نثارابڙو
نائب منتظم
ڪجهه ڏينهن اڳ هڪ دوست هڪ برقي پيغام موڪليو هيو، پيغام جو عنوان به ساڳيو ئي هو جيڪو مون مٿي لکيو آهي، ميل جي مضمون ۾ جيڪو مواد موجود هو اهو پڙهي، آءُ خلائن ۾ گم ٿي ويس، ڪڏهن فلسطيني عربن جي حالت تي ته ڪڏهن وري سنڌين جي حالتن تي ويچار ڪندو رهيس. ڇاڪاڻ ته سنڌين ۽ فلسطيني عربن جون حالتون به ٿوري گهڻي فرق سان ساڳيون آهن، هو مذهب جي بنياد تي ٺهيل ملڪ اسرائيل جي ظلم، ڏاڍ ۽ استحصال جو شڪار آهن ته سنڌي وري مذهب جي نالي تي ٺهيل ملڪ پاڪستان جي ڪوڙڪيءَ ۾ ڦاٿل آهن ... ٻنهي جون حالتو ڪي گهڻيون مختلف ناهن، ها فلسطين جي عربن وٽ ڪجهه مضبوط تنظيمون موجود آهن ۽ چوڦير نڪ پڪا هم زبان عرب سڳورا کين ڪجهه مالي مدد ۽ ڪجهه اخلاقي مدد ڪري کين وڙهڻ تي اڀاريندا رهن ٿا، پر سنڌي ويچارن وٽ نه ته ڪا اهڙي مضبوط تنظيم آهي ۽ نه وري ڪي اوسي پاسي ۾ خيرخواهه قومون جي کين آڏي وقت ۾ مدد ڪن ...
اهي قومون هميشه ڪامياب ۽ سوڀاريون ٿينديون آهن، جي تاريخ مان سبق سکنديون آهن ۽ انهن تاريخي اهڃاڻڻ تي قدم رکي پنهنجي منزل ماڻي وٺنديون آهن ... ماضي مان سبق پرايو، حال ۾ جيئو ۽ مستقبل سنواريو جهڙا اصول حاصل ڪري جيڪي انسان يا قومون اڳتي وڌنديون آهن، انهن جي مٽي به سون ٿي پوندي آهي ...
اسرائيل سان اسانجون لک دشمنيون ڇون هجن پر دشمن ڪا سٺي ڳالهه چوي ته ان تي ڪن ڌرجي ۽ حيرت ۽ عبرت کائڻ بجاءِ پنهنجو پاڻکي ٺاهجي. 1973 عيسوي سن جي ڳالهه آهي ته اسرائيل ۽ عربن جي جنگ لڳڻ تي هئي ۽ اسرائيل جون اقتصادي حالتون به انتها جون خراب هيون، پر اسرائيل جي عورت وزيراعظم ”گولدا مير“ آمريڪا سان مهانگو ترين هٿيارن خريد ڪرڻ جو معاهدو ڪيو، دنيا وارا حيران ٿي ويا ته هڪ ننڍڙو ملڪ، ٻيو وري سندن اقتصادي حالتون خراب ۽ مٿان وري چوڦير عرب ويڙهاڪ فوجون ۽ قومون، هي گولدا مير چري ٿي پئي آهي ڇا جو اسرائيل جي تاريخ جو مهانگو ترين هٿيار خريد ڪرڻ جو معاهدو ڪيو اٿس.
کائنس هڪ صحافيءَ سوال ڪيو ته اوهان عربن جي وچ ۾ آهيو، اسرائيل جي اقتصادي حالتون به خراب آهن ۽ پارليامنٽ ۾ به ڪيترا ماڻهون ان ڳالهه جي خلاف آهن ۽ پوءِ به اوهان ملڪي اقتصاديات جو گهڻو ڀاڱو هٿيارن جي خريداريءَ تي خرچ ڪيو ٿا ... ائين ڇو؟
وزير اعظم گولدا مير جواب ڏنو ته ” ان جو خيال به مون مسلمانن جي رسول محمد (صلي الله عيله وسلم) جن کان پرايو آهي .... صحافيءَ حيرانگي ظاهر ڪئي ته هڪ اسرائيلي ۽ يهودي وزيراعظم وري مسلمانن جي پيغمبر جي پيرويءَ جي ڳالهه پئي ڪري!!! ... گولدا مير چيو، ته جڏهن آءُ مذهب جي تقابلي تعليم حاصل ڪري رهي هيس ته مون محمد صه جي سيرت ۾ هڪ ڳالهه پڙهي هئي ته جڏهن محمد صه هن جهان مان رخصت ٿيو ته سندس گهر ۾ ايترو به پئسو نه هو جو سندس زال بيبي عائشه رحه گهر جي ڏيئي ۾ تيل ڀرائي سگهي، اُنلاءِ هُنَ گهر ۾ پيل هڪ ڍال گروي رکي تيل گهرايو ۽ گهر کي روشن ڪيو، پر ساڳئي وقت سندس ڀت تي نَوَ قميتي ۽ تيز تلوارون لٽڪيل هيون.
حاصل مطلب ته کين گهر ۾ کائڻ لئه پئسا ڪونه هئا پر ويڙهه لئه سندن گهر ۾ تلوارون موجود هيون.
گولدا مير صحافيءَ کي مخاطب ٿيندي چيو ته آءُ تاريخ مان سبق حاصل ڪيو آهي ته فتح حاصل ڪرڻ کانپوءِ دنيا يا قوم اهو ناهي ڏسندي ته اوهان جي گهرن ۾ سون آهي يا نه، اوهانجي گهرن ۾ ضروريات زندگيءَ جو سامان آهي يا نه، بلڪه دنيا اهو ڏسندي آهي ته اوهان فاتح آهيو ۽ اوهانجو آڌرڀاءَ هڪ فاتح جي حيثيت سان ٿيندو آهي .... الله جي رسول پنهنجي پيٽ تي پٿر رکيا، پنهنجي گهر ۾ سامان نه رکيو پر هن دنيا جي حڪمرانن کي لوڏي ڇڏيو ۽ اسلامي لشڪر ان وقت جي اڌ دنيا تي فتح حاصل ڪئي ....
گولدا مير اسلامي تاريخ جو هڪ ٻيو واقعو ياد ڪرائيندي چيو ته ”جڏهن مسلمانن جي خليفي معتصم بالله کي تاتارين جي سپهه سالار هلاڪو خان ( چنگيز خان جي پوٽي) عراق ۾ شڪست ڏئي گرفتار ڪيو ۽ کيس کاڌي جي وقت پنهنجي درٻار ۾ گهرايو جنهن وقت هلاڪو هڪ سادي موچاري ٿالهيءَ ۾ سادو کاڌو کائي رهيو هو ... جڏهن معتصم بالله کي هلاڪو خان جي سامهون آندو ويو ته هلاڪوءَ نوڪرن کي حڪم ڪيو ته معتصم بالله جي لاءِ کاڌو آڻيو، ته ٿوري دير ۾ نوڪر هيرن جواهرن ۽ سون سان ڀريل هڪ پليٽ کڻي آيا ۽ آڻي معتصم بالله جي سامهون رکيائون ....
معتصم بالله چيو ته هي ڇا آهي؟ آءُ هيرا جواهر ۽ سون ڪئين کائيندس؟ تنهن تي هلاڪوءَ وراڻيو ته پوءِ هي سون ۽ جواهر ۽ هي موتي ڪٺي ڇو ڪيا هيئي؟ ... جڏهن انهن کي کائي به نٿو سگهجي، ۽ جيڪڏهن اهي هيرا جواهر ۽ سون پنهنجي لشڪر تي خرچ ڪرين هان ته هو دل سان ۽ بهادريءَ سان وڙهن ها ۽ اڄ تون زنجيرن ۾ جڪڙيل هڪ ٻانهي جيئان منهنجي سامهون نه بيٺو هجين هان.
معتصم جواب ڏنو ته اها الله جي رضا آهي؟
هلاڪوءَ چيو ته پوءِ هاڻ جيڪا آءُ توسان حالت ڪندس اها به الله جي رضا ئي هوندي ... ۽ حڪم ڪيائين ته هن کي قالين ۾ ويڙهي گهوڙن جي هيٺان لتاڙيو وڃي ۽ پوءِ معتصم کي قالين ۾ ويڙهي مٿان گهوڙا ڊوڙائي کيس عبرتناڪ سزا ڏني وئي ....
حاصل مطلب ته؛ جڏهن قومون ۽ انسان پنهنجا مقصد وساري صرف مال ۽ دولت گڏ ڪندا آهن ته سندن غلامي مقدر ٿي ويندي آهي ۽ هو پنهنجي حياتي بي مقصد ۽ هيٺاهين درجي جي گذاريندا آهن ... هو فاتح نٿا ٿي سگهن ۽ هو رب جي آڏو پڻ سرخرو ٿي نٿا سگهن.
اهي قومون هميشه ڪامياب ۽ سوڀاريون ٿينديون آهن، جي تاريخ مان سبق سکنديون آهن ۽ انهن تاريخي اهڃاڻڻ تي قدم رکي پنهنجي منزل ماڻي وٺنديون آهن ... ماضي مان سبق پرايو، حال ۾ جيئو ۽ مستقبل سنواريو جهڙا اصول حاصل ڪري جيڪي انسان يا قومون اڳتي وڌنديون آهن، انهن جي مٽي به سون ٿي پوندي آهي ...
اسرائيل سان اسانجون لک دشمنيون ڇون هجن پر دشمن ڪا سٺي ڳالهه چوي ته ان تي ڪن ڌرجي ۽ حيرت ۽ عبرت کائڻ بجاءِ پنهنجو پاڻکي ٺاهجي. 1973 عيسوي سن جي ڳالهه آهي ته اسرائيل ۽ عربن جي جنگ لڳڻ تي هئي ۽ اسرائيل جون اقتصادي حالتون به انتها جون خراب هيون، پر اسرائيل جي عورت وزيراعظم ”گولدا مير“ آمريڪا سان مهانگو ترين هٿيارن خريد ڪرڻ جو معاهدو ڪيو، دنيا وارا حيران ٿي ويا ته هڪ ننڍڙو ملڪ، ٻيو وري سندن اقتصادي حالتون خراب ۽ مٿان وري چوڦير عرب ويڙهاڪ فوجون ۽ قومون، هي گولدا مير چري ٿي پئي آهي ڇا جو اسرائيل جي تاريخ جو مهانگو ترين هٿيار خريد ڪرڻ جو معاهدو ڪيو اٿس.
کائنس هڪ صحافيءَ سوال ڪيو ته اوهان عربن جي وچ ۾ آهيو، اسرائيل جي اقتصادي حالتون به خراب آهن ۽ پارليامنٽ ۾ به ڪيترا ماڻهون ان ڳالهه جي خلاف آهن ۽ پوءِ به اوهان ملڪي اقتصاديات جو گهڻو ڀاڱو هٿيارن جي خريداريءَ تي خرچ ڪيو ٿا ... ائين ڇو؟
وزير اعظم گولدا مير جواب ڏنو ته ” ان جو خيال به مون مسلمانن جي رسول محمد (صلي الله عيله وسلم) جن کان پرايو آهي .... صحافيءَ حيرانگي ظاهر ڪئي ته هڪ اسرائيلي ۽ يهودي وزيراعظم وري مسلمانن جي پيغمبر جي پيرويءَ جي ڳالهه پئي ڪري!!! ... گولدا مير چيو، ته جڏهن آءُ مذهب جي تقابلي تعليم حاصل ڪري رهي هيس ته مون محمد صه جي سيرت ۾ هڪ ڳالهه پڙهي هئي ته جڏهن محمد صه هن جهان مان رخصت ٿيو ته سندس گهر ۾ ايترو به پئسو نه هو جو سندس زال بيبي عائشه رحه گهر جي ڏيئي ۾ تيل ڀرائي سگهي، اُنلاءِ هُنَ گهر ۾ پيل هڪ ڍال گروي رکي تيل گهرايو ۽ گهر کي روشن ڪيو، پر ساڳئي وقت سندس ڀت تي نَوَ قميتي ۽ تيز تلوارون لٽڪيل هيون.
حاصل مطلب ته کين گهر ۾ کائڻ لئه پئسا ڪونه هئا پر ويڙهه لئه سندن گهر ۾ تلوارون موجود هيون.
گولدا مير صحافيءَ کي مخاطب ٿيندي چيو ته آءُ تاريخ مان سبق حاصل ڪيو آهي ته فتح حاصل ڪرڻ کانپوءِ دنيا يا قوم اهو ناهي ڏسندي ته اوهان جي گهرن ۾ سون آهي يا نه، اوهانجي گهرن ۾ ضروريات زندگيءَ جو سامان آهي يا نه، بلڪه دنيا اهو ڏسندي آهي ته اوهان فاتح آهيو ۽ اوهانجو آڌرڀاءَ هڪ فاتح جي حيثيت سان ٿيندو آهي .... الله جي رسول پنهنجي پيٽ تي پٿر رکيا، پنهنجي گهر ۾ سامان نه رکيو پر هن دنيا جي حڪمرانن کي لوڏي ڇڏيو ۽ اسلامي لشڪر ان وقت جي اڌ دنيا تي فتح حاصل ڪئي ....
گولدا مير اسلامي تاريخ جو هڪ ٻيو واقعو ياد ڪرائيندي چيو ته ”جڏهن مسلمانن جي خليفي معتصم بالله کي تاتارين جي سپهه سالار هلاڪو خان ( چنگيز خان جي پوٽي) عراق ۾ شڪست ڏئي گرفتار ڪيو ۽ کيس کاڌي جي وقت پنهنجي درٻار ۾ گهرايو جنهن وقت هلاڪو هڪ سادي موچاري ٿالهيءَ ۾ سادو کاڌو کائي رهيو هو ... جڏهن معتصم بالله کي هلاڪو خان جي سامهون آندو ويو ته هلاڪوءَ نوڪرن کي حڪم ڪيو ته معتصم بالله جي لاءِ کاڌو آڻيو، ته ٿوري دير ۾ نوڪر هيرن جواهرن ۽ سون سان ڀريل هڪ پليٽ کڻي آيا ۽ آڻي معتصم بالله جي سامهون رکيائون ....
معتصم بالله چيو ته هي ڇا آهي؟ آءُ هيرا جواهر ۽ سون ڪئين کائيندس؟ تنهن تي هلاڪوءَ وراڻيو ته پوءِ هي سون ۽ جواهر ۽ هي موتي ڪٺي ڇو ڪيا هيئي؟ ... جڏهن انهن کي کائي به نٿو سگهجي، ۽ جيڪڏهن اهي هيرا جواهر ۽ سون پنهنجي لشڪر تي خرچ ڪرين هان ته هو دل سان ۽ بهادريءَ سان وڙهن ها ۽ اڄ تون زنجيرن ۾ جڪڙيل هڪ ٻانهي جيئان منهنجي سامهون نه بيٺو هجين هان.
معتصم جواب ڏنو ته اها الله جي رضا آهي؟
هلاڪوءَ چيو ته پوءِ هاڻ جيڪا آءُ توسان حالت ڪندس اها به الله جي رضا ئي هوندي ... ۽ حڪم ڪيائين ته هن کي قالين ۾ ويڙهي گهوڙن جي هيٺان لتاڙيو وڃي ۽ پوءِ معتصم کي قالين ۾ ويڙهي مٿان گهوڙا ڊوڙائي کيس عبرتناڪ سزا ڏني وئي ....
حاصل مطلب ته؛ جڏهن قومون ۽ انسان پنهنجا مقصد وساري صرف مال ۽ دولت گڏ ڪندا آهن ته سندن غلامي مقدر ٿي ويندي آهي ۽ هو پنهنجي حياتي بي مقصد ۽ هيٺاهين درجي جي گذاريندا آهن ... هو فاتح نٿا ٿي سگهن ۽ هو رب جي آڏو پڻ سرخرو ٿي نٿا سگهن.