته توهان مونکي صبر وارن مان ڏسندا ۽ مان توهانجي ڳالهين جي خلاف نه ويندُس۔ چئي ڇڏين (اي مُحمد! ص) ته آئون توهان وانگر ئي هڪ بشر آهيان (البته) مون وٽ وحي اچي ٿي ته تُهنجو معبود (اُهو ئي) هڪ معبود آهي ته جيڪو به شخص پنهنجي پروردگار سان ملڻ جي اُميد رکي ان کي کپي ته نيڪ عمل ڪري ۽ پنهنجي پروردگار جي عبادت ۾ ڪنهن کي شريڪ نه بڻائي۔ ۽ پنهنجي پروردگار جي ڪتاب کي (قرآن) جيڪو تو تي لاٿو ويو آهي پڙهندا رهو۔ ان جي گُفتن کي ڪير به بدلائڻ وارو ڪونهين ۽ ان کان سوا توهان کي ڪٿي پناهه به ڪانه ملندي۔ ۽ جڏنهن جبلن کي هٽائنداسون ته توهان زمين کي صاف ميدان ڏسندئو ۽ انهن (ماڻهن) کي اسان گڏ ڪنداسون ته اُنهن مان ڪنهن کي به نه ڇڏينداسون (آيت 47)۔ ۽ سڀئي پنهنجي پروردگار جي سامهون صفون ٻڌي آندا ويندا ته اسان (الله) انهن کان پُڇنداسون ته جنهن طرح سان اسان توهانکي پهريون دفعو پئدا ڪيو هو (انهي طرح اڄ) توهان اسانجي سامهون آيا آهيو۔ مگر توهان ته اهو خيال ڪيو هوندو ته اسان توهان لا (قيامت جو) ڪو وقت ته مقرر ئي ڪونه ڪيو۔(آيت 48)۔ ۽ اعمالن جو ڪتاب (کولي) رکيو ويندو ته توهان گُنهگارن کي ڏسندئو ته جيڪو ڪُجهه اُن ۾ (لکيل) هوندو ان کان ڊڄي رهيا هوندا ۽ چوڻ لڳندا۔ ها اسان جي مت مُئي جو هي ڪهڙو ڪتاب آهي جيڪو نه معمولي ڳالهه کي ٿي درگُذر ڪر ۽ نه وڏي (ڳالهه) کي (ڪا ڳالهه ئي ڪانهين) مگر ان کي لکيو ويو آهي ۽ جيڪي عمل ڪيا هُوندوَ سڀني کي حاظر ڏسندئو ۽ توهاجو پروردگار ڪنهن تي به ظلم نه ڪندو۔
