اسڪرين پلي ....... پاڪباز ........ تحرير ، مُڪالما ۽ منظر ڪشي عبدالرزاق ميمڻ آباديءِ جي آخر ۾ واقع هڪ قبرستان جي مين گيٽ تي رئيسَ پنهنجي موٽر سائيڪل پارڪ ڪري ڇڏي هُئي. شهر کان پري هُئڻ سان گڏو گڏ ان جڳهه جي نالي کڻڻ سان ئي جسم ڪانڊارجڻ لڳندو هو. هر طرف پُراسرا خاموشي ڇانيل هُئي ڇو جو اُن وقت رات جا 11 وڳا هُئا ۽ ڪُتن جي ڀونڪڻ جو آواز ۽ تڏين جي چهچهڻ جو آواز ويتر ماحول کي خوفناڪ بڻائي رهيو هو. مين گيٽ تي لڳل بلب جي روشني محض ڏهن ٻارهن قبرن کي ئي روشن ڪري رهيو هو. ڊپ ۽ خوف سان هُن جا وڌندڙ قدم ڳرا ٿي کڄي رهيا هُئا ۽ دهشت عليحده دل ۾ جڳهه ولاري ويٺي هُئي. ڪو جانور هو جيڪو هُن جي اڳيا ڊڪندو وڃڻ لڳو ته هن جي جسم ۾ ڏڪ شروع ٿي ويو. هو جهٽڪو کائي بهي رهيو ۽ جانور پنهنجي تيز رفتاريءَ سان هلندي هڪ ٽٽل ڦٽل قبر ۾ داخل ٿي ويو هو. مرڻ کان پوءِ مڻ مٽيءَ هيٺان دٻجڻ، اونداهيءَ ڪوٺيءَ ۾ رهڻ ۽ پوءِ انهن موذي جانورن جو عذاب سهڻ. (اي خُدا اسانکي قبر جي دردناڪ عذاب ۽ دهشت ناڪ ماحول کان بچائجئين) رئيس به پنهنجي اوور ڪوٽ جي کيسي مان ٽارچ ڪڍي دُعا گهُري. هو مُسلسل قبرستان جي اُن حصر طرف وڌي رهيو هو جتي تازيون تازيون قبرون ٺهيل هُيو ۽ چئن ڏينهن جي زندگيءَ جو ثُبوت پيش ڪري رهيون هُيون. ڪي قبرون بارش يا ٻين سببن جي ڪري ٽٽِي ڀور ٿي پيون هُيون ۽ ڪي زمين ۾ اندر دهسجي ويون هُيون.
هو ٽارچ جي روشنيءَ ۾ قبرن تي لڳل تختيون پڙهندو پئي ويو اهي تختيون کيس هر عمر ۾ مرڻ وارن جون ياديون ڏيارينديون ويون. هو پنهنجي سموري قوت ۽ هوش کي سنڀالي پڙهندو ته ويو پئي پر پوءِ به خوف جو عنصر هُن جي چهري تي عيان هو ۽ بل آخر هو اچي هڪ قبر تي اچي بهي رهيو جنهن تي هڪ تختي لڳيل هُئي جنهن تي(ساجده رئيس) تحرير ٿيل هو ۽ وفات جي تارخ سال اڳ جي. هو ان قبر سامهون گوڏن ڀر ويهي رهيو ۽ روشن ٽارچ کي ساڄي پير هيٺان سنڀالي رکيو. قبرستان جي سنسان ماحول تي هڪ سري سري نگاه هڻڻ کان پوءِ هو قبر جي مٿي کان پنهنجي چهري تي ٻئي هٿ ٻُڪ جي انداز ۾ ويڙهي روئڻ لڳو. کيس يقين هو ته هن ويراني ۾ سندُس سسڪيون ۽ آهون ٻُڌڻ وارن جو ڪوبه وُجود ڪونه هوندو. اهوئي سبب هو جو هو قبر ۾ پوريل پنهنجي زال ساجده سان بُلند آواز ۾ مُخاطب ٿيو هو. (ساجده ! مونکي هن ڀريل دُنيا ۾ اڪيلو ڪري وئي آهين. مان توکان سواءِ هاڻ ڪيئن ٿو جي سگهان، جي پنهنجن گلن جهڙن ٻارڙن جو خيال نه هُجي ها يقينن آئون به توسان اچي ملان ها. مان ٻي شادي ڪري تُهنجي ڪُک مان نڪتل امانتُن کي ڪنهن غير جي هنج ۾ ڪيئن وجهي ڇڏيان، انهن کي ڪيئن ڪنهن اجنبي شخصيت جي حوالي ڪريان ها. اڄ تُهنجي پهرئي ورسي آهي. مون کان جيترو ٿي سگهيو پوري سال جو ثواب تُهنجي روح کي رسائڻ جو اهتمام ڪيم ته جيئن تُهنجا گناه معاف ٿي وڃن ۽ الله جل شانهُ تُهنجا درجا بُلند ڪري، ڇو جو مونکي يقين آهي ته تو جهڙي نيڪ سيرت عورت ڪو گناهه ڪري نٿي سگهي. تون پير پير مونسان هلندي رهئينءَ. تو مالي مشڪلاتن جي باوجود پاڻ ۾ صبر ۽ شڪر جو ساٿ نه ڇڏيو، مونکي پريشانيءَ ۾ سهارو ڏيندي رهيئن، غم ۾ راحت پُهچائيندي رهيئن، ڏکن ۾ سک، سورن ۾ آرام، زخمن تي مرحم ۽ بدلجندڙ موسمن سان زندگيءَ جون لذتون. مان تُنهنجي انهن ڍير خوبين کي ڳڻي به نٿو سگهان. مان توکي اهو ٻُڌائڻ آيو آهيان ته تُهنجن مائٽن ٻارن جو خيال رکندي ته جيئن هو ماءُ جي عدم موجودگيءَ باعث ڪنهن بي راه رويءَ جو شڪار نه ٿي وڃن، مُهنجو نڪاح تُهنجي ڀيڻ عابده سان ڪرائڻ جو فيصلو ڪري ڇڏيو آهي. مُهنجي خاموشيءَ کي هُنن رضامندي سمجهي، مان ان ڪري توکان اهو پُڇڻ آيو آهيان ته ڇا ان عمل سان تُهنجي روح کي تڪليف ته نه پُهچندي، تُهنجي دل آزاري ته نه ٿيندي. چئو ساجده ! چئو ! خدارا ڪُجهه ته چئو! جي هن عمل سان تُهنجي دل ڏکي ٿي ته آئون پوري عمر پاڻ کي معاف نه ڪري سگهندُس. هو اوڇنگارو ڏئي رُئڻ لڳي ٿو) رات جو سناٽو وهشت جي پوشاڪ پائي چُڪو هو، جانور نين قبرن ۾ پنهنجي خوراڪ جي تلاش لاءِ موجود هُئا ۽ رئيس کي ڪنهنجي قدمن جي آهٽ محسوس ٿي ته هو پاڻ سنڀالي بهي رهيو پر قدمن جو اهو آواز اڳتي وڌي ويو پوءِ خبر ناهي ته ڪيترو وقت هو لڙڪ ڳاڙيندڙ اکين سان ساجده جي قبر کي گهوريندو رهيو جهڙوڪ هو کيس پنهنجي بيڊ روم جي بيڊ تي گهري ننڊ ۾ سُتل ڏسي پيو گهوري. ڇا ڪجي جو قدرت جي فيصلن سامهون هرڪو بيوس هوندو آهي ۽ رئيس به لاچاري ۽ مجبوري تحت قبرستان مان نڪري آيو.
اڄ رئيس جو عابده سان نڪاح هو. هو خاموش ڳچيءِ ۾ گُلاب جا هار پائي ڪن دوستن سان صوفي تي سميٽجي ويٺو هو. هي شادي هُئي يا ماتم هو. هر طرف اداسي هُئي حسرت وسي پئي، نه شاديءَ جا ڳيچ ڳايا پئي ويا نه قناتن تي شاميانا هُئا، نه ڄڃ جي اچڻ لاِ اسٽيج سجايو ويو هو نه ڪو مهمانن کي ڀلي ڪار ڪرڻ وارو بيٺل هو، نه مهڪندڙ ڪوارين ڇوڪرين جاٽهڪڙا هُئا نه تاڙيو ، ناچ ۽ مذاق يا شادي رسم هُئي. (يار اڄ ته دل ۾مست ڦٽاڪا ڦوڙيندو هوندي، اڌيڙ عمر ۾ چوڏهن سالن جي جو ڪنواري حسينه ملئي پئي، اند ئي اندر ۾ مهڪندو پيو هوندي) دوستن جي اها مذاق رئيس کي ٽوڪن جا تير ٿي چُڀڻ لڳا ۽ هن جي اکين لڙڪ وهائي ڇڏيا ته رومال سان اگهڻ لڳو، هن جي دل چاهيو پئي ته زماني کي رڙيون ڪري ٻُڌاءِ ته هن کي ساجده سان وچوڙي جو ڪيترو غم آهي، بيشڪ عابده جي اچڻ سان ٻارڙن کي ماءُ ته ملي ويندي پر هوءَ ساجده جي جڳهه سند دل ۾ ولاري نه سگهندي ڇو جو ساجده ۾ اهڙيون خوبيون به هُيون جو شايد ٻي ڪنهن عورت ۾ نه هُجن، رئيس اکيون صاف ڪري نڪاح جون رسمون پوريون ڪيون ۽ پوءِ عابده کي ڪنوار بڻائي ساجده جي بيڊ تي وٺي آيو. ( عابده ! پوري صورتحال جي توکي خبر آهي، سڀ ڪُجهه تُهنجي سامهون آهي، مان به ، گهر به ٻار به ۽ تون پاڻ به باشعور آهين تنهنڪري مونکي وڌيڪ چوڻ جي ڪا ضرورت ڪونهين ته ڇا ڪرڻو آهي ۽ ڇا نه !) رئيس پنهنجي زندگيءَ ۾ داخل ٿيڻ واريءَ جو گهوگهٽ مٿي ڪندي چيو! ڇا ٻار سمهي پيا آهن ! هلڪي آواز ، رئيس جي ڪنن ۾ اهو رس وڌو ته هن کي مسرت ٿي ۽ خدا جو شڪر بجاءِ آندئين ته اچڻ واريءَ کي سڀ کان پهرئين ٻارڙن جو خيال ٿيو آهي. رئيس ! مونکي هي ٻار جان کان وڌيڪ عزيز آهن ۽ تو اهو ڪيئن سوچي ورتو ! عابده رئيس جي چپن تي هٿ رکي جذباتي انداز ۾ چوڻ لڳي! ڏس عابده ! سمجهڻ جي ڪوشش ڪر! عورت انهن مرحلن مان گذري بيمار ٿي پوندي آهي! پوءِ قسم قسم جو بيماريون سندس پيڇو ڪنديون آهن ! جنهنڪري هر وقت اسپتال ۽ دوائن جي چڪر ۾ هونديون آهن ! نه ٻارن تي پوري توجه ڏئي سگهنديون آهن ۽ نه ئي مڙس تي! مُهنجي ڳالهه مڃ بس پاڻ لاءِ اهي ٻه ٻار ئي ڪافي آهن ! رئيس جون ڳالهيون ٻُڌي هوءَ ته اندران ئي ٽٽي پئي. دل ٽٽڻ جو آواز ته ٿيو پر ٻُڌو ڪنهن به ڪونه ۽ وقت به پنهنجي رفتار سان گذرندو رهيو پر هڪ خبر ته وقت جي رفتار به گهٽ ڪري ڇڏي.
تون ڪيڏو نه پيارو آهين رئيس ! تو ايترو جلدي مُهنجي خواهش کي پورو ڪري ڇڏيئي ! مُهنجي اکين مان محض وهندڙن ٻن لُڙڪن جي قرض کي تو ايڏي وڏي خوشخبري ڏئي چُڪائي ڇڏيو! عابده رئيس جي ڇاتيءَ تي پنهنجو مٿو رکي سندس ٿورو مڃيو. ڇا مطلب آهي ! عابده مون نه سمجهيو ! تون ڇا پئي چئين ! رئيس اجنبيت ظاهر ڪندي چوڻ لڳو مبارڪون هُجن رئيس ! مان ماءُ بڻجڻ واري آهيان ! مُهنجي ڪُک جي ٻاريءَ ۾ گُل ٽڙڻ وارا آهن ۽ مُهنجي اُميدن تي بهار اچڻ واري آهي. نه عابده نه ! توکي يقينن وهم ٿي پيو آهي ! ٻه چار ڀيرا آچر جون ڪي ڦارون کائڻ سان يا اُلٽي ڪرڻ سان ڪا ماءُ ٿوڙي ٿي ويندي آهي ! عابده خدارا اهڙا خواب نه ڏس ! جنهنجي تعبير متان گهڻي ڀيانڪ نه نڪري اچي! رئيس سندس مسڪراهٽ ۽ گُلن کي جهڙوڪ پيرن هيٺان ڪچليندي چيو! نه نه رئيس ! صحيح پئي چوان ! ليڊي ڊاڪٽر جي چيڪ اپ ۽ الٽرا سائونڊ جي رپورٽ سان به تصديق ٿي وئي آهي! تون ڪوڙ پئي ڳالهائين ! ائين هرگز نٿو ٿي سگهي ! تون خوامخواهه مُهنجي صبر جو امتحان پئي وٺين! رئيس ڪاوڙ ڪري عابده کي دڙڪا ڏيندي چيو رئيس تون خوش ٿيڻ بجاءِ عضبناڪ پيو ٿين ! ڇا ڳالهه آهي ! توکي مُهنجي خواهش تي اعراض ڇو آهي! عابده روئي سخت لهجو اختيار ڪيو ته هو نرم پئجي ويو مگر پوءِ به ڪو خيال ايندي زور سان پير زمين تي هڻي هو گهران ٻاهر نڪري ويو.
هو ٻئي، مهني ٻن تائين هڪ ٻئي کان ڪترائيندا رهيا! عابده کيس گهڻوئي منائڻ جي ڪوشس ڪئي پر رئيس جو رويو تبديل نه ٿي سگهيو ائين پئي لڳو جو هو هاڻ عابده کان بد دل ٿي چُڪو هُجي. ان خبر کيس بدلائي ڇڏيو هو هاڻ هو اهو رئيس ڪونه هو جيڪو عابده جي هر خواهش تي جان فدا ڪرڻ وارون ٿي چڪو هو ۽ هاڻ هن جي سامهون عابده جو چهروه مڪروه ۽ هو کيس کائي وڃڻ وارين نظرن سان ڏسڻ لڳو هو. ٻن مهنن جي عرصي دوران رئيس هر روز هُن تي شڪ جي نگاهه وڌي. ڇا مصيبت آهي توکي ! آخر تون مونکي ٻُڌائين ڇو نٿو! هيءَ بي رُخي ڇو پيو ڪرين ! هڪ ڏينهن عابده کان رهيو نه ٿيو ته هوءَ وسي پئي. تون بدڪردار آهين ! مونکي تو مان اها اُميد هرگز نه هُئي ! ٽري وڃ هاڻ مُهنجي نظرن اڳيان ! آئنده مُهنجي گهر جو رُخ نه ڪجائين ۽ اهو پاپ وڃي ٻي ڪنهنجي گهر ڄڻجائين. رئيس جي الزامن ته عابده مٿان قيامت آڻي ڇڏي. ڇا چيئي ! آئون بدڪردار آهيان ! هي مُهنجي ڪُک ۾ تُنهنجي پيار جي نشاني نه پئي پلجي ! پاپ آهي ! خدا جو قسم رئيس ! جون مون توکان سواءِ اڄ تائين ڪنهن مرد کي پنهنجي جسم کي ڇُهڻ به ڏنو هُجي ! ڪنهنکي پاڻ تي ميري نگاهه وجهڻ جو موقعو ڏنو هُجي. بڪواس نه ڪر ! وڃين ٿي يا ڌڪا ڏئي ڪڍئين گهر مان! ٺيڪ آ ! جي توکي مُهنجي بيگُناهيءَ تي يقين نٿو اچي ته آئون وڃان ٿي پيڪن ۾ ! جڏنهن توکي پنهنجي غلطيءَ جو احساس ٿيڻ لڳي ته وٺي اچجئين پنهنجي گهر ! ۽ جي تو پنهنجا الزام واپس نه ورتا ! ته ياد رکجئين ! پنهنجي پاڪيزه زال کي وڃائي پڇتائيندي ! ان منحوس وقت کي ياد ڪندي ! جنهن تي تو مون تي شڪ ڪيو !
جنهن جنهن به ٻُڌو هُن رئيس کي گهڻو سمجهايو پر پوءِ به هن جو شَق نه لٿو! آخر ڪار چڱـن جي پئنچائت ۾ عابده جي پيءُ زاهد درخواست ڏني ته سندس ڌيءَ جي گهر کي وسائڻ ۾ مدد ڪريو ۽ هن بي بنياد الزام جي داغ کي سندس عزت جي دامن سان ڌوتو وڃي . بزرگ گڏ ٿيا ٻنهين جي وڏن کي گهرايو ويو. رئيس صاحب ! توهان پنهنجي ساهرن کي چڱيءَ طرح سڃاڻو ٿا ۽ ٻيو ته عابده کان پهرئين سندس وڏي ڀيڻ ساجده به ته توهانجي نڪاح ۾ رهي چُڪي آهي ! عابده سان به توهان پنج سال گذاري چُڪا آهيو پوءِ هي اوچتو الزام هڻي توهان کي پنهنجي گهر اُجاڙڻ جو خيال ڪيئن ٿيو ! سائين ! نه آئون پنهنجن ساهرن کي خراب ٿو سمجهان ۽ نه ئي پنهنجي مرهيات زال ساجدهه کي ! مونکي ته فقط عابده جي بدچلنيءَ تي شڪ آهي جنهن جي سزا آئون کيس طلاق جي صورت ۾ ڏيڻ چاهيان ٿو ! ميان ! ايتري جلد بازيءَ جي ضرورت ڪانهين ! تو وٽ سندس بدڪرداريءَ جو آخر ثبوت ڪهڙو آهي هڪ ڪرهت آواز واري بزرگ رئيس مٿان وسي پُڇيو بدڪرداريءَ جو وڏي ۾ وڏي ثبوت اُهو گُناهه آهي جيڪو سندس وُجود ۾ پلجي پيو ! رئيس هڪ دفعو ٻيهر عابده مٿان غلط نگاهه وجهي چيو ان ڳالهه جو ڪهڙو دليل آهي ته عابده جي ڪک ۾ پلجڻ وارو ٻار تُنهنجو ڪونهين ! هڪ ٻئي بزرگ سوال ڪيو سائين ! ثبوت اهو آهي ته مان ساجده جي زندگيءَ ۾ ئي خانداني منصوبه بنديءَ تي عمل ڪري چڪو هوس ! پوءِ ڪيئن سمجهان ته هي ٻار مُهنجو آهي. رئيس اهو راز افشا ڪري ڇڏيو جنهن کي هو هيل تائين پنهنجي سيني ۾ لڪائيندو پئي آيو ۽ فيصلي ڪرڻ وارا هڪ ٻئي کي تڪڻ لڳا. خانداني منصوبه بنديءَ جا طريقا ناڪام به ته ٿي ويندا آهن. جنهن روح کي دُنيا ۾ اچڻو هوندو آهي ڀلا اُن کي اچڻ کان ڪو روڪي سگهي ٿو ! سهري به ٿڌي مزاج ۾ رئيس کي سمجهائيندي چيو نه ائين هرگز نٿو ٿي سگهي ! آخر ڇو نٿو ٿي سگهي ! ان لاءِ ته آئون وقتي نه پر مڪمل منصوبه بندي ڪرائي چُڪو آهيان ! مطلب پنهنجي نس بندي ڪرائي چُڪو آهيان ! جنهنکان پوءِ هڪ سيڪڙو به ٻار پئدا ٿيڻ جو چانس ڪونه ٿو رهي. جنهن جو واضح ثبوت اهو آهي ته اڄ اسانجي شاديءَ کي پنج سالن جو عرصو گذري چُڪو آهي! جيسين عابده جي دل ۾ ٻار جي خواهش نه هُئي تيستائين اهڙِو ڪُجهه به ته نه ٿي سگهيو ! پر جڏنهن هن ٻار جي خواهش ڪئي ته ٻار ڄمڻ جي اُميد به پئدا ٿي وئي. ٺوس دليل ٻُڌي پئنچائت به هڪ ٻئي جا مُنهن ڏسڻ لڳي، عابده جي والدين ۽ عزيزن جو شرم کان ڪنڌ وڃي زمين سان لڳو ماڻهون لاجواب ٿي پنهنجي گهر روانا ٿيڻ لڳام محلي ۾ ڳالهيون پکڙجڻ لڳيون، تنقيدي آڱرين زاهد جي گهراني جي ننڊ حرام ڪري ڇڏي. سڀ کين شق ڀرين نظرن سان تڪڻ لڳا هُئا. خود عابده جا قدم به ڳرا ٿي اٿڻ کان قاصر هُئا ۽ سندس نظرون به زمين ۾ کتيل رهيون! عابده کي سوچ ويچار ڪري مهنو ٻيو به گذري ويو ۽ هن کي سمجهه ۾ نه آيو ته هوءَ پنهنجي بيگناهي ڪيئن ثابت ڪري. بل آخر هن هڪ فيصلو ورتو ته هوءَ پنهنجي شفاف، پاڪيزه دامن تان بدڪرداريءَ جو نشان ڌوئي ساهه کڻندي.
عابده هڪ پڙهيل ملکيل ۽ با شعور عورت هُئي. هُن مختلف ذريعا استعمال ڪندي شهر ۾ قائم فيملي پلاننگ جي هيڊ ڪوارٽر ۾ وڃي پُهتي. جي بي بي ! ڪهڙو ڪم آهي ! هڪ پٺاڻ چوڪيدار عابده کي گيٽ تي روڪي پُڇيو ! بابا هتي ڪو ڊاڪٽر آهي ! مونکي ڪو مشعورو ڪرڻو آهي ! عابده چئو طرف نظر وجهندي چيو اري بابا ! هي ته مردانو ڪلينڪ آهي ! هتي زنانون جو ڪهڙو ڪم خوچه (ٻئي ڀرف اشارو ڪري) تون هُن طرف وڃ! بابا مونکي مردن ! مطلب ته پنهنجي مڙس بابت ئي پُڇڻو آهي ! اڙي پوءِ ائين چئو نه ! اچ اچ (اندر وڃڻ جو رستو ڏئي) او هن ڪمري ۾ هڪ ڊاڪٽر بابو آهي تون ان سان وڃي مل ! ڇا ڳالهه آهي محترمه! توهان ڪُجهه پريشان پيا لڳو ڊاڪٽر صاح ڇا توهان اهڙن مريضن جي فهرست ٺاهيندا آهيو جن توهانجي ڪلنڪ مان فيملي پلاننگ ڪرائي هُجي ! عابده ڊاڪٽر جي ڳالهه اڻ ٻُڌي ڪندي سوال ڪيو جي ها ! ڇو نه اسان وٽ اهڙن مريضن جو مُڪمل رڪارڊ هوندو آهي ! نه صرف سندن نالا، بلڪه گهر جي ايڊريس، ٽيليفون نمرز ۽ پنهنجي مرضيءَ سان آپريشن ڪرائڻ لاءِ فارم تي صحيح. هن ڪمپيوٽر ۾ اسڪين ڪيل ڊيٽا ڏيکاريندي چيو. ڇا توهان ٻُڌائي سگهندئو تهرئيس انيس توهان وٽ نس بندي ڪرائي هُئي ! ڪيترن سالن جي ڳالهه ٿيندي ! تقريبن ساڍا پنج سال ٿيا هوندا ڊاڪٽر تريس ڪندو ويو ۽ عابده دل ئي دل ۾ الله کي ٻاڏائيندي پئي وئي ! اي الله ! عورت ايڏي نازڪ ڇو بڻايئي ! مان ڀلا رئيس جي هن امانت کي ڪٿي ڪٿي ڦيرائيندي رهنديس ! اي مشڪل ڪشا مُهنجي مشڪل حل ڪر! رُڳو تون ئي ڪارساز آهين ! اي بي عيب موليٰ مُهنجي بيگناهي ثابت ڪري مُهنجي عصمت تي لڳل داغ کي ڌئار! جي ها ! رئيس انيس اسان وٽ علاج ڪرايو هو ! هي ڏسو بي بي توهانجي پريشان ڇا آهي ! ٻُڌائڻ پسند ڪندا ! جي ڊاڪٽر صاحب ڇو نه ! پهرئين اهيو ٻُڌايو ته ڇا نس بندي جو طريقو دائمي هوندو آهي يا اُن جي ناڪاره هُئڻ جي چانس به رهي ٿي. محترمه اسان کي ٻارهن سال ٿي ويا آهن اڃان تائين اسان جو ڪو آپريشن ناڪام ڪونه ٿيو آهي. ان جا سائيڊ افيڪٽس به ڪونه ٿين. توهان ٻُڌايو مسئلو ڇا آهي ! عابده شروع کان اّر تائي ڳالهه ڪري ٻُڌايس ڇا توهان پنهنجي مڙس کي ڪلينڪ وٺي اچي سگهو ٿا! جي نج ! ڇو جو اڄ ڪلهه اسان ۾ رنجشون وڌي چُڪيون آهن هلو ٺيڪ آهي اسان وٽ ڪنٽيڪٽ آهي آئون پاڻ ان سان رابطو ڪريان ٿو ! فون نمر تي هي آهي نه ! ساڳيو جي ها اهو ساڳيو ئي آهي ڄيڪ آ توهان پنهنجو نمبر ڏيو ته وقت ضرورت توهان سان به رابطو ڪري سگهجي. ڊاڪٽر صاحب مهرباني توهانکي تڪليف ته ضرور رسندي پر توهانجي ان ڪوشس سان هڪ کلندڙ مهڪندڙ گهر وسي ويندو ! محرمه آئون ڳالهه جي نزاڪت کي سمجهان ٿو!
زبردست ڪوششون آهن سائين اوهان جون سنڌ سلامت فورم توهان جي ڪوششن کي ساراهي ٿئي اهڙيون ڪوششون جاري رکجو سدائين گڏ
توهان هاڻ بيفڪر ٿي وڃو. انشا الله سڀ ڪُجهه ٺيڪ ٿي ويندو! ڀلا ترسو ! ڏسو آئون توهانجي سامهون ئي مسٽر رئيس کي فون ٿو ڪريان. هيلو! هيلو مونکي رئيس انيس سان ڳالهائڻو آهي ! جي ! مان رئيس انيس ئي پيو ڳالهايان ! رئيس صاحب ! مان فيملي پلاننگ هيڊ ڪوارٽر ڪلينڪ مان ڊاڪٽر اختر پيو ڳالهايان. جتان توهان.... جي! جي ! ڊاڪٽر صاحب ! مان سمجهي ويس ! حڪم ڪيو ! مون کي ڪيئن ياد ڪيو! سائين توهانکي ڪُجهه منٽن لا اسانجي ڪلينڪ ۾ اچڻو پوندو! رڪارڊ موجوب اوهانجي فيملي پلانڊ ٿيندي پنج سالن کان ڪُجهه وڌ عرصو گذري ويو آهي! تنهنڪري توهانجو معمولي چيڪ اپ ٿيندو! جي بهتر ڊاڪٽر صاحب! ڪڏنهن حاضر ٿيان ! جيئن ئي توهان کي فرصت ملي ! ٺيڪ آ ! اڄ مون وٽ فرصت آهي ! بس هيئنر ئي نڪري اچان ٿو! مهرباني ! مهرباني ! الله حافظ ! عابده کي ڏسي مسڪرائي ڪريڊل رکي ٿو. عابده به شڪرگذار نگاهن سان ڊاڪٽر کي ڏسي رخصت ٿي وئي. ان کان پو کيس هر گهڙي ڊاڪٽر جي فون جو انتظار رهڻ لڳو. ٽي ڏينهن گذري ويا ، انهن ٽن ڏينهن ۾ هُن الائي ڪيترا ڀيرا اُٿي اُٿي نفل پڙهي دُائون ٻاڏايون، ڪيترا سجدا ڪيا آخر هڪ شام سندس انتظار جو خاتمون ٿيو. فون جي گهنٽي وڃندي، عابده رسيور کنيو هلو ! پر ٻئي پاسي کان خاموشي رهي ۽ هو هر هر هيلو هيلو ڪندي رهي ، کيس ڪو ٻُڌي ته رهيو هو پر ٻئي طرفان مُسلسل خاموشي هُئي. هن گهڻا ئي ڀيرا پنهنجي هٿن جو دٻا ڪريڊل کي پُش پُل ڪري رکيو پر بي سود ! آخر هو به خاموش ٿي وئي. هيلو عابده ! بل آخر ٻئي طرفان همٿ کي جوڙي ڳالهايو ويو ! آواز ڳرو ڳرو پئي لڳو . م.. مم.. مان ! ر ر رئيس پيو ڳالهايان ! عابده خاموشي سان ٻُڌڻ لڳو ! لِله فون بند نه ڪجئين عابده ! اڄ مونکي ڳالهائڻ ڏي ! مان توکان گهڻو شرمندو آهيان ! ڪهڙن لفظن سان توکان معافي گهران! پنهنجي ڪيئي تي پشيمان آهيانن ! مون توتي شرمناڪ حد تائين الزام مڙهيا آهن! جي تو مونکي معاف به ڪيو ! ته آئون پاڻ کي هرگز معاف نه ڪري سگهندُس ! آئون شڪ ۾ هوش وڃائي ويٺو هوس ! تو جهڙي ! پاڪ دامن ! ۽ نيڪ سيرت عورت کي گنهگار سمجهڻ لڳس! عابده مان ڊاڪٽر صاحب جي سڏڻ تي ڪلينڪ ويو هوس ! جتان مون پنهنجي نس بندي ڪرائي هُئي !هنن هڪ ڀيرو وري مُهنجو چيڪ اپ ڪيو! ۽ جيڪي رپورٽون آيون انهن نه صرف مونکي ! پر ڊپارٽمينٽ ڪلينڪ جي پوري عملي کي حيرتزده ڪري وڌو ! رپورٽ موجب ! آپريشن جي پنج سال وري ٿيڻ کان پو اها ڳنڍ ! معجزاتي طور تي کُلي! پاڻ ۾ نس کي ٻيهر جوڙي ڇڏيو هو ! (سسڪين جو آواز) ع عا عابده ! خدا جي واسطي ! مُهنجي ان امانت جي حفاظت ڪجئين ! جيڪا رب جي قدرت جو معجزو آهي ! جنهن مُهنجي نصيب ۾ ! تُنهنجي ڪک ۾ ! امانتن سنڀالي رکيو آهي ! تون تيار ٿي ويهه ! مان هيئنر ئي توکي وٺڻ پيو اچان! پُڄاڻي.