آواز : اسلام عليڪم جهمور : وعليڪم اسلام ! ڀلي آئين، جيءُ آئين ! محترم مڇر خان ! ٻيلي ڇا کائيندي ! ڇا پيئندي ! ڪٿي روزي سان ته ڪونه آهين يا اڃا به جهمور جو رت پي گُذر پيو ڪرين ! مڇر : سائين توهان ته ائين پيا چئو ! ڄڻ ته پاڻ روزي سان آهيو ! جهمور : ابا تُهنجو اسان سان ڇا ! اسانجو عمل اسان ساڻ ! ڏسين نه پيو ته هو نيڪ ٿي ويو آهي ! جڏنهن کان عمرو ڪري آيو آهي اسان به نيڪ ٿي وينداسون جڏنهن الله چاهيوته عمرو به ڪري اينداسون ! پوءِ انشا الله باقائدگيءَ سان روزي، نماز، تراويح جو احتمام به ڪنداسون ! مڇر : ته ڇا عمري جي ادائگيءَ کان پهرئين روزي، نماز جي اهتمام ڪرڻ تي پابندي آهي ! جهمور : اڙي مورک ! تون ڇو مذهبي بحثن ۾ پيو گهڙين ! شڪ ۾ ته شهر سمورو لڳو پيو آهي ! تون ٻڌاءِ تُهنجي ڪهڙي خذمت ڪريان. ! سڄڻ ! تولاءِ ته جان به حاضر آهي ! جيئن مليريا ۽ ڊينگيءَ جا انگ اکر ٻُڌائين پيا ! مڇر : مهرباني ! بس هاڻ ئي سامهون واري حلوائيءَ جي ٿالهه تان ڀيرو ڀري آيو آهيان ! شير شڪم ٿي چُڪو آهيان ! جهمور : اڙي ! ته ڇا کُدو حلوائيءَ مٺائيءِ جي ٿال مٿان لڳل ڄاري هٽائي ڇڏي ! مڇر : ڄاريون ! ٻُڌو جهمور ميان جون خبرون ! يار اهي ته هن ڏيکائيءَ لاءِ ! وزير صحت جي حلف کان پوءِ وزٽ خطري تحت، عارضي لڳائي رکيون هُيون ! پر جڏنهن خبر پئيس ته موصوف گرمي پد 45 سيليسس جو ٻُڌي ، ميونسپلٽي وارن تي ڇڏي ڏنو ته هٽائي ڇڏيئين ! آخر ڪي ايم سي وارن کي روزانا بُنيادن تي ڀتو جو ڏي ٿو! جهمور : اڇا ته هاڻ وري ڪا ٻي منگهڙت ٻُڌائڻ آيو آهين ! ٻيلي اڄ معاف ڪر ! ڪن وزن برداشت ڪرڻ کان قاصر آهن! مڇر : نه ڪا ڪهاڻي ٻُڌائڻ ڪونه آيو آهيان ! بس تبادله خيال ڪرڻ آيو آهيان ! جهمور : ته پوءِ جلدي ڪر ! اسان جا خيال پاڻ کڻ ۽ پنهنجا خيال اسانکي ڏي ! اسان پهرئين پنهنجي خيالن مان تنگ آهيون!
مڇر : مان سمجهان ٿو ته شايد تون آءِ. ايس. آءِ . جيئو،جنگ جو ذڪر ڪندين يا ميڊيا ون يونٽ ٽٽڻ جي مسئلي تي ڳالهائيندي ! هاڻ ته خوش ٿئين نه جهموريت پسند جهمور ! جهمور : ابا توکي اسانجي خوش ٿيڻ يا ناراض هُئڻ تي ڇا ! تون نه ٽن ۾ نه تيرهن ۾ ! تون نه پنجابي، نه پناهگير! نه سنڌي ! نه نئون سنڌي. مڇر : جي ! هي تنگ نظريا توهان اشرف المخلوقات کي ئي مُبارڪ هُجن ! اسان وٽ اهڙي ٽوٽ ڦوٽ ڪانهين ! اسان ته بس مڇرستان ڄاهينداسون ! ليڊي ڊينگي انهيءَ مشن تي لڳل آهي ! جهمور : واه ! ڇا جونءِ ! ڇا جون ءِ جو ٻوڙ ! اڙي تون ته جون ءِ جهڙو به ڪونه آهين ! تُهنجي حيثيت آهي ڪهڙي ! مڇر : بس گهڻو ٿيو ! سمجهان ٿو ته هي توهان جي جهموريت جو دئور آهي جنهن ۾ جهمور کي ڳڻبو ڪونهين توربو آهي ! توربو ! ٽارڪٽ ڪلنگ ڪري ! ڌڙ ! ڌڙا ڌڙ ! وري وهنجي سنهنجي صاف پاڪ ٿي سنڌ اسيمبليءَ ۾ اچي ويهبو آهي ! جهمور : ڇا مطلب ! تون به عمران خان، طاهرالقادري ۽ شيخ رشيد وانگر ٻيهر اليڪشن جو پيو سوچين ! ڇو تو به مشرف جي وڪيلن جي لسٽ ۾ پنهنجو نالو رجسٽر ڪرائي ڇڏيو آهي ! مڇر : جي ها ! جي هاڻ معاملو برادريءَ ۽ آباديءَ تي پُهتو آهي ته اسانجي آبادي ڪا ڪنهن کان گهٽ آهي ڇا ! جهمور : تون به اي فرزند ڊيگيان پنهنجي خوديءَ جي سڃاڻپ پيو ڪرائين ! مڇر : توهان ته پوري ملڪ ۾ صرف 18 ڪروڙ آهيو ! هتي ته هر نالي تي اسانجي ايتري آبادي پکڙيل آهي. هي جيڪو توهانجي سامهون ٽين هٽيءَ وارو نالو آهي ۽ هي جيڪو عيسيٰ نگري وارو ڍونڍ جو ڍير رکيل آهي جنهن کي توهانجي اخبار جا ڏهه ڪالم به کڻائي نه سگهندا ! صرف ڏهه لک مڇر قوم ته اتي ئي آباد آهي.
جهمور : ڇڱو بابا ! تون ڀلي وڃي مشرف بڇاءُ ٽيم جو ميمبر ٿي! مُلڪ خلاف سازش ڪري جهمور يت جون پاڙو پٽ ! اسان سياسي ماڻهون ڪونه آهيون ! اسان سماجي ماڻهون آهيون اسانکي پنهنجو سوشل ڪم ڪرڻ ڏي! مڇر : پوءِ ڪو ڊاڪٽرن تي ڪالم لک ! اسانجي پويان اچي پيا آهن ! نه ته مٿائنس حملو ڪري ڇڏينداسون ! جهمور : نه بابا ! هڪ دفعو ڊاڪٽرن تي ڪالم لکيو هوم ! بس تڏنهن کان هنن پاڻيءَ جون سُيون هڻي جهمور ماري ڇڏيو ! جي وري کين ناراض ڪندس ته اسانجو علاج ڪير ڪندو. قوم ۾ گهڻيون بيماريون گهير ڪري ويون آهن ! جن جو فارما ڪوپيا ۾ ذڪر آهي به ته کوڙ بيمارين جو ڪونهين ! مڇر : جهمورت ۾ وهمي بيماريون گهڻيون پئجي ويون آهن ! جهمور : تو ڪڏنهن مارشلائي ظلم جو مزو چکيو آهي ! اسان چار 11 سالن جا مرشلا ڀُڳتا آهن. اسانجي قوم کان علم پري ڪري جاهل بڻيايو ويو آهي ! وهمي ڪونه آهيان ! سائنس جي ترقيءَ سان دوائن جي ترقي به ٿيڻ گهرجي. بيمارين ۾ به، ڊاڪٽرن جي فين ۾ به، پهرئين اهڙيون ته رنگ به رنگي ، ٿڌيون مٺيون، چئن چئن انچ ڊگهين بيمارين جا نالا هُئا، جهمور کي صرف کنگهه ۽ بّار ٿيندو هو. حڪيم جي نسخي سان جلد ختم به ٿي ويندو هو هاڻ ته کوڙي گارڊن ۽ ڊينسو هال جي اسٽورن تان هزار هزار رُپيئن جون دوائون به ڪم ڪون هيون ڪن. چون ٿا ته پنج نمر يا ڇهه نمبر آهن. جيڪي اسٽور تي 45 سيڪڙو ڪميشن تي کپن پيون ۽ ڊاڪٽر سيمپل جي لالچ تي اُهي پيا لکي ڏين. تڏنهن ته ماڻهون به ٿڏي تي مريو وڃي. مڇر : اها ته زيادتي آهي دوائن وارن سان ۽ ڊاڪٽرن سان. ڪن کي ته بچائي ڇڏيندا آهن. حامد مير ڪيئن بچي ويو ! جهمور ؛ ها ڪو قسمت وارو هوندو آهي حامد مير جهڙو پر هاڻ کيس سندس جرنلسٽ بيان ڏئي پيا مارين ! جنهنکي الل رکي ان کي ڪير چکي ! توهان ڊاڪٽرن جي زبان مان اهو به ته ٻُڌو هوندو. آپريشن ڪامياب ٿيو! مريض مري ويو! مڇر : پر هاڻ ته دوائن ۾ ريسرچ پئي ٿئي ! اسانکي مارڻ لاءَ ڪيترين ڪمپنين دوائون، ڪريمون، لڪئڊ ٺاهيا آهن . پر اسان به ان آباديءَ سان وڌون پيا. بيشڪ سائنس جي طرقيءَ جا اسان به قائل آهيون . هڪ طرف سائنسدان اينٽي بايوٽڪ ٺاهي لکن ماڻهن جي جان بچائين ٿا ته ٻي طرف ائٽم بم اُڇلائي ڪوٽا پوري ڪريو ڇڏين. جهمور : بروبر يار ! پهرئين زماني ۾ ته اهڙا مرض هوندا هُئا جو انهن لاءِ دوائن جو وجود ئي ڪونه هو ! هاڻ دوائون اهڙيون اچي ويون آهن جنهن لاءِ مريضن جو وجود ئي ڪونهين. مڇر : تڏنهن ته اسانجي نسل جي افزائش ٿي رهي آهي اسانجو هڪ ڊينگي ئي ڪافي آهي. جهمور : اهو سڀ ڪمپٽيشن جي ڪري آهي جيئن ميڊيا ۾ ريٽنگ ڪري. فري انٽر پرائيزنگ آهي. جنهنجي وڻي پڳ لاهي ڇڏين ! مڇر : خير اسان آزاد آهيون !
جهمور : تو چور جي دُعا ٻُڌي آهي ! مڇر : چور جي دُعا ! جهمور ها ! ته ٻُڌ ! اي موليٰ ڪتي کي سمهاري ڇڏجان ! چوڪيدار کي بيهوش ڪري ڇڏجان ! مالڪ کان دروازي جو ڪڙو هڻڻ وسارائي ڇڏجان ! مڇر : پر مونکي ته ڊاڪٽرن سان مسئلو آهي ! اڄ هڪ ڊاڪٽر جي گهر ڀرسان گذرڻ ٿيو هو! جهمور : ڪونين پيڻ ويو هوندو، يا ڊي ڊي ٽيءَ جو ڦوهارو ڪرڻ ويو هوندو ! اڙي تو ته چٽوڙو گهڻ کائو آهين هر ڍونڍ تي ويهو رهين ! ڀلي پوءِ اهو رت قاتل جو هُجي يا راشي ڪاموري جو! مڇر : هاڻ ڳالهه ته ٻُڌ ! ڊاڪٽر جي ڌيءَ پيءُ کي پئي چيو بابا ! مُهنجي ڪمري ۾ علحده ٽي وي هُئڻ گهرجي ! جهمور : ضرور ڊاڪٽر چيو هوندو ته هو لقمان مبشر جا ڇڇورا تبصرا ٻُڌڻ چاهيندي هوندي ! مڇر : اڙي نه ! هن چيو ته صابڻ ، تيل، ڪاسميٽڪس جا اشتهار ڏسڻ لاءِ. ڊاڪٽر چيس ته پُٽ ڏس ! ڊينگيءَ ۽ مليريا جو بخار پيو وڌي. ڪمائي ٽيڻيب چئوڻي پئي ٿئي، هڪ نه چار چار ٽيلي ويزن هر ڪمري لاءِ ايندي.. زال چيس ته پوءِ مونکي ڏهن تولن جو سيٽ کپي. ڊاڪٽر چيس ته دُعا ڪر ته انفلئنزا به اڃا گهڻي وڌي. الله کان دُعا گهرو هو سڀني جي ٻُڌڻ وارو آهي ! پُٽ چيس ته بابا ڪار گهرجي ،پيءُ چيس ته بس رمضان اچڻ ڏي ماڻهون ٿالهن جا ٿالهه ڀري افتاري کائئيندا پڪوڙا، دهي بڙا پاڻهين عشا جي تراويح کان پوءِ سڌا مُهنجي ڪلينڪ تي ايندا ! جهمور : ميان مڇر هاڻ اها اجائي پرو پئگنڊا ۽ بحثٽ بند ڪر. ڇو جو هن ۾ ڊاڪٽرن جي في جو ذڪر ايندو، مريضن جي غريبيءَ جو ذڪر ايندو جيڪي پنج ڏه رُپيا خرچ نٿا ڪري سگهن. مان چوان ٿو ته علاج جو ذمو وزير صحت کڻي ته ماڻهون چوندا ته هن جو دماغ اچي خراب ٿيو آ. مڇر : هي سڀ مسئلا توکي مبارڪ هُجن اي جهمور ها البته ڊاڪٽرن جو علاج ٿي سگهي ٿو هڪ ڪتاب ۾ پڙهيو هوم . جهمور : شاباس جو تون ڪتاب ٿو پڙهين، علم ٿو پرئين پر سنڌين کي ڏس، ڪاپي ڪري پاس ٿين ٿا، سفارش ڪري نوڪريون وٺن ٿا ، وڏيرن جي غلامي ڪري انهن لاءَ اُبتا سُبتا ڪم ڪن ٿا ته جيئن سندن نشو پورو ٿئي . چڱو هاڻ ڀڄي وڃ مُهنجي ڪالم لکڻ جو وقت ٿي ويو آهي ٻئي ڪنهه دفعي وري اچجئين يا 11 مئي کان پوءَ مشرف جي ٽيم! عمران خان، طاهرالقادري ۽ شيخ رشيد ميدان تي لهي جهموريت جو خاتمون آڻيندا. ون يونٽ هڪ دفعو وري ٽٽندو! تيل جا ڏيا روشن ٿيندا، ڪوڙا لڳندا ! سنڌي ۽ بلوچ تي وري غداريءَ جو ليبل لڳندو.
