اسان جڏهن به ڪو ڪم شروع ڪرڻ ويهندا آهيون ته ان ڪم جا ٻه حصا هوندا آهن، پهريون ته ڪم جي شروعات ۽ ٻيون حصواُهو ڪم پاڻ ۔ ڪم جي شروعات ڪئي سمجهو اڌ ڪم ٿي ويو۔
دوستو، پوءِ دير ڇا جي!؟ سنڌي بلاگنگ ڏانهن پهريون قدم کڻجي!؟ بلاگ ڇا آهي؟ بلاگنگ جا فائدا، بلاگ تي ڇا ۽ ڪيئن لکيو وڃي؟ ۽ بلاگ جي باري ۾ ڪجھ ٻين مشورن تي محترم طاهر سنڌي جو جامع مضمون موجود آهي۔ جنهن کي چاهيو ته اوهان هن وقت يا فرصت ۾اڳيان ڏنل لنڪ تي ڪلڪ ڪري پڙهي سگهو ٿا (لنڪ: ”بلاگ“)۔ مان صرف ايترو اضافو ڪندس ته بلاگ هڪ قسم جي ويبسائيٽ هوندي آهي جنهن ۾ تحريرون (Posts) وقت جي ترتيب سان رکيل هونديون آهن۔ تازيون تحريرون ترتيب وار پهريان نظر اينديون آهين۔ اڪثر خبرن واريون ويبسائيٽون جهڙوڪ بي بي سي (BBC) وغيره پڻ هڪ قسم جا بلاگ آهن۔
چڱو، پاڻ اچون ٿا سڌو انهي ڳالهه تي ته بلاگ ڪيئن ٺاهجي:
بلاگ جي شروعات ڪندڙن کي اڪثر ڪري اهو سوال منجهائيندو آهي ته آخر بلاگ ڪهڙي پليٽ فارم تي ٺاهجي!؟ انٽرنيٽ تي درجنن کان وڌيڪ اهڙيون ويب سائيٽون اهن جيڪي مفت ۾ اسان کي بلاگ ٺاهڻ جي سهولت ڏين ٿيون انهن ۾ ورڊ پريس ڊاٽ ڪام (Wordpress.com) ۽ بلاگر (Blogger.com) يا بلاگ اسپاٽ (blogspot.com) سر فهرست آهن بلاگ ٺاهڻ جي شروعات اسان بلاگر (Blogger.com) تان ڪنداسين۔ ۽ انشاء الله اڳتي هلي ورڊ پريس ڊاٽ ڪام (Wordpress.com) تي به بلاگ ترتيب ڏيڻ سکنداسين۔
بلاگر يا بلاگ اسپاٽ تي بلاگ ٺاهڻ جي تجربي جي شروعات جو بنيادي سبب اهو به آهي ته بلاگر (Blogger.com) يا بلاگ اسپاٽ (blogspot.com) جو User Interface انتهائي سولو آهي، نئين بلاگ لکندڙ کي گهڻي ڏکيائي نه ٿيندي۔ ٻيو ته بلاگر گوگل جي کوڙ سارين خدمتن منجهان هڪ آهي ۽ اسان مان گهڻن دوستن وٽ گوگل جو اڪائونٽ Gmail, google plus, youtube وغيره جي صورت ۾ ضرور هوندو۔ ان ڪري ڪنهن نئين اڪائونٽ ٺاهڻ جي ضرورت نه پوندي، گوگل جو ساڳيو ئي اڪائونٽ بلاگر لاءِ به ڪارآمد رهندو۔
اوهان جي سولائي لاءِ هيٺ ترتيب وار تصويرن جي مدد سان هي سمجهائڻ جي ڪوشش ڪريان ٿو۔
ويب برائوزر تان بلاگر (Blogger.com) تي وڃو جيئين هيٺ تصوير ۾ ڏيکاريل اهي۔ جيڪڏهن اوهان وٽ گوگل جو اڪائونٽ (gmail وغيره) موجود آهي نه آهي ته Sign Up تي ڪلڪ ڪري نئون اڪائونٽ ٺاهيو
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اڪائونٽ ٺاهڻ لاءِ ضروري معلومات فراهم ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اوهان جو گوگل بلاگر اڪائونٽ تيار آهي، هاڻي Back to Blogger واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
هن پيج تي اوهان اوهان Create a Limited Blogger واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو ۽ اڳئين پيج تي اچو۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
هن پيج تي اوهان پهنجو بلاگر جو پروفائل تي نظر اچڻ وارو نالو لکو ۽ Continue to Blogger واري بٽڻ تي ڪلڪ ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
نئو بلاگ ٺاهڻ لاءِ دائري ۾ نظر ايندڙ New Blog واري بٽڻ ڪي ڪلڪ ڪريو۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ها! هاڻي ٿا اچون اصلي ڪم تي! سڀ کان پهريان ته Title واري خاني ۾ پنهنجي بلاگ جو عنوان رکو۔ عنوان اهڙو هجڻ گهرجي جيڪو اوهان جي بلاگ ۾ شامل تحريرن جو ترجمان هجي۔ چئن پنجن لفظن تي مشتمل پنهنجي بلاگ جو عنوان سوچيو۔
ان کان پوءِ ايڊريس ۔۔۔ ايڊريس ڪوشش ڪيو ته گهڻين ڊگهي نه هجي۔ اوهان address ڪجهه نرالي به هجڻ ضروري آهي جيڪا پهريان ڪنهن جي والاريل نه هجي۔ اوهان ايڊريش واري خاني ۾ جيڪو به نالو لکندئو سو اوهان جي بلاگ جي ويب ايڊريس جو حصو هوندو جيئن مون هن تجرباتي بلاگ جو نالو sochoon رکيو ائين منهنجي بلاگ جي ايڊريس ٿي sochoon.blogspot.com.
ان کان پوءِ Template مان ڪابه پنهنجي پسند جي ڊزائن کڻي وٺو ۔۔ في الحال بهتر آهي ته Simple ڊزائين واري تصوير کي منتخب ڪريو۔ اڳتي هلي اسان انهن templates کي پنهنجي مرضي موجب ڊزائن ڪرڻ سکنداسين۔ اڇا! ان کان پوءِ هيٺ موجود Create Blog واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪري، اڳئين صفحي تي اچو۔۔ جيڪڏهن اوهان address واري خاني ۾ پنهنجي بلاگ جي لاءِ Unique ايڊريس (يعني اهڙي ايڊريس جيڪا پهريان ڪنهن جي والاريل نه هجي) لکي آهي ته اوهان کي اڳئين صفحي تي اچڻ ۾ ڪا ڏکيائي نه اچڻ گهرجي۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
بلاگ ٺاهڻ کان پوءِ هاڻي اوهان Dash Board وٽ موجود آهيو۔ ڊيش بورڊ اوهان جي بلاگ جو ڪنٽرول پينل وانگر هوندو آهي جتي اوهان پنهنجي بلاگ ۾ ڪنهن به قسم جي تبديلي آڻي سگهو ٿا۔۔
پنهنجي بلاگ ۾ پهرين پوسٽ يا تحرير لکڻ لاءِ اوهان دائري ۾ نظر ايندڙ پينسل واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪندئو ته نئو پيج کلندو جيڪو اوهان جي بلاگ جو ٽيڪسٽ ايڊيٽر هوندو ۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
هاڻي اوهان جي سامهون بلاگ جو ٽيڪسٽ ايڊيٽر موجود اهي۔
پهريئين نمبرواري خاني ۾ اوهان جي بلاگ تحرير جو عنوان ايندو، ٻئين نمبر خاني ۾ اوهان جي تحريري يا پوسٽ جو متن ايندو۔
ٽئين نمبر دائري وارو بٽڻ سنڌي بلاگنگ لاء انتهائي اهم آهي۔ انگريزي جي ابتڙ، سنڌي لکت ساڄي کان کاٻي طرف لکي وڃي ٿي، ان ڪري انهي بٽڻ جي ڪري پيج تي سنڌي بالڪل ٺيڪ لکجي ٿي۔ ان کان پوءِ چوٿين نمبر تي پنهجي بلاگ تحرير جي مناسب سان ليبل ڏيو ۽ Publish واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو۔
اوهان جي بلاگ جي پهرين بلاگ تحرير انٽرنيٽ تي اچي چڪي اهي۔ جيڪا اوهان Dash Board تي موجود View Blog واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪري يا پنهنجي بلاگ جي ويب ايڊريس ٽائپ ڪري ڏسي سگهو ٿا۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
دوستو ٿي سگهي ٿو ته هي تحرير پڙهي اوهان جي ذهن ۾ اڻ ڳڻيا سوال آيا هجن۔ اصل ۾ هن تحرير جو مقصد آهي ته بلاگ جي شروعات ڪٿان ۽ ڪيئن ڪجي، انهي ڪري گهڻيون ڳالهيون آهن جيڪي هن سلسلي جي اڳتي ايندڙ تحرير ۾ بيان پيون ڪبيون۔ اوهان دوستن کي آخر ۾ ايترو عرض ڪندس ته اوهان گهٽ ۾ گهٽ سنڌي بلاگنگ جو تجربو ضرور ڪريو۔ لکندا ڪريو ۽ پنهنجي ٻولي ۾ لکندا ڪريو۔
رات گهڻي ٿي وئي آهي، وري ٻيهر ملنداسين۔ الله نگهبان ۽ دعائن ۾ ياد ۽ ها پنهنجي راين ڏيڻ ۾ ڪنجوسي نه ڪجو۔
سنڌ سلامت ساٿ سلامت
دوستو، پوءِ دير ڇا جي!؟ سنڌي بلاگنگ ڏانهن پهريون قدم کڻجي!؟ بلاگ ڇا آهي؟ بلاگنگ جا فائدا، بلاگ تي ڇا ۽ ڪيئن لکيو وڃي؟ ۽ بلاگ جي باري ۾ ڪجھ ٻين مشورن تي محترم طاهر سنڌي جو جامع مضمون موجود آهي۔ جنهن کي چاهيو ته اوهان هن وقت يا فرصت ۾اڳيان ڏنل لنڪ تي ڪلڪ ڪري پڙهي سگهو ٿا (لنڪ: ”بلاگ“)۔ مان صرف ايترو اضافو ڪندس ته بلاگ هڪ قسم جي ويبسائيٽ هوندي آهي جنهن ۾ تحريرون (Posts) وقت جي ترتيب سان رکيل هونديون آهن۔ تازيون تحريرون ترتيب وار پهريان نظر اينديون آهين۔ اڪثر خبرن واريون ويبسائيٽون جهڙوڪ بي بي سي (BBC) وغيره پڻ هڪ قسم جا بلاگ آهن۔
چڱو، پاڻ اچون ٿا سڌو انهي ڳالهه تي ته بلاگ ڪيئن ٺاهجي:
بلاگ جي شروعات ڪندڙن کي اڪثر ڪري اهو سوال منجهائيندو آهي ته آخر بلاگ ڪهڙي پليٽ فارم تي ٺاهجي!؟ انٽرنيٽ تي درجنن کان وڌيڪ اهڙيون ويب سائيٽون اهن جيڪي مفت ۾ اسان کي بلاگ ٺاهڻ جي سهولت ڏين ٿيون انهن ۾ ورڊ پريس ڊاٽ ڪام (Wordpress.com) ۽ بلاگر (Blogger.com) يا بلاگ اسپاٽ (blogspot.com) سر فهرست آهن بلاگ ٺاهڻ جي شروعات اسان بلاگر (Blogger.com) تان ڪنداسين۔ ۽ انشاء الله اڳتي هلي ورڊ پريس ڊاٽ ڪام (Wordpress.com) تي به بلاگ ترتيب ڏيڻ سکنداسين۔
بلاگر يا بلاگ اسپاٽ تي بلاگ ٺاهڻ جي تجربي جي شروعات جو بنيادي سبب اهو به آهي ته بلاگر (Blogger.com) يا بلاگ اسپاٽ (blogspot.com) جو User Interface انتهائي سولو آهي، نئين بلاگ لکندڙ کي گهڻي ڏکيائي نه ٿيندي۔ ٻيو ته بلاگر گوگل جي کوڙ سارين خدمتن منجهان هڪ آهي ۽ اسان مان گهڻن دوستن وٽ گوگل جو اڪائونٽ Gmail, google plus, youtube وغيره جي صورت ۾ ضرور هوندو۔ ان ڪري ڪنهن نئين اڪائونٽ ٺاهڻ جي ضرورت نه پوندي، گوگل جو ساڳيو ئي اڪائونٽ بلاگر لاءِ به ڪارآمد رهندو۔
اوهان جي سولائي لاءِ هيٺ ترتيب وار تصويرن جي مدد سان هي سمجهائڻ جي ڪوشش ڪريان ٿو۔
ويب برائوزر تان بلاگر (Blogger.com) تي وڃو جيئين هيٺ تصوير ۾ ڏيکاريل اهي۔ جيڪڏهن اوهان وٽ گوگل جو اڪائونٽ (gmail وغيره) موجود آهي نه آهي ته Sign Up تي ڪلڪ ڪري نئون اڪائونٽ ٺاهيو
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اڪائونٽ ٺاهڻ لاءِ ضروري معلومات فراهم ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اوهان جو گوگل بلاگر اڪائونٽ تيار آهي، هاڻي Back to Blogger واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
هن پيج تي اوهان اوهان Create a Limited Blogger واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو ۽ اڳئين پيج تي اچو۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
هن پيج تي اوهان پهنجو بلاگر جو پروفائل تي نظر اچڻ وارو نالو لکو ۽ Continue to Blogger واري بٽڻ تي ڪلڪ ڪريو۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
نئو بلاگ ٺاهڻ لاءِ دائري ۾ نظر ايندڙ New Blog واري بٽڻ ڪي ڪلڪ ڪريو۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ها! هاڻي ٿا اچون اصلي ڪم تي! سڀ کان پهريان ته Title واري خاني ۾ پنهنجي بلاگ جو عنوان رکو۔ عنوان اهڙو هجڻ گهرجي جيڪو اوهان جي بلاگ ۾ شامل تحريرن جو ترجمان هجي۔ چئن پنجن لفظن تي مشتمل پنهنجي بلاگ جو عنوان سوچيو۔
ان کان پوءِ ايڊريس ۔۔۔ ايڊريس ڪوشش ڪيو ته گهڻين ڊگهي نه هجي۔ اوهان address ڪجهه نرالي به هجڻ ضروري آهي جيڪا پهريان ڪنهن جي والاريل نه هجي۔ اوهان ايڊريش واري خاني ۾ جيڪو به نالو لکندئو سو اوهان جي بلاگ جي ويب ايڊريس جو حصو هوندو جيئن مون هن تجرباتي بلاگ جو نالو sochoon رکيو ائين منهنجي بلاگ جي ايڊريس ٿي sochoon.blogspot.com.
ان کان پوءِ Template مان ڪابه پنهنجي پسند جي ڊزائن کڻي وٺو ۔۔ في الحال بهتر آهي ته Simple ڊزائين واري تصوير کي منتخب ڪريو۔ اڳتي هلي اسان انهن templates کي پنهنجي مرضي موجب ڊزائن ڪرڻ سکنداسين۔ اڇا! ان کان پوءِ هيٺ موجود Create Blog واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪري، اڳئين صفحي تي اچو۔۔ جيڪڏهن اوهان address واري خاني ۾ پنهنجي بلاگ جي لاءِ Unique ايڊريس (يعني اهڙي ايڊريس جيڪا پهريان ڪنهن جي والاريل نه هجي) لکي آهي ته اوهان کي اڳئين صفحي تي اچڻ ۾ ڪا ڏکيائي نه اچڻ گهرجي۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
بلاگ ٺاهڻ کان پوءِ هاڻي اوهان Dash Board وٽ موجود آهيو۔ ڊيش بورڊ اوهان جي بلاگ جو ڪنٽرول پينل وانگر هوندو آهي جتي اوهان پنهنجي بلاگ ۾ ڪنهن به قسم جي تبديلي آڻي سگهو ٿا۔۔
پنهنجي بلاگ ۾ پهرين پوسٽ يا تحرير لکڻ لاءِ اوهان دائري ۾ نظر ايندڙ پينسل واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪندئو ته نئو پيج کلندو جيڪو اوهان جي بلاگ جو ٽيڪسٽ ايڊيٽر هوندو ۔
هاڻي اوهان جي سامهون بلاگ جو ٽيڪسٽ ايڊيٽر موجود اهي۔
پهريئين نمبرواري خاني ۾ اوهان جي بلاگ تحرير جو عنوان ايندو، ٻئين نمبر خاني ۾ اوهان جي تحريري يا پوسٽ جو متن ايندو۔
ٽئين نمبر دائري وارو بٽڻ سنڌي بلاگنگ لاء انتهائي اهم آهي۔ انگريزي جي ابتڙ، سنڌي لکت ساڄي کان کاٻي طرف لکي وڃي ٿي، ان ڪري انهي بٽڻ جي ڪري پيج تي سنڌي بالڪل ٺيڪ لکجي ٿي۔ ان کان پوءِ چوٿين نمبر تي پنهجي بلاگ تحرير جي مناسب سان ليبل ڏيو ۽ Publish واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪريو۔
اوهان جي بلاگ جي پهرين بلاگ تحرير انٽرنيٽ تي اچي چڪي اهي۔ جيڪا اوهان Dash Board تي موجود View Blog واري بٽڻ کي ڪلڪ ڪري يا پنهنجي بلاگ جي ويب ايڊريس ٽائپ ڪري ڏسي سگهو ٿا۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
دوستو ٿي سگهي ٿو ته هي تحرير پڙهي اوهان جي ذهن ۾ اڻ ڳڻيا سوال آيا هجن۔ اصل ۾ هن تحرير جو مقصد آهي ته بلاگ جي شروعات ڪٿان ۽ ڪيئن ڪجي، انهي ڪري گهڻيون ڳالهيون آهن جيڪي هن سلسلي جي اڳتي ايندڙ تحرير ۾ بيان پيون ڪبيون۔ اوهان دوستن کي آخر ۾ ايترو عرض ڪندس ته اوهان گهٽ ۾ گهٽ سنڌي بلاگنگ جو تجربو ضرور ڪريو۔ لکندا ڪريو ۽ پنهنجي ٻولي ۾ لکندا ڪريو۔
رات گهڻي ٿي وئي آهي، وري ٻيهر ملنداسين۔ الله نگهبان ۽ دعائن ۾ ياد ۽ ها پنهنجي راين ڏيڻ ۾ ڪنجوسي نه ڪجو۔
سنڌ سلامت ساٿ سلامت
